เชิงอรรถ

a โดนาติสต์เป็น “คริสเตียน” นิกายหนึ่งในศตวรรษที่สี่และห้าแห่งสากลศักราช. ผู้นับถือนิกายนี้อ้างว่า การมีผลบังคับใช้ของพิธีกรรมต่าง ๆ ทางศาสนาอาศัยลักษณะทางศีลธรรมของบาทหลวง และคริสตจักรต้องขับผู้คนที่ทำความผิดร้ายแรงออกจากการเป็นสมาชิก. นิกายอาเรียสเป็นกลุ่ม “คริสเตียน” กลุ่มหนึ่งในศตวรรษที่สี่ซึ่งไม่ยอมรับว่าพระเยซูคริสต์เป็นพระเจ้า. อาเรียสสอนว่าพระเจ้าไม่มีการกำเนิดและไม่มีการเริ่มต้น. ส่วนพระบุตร เพราะพระองค์มีการกำเนิด จึงไม่อาจเป็นพระเจ้าได้ในลักษณะเดียวกับที่พระบิดาทรงเป็น. พระบุตรไม่ได้ดำรงอยู่โดยตลอดนิรันดรกาลแต่ได้ถูกสร้างขึ้นและดำรงอยู่เนื่องด้วยพระทัยประสงค์ของพระบิดา.