คุณเป็นเหยื่อของอคติไหม?
ความรุนแรงระหว่างชาติพันธุ์, การเหยียดเชื้อชาติ, การเลือกที่รักมักที่ชัง, การแบ่งแยกผิว, และการฆ่าล้างชาติพันธุ์ต่างมีอะไรร่วมกัน? เหตุการณ์เหล่านี้ล้วนเป็นผลสืบเนื่องจากแนวโน้มของมนุษย์ที่แพร่หลาย—อคตินั่นเอง!
อคติคืออะไร? สารานุกรมเล่มหนึ่งนิยามคำนี้ว่า “ความคิดเห็นที่เกิดขึ้นโดยไม่ได้ใช้เวลาหรือความสนใจที่จะวินิจฉัยอย่างเที่ยงธรรม.” ในฐานะมนุษย์ไม่สมบูรณ์ เรามีแนวโน้มที่จะมีอคติอยู่บ้าง. บางทีคุณอาจคิดถึงบางกรณีที่คุณทำการตัดสินโดยไม่มีข้อเท็จจริงทุกอย่าง. คัมภีร์ไบเบิลเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างแนวโน้มที่มีอคติเช่นนั้นกับแนวทางที่พระยะโฮวาพระเจ้าทรงตัดสิน. พระคัมภีร์กล่าวว่า “พระเจ้าทอดพระเนตรไม่เหมือนกับที่มนุษย์ดู เพราะมนุษย์ดูสิ่งที่ปรากฏแก่ตา; แต่พระยะโฮวาทรงทอดพระเนตรดูว่าหัวใจเป็นอย่างไร.”—1 ซามูเอล 16:7, ล.ม.
อคติสามารถก่อความเสียหาย
ไม่ต้องสงสัยว่า ทุกคนเคยถูกตัดสินผิด ๆ โดยใครสักคนในเวลาใดเวลาหนึ่ง. (เทียบกับท่านผู้ประกาศ 7:21, 22.) โดยทั่วไปแล้ว เราทุกคนเป็นเหยื่อของอคติ. อย่างไรก็ตาม เมื่อความคิดที่มีอคติถูกขจัดออกไปโดยเร็วพลันแล้ว ก็ดูเหมือนว่าจะก่อความเสียหายเล็กน้อยหรือไม่มีเลย. การเพาะเลี้ยงความคิดเช่นนั้นต่างหากที่อาจยังผลด้วยความเสียหาย. การทำเช่นนั้นอาจหลอกลวงเราให้เชื่อความเท็จ. ตัวอย่างเช่น ภายใต้อิทธิพลของอคติ ชนบางพวกเชื่ออย่างแท้จริงว่า ผู้คนอาจเป็นคนละโมบ, เกียจคร้าน, โง่เง่า, หรือเย่อหยิ่งเพียงเนื่องจากสังกัดอยู่ในกลุ่มศาสนา, ชาติพันธุ์, หรือเชื้อชาติบางกลุ่ม.
ในหลายกรณี การตัดสินที่ผิดเช่นนั้นนำไปสู่การปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม, เหยียดหยาม, หรือรุนแรงต่อคนอื่นด้วยซ้ำ. ผู้คนนับล้านเสียชีวิตในการสังหารหมู่, การฆ่าล้างชาติพันธุ์, การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์, และอคติอย่างสุดโต่งในรูปแบบอื่น ๆ.
ตลอดทั่วโลก รัฐบาลต่าง ๆ ได้รณรงค์ขัดขวางอคติโดยรับประกันอย่างถูกต้องตามกฎหมายเกี่ยวกับสิทธิที่ละเมิดไม่ได้สำหรับเสรีภาพ, ความปลอดภัย, และความเสมอภาค. หากคุณอ่านรัฐธรรมนูญหรือประมวลกฎหมายที่สำคัญในประเทศของคุณแล้ว คุณจะพบมาตราหรือการแปรญัตติที่ได้รับการร่างไว้เพื่อปกป้องสิทธิของพลเมืองทั้งสิ้นโดยไม่คำนึงถึงเชื้อชาติ, เพศ, หรือศาสนา. กระนั้น อคติและการเลือกที่รักมักที่ชังก็ยังแพร่หลายทั่วโลกอยู่.
คุณเป็นเหยื่อของอคติไหม? คุณเคยถูกป้ายสีว่าเป็นคนละโมบ, เกียจคร้าน, โง่เง่า, หรือเย่อหยิ่งเพียงเพราะเชื้อชาติ, อายุ, เพศ, สัญชาติ, หรือความเชื่อทางศาสนาไหม? คุณเคยถูกปฏิเสธโอกาสในการศึกษาที่เหมาะสม, การจ้างงาน, การจัดหาที่อยู่อาศัย, และบริการทางสังคมเนื่องจากอคติไหม? ถ้าเช่นนั้น คุณจะรับมือได้อย่างไร?
[รูปภาพหน้า 3]
การปลูกฝังอคติกระตุ้นความเกลียดชังด้านเชื้อชาติ
[ที่มาของภาพหน้า 3]
Nina Berman/Sipa Press