ความสะอาด—ทำไมจึงเป็นเรื่องสำคัญ?
นานหลายพันปีมาแล้วที่โรคระบาดและโรคติดต่อร้ายแรงต่าง ๆ ได้คุกคามมวลมนุษยชาติ. บางคนคิดว่าโรคเหล่านี้เป็นสิ่งที่แสดงถึงพระพิโรธของพระเจ้าและถูกส่งมาเพื่อลงโทษผู้ที่กระทำผิด. จากการพากเพียรค้นคว้าและเฝ้าสังเกตอย่างอดทนเป็นเวลานานหลายร้อยปีทำให้ทราบว่าบ่อยครั้งตัวการที่ทำให้เกิดโรคคือสัตว์ตัวเล็ก ๆ ที่อยู่รอบตัวเรานั่นเอง.
นักวิจัยทางการแพทย์ได้พบว่าหนู แมลงสาบ แมลงวันและยุงอาจเป็นพาหะนำเชื้อโรคมาสู่มนุษย์ได้ทั้งนั้น. พวกเขายังพบด้วยว่าบ่อยครั้งเพียงผู้คนขาดสุขอนามัยที่ดีก็เท่ากับเป็นการเชิญชวนโรคติดต่อให้มาหา. ดูเหมือนว่า ความสะอาดเป็นเรื่องของความเป็นความตายเลยทีเดียว.
เห็นได้ชัดว่า ผู้คนมีมาตรฐานด้านความสะอาดแตกต่างกันไปตามธรรมเนียมและสภาพการณ์. ในเขตที่ไม่มีน้ำประปาหรือระบบกำจัดน้ำเสียที่ดีก็อาจเป็นเรื่องยากจริง ๆ ที่จะรักษาสุขอนามัยที่ดี. อย่างไรก็ตาม พระเจ้าทรงประทานคำชี้แนะแก่ชาวอิสราเอลโบราณในเรื่องความสะอาดระหว่างที่พวกเขารอนแรมอยู่ในถิ่นทุรกันดาร ซึ่งในสภาพการณ์เช่นนั้นนับว่าเป็นเรื่องลำบากอย่างยิ่งที่จะรักษาสุขอนามัยที่ดี!
ทำไมพระเจ้าทรงถือว่าความสะอาดเป็นเรื่องสำคัญ? ทัศนะที่เหมาะสมในเรื่องความสะอาดควรเป็นอย่างไร? มีวิธีป้องกันง่าย ๆ อะไรบ้างที่คุณและครอบครัวจะทำได้เพื่อลดการเจ็บป่วย?
โรงเรียนเลิกแล้ว และเด็กชายแมกซ์a ในแคเมอรูนก็กลับมาถึงบ้าน. เขาทั้งหิวและกระหายจึงเดินเข้าไปในบ้าน กอดสุนัขของเขาที่รออยู่ วางกระเป๋าหนังสือลงบนโต๊ะกินข้าว แล้วนั่งรออาหารอย่างใจจดใจจ่อ.
แม่ของแมกซ์ซึ่งอยู่ในครัวได้ยินเสียงลูกชายกลับมาแล้ว จึงถือจานข้าวร้อน ๆ กับถั่วออกมาให้เขา. แต่สีหน้าของเธอเปลี่ยนไปทันทีเมื่อเห็นกระเป๋าหนังสือของแมกซ์วางอยู่บนโต๊ะที่สะอาด. เธอมองหน้าลูกชายแล้วค่อย ๆ เปล่งเสียงออกมาว่า “แมกกกกซ์!” ลูกชายของเธอเข้าใจ จึงรีบเอากระเป๋าออกจากโต๊ะแล้ววิ่งไปล้างมือ. ประเดี๋ยวเดียวเขาก็กลับมากินอาหารที่เขารอมานาน. เขาพูดเบา ๆ ด้วยความสำนึกผิดว่า “ขอโทษครับแม่. ผมลืมไป.”
มารดาที่ห่วงใยครอบครัวมีส่วนช่วยมากทีเดียวในการดูแลรักษาสุขภาพและความสะอาด แต่เธอจำเป็นต้องได้รับความร่วมมือจากสมาชิกทุกคนในครอบครัวด้วย. ดังที่เห็นจากตัวอย่างของแมกซ์ เด็ก ๆ จำต้องได้รับการฝึกสอนในระยะยาวเพราะความสะอาดเป็นเรื่องที่ต้องพยายามอย่างไม่หยุดหย่อนและเด็ก ๆ จำเป็นต้องได้รับการเตือนอยู่ตลอดเวลา.
แม่ของแมกซ์รู้ว่าอาหารอาจปนเปื้อนได้เนื่องจากหลายสาเหตุ. ดังนั้น เธอจึงไม่เพียงล้างมือให้สะอาดก่อนจับต้องอาหารเท่านั้น แต่ยังครอบอาหารไว้เพื่อป้องกันเชื้อโรคจากแมลงวันด้วย. เนื่องจากเธอคอยระวังไม่วางอาหารทิ้งไว้โดยไม่ปิดฝาและรักษาบ้านช่องให้สะอาดเรียบร้อยอยู่เสมอ เธอจึงแทบไม่มีปัญหาเรื่องหนูและแมลงสาบ.
เหตุผลสำคัญประการหนึ่งที่แม่ของแมกซ์เอาใจใส่เรื่องนี้อย่างจริงจังเช่นนั้นก็เพราะเธอต้องการทำให้พระเจ้าพอพระทัย. เธออธิบายว่า “คัมภีร์ไบเบิลบอกว่าประชาชนของพระเจ้าจะต้องเป็นคนบริสุทธิ์เพราะพระเจ้าเป็นผู้บริสุทธิ์.” (1 เปโตร 1:16) เธอกล่าวอีกว่า “ความบริสุทธิ์ก็คล้ายกับความสะอาด. ดิฉันจึงอยากให้บ้านของดิฉันสะอาด และอยากให้คนในครอบครัวดูสะอาดสะอ้าน. แต่เรื่องนี้จะเป็นไปได้ก็ต่อเมื่อทุกคนในครอบครัวช่วยกัน.”
ครอบครัวต้องร่วมมือกัน
ดังที่แม่ของแมกซ์กล่าว อนามัยของครอบครัวเป็นเรื่องที่ทุกคนในครอบครัวต้องช่วยกัน. บางครอบครัวปรึกษาหารือกันเป็นครั้งคราวเกี่ยวกับความจำเป็นต่าง ๆ ในครอบครัวและดูว่ามีอะไรจะปรับปรุงได้บ้าง ทั้งภายในและภายนอกบ้าน. การทำเช่นนี้ช่วยให้ครอบครัวเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันและเตือนสมาชิกแต่ละคนให้สำนึกว่าเขาหรือเธอก็มีส่วนดูแลสวัสดิภาพของทุกคนในครอบครัว. ตัวอย่างเช่น ผู้เป็นแม่อาจอธิบายให้ลูก ๆ ที่โตกว่าเข้าใจว่าทำไมพวกเขาต้องล้างมือหลังจากเข้าห้องน้ำและจับเงิน และก่อนรับประทานอาหาร แล้วพวกเขาก็อาจจะช่วยดูแลน้อง ๆ ให้เอาใจใส่เรื่องนี้อย่างจริงจังด้วย.
อาจมีการแบ่งงานกันภายในครอบครัว. พวกเขาอาจตกลงกันว่าจะทำความสะอาดบ้านเป็นประจำทุกสัปดาห์และกำหนดให้มีการทำความสะอาดอย่างละเอียดปีละครั้งหรือสองครั้ง. จะว่าอย่างไรสำหรับบริเวณภายนอกบ้าน? นักอนุรักษ์สจ็วต แอล. ยูดัล เคยพูดถึงประเทศสหรัฐว่า “เราอยู่ในประเทศที่ความสวยงามกำลังสูญหายไป, ความน่าเกลียดกำลังเพิ่มขึ้น, พื้นที่โล่งกำลังลดน้อยลง, และสิ่งแวดล้อมโดยรวมถูกทำลายทุกวันโดยมลภาวะและเสียงรบกวนและความเสื่อมโทรม.”
บริเวณที่คุณอาศัยอยู่ทำให้คุณรู้สึกอย่างเดียวกันนี้ไหม? ในสมัยก่อนและแม้แต่ในบางเมืองของประเทศแอฟริกากลางในปัจจุบันนี้จะมีโฆษกประจำเมืองสั่นกระดิ่งเพื่อเรียกความสนใจจากผู้คน. เขาจะป่าวประกาศเสียงดังเพื่อเตือนให้ประชาชนทำความสะอาดเมือง, ล้างท่อระบายน้ำ, ตัดกิ่งไม้, ถอนวัชพืช, และนำขยะไปทิ้ง.
การกำจัดขยะเป็นปัญหาระดับโลกและเป็นเหมือนฝันร้ายของหลายรัฐบาล. เทศบาลบางแห่งไม่อาจเก็บขยะได้ทัน ทำให้มีขยะกองสุมอยู่ตามถนน. อาจมีการเชิญชวนให้ประชาชนในท้องถิ่นเข้ามาช่วยเหลือ. ในฐานะพลเมืองดี คริสเตียนจะเป็นคนกลุ่มแรก ๆ ที่ให้ความร่วมมือและปฏิบัติตามกฎหมายของบ้านเมืองโดยไม่บ่น. (โรม 13:3, 5-7) ในเรื่องนี้คริสเตียนแท้เต็มใจจะทำมากกว่าที่พวกเขาได้รับการร้องขอ. พวกเขาชอบสิ่งแวดล้อมที่สะอาดและเอาใจใส่เรื่องความสะอาดโดยไม่จำเป็นต้องรอให้โฆษกประจำเมืองคอยเตือน. พวกเขาเข้าใจว่าความสะอาดสะท้อนถึงการฝึกอบรมที่ดีและการมีความรับผิดชอบ. ความสะอาดเริ่มต้นที่แต่ละบุคคลและแต่ละครอบครัว. การเอาใจใส่เรื่องสุขอนามัยและความสะอาดรอบบริเวณบ้านด้วยวิธีง่าย ๆ จะช่วยให้ครอบครัวมีสุขภาพที่ดีขึ้นและสภาพแวดล้อมในละแวกบ้านก็จะดูดีขึ้นด้วย.
ความสะอาดส่วนบุคคลถวายพระเกียรติแด่พระเจ้าที่เรานมัสการ
ความสะอาดและการแต่งกายที่สุภาพเรียบร้อยของเราแต่ละคนสะท้อนถึงการนมัสการของเราและบ่อยครั้งทำให้ผู้คนสนใจ. หนุ่มสาวประมาณ 15 คนเดินเข้าไปในร้านอาหารแห่งหนึ่งหลังจากได้เข้าร่วมการประชุมใหญ่ของพยานพระยะโฮวาที่เมืองตูลูส ประเทศฝรั่งเศส. สามีภรรยาสูงอายุซึ่งรับประทานอาหารอยู่ที่โต๊ะข้าง ๆ คาดว่าจะได้ยินหนุ่มสาวเหล่านี้ส่งเสียงเอะอะโวยวาย. แต่ทั้งสองรู้สึกประทับใจที่เห็นว่าหนุ่มสาวที่แต่งตัวดีกลุ่มนี้ประพฤติตัวเรียบร้อยและพูดคุยกันอย่างมีมารยาท. เมื่อทั้งกลุ่มกำลังจะลุกจากโต๊ะ สองสามีภรรยาจึงชมเชยความประพฤติที่ดีของพวกเขาและบอกกับเด็กหนุ่มคนหนึ่งว่า ความประพฤติที่น่าชมเชยเช่นนั้นเป็นสิ่งที่หาพบได้ยากในสมัยนี้.
ผู้มาเยี่ยมชมสำนักงานสาขา โรงพิมพ์ และอาคารที่พักอาศัยของพยานพระยะโฮวามักจะประทับใจกับความสะอาดที่พวกเขาเห็น. มีข้อเรียกร้องให้อาสาสมัครที่ทำงานและพักอยู่ในสถานที่เหล่านี้สวมใส่เสื้อผ้าที่สะอาดและอาบน้ำชำระร่างกายเป็นประจำ. ยาระงับกลิ่นกายและน้ำหอมไม่สามารถทดแทนการรักษาสุขอนามัยของร่างกายได้. เมื่ออาสาสมัครเหล่านี้ ซึ่งเป็นผู้รับใช้เต็มเวลาออกไปประกาศกับเพื่อนบ้านในตอนเย็นหรือสุดสัปดาห์ การปรากฏตัวที่สะอาดของพวกเขาก็ทำให้คนอื่น ๆ มีทัศนะที่ดีต่อข่าวสารที่เขาประกาศ.
“เป็นผู้เลียนแบบพระเจ้า”
คริสเตียนได้รับการกระตุ้นให้ “เป็นผู้เลียนแบบพระเจ้า.” (เอเฟโซส์ 5:1) ผู้พยากรณ์ยะซายาห์ได้บันทึกนิมิตเรื่องหนึ่งซึ่งมีทูตสวรรค์พรรณนาถึงพระผู้สร้างด้วยคำว่า “บริสุทธิ์ บริสุทธิ์ บริสุทธิ์.” (ยะซายา 6:3, ล.ม.) คำพรรณนานี้เน้นถึงความบริสุทธิ์และความสะอาดในระดับสูงสุดของพระเจ้า. เพราะเหตุนี้ พระเจ้าจึงทรงเรียกร้องให้ผู้รับใช้ของพระองค์ทุกคนเป็นคนบริสุทธิ์และสะอาด. พระองค์ตรัสกับพวกเขาว่า “เจ้าทั้งหลายต้องเป็นคนบริสุทธิ์ เพราะเราเป็นผู้บริสุทธิ์.”—1 เปโตร 1:16.
คัมภีร์ไบเบิลสนับสนุนคริสเตียนให้ “แต่งตัวสุภาพเรียบร้อย.” (1 ติโมเธียว 2:9, ฉบับ R73) จึงไม่แปลกที่หนังสือวิวรณ์กล่าวว่า “ผ้าลินินเนื้อดีที่สะอาดสดใส” หมายถึงการกระทำอันชอบธรรมของผู้ที่พระเจ้าทรงถือว่าบริสุทธิ์. (วิวรณ์ 19:8) ในอีกด้านหนึ่ง พระคัมภีร์มักเปรียบบาปเป็นเหมือนรอยเปื้อนหรือคราบสกปรก.—สุภาษิต 15:26; ยะซายา 1:16; ยาโกโบ 1:27.
ทุกวันนี้ ผู้คนนับล้าน ๆ ต้องอาศัยอยู่ในแหล่งที่การรักษาความสะอาดอยู่เสมอในด้านร่างกาย, ศีลธรรมและการนมัสการเป็นเรื่องที่ทำได้ยาก. ปัญหานี้จะได้รับการแก้ไขในที่สุดเมื่อพระเจ้า ‘สร้างทุกสิ่งขึ้นใหม่.’ (วิวรณ์ 21:5) เมื่อคำสัญญานี้สำเร็จเป็นจริง สิ่งสกปรกและความไม่สะอาดทุกอย่างจะสาบสูญไปตลอดกาล.
[เชิงอรรถ]
a ชื่อสมมุติ.
[กรอบหน้า 10]
พระเจ้าทรงเรียกร้องความสะอาด
ระหว่างการเดินทางในถิ่นทุรกันดาร ชาวอิสราเอลได้รับคำสั่งให้เอาใจใส่เป็นพิเศษเมื่อจัดการกับของเสียที่ขับถ่ายออกจากร่างกาย. (พระบัญญัติ 23:12-14) การเอาใจใส่เรื่องนี้เป็นประจำทุกวันคงเป็นงานที่น่าเหน็ดเหนื่อยเมื่อนึกถึงขนาดที่ใหญ่โตของค่ายพัก แต่การทำเช่นนั้นคงช่วยป้องกันโรคต่าง ๆ เช่น ไข้ไทฟอยด์หรืออหิวาตกโรคได้อย่างแน่นอน.
ชาวอิสราเอลได้รับคำสั่งให้ซักหรือทำลายสิ่งใด ๆ ที่ได้ถูกต้องศพ. ถึงแม้พวกเขาอาจไม่เข้าใจเหตุผลที่ต้องทำเช่นนี้ แต่การเชื่อฟังช่วยป้องกันไม่ให้ชาวอิสราเอลติดเชื้อและเป็นโรค.—เลวีติโก 11:32-38.
พวกปุโรหิตจะต้องล้างทั้งมือและเท้าก่อนจะปฏิบัติหน้าที่ในพลับพลา. การเติมน้ำในอ่างทองแดงซึ่งมีไว้เพื่อจุดประสงค์นี้ไม่ใช่งานเบาแน่ ๆ แต่การชำระล้างก็เป็นข้อเรียกร้องที่ต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด.—เอ็กโซโด 30:17-21.
[กรอบหน้า 11]
ข้อเตือนใจจากแพทย์คนหนึ่ง
น้ำเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับชีวิต แต่น้ำที่ปนเปื้อนอาจทำให้เจ็บป่วยและเสียชีวิตได้. ในการให้สัมภาษณ์ครั้งหนึ่ง นายแพทย์เจ. อึมบางเก โลเบ หัวหน้าฝ่ายแพทย์ของเมืองท่าดูอาลา ประเทศแคเมอรูนได้ให้คำแนะนำที่ใช้ได้จริงบางประการ.
“เมื่อคุณสงสัยว่าน้ำดื่มสะอาดหรือไม่ ก็ควรต้มน้ำนั้นก่อน.” แต่เขาเตือนว่า “การใช้สารฟอกขาวหรือสารเคมีชนิดอื่นเป็นเรื่องที่ทำได้ แต่ถ้าใช้อย่างไม่ถูกต้องก็อาจเป็นอันตรายได้. จงล้างมือฟอกสบู่ทุกครั้งก่อนรับประทานอาหารและหลังจากเข้าห้องน้ำ. สบู่ก้อนไม่ใช่ของราคาแพง แม้แต่คนจนก็ซื้อหามาใช้ได้. จงซักเสื้อผ้าบ่อย ๆ และหากผิวหนังมีปัญหาหรือเป็นโรคก็ควรซักเสื้อผ้าด้วยน้ำร้อน.”
นายแพทย์คนนี้กล่าวต่อไปว่า “สุขอนามัยที่ดีทั้งในบ้านและรอบ ๆ บ้านเป็นเรื่องที่ทุกคนในครอบครัวต้องร่วมมือกัน. ห้องน้ำและห้องส้วมที่อยู่นอกบ้านมักถูกละเลยและกลายเป็นที่อยู่ของแมลงสาบและแมลงวันไปโดยปริยาย.” เขาให้ข้อสังเกตที่สำคัญเพิ่มเติมเกี่ยวกับเด็ก ๆ ว่า “จงระวังการเล่นน้ำในลำธารใกล้บ้าน. ลำธารเหล่านั้นเต็มไปด้วยเชื้อโรคที่อันตราย. จงอาบน้ำก่อนเข้านอนทุกคืน แปรงฟันให้สะอาดก่อนนอนและนอนในมุ้ง.” แนวคิดพื้นฐานเบื้องหลังคำแนะนำเหล่านี้ก็คือ คิดล่วงหน้า ลงมือทำ และหลีกเลี่ยงปัญหา.
[ภาพหน้า 10]
การซักเสื้อผ้าช่วยป้องกันไม่ให้ผิวหนังมีปัญหาหรือเป็นโรค
[ภาพหน้า 10]
คริสเตียนทำความสะอาดบริเวณที่พักอาศัยของตนโดยไม่ต้องให้ใครมาบอก
[ภาพหน้า 10]
มารดาที่ห่วงใยมีส่วนอย่างมากในการดูแลความสะอาดของบ้าน