คำถามจากผู้อ่าน
ที่เฮ็บราย 11:26 โมเซได้รับการกล่าวถึงไหมว่าเป็น “พระคริสต์” หรือว่าเป็นภาพเล็งถึงพระเยซูคริสต์มากกว่า?
เมื่ออัครสาวกเปาโลพูดถึงความเชื่อของโมเซ ท่านเขียนว่าโมเซ “ถือว่าความอัปยศของพระคริสต์ประเสริฐกว่าคลังทรัพย์ในประเทศอายฆุปโต ด้วยท่านเห็นแก่ประโยชน์บำเหน็จนั้น.” (เฮ็บราย 11:26) ดูเหมือนว่าเปาโลกำลังกล่าวถึงโมเซว่าเป็น “พระคริสต์” หรือผู้ถูกเจิมในความหมายบางอย่าง.
เป็นที่ยอมรับว่าในหลาย ๆ ด้าน โมเซได้วางรูปแบบไว้สำหรับมาซีฮาที่จะมา. แม้ว่าโมเซเองเป็นผู้พยากรณ์ แต่ท่านบอกล่วงหน้าถึงผู้พยากรณ์ ‘เหมือนอย่างท่าน’ ที่ยิ่งใหญ่กว่าซึ่งจะมาภายหลัง. ชาวยิวเป็นจำนวนมากตระหนักว่าพระเยซูเป็น “ศาสดาพยากรณ์” นั้นซึ่งสาวกของพระองค์ได้ยืนยันในเรื่องนี้. (พระบัญญัติ 18:15-19; โยฮัน 1:21; 5:46; 6:14; 7:40; กิจการ 3:22, 23; 7:37) โมเซยังเป็นผู้กลางของพระบัญญัติแห่งคำสัญญาไมตรี แต่พระเยซูได้รับ “ตำแหน่งอันเลิศกว่าเก่า” ในฐานะ “คนกลางแห่งคำสัญญาไมตรีอันประเสริฐกว่าเก่า” คือคำสัญญาไมตรีใหม่อันยอดเยี่ยม. (เฮ็บราย 8:6; 9:15; 12:24; ฆะลาเตีย 3:19; 1 ติโมเธียว 2:5) ดังนั้น ในบางแง่มุม จึงอาจกล่าวได้ว่าโมเซเป็นภาพเล็งถึงมาซีฮาที่จะมา.
อย่างไรก็ดี นั่นไม่ได้เป็นความหมายพื้นฐานของเฮ็บราย 11:26. ไม่มีอะไรบ่งบอกว่าโมเซรู้ถึงรายละเอียดเกี่ยวกับมาซีฮา ถึงกับสำนึกว่าสิ่งที่ท่านต้องทนทุกข์ในอียิปต์เป็นไปเพื่อเห็นแก่มาซีฮาหรือในฐานะผู้แทนของพระองค์.
บางคนจึงชี้แนะว่าคำกล่าวของเปาโลในเฮ็บราย 11:26 มีความหมายที่แสดงนัยคล้ายคลึงกับคำอธิบายของท่านที่ว่าคริสเตียนมีส่วน “ทนทุกข์ด้วยกันกับพระคริสต์.” (2 โกรินโธ 1:5) ชนคริสเตียนผู้ถูกเจิมรู้ว่าพระเยซูคริสต์ทรงทนทุกข์ทรมาน และรู้ว่าหากพวกเขา ‘ทนทุกข์ทรมานด้วยกันกับพระองค์ พวกเขาจะได้สง่าราศีด้วยกันกับพระองค์’ ในสวรรค์ด้วย. แต่โมเซไม่รู้ว่ามาซีฮาที่จะมาจะต้องทนทุกข์อะไร ทั้งท่านก็ไม่มีความหวังทางภาคสวรรค์ด้วย.—โรม 8:17; โกโลซาย 1:24.
มีคำอธิบายที่ง่ายกว่านี้ที่ว่าโมเซ “ถือว่าความอัปยศของพระคริสต์ประเสริฐกว่าคลังทรัพย์” อย่างไร.
เมื่อเปาโลเขียนคำว่า “พระคริสต์” ในเฮ็บราย 11:26 ท่านใช้คำกรีก คริสโตʹ ซึ่งตรงกับคำฮีบรูว่า มาชีʹอัค หรือมาซีฮา. ทั้งคำ “มาซีฮา” และ “พระคริสต์” หมายความว่า “ผู้ถูกเจิม.” ดังนั้น เปาโลเขียนถึงการที่โมเซ ‘ถือว่าความอัปยศของผู้ถูกเจิม.’ ตัวโมเซเองจะถูกเรียกว่า “ผู้ถูกเจิม” ได้ไหม?
ได้. ในสมัยจารึกพระคัมภีร์ อาจมีพิธีแต่งตั้งบุคคลหนึ่งในตำแหน่งพิเศษด้วยการชโลมน้ำมันลงบนศีรษะของผู้นั้น. “ซามูเอลก็หยิบขวดน้ำมัน, ชะโลมศีรษะ [ของซาอูล].” “ซามูเอลก็หยิบขวดเขาสัตว์ที่ใส่น้ำมัน, ชะโลมเขา [ดาวิด] ต่อหน้าหมู่พี่น้องและพระวิญญาณพระยะโฮวาก็สรวมทับดาวิดตั้งแต่วันนั้นมา.” (1 ซามูเอล 10:1; 16:13; เทียบกับเอ็กโซโด 30:25, 30; เลวีติโก 8:12; 2 ซามูเอล 22:51; บทเพลงสรรเสริญ 133:2.) กระนั้น มีการกล่าวถึงบางคน เช่น ผู้พยากรณ์อะลีซาและกษัตริย์ฮะซาเอลแห่งซีเรีย ว่า “ถูกเจิม” แม้จะไม่มีหลักฐานว่าได้ชโลมน้ำมันตามตัวอักษรลงบนคนทั้งสอง. (1 กษัตริย์ 19:15, 16; บทเพลงสรรเสริญ 105:14, 15; ยะซายา 45:1.) ฉะนั้น บุคคลหนึ่งสามารถเป็น “ผู้ถูกเจิม” ได้เมื่อได้รับการเลือกสรรหรือแต่งตั้งเป็นพิเศษ.
ในแง่นี้ โมเซเองเป็นผู้ถูกเจิมของพระเจ้า และคัมภีร์บางฉบับยังใช้คำแปล เช่น “ผู้ถูกเจิมของพระเจ้า” หรือ “ผู้ถูกเจิม” ที่เฮ็บราย 11:26. โมเซได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้แทนของพระยะโฮวาและเป็นผู้นำชาติยิศราเอลออกจากอียิปต์. (เอ็กโซโด 3:2-12, 15-17) แม้ว่าโมเซได้รับการเลี้ยงดูท่ามกลางความมั่งคั่งและความรุ่งโรจน์ของอียิปต์ แต่ท่านหวงแหนงานที่ท่านได้รับมอบหมายมากยิ่งกว่านัก ซึ่งท่านยอมรับงานนั้นและดำเนินการจนลุล่วง. ดังนั้น เปาโลจึงเขียนได้ว่าโมเซ “ถือว่าความอัปยศของพระคริสต์ประเสริฐกว่าคลังทรัพย์ในประเทศอายฆุปโต.”