ห้องสมุดออนไลน์ของวอชเทาเวอร์
ห้องสมุดออนไลน์
ของวอชเทาเวอร์
ไทย
  • คัมภีร์ไบเบิล
  • สิ่งพิมพ์
  • การประชุม
  • หส17 ฉบับที่ 6 น. 12-14
  • คัมภีร์ไบเบิล—ทำไมมีหลายฉบับ?

ไม่มีวีดีโอสำหรับรายการนี้

ขออภัย โหลดวีดีโอนี้ไม่ได้

  • คัมภีร์ไบเบิล—ทำไมมีหลายฉบับ?
  • หอสังเกตการณ์ประกาศราชอาณาจักรของพระยะโฮวา (สาธารณะ) 2017
  • หัวเรื่องย่อย
  • เรื่องที่คล้ายกัน
  • คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​ดั้งเดิม
  • ฉบับ​เซปตัวจินต์ ภาษา​กรีก
  • ฉบับ​วัลเกต ภาษา​ละติน
  • ฉบับ​แปล​ใหม่ ๆ เกิด​ขึ้น​มาก​มาย
  • “เซปตัวจินต์” เป็นประโยชน์ทั้งในอดีตและปัจจุบัน
    หอสังเกตการณ์ประกาศราชอาณาจักรของพระยะโฮวา 2002
  • วิธีที่คัมภีร์ไบเบิลตกทอดมาถึงเรา—ส่วนที่หนึ่ง
    หอสังเกตการณ์ประกาศราชอาณาจักรของพระยะโฮวา 1997
  • คุณจำเป็นต้องเรียนภาษาฮีบรูและกรีกไหม?
    หอสังเกตการณ์ประกาศราชอาณาจักรของพระยะโฮวา 2009
  • บทเรียนที่ 5—ข้อความภาษาฮีบรูในพระคัมภีร์บริสุทธิ์
    “พระคัมภีร์ทุกตอนมีขึ้นโดยการดลใจจากพระเจ้าและเป็นประโยชน์”
ดูเพิ่มเติม
หอสังเกตการณ์ประกาศราชอาณาจักรของพระยะโฮวา (สาธารณะ) 2017
หส17 ฉบับที่ 6 น. 12-14
ไบเบิล​ใน​รูป​แบบ​ต่าง ๆ ทั้ง​เขียน พิมพ์ และ​อิเล็กทรอนิกส์

คัมภีร์​ไบเบิล—ทำไม​มี​หลาย​ฉบับ?

ทำไม​ทุก​วัน​นี้​จึง​มี​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​ต่าง ๆ มาก​มาย? คุณ​คิด​ว่า​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​ใหม่ ๆ เป็น​ตัว​ช่วย​หรือ​เป็น​อุปสรรค​ต่อ​การ​เข้าใจ​คัมภีร์​ไบเบิล? การ​ได้​รู้​ที่​มา​จะ​ช่วย​ให้​คุณ​ประเมิน​ความ​น่า​เชื่อถือ​ของ​ฉบับ​แปล​เหล่า​นั้น​ได้​อย่าง​ถูก​ต้อง

ก่อน​อื่น เรา​ต้อง​รู้​ว่า​ใคร​เป็น​ผู้​เขียน​คัมภีร์​ไบเบิล​ตั้ง​แต่​แรก​และ​เขียน​เมื่อ​ไร?

คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​ดั้งเดิม

โดย​ทั่ว​ไป​มี​การ​แบ่ง​คัมภีร์​ไบเบิล​ออก​เป็น 2 ส่วน ส่วน​แรก​ประกอบ​ด้วย​หนังสือ 39 เล่ม​ที่​รวม​กัน​เป็น “พระ​คัมภีร์​ศักดิ์สิทธิ์” (โรม 3:2) พระเจ้า​ดล​ใจ​ให้​ผู้​ชาย​ที่​ซื่อ​สัตย์​หลาย​คน​เขียน​หนังสือ​เหล่า​นี้​ตลอด​ช่วง​เวลา​ที่​ยาว​นาน​ประมาณ 1,100 ปี คือ​ตั้ง​แต่​ปี 1513 ก่อน ค.ศ. จน​ถึง​ประมาณ​ช่วง​หลัง​ปี 443 ก่อน ค.ศ. พวก​เขา​เขียน​เนื้อหา​ส่วน​ใหญ่​ใน​ภาษา​ฮีบรู เรา​จึง​เรียก​คัมภีร์​ไบเบิล​ส่วน​นี้​ว่า พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู หรือ​ที่​บาง​คน​เรียก​ว่า พันธสัญญา​เดิม

ส่วน​ที่​สอง​มี​หนังสือ 27 เล่ม​ซึ่ง​ถือ​เป็น “คำ​สอน​ของ​พระเจ้า” ด้วย​เหมือน​กัน (1 เธสะโลนิกา 2:13) พระเจ้า​ดล​ใจ​ให้​สาวก​ที่​ซื่อ​สัตย์​ของ​พระ​เยซู​คริสต์​เขียน​หนังสือ​เหล่า​นี้​ภาย​ใน​ช่วง​เวลา​ที่​ไม่​นาน​มาก​คือ​ประมาณ 60 ปี ตั้ง​แต่​ปี ค.ศ. 41 จน​ถึง ค.ศ. 98 พวก​เขา​เขียน​เนื้อหา​ส่วน​ใหญ่​ใน​ภาษา​กรีก เรา​จึง​เรียก​คัมภีร์​ไบเบิล​ส่วน​นี้​ว่า พระ​คัมภีร์​คริสเตียน​ภาค​ภาษา​กรีก​หรือ​ที่​บาง​คน​เรียก​ว่า พันธสัญญา​ใหม่

หนังสือ​ทั้ง 66 เล่ม​นี้​รวม​กัน​เป็น​คัมภีร์​ไบเบิล​ครบ​ชุด​ซึ่ง​เป็น​ข่าวสาร​จาก​พระเจ้า​ถึง​มนุษย์ แต่​ทำไม​ต้อง​มี​การ​จัด​ทำ​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​ต่าง ๆ ขึ้น​มา​ด้วย? มี​เหตุ​ผล​หลัก ๆ 3 ข้อ​ด้วย​กัน

  • เพื่อ​ให้​ผู้​คน​ได้​อ่าน​คัมภีร์​ไบเบิล​ใน​ภาษา​ของ​พวก​เขา​เอง

  • เพื่อ​แก้ไข​ความ​ผิด​พลาด​ที่​เกิด​จาก​ผู้​คัด​ลอก และ​ใส่​ข้อ​ความ​เดิม​ให้​ตรง​ตาม​ต้น​ฉบับ

  • เพื่อ​ทำ​ให้​ภาษา​ทัน​สมัย​ขึ้น

ให้​เรา​มา​ดู​ว่า​เหตุ​ผล​เหล่า​นี้​เกี่ยว​ข้อง​อย่าง​ไร​กับ​ฉบับ​แปล 2 ฉบับ​ใน​ยุค​แรก

ฉบับ​เซปตัวจินต์ ภาษา​กรีก

ประมาณ 300 ปี​ก่อน​ที่​พระ​เยซู​จะ​มี​ชีวิต​บน​โลก ผู้​เชี่ยวชาญ​ชาว​ยิว​เริ่ม​แปล​คัมภีร์​ไบเบิล​ภาค​ภาษา​ฮีบรู​ให้​เป็น​อีก​ภาษา​หนึ่ง นั่น​ก็​คือ​ภาษา​กรีก ฉบับ​แปล​นี้​กลาย​เป็น​ที่​รู้​จัก​กัน​ใน​ชื่อ​เซปตัวจินต์ ภาษา​กรีก ทำไม​ต้อง​ทำ​ฉบับ​แปล​นี้​ขึ้น​มา? ก็​เพื่อ​ช่วย​ชาว​ยิว​หลาย​คน​ที่​ใช้​ภาษา​กรีก​มาก​กว่า​ภาษา​ฮีบรู​ให้​คุ้น​เคย​กับ “พระ​คัมภีร์​ศักดิ์สิทธิ์” ของ​พวก​เขา—2 ทิโมธี 3:15

ฉบับ​เซปตัวจินต์ ยัง​ช่วย​หลาย​ล้าน​คน​ที่​ไม่​ใช่​ชาว​ยิว​ซึ่ง​ใช้​ภาษา​กรีก​ให้​มา​รู้​จัก​คำ​สอน​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล เป็น​อย่าง​นั้น​ได้​อย่าง​ไร? ศาสตราจารย์ ดับเบิลยู. เอฟ. โฮเวิร์ด บอก​ว่า “ตั้ง​แต่​ช่วง​กลาง​ศตวรรษ​แรก ฉบับ​แปล​นี้​กลาย​เป็น​ฉบับ​ที่​ใช้​ใน​โบสถ์​ของ​พวก​คริสเตียน ซึ่ง​กลุ่ม​มิชชันนารี​ของ​พวก​เขา​ได้​เดิน​ทาง​ไป​ตาม​ธรรมศาลา​ต่าง ๆ เพื่อ ‘พิสูจน์​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล​ว่า​พระ​เยซู​คือ​เมสสิยาห์’” (กิจการ 17:3, 4; 20:20) นี่​เป็น​สาเหตุ​หนึ่ง​ที่​ชาว​ยิว​หลาย​คน “เลิก​สนใจ​ฉบับ​เซปตัวจินต์” ตาม​ที่​ผู้​เชี่ยวชาญ​ด้าน​คัมภีร์​ไบเบิล เอฟ. เอฟ. บรูซ ได้​กล่าว​ไว้

ต่อ​มา เมื่อ​สาวก​ของ​พระ​เยซู​ได้​รับ​พระ​คัมภีร์​คริสเตียน​ภาค​ภาษา​กรีก​จน​ครบ​แล้ว พวก​เขา​ก็​เอา​มา​รวม​เล่ม​กับ​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู​ฉบับ​เซปตัวจินต์ นี่​จึง​ทำ​ให้​พวก​เขา​มี​คัมภีร์​ไบเบิล​ครบ​ชุด​แบบ​เดียว​กับ​ทุก​วัน​นี้

ฉบับ​วัลเกต ภาษา​ละติน

ประมาณ 300 ปี​หลัง​จาก​มี​คัมภีร์​ไบเบิล​ครบ​ชุด เจโรม ผู้​เชี่ยวชาญ​ด้าน​ศาสนา​ทำ​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​ภาษา​ละติน​ขึ้น ซึ่ง​ใน​ตอน​หลัง​เป็น​ที่​รู้​จัก​กัน​ว่า​วัลเกต ภาษา​ละติน ที่​จริง ใน​ตอน​นั้น​มี​ฉบับ​แปล​ภาษา​ละติน​อยู่​หลาย​ฉบับ​แล้ว แต่​ทำไม​ต้อง​ทำ​ฉบับ​นี้​ขึ้น​มา? สารานุกรม The International Standard Bible บอก​ว่า​เพราะ​เจโรม​อยาก​จะ​แก้ไข “การ​แปล​ที่​ไม่​ถูก​ต้อง ความ​ผิด​พลาด​ที่​เห็น​ได้​ชัดเจน และ​การ​เพิ่ม​หรือ​ลบ​ข้อ​ความ​บาง​ส่วน”

เจโรม​แก้ไข​จุด​ผิด​พลาด​หลาย​จุด แต่​ต่อ​มา ผู้​มี​อำนาจ​ใน​คริสตจักร​ได้​ทำ​สิ่ง​ที่​เลว​ร้าย​มาก นั่น​ก็​คือ พวก​เขา​ออก​คำ​สั่ง​ให้​ฉบับ​วัลเกต ภาษา​ละติน​เป็น​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​เดียว​เท่า​นั้น​ที่​ได้​รับ​การ​อนุมัติ​ให้​ใช้ และ​ต้อง​เป็น​อย่าง​นี้​มา​ตลอด​หลาย​ร้อย​ปี! แทน​ที่​จะ​ช่วย​ให้​คน​ทั่ว​ไป​เข้าใจ​คัมภีร์​ไบเบิล ฉบับ​วัลเกต กลับ​ทำ​ให้​คัมภีร์​ไบเบิล​กลาย​เป็น​หนังสือ​ที่​ผู้​คน​ไม่​เข้าใจ​เพราะ​ต่อ​มา​ภาษา​ละติน​กลาย​เป็น​ภาษา​ที่​คน​ส่วน​ใหญ่​ไม่​ใช้​อีก​ต่อ​ไป

ฉบับ​แปล​ใหม่ ๆ เกิด​ขึ้น​มาก​มาย

ใน​ช่วง​เวลา​เดียว​กัน ผู้​คน​ได้​ทำ​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​อื่น ๆ ออก​มา​อีก​มาก​มาย เช่น ฉบับ​เพชิตตา ภาษา​ซีรีแอก ฉบับ​นี้​มี​ชื่อเสียง​ใน​ช่วง​ศตวรรษ​ที่ 5 และ​กว่า​จะ​มี​ความ​พยายาม​อีก​ครั้ง​ที่​จะ​ทำ​คัมภีร์​ไบเบิล​ใน​ภาษา​ที่​คน​ทั่ว​ไป​ใช้​ก็​ประมาณ​ศตวรรษ​ที่ 14

ช่วง​ปลาย​ศตวรรษ​ที่ 14 ใน​ประเทศ​อังกฤษ จอห์น วิคลิฟฟ์​ได้​ทำ​การ​ปลด​ปล่อย​คัมภีร์​ไบเบิล​ออก​จาก​ภาษา​ที่​ตาย​ไป​แล้ว​โดย​จัด​ทำ​คัมภีร์​ไบเบิล​เป็น​ภาษา​อังกฤษ​ขึ้น ซึ่ง​เป็น​ภาษา​ที่​ผู้​คน​ใน​ประเทศ​ของ​เขา​เข้าใจ​ได้​จริง ๆ หลัง​จาก​นั้น​ไม่​นาน ระบบ​การ​พิมพ์​ที่​โยฮันเนส กูเทนเบิร์ก​คิด​ค้น​ขึ้น​ก็​ช่วย​เปิด​ทาง​ให้​ผู้​เชี่ยวชาญ​ด้าน​คัมภีร์​ไบเบิล​หลาย​คน​มี​โอกาส​ผลิต​และ​แจก​จ่าย​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​ใหม่ ๆ ที่​ใช้​ภาษา​ทัน​สมัย​ไป​ทั่ว​ทวีป​ยุโรป

เมื่อ​มี​ฉบับ​แปล​ภาษา​อังกฤษ​เกิด​ขึ้น​มาก​มาย​ก็​เกิด​ข้อ​สงสัย​ขึ้น​มา​ว่า ทำไม​ต้อง​ทำ​ฉบับ​แปล​หลาย​ฉบับ​ขึ้น​มา​ใน​ภาษา​เดียว​กัน​ด้วย ใน​ช่วง​ศตวรรษ​ที่ 18 นัก​บวช​ชาว​อังกฤษ​ชื่อ จอห์น ลูวิส​เขียน​ว่า “ภาษา​อาจ​ล้า​สมัย​และ​อ่าน​ไม่​เข้าใจ ดัง​นั้น ต้อง​มี​การ​แก้ไข​ฉบับ​แปล​เก่า ๆ ให้​เป็น​ภาษา​ที่​คน​ทั่ว​ไป​ใช้​กัน​และ​คน​ใน​ยุค​ปัจจุบัน​เข้าใจ​ได้”

ผู้​เชี่ยวชาญ​ด้าน​คัมภีร์​ไบเบิล​ใน​ทุก​วัน​นี้​มี​โอกาส​ดี​กว่า​เมื่อ​ก่อน​ที่​ได้​ศึกษา​ฉบับ​แปล​เก่า ๆ พวก​เขา​จึง​มี​ความ​เข้าใจ​ภาษา​โบราณ​ที่​ใช้​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​ชัดเจน​ขึ้น และ​พวก​เขา​มี​สำเนา​คัมภีร์​ไบเบิล​เก่า​แก่​ที่​มี​ค่า​ซึ่ง​ถูก​ค้น​พบ​เมื่อ​ไม่​นาน​มา​นี้ สิ่ง​เหล่า​นี้​ช่วย​ให้​การ​แปล​มี​ความ​ถูก​ต้อง​ชัดเจน​เหมือน​กับ​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​ดั้งเดิม

ดัง​นั้น คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​ใหม่ ๆ มี​คุณค่า​มาก​จริง ๆ แน่นอน​ว่า เรา​ต้อง​ระมัดระวัง​เมื่อ​อ่าน​ฉบับ​แปล​บาง​ฉบับa แต่​ถ้า​ผู้​แปล​ตั้งใจ​แปล​คัมภีร์​ไบเบิล​ด้วย​ความ​รัก​แท้​ที่​มี​ต่อ​พระเจ้า งาน​แปล​ของ​เขา​ก็​จะ​มี​ประโยชน์​ต่อ​พวก​เรา​มาก

อ่าน​คัมภีร์​ไบเบิล​ใน​ภาษา​ของ​คุณ​ทาง​ออนไลน์​หรือ​ทาง​อุปกรณ์​อิเล็กทรอนิกส์ ไป​ที่ www.pr418.com/th ดู​หัวข้อ​สิ่ง​พิมพ์​และ​มัลติมีเดีย > คัมภีร์​ไบเบิล

a ดู​บท​ความ “คุณ​จะ​เลือก​ฉบับ​แปล​คัมภีร์​ไบเบิล​ที่​ดี​ได้​อย่าง​ไร?” ใน​หอสังเกตการณ์ 1 พฤษภาคม 2008

ชื่อ​ที่​ศักดิ์สิทธิ์​ของ​พระเจ้า​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล

ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ใน​ชิ้น​ส่วน​สำเนา​ฉบับ​เซปตัวจินต์ ที่​มี​อยู่​ใน​สมัย​ของ​พระ​เยซู

ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ใน​ชิ้น​ส่วน​สำเนา​ฉบับ​เซปตัวจินต์ ที่​มี​อยู่​ใน​สมัย​ของ​พระ​เยซู

คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​โลก​ใหม่ ใช้​ชื่อ​พระ​ยะโฮวา​ซึ่ง​เป็น​ชื่อ​ที่​ศักดิ์สิทธิ์​ของ​พระเจ้า​ทั้ง​ใน​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู​และ​พระ​คัมภีร์​คริสเตียน​ภาค​ภาษา​กรีก แต่​คัมภีร์​ไบเบิล​ภาษา​อังกฤษ​ฉบับ​แปล​ใหม่ ๆ ไม่​ได้​ใช้​ชื่อ​พระเจ้า พวก​เขา​ใช้​คำ​ว่า “องค์​พระ​ผู้​เป็น​เจ้า” แทน เหตุ​ผล​หนึ่ง​ที่​ผู้​แปล​เหล่า​นั้น​บอก​ไว้​ก็​คือ ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ซึ่ง​เป็น​ตัว​อักษร​ที่​เรียก​ว่า​เททรากรัมมาทอน (ยฮวฮ) ไม่​เคย​ปรากฏ​ใน​ฉบับ​เซปตัวจินต์​ภาษา​กรีก​ซึ่ง​เป็น​ฉบับ​แปล​ของ​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู เป็น​อย่าง​นั้น​จริง ๆ ไหม?

ใน​ช่วง​กลาง​ศตวรรษ​ที่ 20 มี​การ​ค้น​พบ​ชิ้น​ส่วน​เก่า​แก่​ของ​ฉบับ​เซปตัวจินต์ ซึ่ง​อยู่​ใน​สมัย​ของ​พระ​เยซู ชิ้น​ส่วน​เหล่า​นี้​มี​ชื่อ​ที่​ศักดิ์สิทธิ์​ของ​พระเจ้า​บันทึก​ไว้​เป็น​ตัว​อักษร​ฮีบรู แต่​ดู​เหมือน​ว่า​ต่อ​มา​ผู้​คัด​ลอก​ได้​ลบ​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ออก และ​แทน​ด้วย​คำ​ว่า “คีริโอส” ซึ่ง​เป็น​ภาษา​กรีก​ที่​แปล​ว่า “องค์​พระ​ผู้​เป็น​เจ้า” ดัง​นั้น ฉบับ​แปล​โลก​ใหม่ จึง​ใส่​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ไว้​ใน​ตำแหน่ง​เดิม

เนื้อหา​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​ถูก​บิดเบือน​ไหม?

ม้วน​หนังสือ​อิสยาห์

ม้วน​หนังสือ​อิสยาห์​อายุ 2,000 ปี​ซึ่ง​เป็น​หนึ่ง​ใน​ม้วน​หนังสือ​ทะเล​ตาย มี​ข้อ​ความ​แทบ​ไม่​แตก​ต่าง​กับ​คัมภีร์​ไบเบิล​ที่​เรา​มี​ใน​ทุก​วัน​นี้

แน่นอน​ว่า ผู้​คัด​ลอก​คัมภีร์​ไบเบิล​อาจ​ทำ​ผิด​พลาด​บ้าง แต่​ความ​ผิด​พลาด​เหล่า​นั้น​ไม่​ได้​ทำ​ให้​ข้อ​ความ​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​ผิด​เพี้ยน​ไป “คำ​สอน​พื้น​ฐาน​ของ​คริสเตียน​ไม่​ได้​เป็น​ที่​ถกเถียง​กัน”—Our Bible and the Ancient Manuscripts

ผู้​คัด​ลอก​ชาว​ยิว​ทำ​ผิด​พลาด​น้อย​มาก “ผู้​คัด​ลอก​ชาว​ยิว​ใน​ช่วง​ศตวรรษ​แรก ๆ ของ​คริสเตียน​คัด​ลอก​ข้อ​ความ​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล​ภาษา​ฮีบรู​ซ้ำ​หลาย​ครั้ง​อย่าง​ถูก​ต้อง”—Second Thoughts on the Dead Sea Scrolls

ตัว​อย่าง​เช่น ม้วน​หนังสือ​อิสยาห์​เป็น​หนึ่ง​ใน​ม้วน​หนังสือ​ทะเล​ตาย​ที่​ถูก​ค้น​พบ ม้วน​หนังสือ​นี้​มี​อายุ​มาก​กว่า​ม้วน​หนังสือ​ที่​เคย​ถูก​ค้น​พบ​ก่อน​หน้า​นี้​ถึง 1,000 ปี และ​เรา​ได้​พบ​อะไร​เมื่อ​นำ​มา​เปรียบ​เทียบ​กับ​คัมภีร์​ไบเบิล​ใน​ทุก​วัน​นี้? “น้อย​มาก​ที่​มี​การ​เพิ่ม​คำ​หรือ​ตัด​บาง​คำ​ออก​ไป”—The Book. A History of the Bible

ทุก​วัน​นี้​เรา​สามารถ​ระบุ​และ​แก้ไข​ข้อ​ผิด​พลาด​ของ​พวก​ผู้​คัด​ลอก​ที่​ไม่​ได้​ระมัดระวัง​ได้​ง่าย​ขึ้น เช่น การ​สลับ​ตัว​อักษร คำ หรือ​วลี “ไม่​มี​งาน​เขียน​ใน​สมัย​โบราณ​ชิ้น​ใด​ที่​มี​หลักฐาน​ยืน​ยัน​ความ​ถูก​ต้อง​จาก​สำเนา​ต่าง ๆ มาก​เท่า​กับ​พระ​คัมภีร์​ภาค​พันธสัญญา​ใหม่”—The Books and the Parchments

“คน​ที่​เชื่อ​คัมภีร์​ไบเบิล​และ​มี​ความ​กังวล​สามารถ​มั่น​ใจ​ได้​อย่าง​แน่นอน​ถึง​ความ​คล้าย​กัน​อย่าง​มาก​ระหว่าง​คัมภีร์​ไบเบิล​ที่​เขียน​บน​พาไพรัส​ของ​อียิปต์​และ​ข้อ​ความ​ที่​ถูก​คัด​ลอก​มา​นับ​ครั้ง​ไม่​ถ้วน​ซึ่ง​ตก​ทอด​มา​ถึง​เรา​ใน​ทุก​วัน​นี้​กับ​เล่ม​ที่​อยู่​ใน​โรง​พิมพ์​ของ​ยุโรป”—The Book. A History of the Bible

ดัง​นั้น เนื้อหา​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​ถูก​บิดเบือน​ไหม? ไม่​เลย!

    หนังสือภาษาไทย (1971-2026)
    ออกจากระบบ
    เข้าสู่ระบบ
    • ไทย
    • แชร์
    • การตั้งค่า
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • เงื่อนไขการใช้งาน
    • นโยบายการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล
    • การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว
    • JW.ORG
    • เข้าสู่ระบบ
    แชร์