ห้องสมุดออนไลน์ของวอชเทาเวอร์
ห้องสมุดออนไลน์
ของวอชเทาเวอร์
ไทย
  • คัมภีร์ไบเบิล
  • สิ่งพิมพ์
  • การประชุม
  • เบื้องหลังข่าว
    หอสังเกตการณ์ 1990 | พฤษภาคม 15
    • เบื้อง​หลัง​ข่าว

      คร่ำครึ​อย่าง​นั้น​ไหม?

      นัก​บวช​แอ​งก​ลิ​คัน​คน​หนึ่ง​ใน​อะดีเลด ประเทศ​ออสเตรเลีย บอก​ว่า คำ​ตักเตือน​ที่​ว่า​ไม่​ควร​กระตุ้น​ทาง​กาย​ซึ่ง​อาจ​นำ​ไป​ถึง​การ​ผิด​ประเวณี​และ​การ​เล่นชู้​นั้น​คร่ำครึ และ​ไม่​ได้​มา​จาก​หลัก​คริสเตียน. ใน​การ​ศึกษา​เรื่อง​เพศ​ของ​เขา​เมื่อ​เร็ว ๆ นี้ เขา​แถลง​ว่า ชาย​หญิง​ที่​หมั้น​กัน​เพื่อ​จะ​สมรส​นั้น​หาก​เขา​มี​เพศ​สัมพันธ์​ก่อน​สมรส​ก็​ไม่​ต้อง​ถือ​ว่า​เป็น​บาป​เสมอ​ไป. การ​ศึกษา​ของ​เขา​ยัง​ยืน​ยัน​ว่า​การ​รัก​ร่วม​เพศ​อาจ​ยอม​รับ​ได้​ใน​บาง​กรณี. ดัง​ที่​ลง​ใน​คูเรียร์ เมล แห่ง​บริสเบน โฆษก​แห่ง​คริสต์​จักร​ยูไนติง​ใน​ออสเตรเลีย “เห็น​ด้วย​กับ​หลัก​มูลฐาน​ของ​รายงาน​นั้น.”

      แต่​คัมภีร์​ไบเบิล​แถลง​อย่าง​ชัดเจน​ว่า​พระทัย​ประสงค์​ของ​พระเจ้า​คือ​ให้​ทุก​คน “เว้น​จาก​การ​ล่วง​ประเวณี” และ​ว่า “คน​ผิด​ประเวณี หรือ​คน​ไหว้​รูป​เคารพ หรือ​คน​ผิด​ผัว​เมีย​เขา หรือ​หญิง​เล่น​เพื่อน หรือ​ชาย​เล่น​น้อง​สวาท . . . จะ​ไม่​ได้​รับ​ส่วน​ใน​แผ่นดิน​ของ​พระเจ้า.” (1 เธซะโลนิเก 4:3, 4; 1 โกรินโธ 6:9, 10) แน่นอน ผู้​ที่​ยอม​รับ​ว่า​คัมภีร์​ไบเบิล​เป็น​พระ​คำ​ที่​ได้​รับ​การ​ดล​บันดาล​จาก​พระเจ้า ยอม​รับ​อย่าง​มั่น​ใจ​ว่า​ทัศนะ​ของ​คัมภีร์​ไบเบิล​ใน​เรื่อง​เพศ​นั้น​มา​จาก​พระ​ผู้​สร้าง​องค์​ฉลาด​รอบรู้​ทุก​ประการ. ผล​ที่​เกิด​ขึ้น​กับ​ผู้​ที่​ดำเนิน​ชีวิต​ตาม​มาตรฐาน​ของ​คัมภีร์​ไบเบิล​พิสูจน์​ว่า​คำ​ชี้​แนะ​ด้าน​ศีลธรรม​ที่​ถูก​หา​ว่า​คร่ำครึ​โบราณ​นั้น​ยัง​คง​ช่วย​ให้​ครอบครัว​มี​เสถียรภาพ และ​จัด​ให้​มี​การ​คุ้ม​กัน​จาก​บาดแผล​ลึก​ทาง​ความ​รู้สึก และ​โรค​ที่​น่า​รังเกียจ​ซึ่ง​เป็น​ผล​จาก​การ​ประพฤติ​ผิด​ศีลธรรม.

      การ​ป้องกัน​ที่​ดี​ที่​สุด

      การ​ใช้​ยา​เสพย์ติด​ยัง​คง​เป็น​ปัญหา​ใหญ่. ถ้า​เช่น​นั้น วิธี​ที่​ดี​ที่​สุด​ใน​การ​ป้องกัน​เยาวชน​ไว้​จาก​การ​ใช้​ยา​เสพย์ติด​คือ​อะไร? ใน​การ​สัมภาษณ์​ที่​ลง​พิมพ์​ใน​หนังสือ​พิมพ์​บราซิล​ชื่อ โอ เอสตาโด เดอ เซาเพาโล คล็อด โอลิเวนสไตน ศาสตราจารย์​และ​จิตแพทย์​ชาว​ฝรั่งเศส​ได้​เน้น​ความ​จำเป็น​ใน​เรื่อง​การ​ให้​คำ​ชี้​แนะ และ​การ​สนับสนุน​ด้วย​ความ​รัก. เขา​กล่าว​ว่า “เมื่อ​ผู้​คน​พูด​กัน​ถึง​เรื่อง​ยา​เสพย์ติด​สมัย​นี้ เขา​มัก​จะ​เน้น​บทบาท​ของ​ตำรวจ ขบวนการ​ยุติธรรม​และ​โรง​เรียน. แต่​ที่​จำเป็น​อย่าง​ยิ่ง​ก็​คือ​การ​ป้องกัน​ของ​ครอบครัว (ต่อ​การ​ใช้​ยา​เสพย์ติด). . . . เด็ก ๆ มาก​มาย​ไม่​ทราบ​ว่า อำนาจ​ปกครอง​ของ​บิดา​คือ​อะไร. บิดา​ก็​ไม่​อยู่​บ้าน เห็น​ได้​ชัด​ว่า​เขา​ลา​ออก​จาก​ตำแหน่ง​ไป​แล้ว.”

      ใน​คำ​อธิบาย​ว่า​ทำไม​การ​ป้องกัน​การ​ใช้​ยา​เสพย์ติด​จึง​เป็น​เรื่อง​สำคัญ​ใน​ระดับ​ครอบครัว ดร. โอลิเวนสไตน กล่าว​เพิ่ม​เติม​ที่​ว่า “เรา​มี​ชีวิต​อยู่​ใน​สังคม​แห่ง​การ​แสวง​ประโยชน์​ซึ่ง​ผู้​คน​ละอาย​ต่อ​การ​มี​ศีลธรรม. เมื่อ​ลูก ๆ ของ​เรา​เริ่ม​แสดง​ความ​ประพฤติ​บาง​อย่าง​เนื่อง​จาก​ยา​เสพย์ติด นั่น​เป็น​เพราะ​เรา​ไม่​ได้​ทำ​ให้​เรื่อง​ศีลธรรม​เป็น​ที่​ทราบ​กัน​อีก​แล้ว. สังคม​ของ​เรา​ได้​กลาย​เป็น​สังคม​ที่​กระด้าง ตาย​ด้าน เป็น​สังคม​อุตสาหกรรม. ผู้​คน​คิด​แต่​เรื่อง​การ​ต่อ​สู้​เพื่อ​อยู่​รอด.”

      ดัง​ที่​ลง​ใน​วารสาร ซูเปอร์อินเตอเรสซานเต การ​สำรวจ​ใน​สหรัฐ​อเมริกา​อย่าง​หนึ่ง​ยืน​ยัน​ถึง​ความ​สำคัญ​ของ​อำนาจ​ปกครอง​ของ​บิดา​มารดา. วารสาร​ฉบับ​นั้น​มี​กล่าว​ว่า “คน​หนุ่ม​สาว​ที่​มี​ผล​การ​สอบ​ที่​ดี​เยี่ยม​และ​มี​เสถียรภาพ​ทาง​อารมณ์​ที่​ดี​นั้น​มา​จาก​ครอบครัว​ซึ่ง​บิดา​มารดา​ใช้​อำนาจ​ปกครอง​ของ​ตน​ใน​การ​กำหนด​กฎเกณฑ์​การ​ประพฤติ​ไว้​ชัด​แจ้ง และ​ให้​เสรีภาพ​ใน​ขอบ​เขต​ที่​มี​การ​กำหนด​ไว้​อย่าง​ชัดเจน. เช่น​เดียว​กัน สัดส่วน​ของ​คน​หนุ่ม​สาว​ที่​ติด​ยา​และ​เหล้า​ใน​ครอบครัว​เช่น​นั้น​ต่ำ​กว่า​มาก.”

      พระ​คัมภีร์​ให้​คำ​เตือน​สติ​แก่​บิดา​มารดา​ด้วย​เหตุ​ผล​ที่​ดี คือ “จง​กล่าว​สั่ง​สอน​บุตร​ชาย​ของ​ตน​และ​บุตร​ชาย​นั้น​จะ​เป็น​เหตุ​ให้​เจ้า​สบาย​ใจ เออ เขา​จะ​ทำ​ให้​ดวง​จิต​ของ​เจ้า​เบิกบาน​ยินดี.” (สุภาษิต 29:17) ถูก​แล้ว การ​ว่า​กล่าว​แก้ไข​ที่​อาศัย​พระ​คัมภีร์​ช่วย​บิดา​มารดา​ให้​ป้องกัน​การ​ใช้​ยา​เสพย์ติด​และ​ปรับ​ปรุง​คุณภาพ​ชีวิต​เพื่อ​ทุก​คน​ใน​ครอบครัว.

  • คำถามจากผู้อ่าน
    หอสังเกตการณ์ 1990 | พฤษภาคม 15
    • คำ​ถาม​จาก​ผู้​อ่าน

      ▪ เหมาะ​ไหม​ที่​คริสเตียน​จะ​ไป​ล่า​สัตว์​หรือ​จับ​ปลา?

      ปฏิกริยา​ต่าง ๆ กัน​ใน​เรื่อง​การ​ล่า​สัตว์​มัก​จะ​เกี่ยว​พัน​กับ​อารมณ์​ความ​รู้สึก​อย่าง​ลึกซึ้ง. ดัง​นั้น จึง​เป็น​การ​ดี​ที่​สุด​สำหรับ​คริสเตียน​ที่​จะ​สืบ​หา​ความ​เข้าใจ​เกี่ยว​กับ​ทัศนะ​ของ​พระ​ยะโฮวา​ที่​มี​ต่อ​สิ่ง​ต่าง ๆ ดัง​ที่​กล่าว​ไว้​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​และ​นำ​ไป​ปฏิบัติ.

      พระเจ้า​ทรง​ให้​มนุษย์​มี​อำนาจ​ปกครอง​ทั้ง​สัตว์ “ป่า” และ​สัตว์ “ใช้.” ใน​ตอน​แรก​มนุษย์​ไม่​ได้​รับ​อนุญาต​จาก​พระ​ผู้​สร้าง​หรือ​บาง​ที​ไม่​มี​ความ​จำเป็น​ที่​จะ​ฆ่า​สัตว์​เพื่อ​เป็น​อาหาร. (เยเนซิศ 1:24, 29, 30) หลัง​จาก​น้ำ​ท่วม​โลก​เท่า​นั้น​ที่​พระเจ้า​ทรง​ให้​สิทธิ​มนุษย์​กิน​เนื้อ​สัตว์​ซึ่ง​ต้อง​เอา​เลือดออก​อย่าง​เหมาะ​สม. (เยเนซิศ 9:3, 4) ทั้ง​นี้​อาจ​หมาย​รวม​ถึง​ทั้ง​เนื้อ​ของ​สัตว์​ใช้​และ​สัตว์​ป่า.

      ชน​ยิศราเอล​เลี้ยง​สัตว์​ต่าง ๆ เช่น​แกะ​และ​วัว ซึ่ง​สามารถ​ฆ่า​เป็น​อาหาร​ได้​ตอน​ที่​พวก​เขา​อยาก​จะ​กิน​เนื้อ. นอก​จาก​นั้น พวก​เขา​ยัง​ล่า​สัตว์​และ​จับ​ปลา​มา​เป็น​อาหาร. (พระ​บัญญัติ 12:20-24; 14:4-20) เรื่อง​นี้​สอดคล้อง​กับ​คำ​ตรัส​เป็น​นัย​ของ​พระเจ้า​ที่​ว่า​พระองค์ ‘จะ​เรียก​ชาว​ประมง​หลาย​คน และ​ชาว​ประมง​นั้น​จะ​เสาะ​หา​เพื่อ​จะ​จับ​เขา แล้ว​เรา​จะ​ใช้​เรียก​พราน​หลาย​คน และ​พราน​เหล่า​นั้น​จะ​ต้อน​เขา​เพื่อ​จะ​จับ​แต่​ภูเขา​ทุก​เขา.” (ยิระมะยา 16:16) ภาย​หลัง พระ​เยซู​ทรง​รวม​เอา​ชาว​ประมง​เข้า​อยู่​ใน​บรรดา​อัครสาวก​ของ​พระองค์ และ​ทรง​ชี้​นำ​ใน​การ​จับ​ปลา​จริง ๆ.—มัดธาย 4:18-22; 17:27; ลูกา 5:2-6; โยฮัน 21:4-7.

      เมื่อ​ยิศฮาค​บุรุษ​ต้น​ตระกูล​ซึ่ง​ชรา​มาก​แล้ว​ร้อง​ขอ​แกง​เนื้อ​รส​ดี ยาโคบ​ลูก​ชาย​ของ​ท่าน​เต็ม​ใจ​จะ​ฆ่า​ลูก​แพะ​สอง​ตัว​เพื่อ​ทำ​อาหาร​ให้​พ่อ. กระนั้น​เอซาว​ได้​ล่า​สัตว์​เพื่อ​จะ​ได้​กวาง​ป่า​มา​ให้​พ่อ. จง​สังเกต​ว่า​แม้​ว่า จะ​มี​เนื้อ​จาก​สัตว์​ที่​เลี้ยง​ไว้ แต่​ยิศฮาค​ขอ​เนื้อ​ที่​ได้​จาก​การ​ล่า. ให้​สังเกต​ด้วย​ว่า บุตร​ชาย​ทั้ง​สอง​ฆ่า​สัตว์​เพื่อ​เป็น​อาหาร ไม่​ใช่​สำหรับ​ตน​เอง แต่​สำหรับ​คน​อื่น.—เยเนซิศ 27:1-19.

      อาจ​จะ​ฆ่า​สัตว์​ได้​ด้วย​เหตุ​ผล​อื่น ๆ อีก​นอก​เหนือ​จาก​การ​กิน​เนื้อ​ของ​มัน. หนัง​ของ​มัน​ใช้​ทำ​เสื้อ​ผ้า​ได้. (2 กษัตริย์ 1:8; มาระโก 1:6; เฮ็บราย 11:37) เครื่อง​ปก​คลุม​ร่าง​กาย​และ​ภาชนะ​ก็​ทำ​จาก​หนัง​สัตว์​เช่น​กัน แม้​ว่า​สัตว์​นั้น​จะ​อยู่​ใน​ข่าย​ที่​เป็น​มลทิน​ซึ่ง​ชาว​ยิศราเอล​ไม่​กิน​ก็​ตาม.—เอ็กโซโด 39:33, 34; อาฤธโม 24:7; ผู้​วินิจฉัย 4:19; บทเพลง​สรรเสริญ 56:8.

      ข้อ​เรียก​ร้อง​ของ​พระเจ้า​ที่​ให้​เท​เลือด​ของ​สัตว์​ที่​ตาย​ออก​ควร​จะ​เตือน​ผู้​ล่า​ว่า ชีวิต​ของ​สัตว์​มา​จาก​พระองค์ และ​ด้วย​เหตุ​นี้​ควร​จะ​ปฏิบัติ​ต่อ​ชีวิต​สัตว์​ด้วย​ความ​ยำเกรง ไม่​ใช่​ฆ่า​โดย​ไร้​เหตุ​ผล. (เลวีติโก 17:13) ปรากฏ​ชัด​ว่า นิมโรด​ฆ่า​สัตว์​และ​ดู​เหมือน​คุย​โว​ถึง​ความ​ชำนาญ​ใน​การ​ล่า​สัตว์​ของ​เขา รวม​ทั้ง​จำนวน​หรือ​ขนาด​ของ​สัตว์​ที่​เขา​ฆ่า หรือ​โชว์​สัตว์​ที่​เขา​ล่า​ได้. เขา​เป็น “พราน​ที่​มี​กำลัง​มาก​ต่อ​ต้าน​พระ​ยะโฮวา.”—เยเนซิศ 10:9, (ล.ม.)

      ความ​รู้สึก​ตื่นเต้น​อยาก​ล่า​หรือ​ฆ่า​สัตว์​หรือ​ตอน​สาว​เบ็ด​ตก​ปลา สามารถ​เกิด​กับ​คริสเตียน​ได้. นัก​ล่า​สัตว์​หรือ​นัก​ตก​ปลา​หลาย​คน​ซึ่ง​ตรวจ​สอบ​ใจ​ตัว​เอง​อย่าง​ละเอียด​พบ​ว่า เขา​ได้​ติด​นิสัย​ที่ ‘สนุก​กับ​การ​ฆ่า’ ไป​แล้ว. ความ​กระหาย​อยาก​ล่า​เช่น​นั้น​ไป​ด้วย​กัน​กับ​การ​ไม่​ใส่​ใจ​ต่อ​ชีวิต​สัตว์. ดัง​นั้น ถึง​แม้​จะ​ไม่​ผิด​ที่​จะ​ล่า​สัตว์​หรือ​ตก​ปลา (เมื่อ​สิ่ง​ที่​ฆ่า​หรือ​จับ​นั้น​ได้​ใช้​เป็น​อาหาร​หรือ​เพื่อ​จุด​ประสงค์​อื่น​ที่​เหมาะ​สม) ก็​นับ​ว่า​ไม่​เหมาะ​สม​หาก​คริสเตียน​มี​น้ำใจ​ที่​ทำ​ให้​นึก​ถึง​นิมโรด. แต่​มี​อันตราย​อื่น​อีก​นอก​เหนือ​จาก​การ​ได้​รับ​ความ​ตื่นเต้น​เร้า​ใจ​จาก​การ​ล่า การ​ฆ่า​หรือ​การ​ได้​สัตว์​มา​ตั้ง​โชว์.

      วารสาร​หอสังเกตการณ์ ฉบับ​วัน​ที่ 15 มกราคม 1984 (หน้า 21-25) พิจารณา​เกี่ยว​กับ​เหตุ​ผล​ที่​คริสเตียน​แท้​ไม่​ควร​พก​พา​หรือ​ใช้​ปืน​เพื่อ​ทำ​ร้าย​ผู้​คน​หรือ​ป้องกัน​ตัว​จาก​มนุษย์. การ​ตรึกตรอง​คำ​แนะ​นำ​นั้น​ช่วย​พยาน​ฯ​บาง​คน​ประเมิน​ค่า​ใหม่​แม้​กระทั่ง​การ​มี​ปืน​ล่า​สัตว์​ไว้​ใน​ครอบครอง. พยาน​ฯ​จำนวน​ไม่​น้อย​ได้​เลือก​แนว​ทาง​โดย​การ​ขจัด​ปืน​ของ​พวก​เขา​ทั้ง​หมด หรือ​หลีก​เลี่ยง​การ​โชว์​ปืน​หรือ​จัด​วาง​ไว้​ใน​ที่​ซึ่ง​หยิบ​หา​ได้​ง่าย. ด้วย​เหตุ​นี้​บรรดา​คริสเตียน​เหล่า​นี้​จึง​ไม่​ให้​ผู้​อื่น​คิด​ว่า​เขา​ภูมิ​ใจ​หรือ​ไว้​ใจ​ใน​อาวุธ. ยิ่ง​กว่า​นั้น การ​ไม่​มี​ปืน​ล่า​สัตว์​ไว้​ใน​ครอบครอง​หรือ​ไม่​ได้​วาง​อยู่​ใน​ที่​ซึ่ง​หยิบ​สะดวก ยัง​สามารถ​หลีก​พ้น​โศกนาฏกรรม​ได้. อาวุธ​ร้าย​นี้​จึง​ไม่​สามารถ​ตก​อยู่​ใน​มือ​ของ​เด็ก ๆ ซึ่ง​โดย​บังเอิญ​อาจ​ทำ​อันตราย​หรือ​ฆ่า​บาง​คน​ได้ ทั้ง​ปืน​ก็​จะ​ไม่​ได้​อยู่​ใกล้​ตัว​หาก​บาง​คน​เกิด​ความ​ตกใจ​กลัว หรือ​ซึมเศร้า​อย่าง​หนัก.—เปรียบ​เทียบ​สุภาษิต 22:3.

      คริสเตียน​บาง​คน​อาจ​ชอบ​รส​ของ​สัตว์​ป่า​หรือ​ปลา​บาง​ชนิด และ​แนว​ทาง​ที่​สะดวก​ที่​สุด​เพื่อ​จะ​ได้​อาหาร​ดัง​กล่าว​ก็​โดย​การ​ล่า​สัตว์​หรือ​จับ​ปลา. คน​อื่น​บาง​คน​ชอบ​สูด​บรรยากาศ​และ​ออก​กำลัง​พร้อม​กัน​ไป​กับ​การ​ล่า​สัตว์​ใน​ป่า บาง​คน​รู้สึก​ผ่อน​คลาย​เมื่อ​ใช้​หลาย​ชั่วโมง​ใน​การ​นั่ง​ตก​ปลา​เงียบ ๆ. พระ​คัมภีร์​ไม่​ได้​พูด​ต่อ​ต้าน​การ​กระทำ​เช่น​นี้ ดัง​นั้น จึง​ไม่​จำเป็น​ที่​จะ​ตัดสิน​คน​อื่น ไม่​ว่า​พวก​เขา​จะ​เพลิดเพลิน​กับ​การ​กระทำ​ดัง​กล่าว​หรือ​ไม่. และ​ตัว​อย่าง​ของ​ยิศฮาค​และ​ลูก ๆ ของ​เขา​แสดง​ว่า​ไม่​จำเป็น​ที่​จะ​ตั้ง​ประเด็น​ว่า ใคร​จะ​เป็น​คน​กิน​เนื้อ​หรือ​ปลา​ที่​ล่า​มา.—มัดธาย 7:1-5; โรม 14:4.

      ปรากฏ​ชัด​ว่า​อัครสาวก​เปโตร​ค่อนข้าง​จะ​ชอบ​การ​จับ​ปลา. ขณะ​ที่​มี​ปลา​กอง​อยู่​ใกล้ ๆ พวก​สาวก พระ​เยซู​ผู้​ซึ่ง​กลับ​ฟื้น​คืน​พระ​ชนม์​แล้ว​ทรง​ช่วย​เขา​ตรวจ​สอบ​ความ​รู้สึก​ของ​ตัว​เอง​เกี่ยว​กับ​ปลา​หรือ​อาชีพ​จับ​ปลา. พระ​เยซู​ทรง​ถาม​ว่า “ซีโมน​บุตร​โยฮัน​เอ๋ย เจ้า​รัก​เรา​มาก​กว่า​สิ่ง​เหล่า​นี้​หรือ?”—โยฮัน 21:1-3, 9-15, (ล.ม.); ดู​ที่​ว็อชเทาเวอร์ ฉบับ​วัน​ที่ 1 พฤศจิกายน 1988 หน้า 31.

      ใน​ทำนอง​เดียว​กัน คริสเตียน​ผู้​มี​สติ​รู้สึก​ผิด​ชอบ​ใน​การ​เลือก​ไม่​ว่า​จะ​ไป​ล่า​สัตว์​หรือ​ตก​ปลา​เขา​ควร​จะ​จัด​ลำดับ​ตาม​ความ​สำคัญ. ยก​ตัว​อย่าง หาก​ฤดู​การ​ล่า​สัตว์​หรือ​ฤดู​การ​จับ​ปลา​เริ่ม​ใน​ช่วง​เวลา​เดียว​กับ​ตาราง​เวลา​การ​ประชุม​ของ​ประชาคม เขา​จะ​ทำ​ประการ​ใด? หรือ​ว่า​เรื่อง​ที่​เขา​พูด​คุย​แสดง​ถึง​ความ​ภูมิ​อก​ภูมิ​ใจ​ที่​ตน​เอง​มี​ฝีมือ​ใน​การ​ล่า​สัตว์​หรือ​จับ​ปลา? ช่าง​เหมาะ​สม​เพียง​ไร​หาก​คริสเตียน​ผู้​อาวุโส​ซึ่ง​ตัดสิน​ใจ​ที่​จะ​ทำ​การ​ล่า​สัตว์​หรือ​ตก​ปลา​เป็น​ครั้ง​คราว​สามารถ​พูด​ด้วย​ความ​มั่น​ใจ​ว่า “เป็น​ความ​จริง พระองค์​เจ้าข้า พระองค์​ทรง​ทราบ​อยู่​ว่า​ข้าพเจ้า​รักใคร่​พระองค์ [มาก​กว่า​กิจการ​เหล่า​นี้].”—โยฮัน 21:16, ล.ม.

หนังสือภาษาไทย (1971-2026)
ออกจากระบบ
เข้าสู่ระบบ
  • ไทย
  • แชร์
  • การตั้งค่า
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • เงื่อนไขการใช้งาน
  • นโยบายการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล
  • การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว
  • JW.ORG
  • เข้าสู่ระบบ
แชร์