เชิงอรรถ

a เกือบ​ทุก​ชีวิต​บน​โลก​ได้​พลัง​งาน​จาก​แหล่ง​อินทรีย์ ด้วย​เหตุ​นี้​จึง​เป็น​การ​พึ่ง​อาศัย​แสง​อาทิตย์​ไม่​ทาง​ตรง​ก็​ทาง​อ้อม. อย่าง​ไร​ก็​ดี มี​สิ่ง​มี​ชีวิต​ที่​เจริญ​เติบโต​ใน​ความ​มืด ณ ก้น​มหาสมุทร​โดย​ได้​พลัง​งาน​จาก​สาร​เคมี​อนินทรีย์. แทน​ที่​จะ​ใช้​วิธี​สังเคราะห์​แสง สิ่ง​มี​ชีวิต​เหล่า​นั้น​ใช้​กรรมวิธี​ที่​เรียก​ว่า การ​สังเคราะห์​ทาง​เคมี.