​เพียง​ตัว​เดียว​ซึ่ง​เขา​เอา​ใจ​ใส่​เลี้ยง​ดู​มา​อย่าง​ดี. ดาวิด​เอง​เคย​เป็น​ผู้​เลี้ยง​แกะ ดัง​นั้น เขา​จึง​เข้าใจ​ความ​รู้สึก​ของ​เจ้าของ​ลูก​แกะ​ตัว​นั้น. ดาวิด​ขุ่น​เคือง​ชาย​เศรษฐี​คน​นั้น​ที่​จับ​ลูก​แกะ​อัน​เป็น​ที่​รัก​ของ​ชาย​ยาก​จน​ไป. จาก​นั้น นาธาน​บอก​ดาวิด​ตรง​ไป​ตรง​มา​ว่า “ท่าน​เอง​เป็น​คน​นั้น​แหละ.” ตัว​อย่าง​นี้​เข้า​ถึง​หัวใจ​ดาวิด และ​ท่าน​กลับ​ใจ​จริง ๆ. (2 ซามู. 12:1-14) ด้วย​การ​ฝึกฝน คุณ​อาจ​เรียน​รู้​ที่​จะ​จัด​การ​เรื่อง​ที่​เกี่ยว​ข้อง​กับ​อารมณ์​ได้​ใน​แบบ​ที่​ดึงดูด​ใจ.

อาจ​ได้​ตัว​อย่าง​มาก​มาย​ที่​ใช้​ใน​การ​สอน​ได้​เป็น​อย่าง​ดี​จาก​เหตุ​การณ์​ที่​บันทึก​ใน​พระ​คัมภีร์. พระ​เยซู​ทรง​ทำ​เช่น​นี้​ใน​คำ​ตรัส​เพียง​ไม่​กี่​คำ​เมื่อ​ตรัส​ว่า “จง​ระลึก​ถึง​ภรรยา​ของ​โลต​นั้น​เถิด.” (ลูกา 17:32) เมื่อ​บอก​ราย​ละเอียด​เกี่ยว​กับ​สัญลักษณ์​แห่ง​การ​ประทับ​ของ​พระองค์ พระ​เยซู​อ้าง​ถึง “สมัย​ของ​โนฮา.” (มัด. 24:37-39) ใน​พระ​ธรรม​เฮ็บราย​บท 11 อัครสาวก​เปาโล​กล่าว​ชื่อ​ชาย​หญิง 16 คน​ซึ่ง​เป็น​แบบ​อย่าง​แห่ง​ความ​เชื่อ. เมื่อ​คุณ​คุ้น​เคย​กับ​คัมภีร์​ไบเบิล​เป็น​อย่าง​ดี คุณ​ก็​จะ​สามารถ​นำ​ตัว​อย่าง​อัน​ทรง​พลัง​จาก​เหตุ​การณ์​และ​ผู้​คน​ที่​อยู่​ใน​พระ​คัมภีร์​มา​ใช้​ได้.—โรม 15:4; 1 โก. 10:11.

บาง​ครั้ง คุณ​อาจ​พบ​ว่า​เป็น​ประโยชน์​ที่​จะ​เสริม​คำ​สอน​ด้วย​ประสบการณ์​ชีวิต​จริง​ใน​สมัย​ปัจจุบัน. อย่าง​ไร​ก็​ตาม เมื่อ​ทำ​เช่น​นี้ จง​ระมัดระวัง​ที่​จะ​ใช้​เฉพาะ​ประสบการณ์​ที่​มี​การ​รับรอง​ว่า​ถูก​ต้อง​เท่า​นั้น และ​หลีก​เลี่ยง​ประสบการณ์​ที่​จะ​ทำ​ให้​ผู้​ฟัง​คน​ใด​รู้สึก​อึดอัด​โดย​ไม่​จำเป็น หรือ​ที่​จะ​นำ​ความ​สนใจ​ไป​สู่​การ​ถกเถียง​กัน​ใน​ประเด็น​ที่​ไม่​เกี่ยว​ข้อง​กับ​อรรถบท. พึง​จำ​ไว้​ด้วย​ว่า​ควร​ใช้​ประสบการณ์​เพื่อ​ส่ง​เสริม​เป้าหมาย. อย่า​เล่า​ราย​ละเอียด​ที่​ไม่​จำเป็น​ซึ่ง​มัก​ทำ​ให้​ความ​สนใจ​เขว​ไป​จาก​เป้าหมาย​ของ​การ​บรรยาย.

จะ​เป็น​ที่​เข้าใจ​ไหม? ไม่​ว่า​คุณ​ใช้​คำ​เปรียบ​เทียบ​หรือ​ตัว​อย่าง​อะไร​ก็​ตาม สิ่ง​นั้น​ควร​บรรลุ​เป้าหมาย​ที่​แน่นอน​บาง​ประการ. จะ​เป็น​เช่น​นั้น​ไหม​ถ้า​คุณ​ไม่​อธิบาย​ว่า​จะ​นำ​เรื่อง​นั้น​มา​ใช้​อย่าง​ไร​กับ​เรื่อง​ที่​กำลัง​พิจารณา?

หลัง​จาก​ตรัส​ว่า​เหล่า​สาวก​เป็น “ความ​สว่าง​ของ​โลก” พระ​เยซู​ทรง​อธิบาย​เพิ่ม​เติม​อีก​เล็ก​น้อย​เกี่ยว​กับ​วิธี​ใช้​ตะเกียง และ​สิ่ง​ที่​หมาย​ถึง​หน้า​ที่​รับผิดชอบ​ของ​พวก​เขา. (มัด. 5:15, 16) หลัง​จาก​เล่า​อุทาหรณ์​เรื่อง​แกะ​ที่​สูญ​หาย​ไป พระองค์​ให้​คำ​อธิบาย​เกี่ยว​กับ​ความ​ยินดี​ใน​สวรรค์​เพราะ​คน​บาป​คน​เดียว​กลับ​ใจ. (ลูกา 15:7) และ​หลัง​จาก​เล่า​เรื่อง​เกี่ยว​กับ​เพื่อน​บ้าน​ชาว​ซะมาเรีย พระ​เยซู​ทรง​ถาม​ผู้​ฟัง​ด้วย​คำ​ถาม​ที่​ตรง​จุด​และ​ตาม​ด้วย​คำ​แนะ​นำ​บาง​อย่าง​ที่​ตรง​ไป​ตรง​มา. (ลูกา 10:36, 37) ใน​ทาง​ตรง​กัน​ข้าม พระ​เยซู​ทรง​อธิบาย​อุทาหรณ์​เกี่ยว​กับ​ดิน​ชนิด​ต่าง ๆ และ​เรื่อง​ข้าว​ละมาน​ใน​ทุ่ง​นา​เฉพาะ​ผู้​ที่​ถ่อม​ใจ​มาก​พอ​ที่​จะ​ถาม ไม่​ใช่​กับ​ฝูง​ชน. (มัด. 13:1-30, 36-43) สาม​วัน​ก่อน​พระองค์​วาย​พระ​ชนม์ พระ​เยซู​ทรง​ตรัส​อุทาหรณ์​เกี่ยว​กับ​ผู้​เช่า​สวน​องุ่น​ที่​เป็น​ฆาตกร. พระองค์​ไม่​อธิบาย​เรื่อง​นั้น; ไม่​จำเป็น​ต้อง​มี​คำ​อธิบาย​ใด ๆ. “พวก​ปุโรหิต​ใหญ่​กับ​พวก​ฟาริซาย . . . ก็​รู้​ว่า​พระองค์​ตรัส​เล็ง​ถึง​พวก​เขา.” (มัด. 21:33-45) ดัง​นั้น ลักษณะ​ของ​คำ​เปรียบ​เทียบ, ท่าที​ของ​ผู้​ฟัง, และ​เป้าหมาย​ของ​คุณ จะ​เป็น​สิ่ง​ที่​กำหนด​ว่า​ต้อง​ให้​คำ​อธิบาย​ไหม และ​ถ้า​ต้อง​อธิบาย​จะ​ทำ​มาก​น้อย​เพียง​ใด.

การ​พัฒนา​ความ​สามารถ​ใน​การ​ใช้​คำ​เปรียบ​เทียบ​และ​ตัว​อย่าง​ได้​อย่าง​บังเกิด​ผล​นั้น​จำ​ต้อง​ใช้​เวลา แต่​ความ​พยายาม​นั้น​ให้​ผล​คุ้มค่า. คำ​เปรียบ​เทียบ​ที่​เลือก​สรร​อย่าง​ดี​ย่อม​กระทบ​หัวใจ​และ​อารมณ์​ความ​รู้สึก. ผล​คือ​ข่าวสาร​นั้น​ถูก​ถ่ายทอด​อย่าง​มี​พลัง​ซึ่ง​บ่อย​ครั้ง​ไม่​อาจ​เป็น​เช่น​นั้น​ได้​โดย​เพียง​แต่​บอก​ข้อ​เท็จ​จริง​เท่า​นั้น.

แน่นอน เป็น​สิ่ง​สำคัญ​ที่​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​ใด ๆ ที่​คุณ​จะ​ใช้​ต้อง​เหมาะ​กับ​เรื่อง​ที่​พิจารณา. อย่าง​ไร​ก็​ตาม เพื่อ​จะ​บังเกิด​ผล​มาก​ที่​สุด เป็น​สิ่ง​สำคัญ​พอ ๆ กัน​ที่​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​นั้น​จะ​เหมาะ​กับ​ผู้​ฟัง.

ประเภท​ของ​ผู้​ฟัง​จะ​มี​ผล​อย่าง​ไร​ต่อ​การ​เลือก​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​เพื่อ​ใช้​พูด​กับ​กลุ่ม​ผู้​ฟัง? พระ​เยซู​คริสต์​ทรง​ทำ​เช่น​ไร? ไม่​ว่า​พระองค์​ตรัส​กับ​ฝูง​ชน​หรือ​กับ​เหล่า​สาวก พระ​เยซู​ไม่​ทรง​ใช้​ตัว​อย่าง​จาก​วิถี​ชีวิต​ที่​อยู่​นอก​ดินแดน​อิสราเอล. ผู้​ฟัง​ของ​พระองค์​คง​ไม่​คุ้น​เคย​กับ​ตัว​อย่าง​เช่น​นั้น. ยก​ตัว​อย่าง พระ​เยซู​ไม่​เคย​กล่าว​ถึง​ชีวิต​ใน​ราชสำนัก​ของ​อียิปต์​หรือ​กิจ​ปฏิบัติ​ทาง​ศาสนา​ของ​อินเดีย. กระนั้น พระองค์​ทรง​ใช้​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​จาก​กิจกรรม​ทั่ว ๆ ไป​ที่​ผู้​คน​ใน​ทุก​ดินแดน​รู้​จัก​คุ้น​เคย. พระองค์​ตรัส​เกี่ยว​กับ​การ​ปะ​เสื้อ​ผ้า, การ​ทำ​ธุรกิจ, การ​สูญ​เสีย​สิ่ง​ที่​มี​ค่า, และ​การ​เข้า​ร่วม​งาน​สมรส. พระองค์​ทรง​เข้าใจ​ว่า​ประชาชน​มี​ปฏิกิริยา​อย่าง​ไร​ต่อ​สภาพการณ์​ต่าง ๆ แล้ว​พระองค์​จึง​ใช้​สิ่ง​นั้น. (มโก. 2:21; ลูกา 14:7-11; 15:8, 9; 19:15-23) เนื่อง​จาก​พระองค์​ประกาศ​กับ​ชาว​อิสราเอล​โดย​เฉพาะ ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​ของ​พระ​เยซู​จึง​มัก​เกี่ยว​ข้อง​กับ​วัตถุ​สิ่ง​ของ​และ​กิจกรรม​ประจำ​วัน​ของ​พวก​เขา. ด้วย​เหตุ​นี้ พระองค์​จึง​ตรัส​ถึง​สิ่ง​ต่าง ๆ เช่น การ​หว่าน​พืช, วิธี​ที่​แกะ​ฟัง​เสียง​ของ​ผู้​เลี้ยง, และ​การ​ใช้​หนัง​สัตว์​เก็บ​เหล้า​องุ่น. (มโก. 2:22; 4:2-9; โย. 10:1-5) พระองค์​ยัง​ชี้​ถึง​ตัว​อย่าง​ใน​ประวัติศาสตร์​ที่​คุ้น​เคย​ด้วย เช่น การ​สร้าง​มนุษย์​คู่​แรก, มหา​อุทกภัย​ใน​สมัย​ของ​โนฮา, การ​ทำลาย​เมือง​โซโดม​และ​โกโมร์ราห์, การ​เสีย​ชีวิต​ของ​ภรรยา​โลต. (มัด. 10:15; 19:4-6; 24:37-39; ลูกา 17:32) เมื่อ​เลือก​ใช้​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ คุณ​ทำ​คล้าย ๆ กัน​ไหม​โดย​คำนึง​ถึง​อย่าง​รอบคอบ​เกี่ยว​กับ​กิจกรรม​ทั่ว ๆ ไป​ที่​ผู้​ฟัง​คุ้น​เคย​และ​ภูมิ​หลัง​ทาง​วัฒนธรรม​ของ​พวก​เขา?

จะ​ว่า​อย่าง​ไร​ถ้า​คุณ​พูด​กับ​คน​หนึ่ง​หรือ​กับ​แค่​ไม่​กี่​คน​ซึ่ง​ไม่​ใช่​กลุ่ม​ใหญ่? จง​พยายาม​เลือก​ใช้​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​ที่​เหมาะ​กับ​ผู้​ฟัง​กลุ่ม​เล็ก ๆ นั้น​โดย​เฉพาะ. เมื่อ​พระ​เยซู​ทรง​ให้​คำ​พยาน​กับ​หญิง​ชาว​ซะมาเรีย​ที่​บ่อ​น้ำ​ใกล้​เมือง​ซูคาร พระองค์​ตรัส​เกี่ยว​กับ “น้ำ​ประกอบ​ด้วย​ชีวิต,” ‘จะ​ไม่​ระหาย​อีก​เลย,’ และ ‘บ่อ​น้ำ​พลุ่ง​ขึ้น​ถึง​ชีวิต​เป็น​นิตย์’ ทั้ง​หมด​นั้น​เป็น​คำ​เปรียบ​ที่​เกี่ยว​ข้อง​โดย​ตรง​กับ​งาน​ของ​หญิง​คน​นั้น. (โย. 4:7-15) และ​เมื่อ​พระองค์​ตรัส​กับ​ชาย​ที่​กำลัง​ซัก​อวน​อยู่ พระองค์​ทรง​เลือก​ใช้​ภาพพจน์​ที่​เกี่ยว​ข้อง​กับ​การ​จับ​ปลา. (ลูกา 5:2-11) ใน​แต่​ละ​กรณี​นั้น พระองค์​อาจ​ตรัส​ถึง​การ​ทำ​นา​เลี้ยง​สัตว์​ก็​ได้​เนื่อง​จาก​พวก​เขา​อาศัย​อยู่​ใน​ท้องถิ่น​ที่​ทำ​การ​เกษตร แต่​จะ​บังเกิด​ผล​มาก​กว่า​สัก​เพียง​ไร​ที่​จะ​กล่าว​ถึง​การ​งาน​ของ​พวก​เขา​ขณะ​เมื่อ​พระองค์​กระตุ้น​มโนภาพ​ของ​พวก​เขา! คุณ​พยายาม​ทำ​เช่น​นั้น​ไหม?

ขณะ​ที่​พระ​เยซู​เอา​พระทัย​ใส่​กับ “แกะ​ชาติ​ยิศราเอล​ที่​หาย​ไป” อัครสาวก​เปาโล​ถูก​ส่ง​ไป​หา​ไม่​เฉพาะ​ชาว​อิสราเอล​เท่า​นั้น แต่​ชาว​ต่าง​ชาติ​ด้วย. (มัด. 15:24; กิจ. 9:15) นี่​ทำ​ให้​วิธี​พูด​ของ​เปาโล​ต่าง​ออก​ไป​ไหม? ใช่. เมื่อ​เขียน​ถึง​คริสเตียน​ใน​เมือง​โกรินโธ ท่าน​กล่าว​ถึง​การ​วิ่ง​แข่ง, การ​กิน​เนื้อ​ใน​วิหาร​ที่​บูชา​รูป​เคารพ, และ​งาน​ฉลอง​ชัย​ชนะ​ซึ่ง​เป็น​สิ่ง​ที่​ชาว​ต่าง​ชาติ​คุ้น​เคย.—1 โก. 8:1-10; 9:24, 25; 2 โก. 2:14-16.

คุณ​เลือก​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​เพื่อ​ใช้​ใน​การ​สอน​ด้วย​ความ​รอบคอบ​เหมือน​พระ​เยซู​และ​เปาโล​ไหม? คุณ​คำนึง​ถึง​ภูมิ​หลัง​และ​กิจกรรม​ประจำ​วัน​ของ​ผู้​ฟัง​ไหม? แน่นอน มี​หลาย​อย่าง​ใน​โลก​ที่​เปลี่ยน​ไป​จาก​สมัย​ศตวรรษ​แรก. หลาย​คน​เข้า​ถึง​ข่าวสาร​ของ​โลก​โดย​ทาง​โทรทัศน์. เหตุ​การณ์​ใน​ต่าง​แดน​มัก​เป็น​เรื่อง​ที่​พวก​เขา​รู้​จัก​คุ้น​เคย. ถ้า​เป็น​เช่น​นั้น​ใน​เขต​ที่​คุณ​อยู่ ก็​คง​ไม่​ผิด​แน่​ที่​จะ​ใช้​ข่าว​นั้น​เป็น​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ. กระนั้น​ก็​ตาม สิ่ง​ที่​กระทบ​หัวใจ​ผู้​คน​มาก​ที่​สุด​มัก​เกี่ยว​ข้อง​กับ​ชีวิต​ส่วน​ตัว​ของ​พวก​เขา เช่น บ้าน, ครอบครัว, งาน​ของ​เขา, อาหาร​ที่​เขา​กิน, สภาพ​อากาศ​ใน​เขต​ที่​เขา​อยู่.

ถ้า​คุณ​ต้อง​อธิบาย​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​เสีย​ยืด​ยาว คุณ​ก็​อาจ​กำลัง​พูด​ถึง​บาง​สิ่ง​ที่​ผู้​ฟัง​ไม่​คุ้น​เคย. ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​เช่น​นั้น​อาจ​บดบัง​จุด​สำคัญ​ของ​การ​สอน​ได้​ง่าย ๆ. ผล​คือ ผู้​ฟัง​อาจ​จำ​ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​ของ​คุณ​ได้​แต่​ไม่​สามารถ​จำ​ความ​จริง​ใน​พระ​คัมภีร์​ที่​คุณ​พยายาม​จะ​ถ่ายทอด.

แทน​ที่​จะ​เปรียบ​เทียบ​เรื่อง​ที่​สลับ​ซับซ้อน พระ​เยซู​ทรง​ใช้​เรื่อง​ง่าย ๆ ใน​ชีวิต​ประจำ​วัน. พระองค์​ใช้​สิ่ง​เล็ก ๆ เพื่อ​อธิบาย​สิ่ง​ใหญ่ ๆ และ​ใช้​เรื่อง​ง่าย ๆ เพื่อ​ให้​เข้าใจ​เรื่อง​ยาก ๆ. โดย​เชื่อม​โยง​เหตุ​การณ์​ใน​ชีวิต​ประจำ​วัน​เข้า​กับ​ความ​จริง​ฝ่าย​วิญญาณ พระ​เยซู​ช่วย​ประชาชน​ให้​เข้าใจ​ง่าย​ขึ้น​เกี่ยว​กับ​ความ​จริง​ฝ่าย​วิญญาณ​ที่​พระองค์​สอน​และ​ทำ​ให้​เขา​สามารถ​จด​จำ​เรื่อง​เหล่า​นั้น​ได้. ช่าง​เป็น​ตัว​อย่าง​อัน​ยอด​เยี่ยม​ที่​ควร​เลียน​แบบ​จริง ๆ!