ประวัติศาสตร์อันน่าทึ่งของ “ดินแดนแห่งความหลากหลาย”

ประวัติศาสตร์อันน่าทึ่งของ “ดินแดนแห่งความหลากหลาย”

โดยผู้สื่อข่าว ตื่นเถิด! ในบราซิล

ประเทศนี้ถูกเรียกว่า “ดินแดนแห่งความหลากหลาย” และมีเหตุผลสมควรที่จะเรียกเช่นนั้น. แม้ว่าบราซิลเป็นประเทศที่อยู่ในเขตร้อนเป็นส่วนใหญ่ แต่ภูมิอากาศของประเทศนี้มีตั้งแต่แบบกึ่งเขตร้อนในภาคใต้ไปจนถึงแบบศูนย์สูตรในเขตแอมะซอน. ประวัติศาสตร์ของบราซิลเต็มไปด้วยความหลากหลายเช่นกัน. ตลอดเวลาหลายปี ดินแดนอันกว้างใหญ่นี้—ซึ่งครอบคลุมพื้นที่ 8,511,999 ตารางกิโลเมตร มีชายฝั่งทะเลยาว 7,400 กิโลเมตร—กลายเป็นบ้านของผู้คนซึ่งมาจากหลายวัฒนธรรมต่างกัน.

ความเอื้อเฟื้อเป็นลักษณะนิสัยแรก ๆ ที่พวกโปรตุเกสสังเกตเห็นเมื่อพวกเขาขึ้นฝั่งบราซิลเมื่อ 500 ปีที่แล้ว. ที่จริง เมื่อเขียนไปถึงกษัตริย์มานูเอลที่ 1 แห่งโปรตุเกสในปี 1500 เปโร วาซ ดี คามินยา พรรณนาว่าชาวพื้นเมืองบราซิลเข้ากันได้ดีกับผู้มาเยือนชาวโปรตุเกสและโอบกอดพวกเขา. อย่างไรก็ตาม ชาวโปรตุเกสมาทำอะไรที่บราซิล?

วันที่ 9 มีนาคม 1500 เปดรู อัลวาเรซ คาบรัล ออกเดินทางโดยกองเรือจากโปรตุเกส. เขาตั้งใจมาตั้งสถานซื้อขายสินค้าในเมืองกาลิกัต อินเดีย. อย่างไรก็ตาม ก่อนจะถึงจุดหมายปลายทาง คาบรัลมาถึงชายฝั่งในที่ซึ่งปัจจุบันคือรัฐบาเอียของบราซิล. นั่นคือวันที่ 23 เมษายน 1500.

นักค้นคว้าบางคนกล่าวว่า ชาวโปรตุเกสรู้อยู่แล้วว่ามีบราซิลและการหยุดแวะของคาบรัลไม่ใช่เหตุบังเอิญ.a ไม่ว่าจะเป็นอย่างไร ดูเหมือนว่า สินค้าอย่างเดียวที่บราซิลมีให้คือไม้บราซิล ซึ่งเป็นต้นไม้ที่รู้จักกันเนื่องจากมีสีแดงเข้มที่นำไปทำเป็นสีย้อม. แม้ว่ามีอนาคตอันสดใส แต่เครื่องเทศจากอินเดียมีค่ามากกว่า.

ดังนั้น โปรตุเกสจึงให้เฟอร์นันโด เดอ โนรอนยา แห่งโปรตุเกสเช่าบราซิลเป็นเวลาสิบปี ซึ่งเขาหาไม้บราซิลและจ่ายภาษีให้แก่กษัตริย์โปรตุเกส. แต่ประเทศอื่น ๆ ในยุโรปก็ต้องการขยายการพาณิชย์ไปยังโลกใหม่เช่นเดียวกัน และโนรอนยาก็ไม่มีอำนาจที่จะควบคุมการค้าผิดกฎหมายที่มีมากขึ้นของพวกนักสำรวจชาวฝรั่งเศส, อังกฤษ, และสเปน. โดยกลัวว่าจะเสียบราซิลไป พวกโปรตุเกสจึงเริ่มตั้งอาณานิคมในปี 1532. การผลิตน้ำตาลกลายเป็นธุรกิจที่ได้กำไรงามอย่างแรกของบราซิล.

การทำเหมืองทองและเหมืองเพชรกลายเป็นธุรกิจที่รุ่งเรืองในศตวรรษที่ 18. เมื่อขึ้นศตวรรษที่ 19 การผลิตยางลาเทกซ์จากต้นยางกลายเป็นกิจการที่สำคัญในเขตแอมะซอน.b ต่อมา ไร่กาแฟมีบทบาทในการพัฒนาบ้านเมืองของบราซิล ซึ่งทำให้มีทุนสร้างทางรถไฟและปรับปรุงท่าเรือของนครซานโตสและนครริวเดจาเนโร. เมื่อสิ้นศตวรรษที่ 19 ครึ่งหนึ่งของกาแฟในโลกได้จากบราซิล และเซาเปาลูเป็นศูนย์กลางสำคัญทางเศรษฐกิจของบราซิล.

น่าเสียดาย การมีทาสเป็นส่วนหนึ่งในประวัติศาสตร์ของบราซิลด้วย. ตอนแรก พวกผู้ตั้งถิ่นฐานชาวโปรตุเกสใช้ชาวอินเดียนแดงตัดและขนย้ายไม้บราซิล. ต่อมา ชาวอินเดียนแดงถูกใช้งานในไร่อ้อย. น่าเศร้า ชนพื้นเมืองจำนวนมากติดโรคที่มาจากยุโรปและเสียชีวิต. เพื่อจะทดแทนคนงานเหล่านี้ ชาวโปรตุเกสจึงนำเข้าทาสจากแอฟริกา.

ตลอดเวลาหลายปี ชาวแอฟริกาหลายล้านคนถูกนำตัวมาเป็นทาสในบราซิล และพวกเขานำมรดกทางวัฒนธรรมและพันธุกรรมมาด้วย. อิทธิพลนี้เห็นได้ในดนตรีที่นิยมกันเช่น แซมบา และในเคโปเอรา (การต่อสู้แบบหนึ่ง) รวมทั้งในอาหารเช่น เฟชูอาดู ซึ่งทำจากถั่วดำปรุงกับเนื้อหมู, ไส้กรอก, และเนื้อเค็ม. ในที่สุด ในปี 1888 มีการเลิกทาสในบราซิล. ทาสประมาณ 750,000 คน—ส่วนใหญ่ทำงานในไร่นา—ได้รับอิสรภาพ.

ตั้งแต่ศตวรรษที่ 19 เป็นต้นมา ชาวต่างชาติหลายล้านคนหลั่งไหลเข้ามาในบราซิล ซึ่งมีชาวซีเรีย-เลบานอน, ญี่ปุ่น, โปแลนด์, เยอรมัน, สเปน, สวิส, และอิตาลีด้วย. บราซิลเป็นที่ที่น่าอยู่. พรรณพืชและพรรณสัตว์ของบราซิลมีมากมาย. ส่วนใหญ่ บราซิลไม่มีภัยธรรมชาติ. ไม่มีสงคราม, แผ่นดินไหว, ภูเขาไฟ, พายุไซโคลน, หรือคลื่นยักษ์. แล้วทำไมคุณไม่ทำความรู้จักกับบราซิลโดยไปเยี่ยมชมสถานที่บางแห่งซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีล่ะ? คุณจะประสบกับความเอื้อเฟื้อและชื่นชมกับความสวยงามของธรรมชาติซึ่งทำให้ชาวโปรตุเกสประทับใจเมื่อ 500 ปีที่แล้ว.

[เชิงอรรถ]

a เมื่อชาวโปรตุเกสและชาวสเปนลงนามในสนธิสัญญาตอร์เดซียัสในปี 1494 พวกเขาแบ่งดินแดนทางตะวันตกของมหาสมุทรแอตแลนติกใต้. ด้วยเหตุนั้น บางคนกล่าวว่า คาบรัลแล่นเรือมาเพื่อยึดครองดินแดนซึ่งกำหนดให้เป็นของโปรตุเกสก่อนแล้ว.

b ดูตื่นเถิด! (ภาษาอังกฤษ) ฉบับ 22 พฤษภาคม 1997 หน้า 14-17.

[แผนที่/ภาพหน้า 16, 17]

(รายละเอียดดูจากวารสาร)

เขตแอมะซอน

รัฐบาเอีย

บราซิเลีย

ริวเดจาเนโร

เซาเปาลู

ซานโตส

น้ำตกอีกวาซู

[รูปภาพ]

1. เปดรู อัลวาเรซ คาบรัล

2. สนธิสัญญาตอร์เดซียัส ปี 1494

3. คนแบกกาแฟ

4. น้ำตกอีกวาซู เมื่อมองจากฝั่งบราซิล

5. ชาวอินเดียนแดงอีพีชูนา

[ที่มาของภาพ]

Culver Pictures

Courtesy of Archivo General de Indias, Sevilla, Spain

From the book Brazil and the Brazilians, 1857

FOTO: MOURA

[ภาพหน้า 18]

1. เสือพูมามีอยู่มากมายในบราซิล

2. กล้วยไม้ในป่าแอมะซอน

3. ชุดพื้นเมืองของซัลวาดอร์ รัฐบาเอีย

4. นกมาคอว์

5. ชายหาดโคปาคาบานา ริวเดจาเนโร. บราซิลมีชายฝั่งทะเลอันสวยงามยาวกว่า 7,000 กิโลเมตร

[ที่มาของภาพ]

Courtesy São Paulo Zoo

[ภาพหน้า 19]

บราซิเลีย—เมืองหลวงของบราซิลตั้งแต่ปี 1960

[ภาพหน้า 19]

เซาเปาลู—ศูนย์กลางทางเศรษฐกิจของบราซิล

[ที่มาของภาพ]

FOTO: MOURA

[ที่มาของภาพหน้า 16]