คุณมีทัศนะเช่นไรต่อบาป?
“ไม่มีบาปในตัวท่าน, ไม่มีความทุกขเวทนาในตัวท่าน; ท่านเป็นคลังแห่งพลังอันไพศาล.” วิเวกนันทะนักปรัชญาฮินดูผู้มีชื่อเสียงโด่งดังได้กล่าวถ้อยคำนี้เมื่ออธิบายตอนหนึ่งจากภควัทคีตะ หนังสือศักดิ์สิทธิ์ของฮินดูเล่มหนึ่ง. โดยอ้างอิงถึงคัมภีร์เวทานตะ เขาอ้างว่า “ความผิดพลาดใหญ่หลวงก็คือ การกล่าวว่าท่านบกพร่อง, ท่านเป็นคนบาป.”a
อย่างไรก็ดี เป็นความจริงไหมที่ว่า ไม่มีบาปในตัวมนุษย์? ถ้าคนเราสืบทอดอะไรบางอย่างมาตอนที่เกิด สิ่งนั้นคืออะไร? นิคิลานันทะนักปรัชญาฮินดูกล่าวว่า “เฉพาะแต่ลักษณะทางกายภาพที่ถูกกำหนดโดยกรรมพันธุ์” เท่านั้น. ลักษณะพิเศษอื่น ๆ ได้ถูกกำหนดโดย “การกระทำในชาติก่อน” ของคนเรา. ตามที่วิเวกนันทะกล่าวนั้น “ท่านเป็นผู้สร้างชะตากรรมของท่านเอง.” ศาสนาฮินดูไม่สอนอะไรเกี่ยวกับบาปที่สืบทอดมา.
แนวคิดเรื่องบาปที่สืบทอดมาไม่มีอยู่ในท่ามกลางศาสนิกชนโซโรอัสเตอร์, ชินโต, ขงจื๊อ, และพุทธด้วย. แม้แต่ในศาสนาที่มีต้นตอจากยิวและคริสเตียน ซึ่งได้สอนตามประเพณีในหลักคำสอนเรื่องบาปที่สืบทอดมานั้น เจตคติของผู้คนต่อบาปกำลังเปลี่ยนไป. ผู้คนมากขึ้นเรื่อย ๆ ในทุกวันนี้ไม่ได้คิดว่าตนเองเป็นคนมีบาป.
นักเทววิทยาชื่อคอร์นีลเลียส แพลนทิงกา จูเนียร์บอกว่า “จิตสำนึกของคนสมัยใหม่ไม่ได้สนับสนุนการติเตียนทางด้านศีลธรรม; โดยเฉพาะ ไม่ได้สนับสนุนการตำหนิตัวเอง.” คริสตจักรต่าง ๆ ในคริสต์ศาสนจักรสมควรถูกตำหนิอยู่บ้างในการลดความสำคัญของบาป. อนุศาสนาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยดุ๊กบอกว่า “คุณจะไม่ได้ยินเรื่องบาปในโบสถ์.” และตามที่แพลนทิงกากล่าวนั้น บางคริสตจักรกล่าวถึงบาปโดยทั่วไปเฉพาะในแง่ปัญหาทางสังคมเท่านั้น.
เป็นที่ยอมรับว่า ปัญหาสังคมในปัจจุบันมีมากมาย. ความรุนแรง, อาชญากรรม, สงคราม, การต่อสู้ระหว่างชาติพันธุ์, การใช้ยาเสพย์ติด, ความไม่ซื่อสัตย์, การกดขี่, และการทารุณเด็กมีอยู่ดาษดื่น. ที่จริง ศตวรรษที่ 20 ถูกเรียกว่าเป็นศตวรรษหนึ่งซึ่งมีการนองเลือดมากที่สุดเท่าที่มนุษยชาติเคยรู้จักมา. นอกจากนี้ก็มีความเจ็บปวดและความทุกข์ทรมานที่เป็นผลมาจากความเจ็บป่วย, วัยชรา, และความตาย. ใครหรือไม่ใฝ่หาการปลดปล่อยจากปัญหามากมายที่มีอยู่ในโลกทุกวันนี้?
ถ้าเช่นนั้น ทัศนะของคุณต่อบาปเป็นอย่างไร? บาปเป็นสิ่งที่สืบทอดมาไหม? เราจะมีวันประสบเสรีภาพพ้นจากความเจ็บปวดและความทุกข์ทรมานไหม? บทความต่อไปจะพิจารณาคำถามเหล่านี้.
[เชิงอรรถ]
a ปรัชญาของเวทานตะอาศัยคัมภีร์อุปนิษัท ซึ่งปรากฏอยู่ตอนท้ายของพระเวท พระคัมภีร์ของฮินดู.