ห้องสมุดออนไลน์ของวอชเทาเวอร์

รักษาความสงบสุขในครอบครัวของคุณ

เคล็ดลับสำหรับความสุขในครอบครัว
- บทสิบเอ็ด
  
  รักษาความสงบสุขในครอบครัวของคุณ
  
  1. มีสภาพการณ์อะไรบ้างที่อาจก่อให้เกิดการแตกแยกในครอบครัว?
  
  ความสุขย่อมมีแก่คนเหล่านั้นที่อยู่ในครอบครัวซึ่งมีความรัก, ความเข้าใจ, และสันติสุข. หวังว่าครอบครัวของคุณจะเป็นเช่นนั้น. น่าเศร้าใจ ครอบครัวจำนวนนับไม่ถ้วนไม่เป็นอย่างนั้นและแตกแยกเนื่องด้วยเหตุผลไม่อย่างใดก็อย่างหนึ่ง. อะไรทำให้ครอบครัวแตกแยก? ในบทนี้เราจะพิจารณาสามสิ่ง. ในบางครอบครัว สมาชิกไม่ได้ถือศาสนาเดียวกันหมด. ส่วนครอบครัวอื่น ลูก ๆ อาจไม่ได้มีบิดามารดาแท้ ๆ คนเดียวกัน. และก็ยังมีครอบครัวอื่นอีกที่การดิ้นรนทำมาหาเลี้ยงชีพหรือความปรารถนาที่จะได้สิ่งฝ่ายวัตถุมากขึ้นดูเหมือนบีบบังคับให้สมาชิกครอบครัวต้องแยกจากกัน. กระนั้น สภาพการณ์ที่ทำให้ครอบครัวหนึ่งแตกแยกอาจไม่มีผลกระทบต่ออีกครอบครัวหนึ่ง. อะไรก่อให้เกิดความแตกต่างกัน?
  
  2. บางคนเสาะหาการชี้นำในชีวิตครอบครัวจากที่ไหน แต่แหล่งดีที่สุดสำหรับการชี้นำเช่นนั้นคืออะไร?
  
  ² ทัศนะเป็นปัจจัยสำคัญประการหนึ่ง. หากคุณพยายามอย่างจริงใจที่จะเข้าใจทัศนะของอีกฝ่ายหนึ่ง คุณก็คงจะมีความสังเกตเข้าใจมากขึ้นถึงวิธีที่จะรักษาครอบครัวให้เป็นหนึ่งเดียว. ปัจจัยประการที่สองคือ แหล่งแห่งการชี้นำของคุณ. ผู้คนมากมายปฏิบัติตามข้อเสนอแนะของเพื่อนร่วมงาน, เพื่อนบ้าน, นักเขียนคอลัมน์ประจำหนังสือพิมพ์, หรือข้อชี้แนะอื่น ๆ ของมนุษย์. อย่างไรก็ดี บางคนได้พบสิ่งที่พระคำของพระเจ้าบอกไว้เกี่ยวกับสภาพการณ์ของตน แล้วเขาได้นำสิ่งที่เรียนรู้ไปใช้. การทำเช่นนี้จะช่วยครอบครัวให้รักษาความสงบสุขในบ้านไว้ได้อย่างไร?—2 ติโมเธียว 3:16, 17.
  
  หากสามีมีความเชื่อต่างกับคุณ
  
  3. (ก) คำแนะนำของคัมภีร์ไบเบิลเกี่ยวกับการสมรสกับคนที่มีความเชื่อต่างกันนั้นคืออย่างไร? (ข) มีหลักการพื้นฐานอะไรบ้างที่ควรนำมาใช้หากฝ่ายหนึ่งมีความเชื่อและอีกฝ่ายหนึ่งไม่มีความเชื่อ?
  
  ³ คัมภีร์ไบเบิลแนะนำเราอย่างหนักแน่นไม่ให้สมรสกับคนที่มีความเชื่อทางศาสนาต่างกัน. (พระบัญญัติ 7:3, 4; 1 โกรินโธ 7:39) อย่างไรก็ดี อาจเป็นได้ที่คุณเรียนรู้ความจริงจากคัมภีร์ไบเบิลหลังจากที่คุณแต่งงานแล้ว แต่สามีของคุณไม่ได้เรียน. ถ้าเช่นนั้นจะว่าอย่างไร? แน่นอน คำปฏิญาณในการสมรสยังมีผลบังคับใช้อยู่. (1 โกรินโธ 7:10) คัมภีร์ไบเบิลเน้นความผูกพันถาวรของสายสมรสและสนับสนุนคนที่สมรสแล้วให้แก้ปัญหาของเขาแทนที่จะหนีปัญหาเหล่านั้น. (เอเฟโซ 5:28-31; ติโต 2:4, 5) แต่จะว่าอย่างไรหากสามีคัดค้านอย่างแข็งกร้าวต่อการที่คุณปฏิบัติศาสนาของคัมภีร์ไบเบิล? เขาอาจพยายามขัดขวางคุณไว้จากการเข้าร่วมการประชุมของประชาคม หรือเขาอาจพูดว่าไม่ต้องการให้ภรรยาของเขาไปตามบ้านเรือนเพื่อพูดเรื่องศาสนา. คุณจะทำประการใด?
  
  4. ภรรยาจะแสดงการร่วมความรู้สึกได้ในทางใดถ้าหากสามีไม่ได้มีความเชื่อเหมือนเธอ?
  
  ⁴ จงถามตัวเองว่า ‘ทำไมสามีของดิฉันรู้สึกอย่างนั้น?’ (สุภาษิต 16:20, 23) หากเขาไม่เข้าใจจริง ๆ ว่าคุณกำลังทำอะไรอยู่ เขาก็อาจเป็นห่วงคุณ. หรือเขาอาจอยู่ภายใต้ความกดดันจากญาติพี่น้อง เนื่องจากคุณไม่เข้าส่วนร่วมอีกต่อไปในธรรมเนียมบางอย่างที่สำคัญสำหรับพวกเขา. สามีคนหนึ่งบอกว่า “เมื่ออยู่คนเดียวในบ้าน ผมรู้สึกว่าถูกทอดทิ้ง.” ชายคนนี้รู้สึกว่า เขากำลังสูญเสียภรรยาให้กับศาสนาหนึ่งไป. กระนั้น ความหยิ่งทะนงกันเขาไว้ไม่ให้ยอมรับว่า เขารู้สึกเดียวดาย. สามีของคุณอาจต้องการคำรับรองว่า ความรักที่คุณมีต่อพระยะโฮวามิได้หมายความว่า ตอนนี้คุณรักสามีน้อยกว่าที่เคยรักในอดีต. จงทำให้แน่ใจที่จะให้เวลากับเขา.
  
  5. ภรรยาซึ่งมีสามีที่ต่างความเชื่อต้องรักษาความสมดุลอะไร?
  
  ⁵ อย่างไรก็ดี ต้องคำนึงถึงสิ่งที่สำคัญกว่านั้นอีก เพื่อคุณจะจัดการกับสภาพการณ์นั้นอย่างสุขุม. พระคำของพระเจ้ากระตุ้นเตือนภรรยาว่า “จงยอมฟังสามีของตน ซึ่งเป็นการสมควรในองค์พระผู้เป็นเจ้า.” (โกโลซาย 3:18, ฉบับแปลใหม่) ดังนั้น พระคำของพระเจ้าเตือนให้ระวังน้ำใจของการเป็นเอกเทศ. นอกจากนี้ โดยกล่าวว่า “ซึ่งเป็นการสมควรในองค์พระผู้เป็นเจ้า” ข้อคัมภีร์นี้บ่งชี้ว่า การยอมอยู่ใต้อำนาจสามีควรคำนึงถึงการยอมอยู่ใต้อำนาจขององค์พระผู้เป็นเจ้าด้วย. ต้องมีความสมดุล.
  
  6. ภรรยาคริสเตียนควรคำนึงถึงหลักการอะไรบ้าง?
  
  ⁶ สำหรับคริสเตียน การเข้าร่วมการประชุมของประชาคมและการให้คำพยานแก่คนอื่นเกี่ยวกับความเชื่อที่อาศัยคัมภีร์ไบเบิลนั้นเป็นลักษณะสำคัญของการนมัสการแท้และเป็นสิ่งที่ไม่ควรละเลย. (โรม 10:9, 10, 14; เฮ็บราย 10:24, 25) ดังนั้นแล้ว คุณจะทำประการใด หากมนุษย์สั่งคุณโดยตรงไม่ให้ทำตามข้อเรียกร้องของพระเจ้าซึ่งมีการบอกชัดเจน? บรรดาอัครสาวกของพระเยซูคริสต์แถลงว่า “พวกข้าพเจ้าจำต้องเชื่อฟังพระเจ้าในฐานะเป็นผู้ครอบครองยิ่งกว่ามนุษย์.” (กิจการ 5:29, ล.ม.) ตัวอย่างของพวกเขาให้แบบอย่างซึ่งนำมาใช้ได้กับสภาพการณ์หลายอย่างในชีวิต. ความรักต่อพระยะโฮวาจะกระตุ้นคุณให้แสดงความเลื่อมใสต่อพระองค์ไหมซึ่งเป็นสิทธิอันชอบธรรมของพระองค์? ขณะเดียวกัน ความรักและความนับถือที่คุณมีต่อสามีจะเป็นเหตุให้คุณพยายามทำเช่นนี้ในวิธีที่เขาพอจะยอมรับได้ไหม?—มัดธาย 4:10; 1 โยฮัน 5:3.
  
  7. ภรรยาคริสเตียนต้องมีความตั้งใจแน่วแน่อะไร?
  
  ⁷ พระเยซูทรงให้ข้อสังเกตว่าอาจจะไม่เป็นเช่นนี้เสมอไป. พระองค์ทรงเตือนว่า เนื่องจากการต่อต้านการนมัสการแท้ สมาชิกที่มีความเชื่อในบางครอบครัวจะรู้สึกว่าถูกตัดขาด ประหนึ่งมีดาบมาอยู่ระหว่างเขากับคนที่เหลือในครอบครัว. (มัดธาย 10:34-36) สตรีคนหนึ่งในญี่ปุ่นประสบสิ่งนี้. เธอถูกสามีต่อต้านมาเป็นเวลา 11 ปี. เขาปฏิบัติกับเธออย่างทารุณโหดร้าย และบ่อยครั้งปิดกุญแจให้เธออยู่นอกบ้าน. แต่เธอเพียรอดทน. เพื่อน ๆ ในประชาคมคริสเตียนได้ช่วยเหลือเธอ. เธออธิษฐานไม่หยุดหย่อนและได้รับการหนุนกำลังใจมากมายจาก 1 เปโตร 2:20. สตรีคริสเตียนผู้นี้มั่นใจว่า หากเธอยืนหยัดมั่นคง สักวันหนึ่งสามีจะร่วมกับเธอในการรับใช้พระยะโฮวา. และเขาก็ได้ทำเช่นนั้น.
  
  8, 9. ภรรยาควรปฏิบัติอย่างไรเพื่อหลีกเลี่ยงการวางอุปสรรคโดยไม่จำเป็นไว้ตรงหน้าสามี?
  
  ⁸ มีหลายสิ่งซึ่งใช้ได้ผลที่คุณสามารถทำได้เพื่อจะโน้มน้าวเจตคติของคู่ชีวิตของคุณ. ตัวอย่างเช่น หากสามีคัดค้านศาสนาของคุณ ก็อย่าให้เขามีสาเหตุที่ฟังขึ้นในการบ่นเรื่องอื่น. จงดูแลบ้านช่องให้สะอาด. เอาใจใส่การปรากฏตัวของคุณ. จงแสดงความรักและความหยั่งรู้ค่าอย่างไม่อั้น. แทนที่จะวิจารณ์ จงเป็นคนเกื้อหนุน. แสดงให้เห็นว่าคุณหมายพึ่งเขาในตำแหน่งประมุข. อย่าแก้เผ็ดหากคุณรู้สึกว่าได้รับการปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรม. (1 เปโตร 2:21, 23) จงยอมให้กับความไม่สมบูรณ์ของมนุษย์ และหากเกิดการโต้เถียงขึ้น จงถ่อมใจเป็นฝ่ายขอโทษก่อน.—เอเฟโซ 4:26.
  
  ⁹ อย่าให้การเข้าร่วมประชุมของคุณเป็นสาเหตุให้อาหารที่เขาจะรับประทานนั้นล่าช้า. คุณอาจเลือกที่จะเข้าร่วมในงานเผยแพร่แบบคริสเตียนตอนที่สามีไม่อยู่บ้าน. เป็นการสุขุมที่ภรรยาคริสเตียนจะละเว้นจากการเผยแพร่ให้สามีเมื่อเขาไม่อยากฟัง. แทนที่จะทำเช่นนั้น เธอปฏิบัติตามคำแนะนำของอัครสาวกเปโตรที่ว่า “ท่านทั้งหลายที่เป็นภรรยา จงยอมอยู่ใต้อำนาจสามีของท่าน เพื่อว่า ถ้าคนใดไม่เชื่อฟังพระคำ แม้นไม่เอ่ยปาก เขาก็อาจถูกโน้มน้าวโดยการประพฤติของภรรยา เนื่องจากได้เห็นประจักษ์ถึงการประพฤติอันบริสุทธิ์ของท่านทั้งหลายพร้อมกับความนับถืออันสุดซึ้ง.” (1 เปโตร 3:1, 2, ล.ม.) ภรรยาคริสเตียนพยายามสำแดงผลแห่งพระวิญญาณของพระเจ้าให้เต็มที่ยิ่งขึ้น.—ฆะลาเตีย 5:22, 23.
  
  เมื่อภรรยาไม่เป็นคริสเตียน
  
  10. สามีที่มีความเชื่อควรปฏิบัติอย่างไรต่อภรรยาหากเธอมีความเชื่อต่างกับเขา?
  
  ¹⁰ จะว่าอย่างไรถ้าสามีเป็นคริสเตียนและภรรยาไม่ได้เป็น? คัมภีร์ไบเบิลให้การชี้นำสำหรับสถานการณ์เช่นนั้น. พระคัมภีร์บอกว่า “ถ้าพี่น้องคนใดมีภรรยาไม่เชื่อถือพระคริสต์, และนางพอใจอยู่กับสามี, อย่าให้สามีทิ้งนางนั้นเลย.” (1 โกรินโธ 7:12) พระคัมภีร์ยังตักเตือนสามีด้วยว่า “จงรักภรรยาของตน [“ต่อ ๆ ไป,” ล.ม.].”—โกโลซาย 3:19.
  
  11. สามีจะแสดงความสังเกตเข้าใจและใช้ตำแหน่งประมุขอย่างผ่อนหนักผ่อนเบากับภรรยาได้อย่างไรหากเธอไม่ได้เป็นคริสเตียน?
  
  ¹¹ หากภรรยาของคุณมีความเชื่อต่างจากคุณ จงระวังเป็นพิเศษที่จะแสดงความนับถือต่อภรรยาและคำนึงถึงความรู้สึกของเธอ. ในฐานะเป็นผู้ใหญ่ เธอสมควรได้รับเสรีภาพในระดับหนึ่งที่จะปฏิบัติความเชื่อของเธอทางศาสนา ถึงแม้คุณไม่เห็นด้วยกับความเชื่อนั้น. ครั้งแรกที่คุณพูดคุยกับเธอเรื่องความเชื่อของคุณ อย่าคาดหมายให้เธอทิ้งความเชื่อที่ยึดถือมานานเพื่อจะรับเอาสิ่งใหม่. แทนที่จะพูดทันทีทันใดว่า ธรรมเนียมที่เธอกับครอบครัวของเธอยึดมั่นมาเป็นเวลานานนั้นไม่ถูก จงหาเหตุผลกับเธอจากพระคัมภีร์ด้วยความเพียรอดทน. อาจเป็นได้ที่เธอรู้สึกว่าถูกละเลยหากคุณอุทิศเวลาจำนวนมากให้กับกิจกรรมของประชาคม. เธออาจต่อต้านความพยายามของคุณที่จะรับใช้พระยะโฮวา กระนั้น สิ่งหลักอาจเป็นเพียงว่า “ดิฉันต้องการเวลาของคุณมากขึ้น!” จงอดทน. โดยที่คุณคำนึงถึงเธอด้วยความรัก ในที่สุด เธออาจได้รับการช่วยให้รับเอาการนมัสการแท้.—โกโลซาย 3:12-14; 1 เปโตร 3:8, 9.
  
  การอบรมบุตร
  
  12. ถึงแม้ว่าสามีและภรรยามีความเชื่อที่ต่างกัน ควรนำหลักการในพระคัมภีร์มาใช้อย่างไรในการอบรมลูก?
  
  ¹² ในครอบครัวที่ไม่เป็นหนึ่งเดียวในการนมัสการ บางครั้งการสั่งสอนบุตรในด้านศาสนากลายเป็นปัญหา. ควรนำหลักการในพระคัมภีร์มาใช้อย่างไร? คัมภีร์ไบเบิลมอบหมายหน้าที่รับผิดชอบในการสั่งสอนบุตรให้บิดาเป็นอันดับแรก แต่มารดาก็มีบทบาทสำคัญด้วย. (สุภาษิต 1:8; เทียบกับเยเนซิศ 18:19; พระบัญญัติ 11:18, 19.) ถึงแม้ผู้เป็นบิดาไม่ยอมรับตำแหน่งประมุขของพระคริสต์ เขาก็ยังเป็นประมุขของครอบครัว.
  
  13, 14. หากสามีห้ามภรรยาพาลูกไปยังการประชุมคริสเตียนหรือศึกษากับเขา เธออาจทำประการใด?
  
  ¹³ บิดาที่ไม่มีความเชื่อบางคนไม่คัดค้านถ้ามารดาสั่งสอนบุตรในเรื่องศาสนา. ส่วนบิดาคนอื่น ๆ คัดค้าน. จะว่าอย่างไรหากสามีไม่ยอมให้คุณพาลูก ๆ ไปยังการประชุมของประชาคม หรือถึงกับห้ามคุณศึกษาคัมภีร์ไบเบิลกับพวกเขาที่บ้านด้วยซ้ำ? ตอนนี้คุณต้องทำให้พันธะหน้าที่หลายอย่างสมดุลกัน—ไม่ว่าจะเป็นพันธะหน้าที่ต่อพระยะโฮวาพระเจ้า, ต่อประมุขที่เป็นสามีของคุณ, และต่อลูก ๆ ที่รักของคุณ. คุณจะทำให้พันธะหน้าที่เหล่านี้ประสานกันได้อย่างไร?
  
  ¹⁴ แน่นอนคุณจะอธิษฐานเกี่ยวกับเรื่องนั้น. (ฟิลิปปอย 4:6, 7; 1 โยฮัน 5:14) แต่ในที่สุด คุณเป็นคนที่ต้องตัดสินใจว่าจะยึดแนวทางใด. หากคุณดำเนินต่อไปด้วยความผ่อนหนักผ่อนเบา โดยทำให้สามีของคุณเข้าใจว่า คุณไม่ได้ท้าทายตำแหน่งประมุขของเขา ในที่สุดการต่อต้านของเขาอาจลดน้อยลง. ถึงแม้สามีห้ามคุณพาลูกไปยังการประชุมหรือศึกษาคัมภีร์ไบเบิลอย่างเป็นทางการกับพวกเขา คุณก็ยังคงสามารถสอนเขาได้. โดยการสนทนากันทุกวันและตัวอย่างที่ดีของคุณ พยายามปลูกฝังความรักต่อพระยะโฮวาระดับหนึ่งเข้าไว้ในตัวเขา, ตลอดจนความเชื่อในพระคำของพระองค์, ความนับถือต่อบิดามารดา—ซึ่งรวมทั้งผู้เป็นบิดาของเขาด้วย—ความห่วงใยด้วยความรักต่อคนอื่น, และความหยั่งรู้ค่าต่อนิสัยเอาจริงเอาจังในการทำงาน. ในที่สุด ผู้เป็นบิดาอาจสังเกตผลดีและอาจหยั่งรู้คุณค่าความพยายามของคุณ.—สุภาษิต 23:24.
  
  15. หน้าที่รับผิดชอบของบิดาผู้มีความเชื่อในการอบรมบุตรคืออะไร?
  
  ¹⁵ หากคุณเป็นสามีที่มีความเชื่อและภรรยาไม่มีความเชื่อ คุณต้องแบกหน้าที่รับผิดชอบในการอบรมบุตรของคุณ “ด้วยการตีสอนและการปรับความคิดจิตใจตามหลักการของพระยะโฮวา.” (เอเฟโซ 6:4, ล.ม.) แน่นอน ขณะที่ทำเช่นนั้น คุณควรเป็นคนกรุณา, แสดงความรัก, และมีเหตุผลในการปฏิบัติกับภรรยา.
  
  หากคุณนับถือศาสนาต่างจากบิดามารดา
  
  16, 17. ลูกต้องจดจำหลักการอะไรบ้างในคัมภีร์ไบเบิลหากเขารับเอาความเชื่อที่ต่างจากบิดามารดา?
  
  ¹⁶ ไม่ใช่เรื่องผิดปกติอีกต่อไปที่แม้แต่เด็กซึ่งเป็นผู้เยาว์จะรับเอาทัศนะทางศาสนาที่ต่างจากของบิดามารดา. คุณได้ทำเช่นนั้นไหม? ถ้าเช่นนั้น คัมภีร์ไบเบิลมีคำแนะนำสำหรับคุณ.
  
  ¹⁷ พระคำของพระเจ้ากล่าวว่า “จงเชื่อฟังบิดามารดาของตนร่วมสามัคคีกันกับองค์พระผู้เป็นเจ้า เพราะว่าการนี้ชอบธรรม: ‘จงให้เกียรติบิดาและมารดาของตน.’” (เอเฟโซ 6:1, 2, ล.ม.) นั่นเกี่ยวข้องกับความนับถืออย่างเหมาะสมต่อบิดามารดา. อย่างไรก็ดี ขณะที่การเชื่อฟังบิดามารดาเป็นสิ่งสำคัญ ไม่ควรทำเช่นนั้นโดยไม่คำนึงถึงพระเจ้าเที่ยงแท้. เมื่อเด็กโตพอที่จะเริ่มทำการตัดสินใจแล้ว เขาจะแบกความรับผิดชอบเพิ่มขึ้นระดับหนึ่งสำหรับการกระทำของเขา. เป็นเช่นนี้ไม่เฉพาะกับเรื่องกฎหมายทางโลกเท่านั้น แต่โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับกฎหมายของพระเจ้าด้วย. คัมภีร์ไบเบิลแถลงว่า “เราทั้งหลายทุกคนต้องให้การด้วยตัวเองแก่พระเจ้า.”—โรม 14:12.
  
  18, 19. หากลูกนับถือศาสนาที่ต่างจากบิดามารดา เขาจะช่วยบิดามารดาให้เข้าใจความเชื่อของเขาได้ดีขึ้นอย่างไร?
  
  ¹⁸ หากความเชื่อของคุณทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นในชีวิตคุณ จงพยายามเข้าใจแง่คิดของบิดามารดาคุณ. ท่านคงจะชอบใจ ถ้าผลจากการที่คุณเรียนรู้และนำคำสอนในคัมภีร์ไบเบิลมาใช้ ทำให้คุณกลายเป็นคนมีความนับถือมากขึ้น, เชื่อฟังมากขึ้น, เอาเป็นธุระมากขึ้นในสิ่งที่ท่านเรียกร้องจากคุณ. อย่างไรก็ดี หากความเชื่อใหม่ของคุณยังทำให้คุณปฏิเสธความเชื่อถือและธรรมเนียมที่ท่านยึดมั่นเป็นส่วนตัวแล้ว ท่านอาจรู้สึกว่าคุณกำลังปฏิเสธมรดกที่ท่านหมายมั่นจะให้คุณ. ท่านอาจเป็นห่วงสวัสดิภาพของคุณด้วย หากสิ่งที่คุณทำอยู่นั้นไม่เป็นที่นิยมชมชอบในชุมชน หรือว่าถ้าเรื่องนั้นทำให้คุณหันเหไปจากการติดตามสิ่งที่ท่านรู้สึกว่าอาจช่วยคุณให้มั่งคั่งทางด้านวัตถุ. ความหยิ่งทะนงอาจเป็นอุปสรรคด้วย. ท่านอาจรู้สึกว่า คุณกำลังบอกในทำนองว่า คุณเป็นฝ่ายถูกและท่านเป็นฝ่ายผิด.
  
  ¹⁹ เพราะฉะนั้น เร็วเท่าที่เป็นไปได้ จงพยายามจัดแจงให้บิดามารดาของคุณพบกับผู้ปกครองบางคนหรือพยานฯ ที่อาวุโสคนอื่นจากประชาคมท้องถิ่น. จงสนับสนุนบิดามารดาของคุณให้ไปหอประชุมเพื่อมาฟังกับหูในเรื่องที่มีการพิจารณาและเพื่อมาเห็นกับตาว่าพยานพระยะโฮวาเป็นคนชนิดใด. ในที่สุด ท่าทีของบิดามารดาคุณอาจอ่อนลงก็ได้. แม้แต่เมื่อบิดามารดาต่อต้านอย่างแข็งกร้าว, ทำลายสรรพหนังสือเกี่ยวกับคัมภีร์ไบเบิล, และห้ามลูกเข้าร่วมการประชุมคริสเตียนก็ตาม ตามปกติแล้วมีโอกาสต่าง ๆ ที่จะอ่านได้ในที่อื่น, พูดคุยกับเพื่อนคริสเตียน, และให้คำพยานอีกทั้งช่วยคนอื่นเมื่อสบโอกาส. คุณสามารถอธิษฐานถึงพระยะโฮวาได้ด้วย. เยาวชนบางคนต้องรอจนกระทั่งเขาโตพอที่จะใช้ชีวิตอยู่นอกบ้านก่อนที่เขาจะทำได้มากขึ้น. อย่างไรก็ดี ไม่ว่าสภาพการณ์ที่บ้านจะเป็นอย่างไรก็ตาม อย่าลืม “ให้เกียรติบิดาและมารดาของตน.” จงทำส่วนของคุณเพื่อส่งเสริมสันติสุขในบ้าน. (โรม 12:17, 18) ยิ่งกว่าอะไรทั้งหมด จงติดตามสันติสุขกับพระเจ้า.
  
  ข้อท้าทายในการเป็นพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง
  
  20. เด็กอาจมีความรู้สึกอย่างไรหากบิดาหรือมารดาเป็นพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง?
  
  ²⁰ ในหลายครอบครัว สภาพการณ์ที่เป็นข้อท้าทายมากที่สุดไม่ใช่เรื่องศาสนา แต่เป็นปัญหาเรื่องพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง. หลายครอบครัวในทุกวันนี้รวมเอาเด็กที่เกิดจากคู่สมรสเดิมของบิดาหรือมารดาหรือของทั้งสองฝ่าย. ในครอบครัวดังกล่าว ลูกอาจเกิดความอิจฉาริษยาและความขุ่นเคือง หรือบางทีมีความขัดแย้งเรื่องความจงรักภักดีต่อฝ่ายต่าง ๆ. ผลก็คือ เขาอาจไม่สนใจไยดีต่อความพยายามอย่างจริงใจของพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยงที่จะเป็นบิดาหรือมารดาที่ดี. อะไรจะช่วยได้เพื่อทำให้ครอบครัวที่มีพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยงประสบผลสำเร็จ?
  
  21. ทั้ง ๆ ที่มีสภาพการณ์พิเศษเฉพาะ ทำไมพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยงควรหมายพึ่งหลักการที่พบในคัมภีร์ไบเบิลเพื่อได้ความช่วยเหลือ?
  
  ²¹ ขอให้ตระหนักว่า แม้จะมีสภาพการณ์พิเศษเฉพาะ หลักการในคัมภีร์ไบเบิลที่ก่อให้เกิดความสำเร็จในครอบครัวอื่นก็นำมาใช้ในครอบครัวแบบนี้ได้เช่นกัน. การละเลยหลักการเหล่านั้นอาจดูเหมือนบรรเทาปัญหาไปชั่วระยะหนึ่ง ทว่าคงจะนำไปสู่ความปวดร้าวใจในภายหลัง. (บทเพลงสรรเสริญ 127:1; สุภาษิต 29:15) จงปลูกฝังสติปัญญาและการสังเกตเข้าใจ—สติปัญญาในการนำหลักการของพระเจ้ามาใช้โดยคำนึงถึงผลประโยชน์ระยะยาว และการสังเกตเข้าใจเพื่อจะมองออกว่า ทำไมสมาชิกในครอบครัวจึงพูดและทำอย่างนั้น. มีความจำเป็นในการร่วมความรู้สึกด้วย.—สุภาษิต 16:21; 24:3; 1 เปโตร 3:8.
  
  22. ทำไมอาจพบว่ายากสำหรับเด็กที่จะยอมรับพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง?
  
  ²² หากคุณเป็นพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง คุณอาจจำได้ว่า ตอนเป็นเพื่อนของครอบครัวนี้ เด็ก ๆ อาจยินดีต้อนรับคุณ. แต่เมื่อคุณมาเป็นพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง ท่าทีของเขาอาจเปลี่ยนไป. เนื่องจากยังไม่ลืมบิดาหรือมารดาแท้ ๆ ซึ่งไม่ได้อยู่กับพวกเขาอีกต่อไป เด็กอาจต่อสู้กับความขัดแย้งในเรื่องความภักดี อาจจะรู้สึกว่าคุณต้องการช่วงชิงความรักใคร่ที่เขามีต่อบิดาหรือมารดาที่ไม่อยู่นั้น. บางครั้ง เขาอาจเตือนคุณตรง ๆ ว่า คุณไม่ใช่พ่อของเขา หรือแม่ของเขา. คำพูดเช่นนั้นคงบาดใจ. กระนั้น “อย่าให้ใจของเจ้าโกรธเร็ว.” (ท่านผู้ประกาศ 7:9) การสังเกตเข้าใจและความร่วมรู้สึกเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อจะรับมือกับอารมณ์ความรู้สึกของเด็ก.
  
  23. อาจดำเนินการตีสอนอย่างไรในครอบครัวที่มีลูกเลี้ยง?
  
  ²³ คุณลักษณะเหล่านั้นเป็นสิ่งสำคัญยิ่งเมื่อคนเราดำเนินการตีสอน. การตีสอนอย่างเสมอต้นเสมอปลายนับว่าจำเป็นยิ่ง. (สุภาษิต 6:20; 13:1) และเนื่องจากเด็กใช่ว่าจะเหมือนกันหมด การตีสอนอาจต่างกันไปในแต่ละราย. พ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยงบางคนพบว่า อย่างน้อยที่สุดในตอนเริ่มต้น อาจเป็นการดีกว่าสำหรับบิดาหรือมารดาแท้ ๆ จะจัดการเรื่องนี้. แต่นับว่าสำคัญที่บิดามารดาทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องกันในการตีสอนและสนับสนุนเรื่องนั้น ไม่เข้าข้างลูกที่เป็นเลือดเนื้อเชื้อไขของตัวเองมากกว่าลูกเลี้ยง. (สุภาษิต 24:23) การเชื่อฟังเป็นสิ่งสำคัญ แต่จำเป็นต้องยอมให้กับความไม่สมบูรณ์. อย่าทำเลยเถิด. จงตีสอนด้วยความรัก.—โกโลซาย 3:21.
  
  24. อะไรสามารถช่วยสกัดกั้นปัญหาด้านศีลธรรมระหว่างสมาชิกที่เป็นเพศตรงข้ามในครอบครัวที่มีพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง?
  
  ²⁴ การสนทนากันในครอบครัวอาจช่วยได้มากในการป้องกันความยุ่งยาก. การทำเช่นนี้อาจช่วยครอบครัวให้จัดเรื่องสำคัญที่สุดเป็นจุดรวมในชีวิตเสมอ. (เทียบกับฟิลิปปอย 1:9-11.) การสนทนานั้นยังช่วยแต่ละคนให้เห็นวิธีที่เขาสามารถมีส่วนส่งเสริมการบรรลุเป้าหมายของครอบครัว. นอกจากนี้ การสนทนาในครอบครัวแบบตรงไปตรงมาอาจสกัดกั้นปัญหาทางศีลธรรม. เด็กผู้หญิงต้องเข้าใจวิธีที่จะแต่งกายและปฏิบัติตัวอย่างเหมาะสมเมื่อพ่อเลี้ยงหรือพี่ชายน้องชายต่างบิดามารดาอยู่ใกล้ ๆ และเด็กผู้ชายต้องได้รับคำแนะนำเรื่องความประพฤติที่เหมาะสมต่อแม่เลี้ยงและพี่สาวน้องสาวต่างบิดามารดาหากมี.—1 เธซะโลนิเก 4:3-8.
  
  25. คุณลักษณะอะไรบ้างอาจช่วยรักษาความสงบสุขในครอบครัวที่มีพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง?
  
  ²⁵ เมื่อเผชิญข้อท้าทายเป็นพิเศษในการเป็นพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง จงอดทน. ต้องใช้เวลาเพื่อพัฒนาความสัมพันธ์ใหม่. การได้รับความรักและความนับถือจากเด็กซึ่งคุณไม่มีความผูกพันทางสายเลือดอาจเป็นงานที่ยากมาก. แต่นั่นมีทางเป็นไปได้. หัวใจที่สุขุมและมีความสังเกตเข้าใจ ควบคู่กับความปรารถนาอันแรงกล้าที่จะทำให้พระยะโฮวาพอพระทัย เป็นเคล็ดลับสู่สันติสุขในครอบครัวที่มีพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง. (สุภาษิต 16:20) คุณลักษณะดังกล่าวอาจช่วยคุณรับมือกับสภาพการณ์อื่น ๆ ได้ด้วย.
  
  การติดตามด้านวัตถุทำให้ครอบครัวของคุณแตกแยกไหม?
  
  26. ปัญหาและเจตคติเกี่ยวกับสิ่งฝ่ายวัตถุอาจทำให้ครอบครัวแตกแยกได้ในทางใดบ้าง?
  
  ²⁶ ปัญหาและเจตคติเกี่ยวกับสิ่งฝ่ายวัตถุอาจทำให้ครอบครัวแตกแยกในหลายทาง. น่าเศร้าใจ บางครอบครัวแตกแยกกันเนื่องจากการโต้เถียงในเรื่องเงินและความปรารถนาจะร่ำรวย—หรืออย่างน้อยที่สุดก็รวยขึ้นอีกสักหน่อย. การแตกแยกอาจเกิดขึ้นเมื่อทั้งสองฝ่ายทำงานอาชีพและปลูกฝังเจตคติแบบ “เงินฉัน, เงินคุณ.” ถึงแม้หลีกเลี่ยงการโต้เถียง เมื่อทั้งคู่ทำงาน เขาอาจพบว่า ตัวเองมีตารางเวลาซึ่งเหลือเวลาให้กันและกันไม่มากนัก. แนวโน้มที่กำลังเพิ่มขึ้นในโลกคือ บิดาอยู่ห่างจากครอบครัวเป็นระยะเวลานาน—เป็นเดือนหรือเป็นปีด้วยซ้ำ—เพื่อจะหาเงินได้มากกว่าที่เขาสามารถหาได้เมื่ออยู่ที่บ้าน. นี่อาจนำไปสู่ปัญหาร้ายแรงทีเดียว.
  
  27. มีหลักการอะไรบ้างที่สามารถช่วยครอบครัวที่อยู่ภายใต้ความกดดันด้านการเงิน?
  
  ²⁷ ไม่อาจจะวางกฎเกณฑ์เพื่อจัดการกับสถานการณ์เหล่านี้ได้ เนื่องจากแต่ละครอบครัวต้องรับมือกับความกดดันและความจำเป็นที่ต่างกัน. กระนั้น คำแนะนำในคัมภีร์ไบเบิลสามารถช่วยได้. ตัวอย่างเช่น สุภาษิต 13:10 (ล.ม.) ชี้แจงว่า บางครั้งอาจหลีกเลี่ยงการโต้เถียงที่ไม่จำเป็นได้โดย “ปรึกษาหารือกัน.” นี่พาดพิงถึงไม่เพียงการบอกทัศนะของเราเองเท่านั้น แต่แสวงหาคำแนะนำและสอบถามดูว่าอีกฝ่ายหนึ่งมีทัศนะเช่นไรด้วย. นอกจากนี้ การวางแผนงบประมาณอย่างที่ตรงกับสภาพจริงอาจช่วยทำให้ความพยายามของครอบครัวเป็นหนึ่งเดียว. บางครั้งนับว่าจำเป็น—บางทีชั่วระยะหนึ่ง—ที่ทั้งคู่ต้องทำงานนอกบ้านเพื่อเอาใจใส่ดูแลค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีลูกหรือผู้อื่นที่อยู่ในอุปการะ. เมื่อเป็นเช่นนี้ สามีอาจทำให้ภรรยามั่นใจว่า เขายังคงมีเวลาให้เธออยู่. เขาพร้อมกับลูก ๆ สามารถช่วยเหลือด้วยความรักเกี่ยวกับงานบางอย่างที่ตามปกติแล้วเธออาจจัดการตามลำพัง.—ฟิลิปปอย 2:1-4.
  
  28. ข้อเตือนใจอะไรบ้าง หากนำมาปฏิบัติแล้ว จะช่วยครอบครัวให้ดำเนินไปสู่เอกภาพได้?
  
  ²⁸ อย่างไรก็ดี โปรดจำไว้เสมอว่า ถึงแม้เงินเป็นสิ่งจำเป็นในระบบนี้ก็ตาม มันไม่ได้นำความสุขมาให้. เงินไม่ได้ให้ชีวิตอย่างแน่นอน. (ท่านผู้ประกาศ 7:12) ที่จริง การเน้นมากเกินไปในสิ่งฝ่ายวัตถุอาจก่อความเสียหายด้านวิญญาณและด้านศีลธรรมได้. (1 ติโมเธียว 6:9-12) ดีกว่ามากสักเพียงไรที่จะแสวงหาราชอาณาจักรของพระเจ้าและความชอบธรรมของพระองค์ก่อน พร้อมกับมั่นใจว่าพระองค์จะอวยพระพรความพยายามของเราที่จะได้มาซึ่งสิ่งจำเป็นในชีวิต! (มัดธาย 6:25-33; เฮ็บราย 13:5) โดยการให้ผลประโยชน์ฝ่ายวิญญาณอยู่ในอันดับแรกเสมอ และโดยการติดตามสันติสุขกับพระเจ้าก่อนสิ่งอื่นใดทั้งหมด คุณอาจประสบว่า ครอบครัวของคุณ ถึงแม้อาจจะแตกแยกเนื่องจากสภาพแวดล้อมบางอย่างก็ตาม จะเป็นครอบครัวที่เป็นหนึ่งเดียวอย่างแท้จริงในแนวทางสำคัญที่สุด.
  
  หลักการเหล่านี้จากคัมภีร์ไบเบิลสามารถช่วย . . . สมาชิกในครอบครัวให้รักษาสันติสุข ภายในบ้านได้อย่างไร?
  
  คริสเตียนปลูกฝังการสังเกตเข้าใจ.—สุภาษิต 16:21; 24:3.
  
  การที่สามีภรรยาแสดงความรักและความนับถือในชีวิตสมรสไม่ได้ขึ้นอยู่กับการที่เขาถือศาสนาเดียวกัน.—เอเฟโซ 5:23, 25.
  
  คริสเตียนจะไม่มีวันละเมิดกฎหมายของพระเจ้าโดยเจตนา.—กิจการ 5:29.
  
  คริสเตียนเป็นผู้สร้างสันติ.—โรม 12:18.
  
  อย่ารู้สึกโกรธเร็ว.—ท่านผู้ประกาศ 7:9.
  
  การสมรสที่ถูกต้อง นำมาซึ่งศักดิ์ศรีและความสงบสุข
  
  ในสมัยของเรา ชายหญิงหลายคนอยู่กินกันฉันสามีภรรยาโดยไม่มีข้อผูกมัดใด ๆ ทางกฎหมาย. นี่เป็นสภาพการณ์ซึ่งผู้ที่เพิ่งมีความเชื่ออาจต้องรับมือ. ในบางกรณีการแต่งงานอาจได้รับความเห็นชอบจากธรรมเนียมของชุมชนหรือของเผ่า ทว่าไม่ถูกต้องตามกฎหมาย. อย่างไรก็ดี มาตรฐานของคัมภีร์ไบเบิลเรียกร้องการสมรสที่จดทะเบียนอย่างถูกต้อง. (ติโต 3:1; เฮ็บราย 13:4) สำหรับคนที่อยู่ในประชาคมคริสเตียน คัมภีร์ไบเบิลกำหนดด้วยว่า ในชีวิตสมรสนั้นต้องมีเพียงสามีคนเดียวและภรรยาคนเดียว. (1 โกรินโธ 7:2; 1 ติโมเธียว 3:2, 12) การปฏิบัติตามมาตรฐานนี้เป็นขั้นแรกที่นำไปสู่ความสงบสุขในบ้านของคุณ. (บทเพลงสรรเสริญ 119:165) ข้อเรียกร้องของพระยะโฮวาใช่ว่าไม่ตรงกับสภาพความเป็นจริงหรือเป็นภาระหนัก. สิ่งที่พระองค์สอนเราก็เพื่อเป็นประโยชน์แก่เรา.—ยะซายา 48:17, 18.

คุณสามารถเอาชนะปัญหาที่ยังความเสียหายแก่ครอบครัวได้

เคล็ดลับสำหรับความสุขในครอบครัว
- บทสิบสอง
  
  คุณสามารถเอาชนะปัญหาที่ยังความเสียหายแก่ครอบครัวได้
  
  1. มีปัญหาอะไรที่ซ่อนเร้นอยู่ในบางครอบครัว?
  
  รถยนต์เก่าคันนั้นเพิ่งล้างและขัดเงาเสร็จ. สำหรับคนที่สัญจรไปมา รถยนต์คันนั้นดูเงาวับ เกือบจะเหมือนรถใหม่. แต่ภายใต้พื้นผิวรถนั้น สนิมที่กัดกร่อนกำลังกินตัวถังรถ. บางครอบครัวก็คล้ายกัน. ถึงแม้ทุกสิ่งที่ปรากฏภายนอกดูดี แต่ใบหน้าที่ยิ้มแย้มซ่อนความวิตกกลัวและความเจ็บปวดไว้. ภายในบ้าน มีสิ่งที่บ่อนทำลายสันติสุขในครอบครัว. ปัญหาสองประการที่อาจก่อผลกระทบเช่นนี้คือ การติดสุราและความรุนแรง.
  
  ความเสียหายที่เกิดจากการติดสุรา
  
  2. (ก) ทัศนะของคัมภีร์ไบเบิลเรื่องการใช้เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์คืออย่างไร? (ข) การติดสุราคืออะไร?
  
  ² คัมภีร์ไบเบิลมิได้กล่าวโทษการใช้เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์อย่างพอประมาณ ทว่าพระคัมภีร์กล่าวโทษการเมาเหล้า. (สุภาษิต 23:20, 21; 1 โกรินโธ 6:9, 10; 1 ติโมเธียว 5:23; ติโต 2:2, 3) อย่างไรก็ดี การติดสุราหนักยิ่งกว่าการเมาเหล้า เป็นการติดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์แบบเรื้อรังและไม่สามารถควบคุมการบริโภคของเขา. คนที่ติดสุราอาจเป็นผู้ใหญ่ก็ได้. น่าเศร้า พวกเขาอาจเป็นหนุ่มสาวได้ด้วย.
  
  3, 4. จงพรรณนาผลกระทบของการติดสุราที่มีต่อคู่ชีวิตของคนติดสุราและต่อลูก ๆ.
  
  ³ คัมภีร์ไบเบิลชี้แจงไว้นานมาแล้วว่า การใช้แอลกอฮอล์อย่างผิด ๆ อาจทำลายความสงบสุขในครอบครัวได้. (พระบัญญัติ 21:18-21) ทั้งครอบครัวจะได้รับผลกระทบที่กัดกร่อนของการติดสุรา. คู่สมรสอาจหมกมุ่นพยายามจะหยุดยั้งการดื่มของคนที่ติดสุราหรือที่จะรับมือกับพฤติกรรมของเขาซึ่งไม่อาจคาดการณ์ได้.a เธอพยายามซ่อนเหล้าไว้, โยนทิ้ง, ซ่อนเงินของเขา, และขอร้องให้แสดงความรักของเขาต่อครอบครัว, ต่อชีวิต, ต่อพระเจ้าด้วยซ้ำ—แต่คนที่ติดสุรายังคงดื่มต่อไป. ขณะที่ความพยายามของเธอที่จะควบคุมการดื่มของเขานั้นประสบความล้มเหลวครั้งแล้วครั้งเล่า เธอรู้สึกข้องขัดใจและรู้สึกว่าไร้ความสามารถ. เธออาจเริ่มทนทุกข์เนื่องจากความกลัว, ความโกรธ, ความรู้สึกผิด, ความหงุดหงิด, ความกระวนกระวาย, และการขาดความนับถือตัวเอง.
  
  ⁴ เด็ก ๆ หนีไม่พ้นผลกระทบจากการที่บิดาหรือมารดาติดสุรา. บางคนถูกทำร้ายร่างกาย. ส่วนคนอื่นถูกทำร้ายทางเพศ. เขาอาจถึงกับโทษตัวเองที่บิดาหรือมารดาติดสุราด้วยซ้ำ. บ่อยครั้ง ความสามารถของเขาที่จะวางใจคนอื่นถูกทำลายเนื่องจากพฤติกรรมที่ไม่คงเส้นคงวาของบิดาหรือมารดาที่ติดสุรา. เนื่องจากไม่สามารถพูดถึงสิ่งที่เกิดขึ้นที่บ้านได้อย่างสบายใจ เด็กอาจหัดที่จะเก็บกดความรู้สึกของตนไว้ บ่อยครั้งยังผลเป็นความเสียหายต่อร่างกาย. (สุภาษิต 17:22) เด็กเช่นนั้นอาจขาดความมั่นใจในตัวเอง หรือขาดความนับถือตัวเองแม้เมื่อเป็นผู้ใหญ่.
  
  ครอบครัวอาจทำอะไรได้บ้าง?
  
  5. จะจัดการกับการติดสุราได้โดยวิธีใด และทำไมเรื่องนี้จึงยาก?
  
  ⁵ ถึงแม้นักวิชาการหลายคนบอกว่าโรคพิษสุราเรื้อรังไม่อาจรักษาให้หายขาดได้ก็ตาม แต่ส่วนใหญ่เห็นพ้องว่าการหายเป็นปกติในระดับหนึ่งเป็นไปได้โดยโครงการอดเหล้าอย่างเด็ดขาด. (เทียบกับมัดธาย 5:29.) อย่างไรก็ดี การทำให้ผู้ที่ติดสุรายอมรับความช่วยเหลือนั้นเป็นเรื่องที่พูดง่ายแต่ทำยาก เนื่องจากเขามักไม่ยอมรับว่าตนมีปัญหา. ถึงอย่างไรก็ตาม เมื่อสมาชิกในครอบครัวลงมือจัดการกับวิธีที่โรคพิษสุราเรื้อรังมีผลกระทบต่อพวกเขาแล้ว คนที่ติดสุราอาจเริ่มตระหนักว่าตัวเขามีปัญหา. แพทย์คนหนึ่งซึ่งมีประสบการณ์ในการช่วยเหลือผู้ที่ติดสุราและครอบครัวของเขาบอกว่า “ผมคิดว่าสิ่งสำคัญที่สุดคือ ให้ครอบครัวทำกิจวัตรประจำวันต่อไปในวิธีที่เป็นประโยชน์มากที่สุดเท่าที่พวกเขาทำได้. คนที่ติดสุราต้องสังเกตเห็นมากขึ้นเรื่อย ๆ ว่ามีความแตกต่างกันมากเพียงไรระหว่างตัวเขากับคนอื่นในครอบครัว.”
  
  6. อะไรเป็นแหล่งที่ดีที่สุดของคำแนะนำสำหรับครอบครัวที่มีสมาชิกติดสุรา?
  
  ⁶ หากมีคนที่ติดสุราอยู่ในครอบครัวของคุณ คำแนะนำที่มีขึ้นโดยการดลใจในคัมภีร์ไบเบิลสามารถช่วยคุณในการดำเนินชีวิตในวิธีที่เป็นประโยชน์มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้. (ยะซายา 48:17; 2 ติโมเธียว 3:16, 17) จงพิจารณาหลักการบางอย่างที่ได้ช่วยครอบครัวต่าง ๆ ให้รับมืออย่างเป็นผลสำเร็จกับการติดสุรา.
  
  7. หากสมาชิกในครอบครัวเป็นคนที่ติดสุรา ใครต้องรับผิดชอบ?
  
  ⁷ อย่ารับเอาคำตำหนิทั้งหมด. คัมภีร์ไบเบิลกล่าวว่า “ทุกคนต้องแบกภาระของตนเอง.” และ “เราทั้งหลายทุกคนต้องให้การด้วยตัวเองแก่พระเจ้า.” (ฆะลาเตีย 6:5; โรม 14:12) ผู้ที่ติดสุราอาจพยายามบอกเป็นนัยว่า สมาชิกในครอบครัวเป็นเหตุให้เขาเป็นอย่างนั้น. ตัวอย่างเช่น เขาอาจพูดว่า “หากพวกคุณปฏิบัติกับผมดีกว่านี้ ผมคงจะไม่ดื่ม.” หากคนอื่นแสดงออกมาว่าเห็นพ้องกับเขาแล้ว ก็เท่ากับส่งเสริมเขาให้ดื่มต่อไป. แต่ถึงแม้ว่าเราได้รับผลร้ายจากสภาพแวดล้อมหรือจากคนอื่น ๆ เราทุกคน—รวมทั้งคนที่ติดสุราด้วย—ต้องรับผิดชอบในสิ่งที่เราทำ.—เทียบกับฟิลิปปอย 2:12.
  
  8. มีวิธีใดบ้างที่อาจช่วยคนที่ติดสุราให้เผชิญกับผลอันเกิดจากปัญหาของเขา?
  
  ⁸ อย่าคิดว่าคุณต้องปกป้องคนที่ติดสุราไว้จากผลที่เกิดขึ้นจากการดื่มของเขาเสมอไป. สุภาษิตในคัมภีร์ไบเบิลเกี่ยวกับคนที่บันดาลโทสะนั้นอาจนำมาใช้ได้เหมือนกันกับคนที่ติดสุราที่ว่า “ถ้าจะช่วยเขาก็จะต้องช่วยกันร่ำไป.” (สุภาษิต 19:19) ให้คนที่ติดสุรารู้สึกถึงผลจากการดื่มของเขา. ให้เขาทำความสะอาดสิ่งที่เขาทำเลอะเทอะไว้ หรือให้เขาโทรศัพท์บอกนายจ้างของเขาตอนเช้าหลังจากที่มีการดื่ม.
  
  9, 10. ทำไมครอบครัวของคนที่ติดสุราควรยอมรับความช่วยเหลือ และเขาควรแสวงหาความช่วยเหลือจากใครโดยเฉพาะ?
  
  ⁹ ยอมรับความช่วยเหลือจากคนอื่น. สุภาษิต 17:17 (ล.ม.) บอกว่า “มิตรแท้ย่อมรักอยู่ทุกเวลา และเป็นพี่น้องซึ่งเกิดมาเพื่อยามที่มีความทุกข์ยาก.” เมื่อมีคนที่ติดสุราอยู่ในครอบครัวของคุณ ย่อมมีความทุกข์ยาก. คุณจำเป็นต้องได้รับการช่วยเหลือ. อย่าลังเลที่จะหมายพึ่ง “มิตรแท้” เพื่อได้การหนุนใจ. (สุภาษิต 18:24) การพูดคุยกับคนอื่นซึ่งเข้าใจปัญหาหรือเป็นผู้ที่เคยเผชิญสภาพการณ์คล้ายกันอาจทำให้คุณได้ข้อแนะที่ใช้ได้ผลจริงในเรื่องสิ่งที่ควรทำและไม่ควรทำ. แต่จงเป็นคนสมดุล. จงพูดกับคนที่คุณไว้วางใจ คนที่จะไม่แพร่งพราย “สิ่งที่ได้พูดคุยแบบไว้เนื้อเชื่อใจกัน” ของคุณ.—สุภาษิต 11:13, ล.ม.
  
  ¹⁰ เรียนรู้ที่จะวางใจคริสเตียนผู้ปกครอง. ผู้ปกครองในประชาคมคริสเตียนอาจเป็นแหล่งสำคัญของความช่วยเหลือ. ชายผู้อาวุโสเหล่านี้มีความรู้ในพระคำของพระเจ้าและมีประสบการณ์ในการนำหลักการของพระคัมภีร์มาใช้. พวกเขาอาจปรากฏว่าเป็น “เหมือนที่หลบซ่อนให้พ้นลมและที่กำบังให้พ้นพายุฝน เหมือนสายธารในประเทศที่แล้งน้ำ เหมือนร่มเงาแห่งหินผาใหญ่ในแดนกันดาร.” (ยะซายา 32:2, ล.ม.) คริสเตียนผู้ปกครองไม่เพียงแต่ป้องกันประชาคมในฐานะเป็นกลุ่มไว้จากอิทธิพลที่เป็นอันตรายเท่านั้น แต่พวกเขายังปลอบประโลม, ให้ความสดชื่น, และมีความสนใจเป็นส่วนตัวต่อปัจเจกบุคคลซึ่งมีปัญหาด้วย. จงรับประโยชน์เต็มที่จากความช่วยเหลือของเขา.
  
  11, 12. ใครจัดเตรียมความช่วยเหลือสำคัญที่สุดสำหรับครอบครัวของคนที่ติดสุรา และมีการให้การเกื้อหนุนเช่นนั้นโดยวิธีใด?
  
  ¹¹ สำคัญที่สุด จงรับเอากำลังจากพระยะโฮวา. คัมภีร์ไบเบิลรับรองกับเราอย่างอบอุ่นว่า “พระยะโฮวาทรงสถิตอยู่ใกล้ผู้ที่มีใจชอกช้ำ, และคนที่มีใจสุภาพ [“หมดกำลังใจ,” ล.ม.] พระองค์จะทรงช่วยให้รอด.” (บทเพลงสรรเสริญ 34:18) หากคุณรู้สึกชอกช้ำใจหรือหมดกำลังใจเนื่องจากความกดดันในการอยู่กับสมาชิกครอบครัวที่ติดสุราแล้ว ขอให้รู้ว่า “พระยะโฮวาทรงสถิตอยู่ใกล้.” พระองค์ทรงเข้าใจว่าสภาพการณ์ในครอบครัวของคุณลำบากสักเพียงไร.—1 เปโตร 5:6, 7.
  
  ¹² การเชื่อสิ่งที่พระเจ้าตรัสในพระคำของพระองค์สามารถช่วยคุณให้รับมือกับความกระวนกระวายได้. (บทเพลงสรรเสริญ 130:3, 4; มัดธาย 6:25-34; 1 โยฮัน 3:19, 20) การศึกษาพระคำของพระเจ้าและดำเนินชีวิตตามหลักการในพระคำนั้นทำให้คุณสามารถได้รับความช่วยเหลือจากพระวิญญาณบริสุทธิ์ของพระเจ้า ซึ่งสามารถให้คุณมี “กำลังที่เกินกว่ากำลังปกติ” เพื่อรับมือวันต่อวัน.—2 โกรินโธ 4:7, ล.ม.b
  
  13. ปัญหาประการที่สองซึ่งยังความเสียหายแก่หลายครอบครัวนั้นคืออะไร?
  
  ¹³ การใช้แอลกอฮอล์ในทางผิดอาจนำไปสู่ปัญหาอีกอย่างหนึ่งที่ยังความเสียหายแก่หลายครอบครัว นั่นคือ ความรุนแรงภายในครอบครัว.
  
  ความเสียหายที่เกิดจากความรุนแรงภายในครอบครัว
  
  14. ความรุนแรงภายในครอบครัวเริ่มขึ้นเมื่อไร และสถานการณ์ในทุกวันนี้เป็นเช่นไร?
  
  ¹⁴ การกระทำที่รุนแรงครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของมนุษย์เป็นเหตุการณ์ความรุนแรงในครอบครัวที่เกี่ยวข้องกับสองพี่น้องคือ คายินและเฮเบล. (เยเนซิศ 4:8) ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา มนุษยชาติถูกก่อกวนด้วยความรุนแรงในครอบครัวทุกรูปแบบ. มีสามีซึ่งทุบตีภรรยา, ภรรยาเล่นงานสามี, บิดามารดาตีลูกเล็ก ๆ ของตนอย่างทารุณ, และลูกที่โตแล้วประทุษร้ายบิดามารดาผู้สูงอายุ.
  
  15. สมาชิกในครอบครัวได้รับผลกระทบด้านอารมณ์อย่างไรจากความรุนแรงภายในครอบครัว?
  
  ¹⁵ ความเสียหายที่เกิดจากความรุนแรงภายในครอบครัวมีมากยิ่งกว่าแผลเป็นทางร่างกายทีเดียว. ภรรยาคนหนึ่งที่ถูกทุบตีบอกว่า “เราต้องรับมือกับความรู้สึกผิดและความอับอายเป็นอันมาก. แทบทุกเช้า เราอยากจะนอนต่อไป หวังแต่ว่านั่นเป็นฝันร้ายเท่านั้น.” เด็ก ๆ ซึ่งเห็นหรือประสบความรุนแรงภายในครอบครัวอาจเป็นคนรุนแรงเมื่อเขาเติบโตขึ้นและเมื่อมีครอบครัวของตัวเอง.
  
  16, 17. การทำร้ายทางด้านอารมณ์คืออะไร และสมาชิกในครอบครัวได้รับผลกระทบอย่างไรจากเรื่องนี้?
  
  ¹⁶ ความรุนแรงภายในครอบครัวไม่ได้จำกัดอยู่แค่การทำร้ายร่างกาย. บ่อยครั้งเป็นการประทุษร้ายทางวาจา. สุภาษิต 12:18 บอกว่า “คำพูดพล่อย ๆ ของคนบางจำพวกเหมือนการแทงของกระบี่.” “การแทง” เหล่านี้ซึ่งส่อลักษณะความรุนแรงภายในครอบครัวรวมถึงการด่าตะคอก, อีกทั้งการตำหนิวิจารณ์อยู่รำไป, การว่าเสีย ๆ หาย ๆ, และการข่มขู่ว่าจะใช้กำลังอย่างรุนแรง. บาดแผลจากความรุนแรงด้านอารมณ์เป็นสิ่งที่มองไม่เห็นและคนอื่นมักไม่สังเกต.
  
  ¹⁷ ที่น่าเศร้าอย่างยิ่งคือการทำร้ายเด็กทางด้านอารมณ์—นั่นคือการเอาแต่ติว่าและดูถูกความสามารถ, เชาวน์ปัญญา, หรือคุณค่าของความเป็นคนของเด็ก. การสบประมาทด้วยวาจาเช่นนั้นอาจทำลายกำลังใจของเด็ก. จริงอยู่ เด็กทุกคนจำเป็นต้องได้รับการตีสอน. แต่คัมภีร์ไบเบิลสั่งผู้เป็นบิดาว่า “อย่ายั่วบุตรของตนให้ขัดเคืองใจ, เกรงว่าเขาจะท้อใจ.”—โกโลซาย 3:21.
  
  วิธีหลีกเลี่ยงความรุนแรงภายในครอบครัว
  
  18. ความรุนแรงภายในครอบครัวเริ่มต้นที่ไหน และคัมภีร์ไบเบิลแสดงว่าอะไรเป็นวิธีหยุดยั้งการทำเช่นนั้น?
  
  ¹⁸ ความรุนแรงภายในครอบครัวเริ่มต้นในหัวใจและจิตใจ วิธีที่เราปฏิบัติเริ่มต้นกับวิธีที่เราคิด. (ยาโกโบ 1:14, 15) เพื่อยุติความรุนแรง ผู้ประทุษร้ายต้องเปลี่ยนแนวความคิดของเขา. (โรม 12:2) นั่นเป็นไปได้ไหม? เป็นไปได้. พระคำของพระเจ้ามีพลังที่จะเปลี่ยนแปลงผู้คน. พระคำนั้นสามารถถอนรากถอนโคนทัศนะที่ก่อให้เกิดความเสียหาย “ที่ฝังรากลึก” ด้วยซ้ำ. (2 โกรินโธ 10:4, ล.ม.; เฮ็บราย 4:12) ความรู้ถ่องแท้เกี่ยวกับคัมภีร์ไบเบิลสามารถช่วยให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างสิ้นเชิงในตัวผู้คนจนกล่าวได้ว่าเขาสวมบุคลิกภาพใหม่.—เอเฟโซ 4:22-24; โกโลซาย 3:8-10.
  
  19. คริสเตียนควรมีทัศนะและปฏิบัติต่อคู่สมรสอย่างไร?
  
  ¹⁹ ทัศนะต่อคู่สมรส. พระคำของพระเจ้ากล่าวว่า “สามีควรจะรักภรรยาของตนเหมือนรักกายของตนเองด้วย. ผู้ที่รักภรรยาของตนเองก็รักตัวเอง.” (เอเฟโซ 5:28) คัมภีร์ไบเบิลกล่าวด้วยว่า สามีควรให้ “เกียรติยศแก่ภรรยาเหมือนหนึ่งเป็นภาชนะที่อ่อนแอกว่า.” (1 เปโตร 3:7) ภรรยาได้รับการเตือนสอนให้ “รักสามี” และให้มี “ความนับถืออย่างสุดซึ้ง” ต่อสามี. (ติโต 2:4; เอเฟโซ 5:33, ล.ม.) แน่นอน ไม่มีสามีที่เกรงกลัวพระเจ้าคนใดจะพูดได้ด้วยความสัตย์ว่า เขาให้เกียรติภรรยาจริง ๆ หากเขาประทุษร้ายเธอทางกายหรือทางวาจา. และไม่มีภรรยาคนใดซึ่งตะเบ็งเสียงใส่สามี, เรียกเขาโดยใช้คำกระทบกระเทียบ, หรือดุด่าเขาอยู่เรื่อย จะพูดได้ว่าเธอรักและนับถือเขาอย่างแท้จริง.
  
  20. บิดามารดารับผิดชอบต่อผู้ใดในเรื่องลูก ๆ ของตน และทำไมบิดามารดาไม่ควรคาดหมายจากลูก ๆ อย่างที่ไม่ตรงกับสภาพจริง?
  
  ²⁰ ทัศนะที่ถูกต้องต่อบุตร. บุตรไม่เพียงแต่สมควร แท้จริง จำเป็นต้องได้รับความรักและความเอาใจใส่จากบิดามารดาของเขา. พระคำของพระเจ้าเรียกบุตรว่า “มรดกจากพระยะโฮวา” และ “รางวัล.” (บทเพลงสรรเสริญ 127:3, ล.ม.) บิดามารดามีหน้าที่รับผิดชอบจำเพาะพระยะโฮวาที่จะเอาใจใส่ดูแลมรดกนั้น. คัมภีร์ไบเบิลกล่าวถึง “ธรรมเนียม [“ลักษณะนิสัย,” ล.ม.] อย่างเด็ก” และ “ความโฉดเขลา” ของวัยเด็ก. (1 โกรินโธ 13:11; สุภาษิต 22:15) บิดามารดาไม่ควรประหลาดใจหากเขาพบความโฉดเขลาในตัวบุตร. เด็กไม่ใช่ผู้ใหญ่. บิดามารดาไม่ควรเรียกร้องเกินกว่าที่ควรจะเป็นสำหรับวัยของเด็ก, พื้นเพของครอบครัว, และความสามารถของเด็ก.—ดูเยเนซิศ 33:12-14.
  
  21. ผู้เลื่อมใสในพระเจ้ามองดูบิดามารดาผู้สูงอายุและปฏิบัติกับท่านอย่างไร?
  
  ²¹ ทัศนะต่อบิดามารดาผู้สูงอายุ. เลวีติโก 19:32 บอกว่า “จงคำนับคนผมหงอกและนับถือคนแก่.” ฉะนั้น พระบัญญัติของพระเจ้าส่งเสริมความนับถือและการคำนึงถึงอย่างสูงส่งต่อผู้สูงอายุ. นี่อาจเป็นการท้าทายเมื่อบิดามารดาที่สูงอายุดูเหมือนว่าเรียกร้องจนเกินไปหรือป่วยและบางทีเคลื่อนไหวหรือคิดอย่างเชื่องช้า. กระนั้น ลูก ๆ ได้รับการเตือนให้ “ทดแทนบุญคุณบิดามารดา . . . เสมอ.” (1 ติโมเธียว 5:4, ล.ม.) ทั้งนี้หมายถึงการปฏิบัติกับท่านอย่างมีศักดิ์ศรีและด้วยความนับถือ บางทีถึงกับจัดหาให้ท่านทางด้านการเงินด้วยซ้ำ. การปฏิบัติอย่างโหดร้ายกับบิดามารดาผู้สูงอายุทางด้านร่างกายหรือด้านอื่น ๆ ขัดกันโดยสิ้นเชิงกับแนวทางที่คัมภีร์ไบเบิลสั่งให้เราปฏิบัติ.
  
  22. คุณลักษณะสำคัญในการเอาชนะความรุนแรงภายในครอบครัวคืออะไร และจะสำแดงคุณลักษณะนั้นได้อย่างไร?
  
  ²² จงปลูกฝังการรู้จักบังคับตน. สุภาษิต 29:11 (ล.ม.) กล่าวว่า “คนโฉดเขลาปล่อยอารมณ์ออกมาหมด แต่ผู้ที่ฉลาดจะระงับอารมณ์จนถึงที่สุด.” คุณจะควบคุมอารมณ์ได้อย่างไร? แทนที่จะปล่อยให้ความข้องขัดใจก่อตัวขึ้นภายใน จงลงมือจัดการอย่างฉับไวที่จะยุติความยุ่งยากที่เกิดขึ้น. (เอเฟโซ 4:26, 27) ออกไปจากที่ที่เกิดเหตุหากคุณรู้สึกตัวว่าการควบคุมอารมณ์กำลังจะหมดไป. จงอธิษฐานขอพระวิญญาณบริสุทธิ์ของพระเจ้าให้การรู้จักบังคับตนเกิดขึ้นในตัวคุณ. (ฆะลาเตีย 5:22, 23) การไปเดินเล่นหรือออกกำลังกายบ้างอาจช่วยคุณควบคุมอารมณ์ได้. (สุภาษิต 17:14, 27) พยายามที่จะ “โกรธช้า.”—สุภาษิต 14:29, ฉบับแปลใหม่.
  
  จะแยกกันอยู่หรือว่าจะอยู่ด้วยกันต่อไป?
  
  23. อาจเกิดอะไรขึ้นหากสมาชิกในประชาคมคริสเตียนยอมจำนนครั้งแล้วครั้งเล่าโดยไม่กลับใจจากการบันดาลโทสะ บางทีรวมเอาการทำร้ายร่างกายต่อครอบครัวของเขาด้วย?
  
  ²³ คัมภีร์ไบเบิลจัด “การเป็นศัตรูกัน, การวิวาทกัน, . . . การโกรธกัน” อยู่ในบรรดาการที่พระเจ้าแถลงว่าผิดและแจ้งว่า “คนเหล่านั้นที่กระทำการเช่นนั้นจะรับส่วนในแผ่นดินของพระเจ้าไม่ได้.” (ฆะลาเตีย 5:19-21) เพราะฉะนั้น ใครก็ตามที่อ้างว่าเป็นคริสเตียนซึ่งยอมจำนนครั้งแล้วครั้งเล่าโดยไม่กลับใจจากการบันดาลโทสะอย่างรุนแรง บางทีรวมทั้งการทำร้ายร่างกายคู่สมรสหรือลูก อาจถูกตัดสัมพันธ์จากประชาคมคริสเตียน. (เทียบกับ 2 โยฮัน 9, 10.) โดยวิธีนี้ ประชาคมได้รับการรักษาไว้ให้สะอาดปราศจากผู้ที่กระทำทารุณ.—1 โกรินโธ 5:6, 7; ฆะลาเตีย 5:9.
  
  24. (ก) คู่สมรสที่ถูกทำร้ายอาจเลือกปฏิบัติอย่างไร? (ข) เพื่อน ๆ และผู้ปกครองที่ห่วงใยอาจเกื้อหนุนฝ่ายที่ถูกทำร้ายได้อย่างไร แต่พวกเขาไม่ควรทำอะไร?
  
  ²⁴ จะว่าอย่างไรกับคริสเตียนซึ่งตอนนี้ถูกคู่สมรสที่กระทำทารุณนั้นทุบตีซึ่งไม่แสดงท่าทีว่าจะเปลี่ยนแปลงเลย? บางคนเลือกที่จะอยู่กินต่อไปกับคู่สมรสที่กระทำทารุณนั้นด้วยเหตุผลอย่างใดอย่างหนึ่ง. ส่วนคนอื่นตัดสินใจเลือกที่จะจากไป เพราะรู้สึกว่าสุขภาพด้านร่างกาย, จิตใจ, และด้านวิญญาณ—บางทีกระทั่งชีวิตของเขาด้วยซ้ำ—อยู่ในอันตราย. สิ่งที่ผู้ตกเป็นเหยื่อของความรุนแรงภายในครอบครัวเลือกจะทำในสภาพการณ์เหล่านี้เป็นการตัดสินใจส่วนตัวจำเพาะพระยะโฮวา. (1 โกรินโธ 7:10, 11) มิตรสหาย, ญาติพี่น้อง, หรือคริสเตียนผู้ปกครองที่ปรารถนาดีอาจอยากจะเสนอความช่วยเหลือและให้คำแนะนำ ทว่าเขาไม่ควรบีบคั้นผู้ตกเป็นเหยื่อให้ลงมือดำเนินการอย่างใดอย่างหนึ่งโดยเฉพาะ. นั่นเป็นการตัดสินใจที่เขาเองต้องทำ.—โรม 14:4; ฆะลาเตีย 6:5.
  
  จุดจบสำหรับปัญหาที่ยังความเสียหาย
  
  25. พระประสงค์ของพระยะโฮวาสำหรับครอบครัวคืออะไร?
  
  ²⁵ เมื่อพระยะโฮวาทรงนำอาดามและฮาวาให้อยู่ร่วมกันในการสมรสนั้น พระองค์ไม่เคยประสงค์ที่จะให้ครอบครัวถูกกัดกร่อนเนื่องจากปัญหาที่ยังความเสียหาย เช่น การติดสุราหรือความรุนแรง. (เอเฟโซ 3:14, 15) ครอบครัวควรเป็นสถานที่ซึ่งความรักและสันติสุขจะเฟื่องฟูและสมาชิกแต่ละคนจะได้รับการเอาใจใส่ดูแลความจำเป็นด้านจิตใจ, ด้านอารมณ์, และด้านวิญญาณ. อย่างไรก็ดี เมื่อเริ่มมีบาป ชีวิตครอบครัวจึงเสื่อมลงอย่างรวดเร็ว.—เทียบกับท่านผู้ประกาศ 8:9.
  
  26. มีอนาคตอะไรรออยู่สำหรับคนเหล่านั้นซึ่งพยายามจะดำเนินชีวิตประสานกับข้อเรียกร้องของพระยะโฮวา?
  
  ²⁶ น่ายินดี พระยะโฮวาไม่ได้ล้มเลิกพระประสงค์ของพระองค์สำหรับครอบครัว. พระองค์ทรงสัญญาจะนำมาซึ่งโลกใหม่ที่สงบสุขซึ่งผู้คน “จะอยู่อย่างปลอดภัย ไม่มีผู้ใดกระทำให้เขากลัว.” (ยะเอศเคล 34:28, ฉบับแปลใหม่) ในตอนนั้น การติดสุรา, ความรุนแรงภายในครอบครัว, และปัญหาอื่น ๆ ทั้งหมดที่ยังความเสียหายแก่ครอบครัวในทุกวันนี้จะเป็นเหตุการณ์ในอดีต. ผู้คนจะยิ้มแย้ม ไม่ใช่ซ่อนความวิตกกลัวและความเจ็บปวดไว้ แต่เพราะเขาประสบความ “ชื่นชมยินดีด้วยความสงบสุขอันบริบูรณ์.”—บทเพลงสรรเสริญ 37:11.
  
  a ถึงแม้เรากล่าวถึงคนติดสุราว่าเป็นผู้ชาย หลักการต่าง ๆ ในที่นี้นำมาใช้เหมือนกันเมื่อคนติดสุราเป็นผู้หญิง.
  
  b ในบางประเทศ มีศูนย์รักษา, โรงพยาบาล, และโครงการฟื้นฟูสุขภาพซึ่งเชี่ยวชาญในการช่วยคนติดสุราและครอบครัวของเขา. จะแสวงหาความช่วยเหลือเช่นนั้นหรือไม่เป็นการตัดสินใจเฉพาะตัว. สมาคมว็อชเทาเวอร์ไม่ได้สนับสนุนวิธีการรักษาอย่างใดอย่างหนึ่งโดยเฉพาะ. อย่างไรก็ตาม ต้องระวัง เพื่อว่าในการแสวงหาความช่วยเหลือนั้น คนเราจะไม่เข้าไปพัวพันในกิจกรรมที่อะลุ่มอล่วยหลักการของพระคัมภีร์.
  
  หลักการเหล่านี้จากคัมภีร์ไบเบิลสามารถช่วย . . . ครอบครัวให้หลีกเลี่ยงปัญหาซึ่งจะก่อความเสียหายร้ายแรงได้อย่างไร?
  
  พระยะโฮวาทรงกล่าวโทษการใช้แอลกอฮอล์ในทางผิด.—สุภาษิต 23:20, 21.
  
  แต่ละคนต้องรับผิดชอบการกระทำของตน.—โรม 14:12.
  
  หากปราศจากการรู้จักบังคับตน เราไม่สามารถรับใช้พระเจ้าอย่างเป็นที่ยอมรับได้.—สุภาษิต 29:11.
  
  คริสเตียนแท้ให้เกียรติบิดามารดาที่สูงอายุ.—เลวีติโก 19:32.

หากชีวิตสมรสอยู่ในขั้นวิกฤติ

เคล็ดลับสำหรับความสุขในครอบครัว
- บทสิบสาม
  
  หากชีวิตสมรสอยู่ในขั้นวิกฤติ
  
  1, 2. เมื่อชีวิตสมรสอยู่ภายใต้ความตึงเครียด ควรจะถามคำถามอะไร?
  
  ในปี 1988 สตรีชาวอิตาลีคนหนึ่งชื่อลูชีอารู้สึกสลดหดหู่มาก.a หลังจากสิบปี ชีวิตสมรสของเธอกำลังจะสิ้นสุดลง. เธอพยายามหลายครั้งหลายหนที่จะคืนดีกับสามี ทว่าไม่เกิดผล. ดังนั้น เธอจึงแยกไปอยู่ต่างหากเนื่องจากเข้ากันไม่ได้และจากนั้นต้องเผชิญกับการเลี้ยงดูลูกสาวสองคนด้วยตัวเอง. เมื่อมองย้อนหลังถึงตอนนั้น ลูชีอาเล่าว่า “ดิฉันมั่นใจว่าไม่มีอะไรจะรักษาชีวิตสมรสของเราไว้ได้.”
  
  ² หากคุณมีปัญหาในชีวิตสมรส คุณอาจเข้าใจได้ว่าลูชีอารู้สึกอย่างไร. ชีวิตสมรสของคุณอาจตกอยู่ในความยุ่งยากและคุณอาจสงสัยว่าชีวิตสมรสของคุณจะไปได้ตลอดรอดฝั่งหรือไม่. หากเกิดกรณีเช่นนี้ขึ้น คุณจะพบว่าเป็นประโยชน์ที่จะพิจารณาคำถามนี้: ฉันได้ปฏิบัติตามคำแนะนำที่ดีทุกอย่างซึ่งพระเจ้าประทานให้ในคัมภีร์ไบเบิลเพื่อช่วยทำให้ชีวิตสมรสประสบผลสำเร็จไหม?—บทเพลงสรรเสริญ 119:105.
  
  3. ถึงแม้การหย่าร้างกลายเป็นที่นิยมกันก็ตาม มีการรายงานถึงปฏิกิริยาเช่นไรในหมู่ผู้คนจำนวนมากที่หย่าร้างกันและครอบครัวของเขา?
  
  ³ เมื่อเกิดความตึงเครียดอย่างรุนแรงระหว่างสามีกับภรรยา การทำให้ชีวิตสมรสสิ้นสุดลงอาจดูเหมือนเป็นแนวปฏิบัติที่ง่ายที่สุด. แต่ขณะที่หลายประเทศมีครอบครัวที่แตกสลายเพิ่มขึ้นอย่างน่าตกตะลึง การวิจัยเมื่อไม่นานมานี้บ่งชี้ว่า ชายและหญิงส่วนใหญ่ที่หย่าร้างนั้นเกิดความเสียใจในภายหลังที่เลิกกัน. จำนวนหนึ่งมีปัญหาด้านสุขภาพ ทั้งทางร่างกายและทางจิตใจ มากกว่าคนเหล่านั้นซึ่งยังคงรักษาสายสมรสไว้. ความสับสนและการขาดความสุขของเด็กที่พ่อแม่หย่ากันนั้นบ่อยครั้งยังคงมีอยู่ต่อไปเป็นเวลาหลายปี. บิดามารดาและเพื่อน ๆ ของครอบครัวที่แตกสลายก็เป็นทุกข์ด้วย. และพระเจ้าผู้ทรงริเริ่มการสมรสทรงมองดูสภาพการณ์นั้นอย่างไร?
  
  4. ควรจัดการกับปัญหาในชีวิตสมรสโดยวิธีใด?
  
  ⁴ ดังที่ได้ชี้ชัดในบทก่อน ๆ พระเจ้าทรงมุ่งหมายให้การสมรสเป็นความผูกพันตลอดชีวิต. (เยเนซิศ 2:24) ถ้าเช่นนั้น ทำไมชีวิตสมรสหลายรายจริง ๆ จึงล้มเหลว? สิ่งนั้นคงไม่ได้เกิดขึ้นชั่วข้ามคืน. ตามปกติมักมีสัญญาณเตือน. ปัญหาเล็ก ๆ ในชีวิตสมรสอาจใหญ่ขึ้น ๆ จนกระทั่งดูเหมือนจะเอาชนะไม่ได้. แต่ถ้าได้จัดการกับปัญหาเหล่านี้ทันทีโดยอาศัยคัมภีร์ไบเบิลแล้ว การแตกหักในชีวิตสมรสหลายรายอาจหลีกเลี่ยงได้.
  
  จงมองตามความเป็นจริง
  
  5. สภาพการณ์อะไรซึ่งตรงกับความเป็นจริงที่ชีวิตสมรสไม่ว่ารายใด ๆ ก็ตามต้องเผชิญ?
  
  ⁵ ปัจจัยสำคัญอย่างหนึ่งที่บางครั้งนำไปสู่ปัญหาต่าง ๆ คือ การที่คู่สมรสฝ่ายหนึ่งหรือทั้งสองฝ่ายอาจมีการคาดหมายแบบที่ไม่ตรงกับความเป็นจริง. นิยายรัก ๆ ใคร่ ๆ, นิตยสาร, รายการโทรทัศน์, และภาพยนตร์ซึ่งเป็นที่นิยมอาจสร้างความหวังและความฝันที่ต่างกันลิบลับจากชีวิตจริง. เมื่อความฝันเหล่านี้ไม่เป็นจริง คนเราอาจรู้สึกว่าถูกหลอก, ไม่พอใจ, ถึงกับรู้สึกขมขื่นด้วยซ้ำ. แต่บุคคลที่ไม่สมบูรณ์สองคนจะประสบความสุขในชีวิตสมรสได้อย่างไร? ต้องบากบั่นพยายามเพื่อให้ได้มาซึ่งสัมพันธภาพที่ประสบผลสำเร็จ.
  
  6. (ก) คัมภีร์ไบเบิลให้ทัศนะที่สมดุลอะไรในเรื่องชีวิตสมรส? (ข) มีอะไรบ้างที่เป็นเหตุของความไม่ลงรอยกันในชีวิตสมรส?
  
  ⁶ คัมภีร์ไบเบิลใช้ได้ผลจริง. พระคัมภีร์ยอมรับว่าชีวิตสมรสนำมาซึ่งความสุข แต่ก็เตือนด้วยว่า คนเหล่านั้นที่แต่งงาน “จะยุ่งยากลำบากใจ.” (1 โกรินโธ 7:28) ดังที่ได้ชี้ชัดมาแล้ว คู่สมรสทั้งสองฝ่ายเป็นคนไม่สมบูรณ์และมีแนวโน้มที่จะทำบาป. โครงสร้างด้านจิตใจและด้านอารมณ์กับการอบรมเลี้ยงดูที่แต่ละฝ่ายได้รับนั้นต่างกัน. บางครั้งคู่สมรสไม่เห็นพ้องกันในเรื่องเงิน, ลูก, และญาติของทั้งสองฝ่าย. การไม่มีเวลาพอที่จะทำสิ่งต่าง ๆ ด้วยกันและปัญหาเรื่องเพศก็อาจเป็นต้นเหตุของความขัดแย้งกันได้.b ต้องใช้เวลาเพื่อจะจัดการกับเรื่องดังกล่าว แต่ขอให้มีกำลังใจ! คู่สมรสส่วนใหญ่สามารถเผชิญกับปัญหาดังกล่าวและพบทางแก้ที่ต่างฝ่ายต่างยอมรับได้.
  
  พูดเรื่องที่ผิดใจกัน
  
  7, 8. หากมีความรู้สึกเจ็บช้ำน้ำใจหรือมีการเข้าใจผิดระหว่างคู่สมรส อะไรเป็นวิธีตามหลักพระคัมภีร์ในการจัดการกับเรื่องเหล่านั้น?
  
  ⁷ หลายคนพบว่ายากที่จะสงบอารมณ์อยู่ได้เมื่อเขาถกกันเรื่องความรู้สึกเจ็บช้ำน้ำใจ, ความเข้าใจผิด, หรือความผิดพลาดส่วนตัว. แทนที่จะพูดอย่างตรงไปตรงมาว่า “ฉันรู้สึกว่าคุณเข้าใจฉันผิด” ฝ่ายหนึ่งอาจแสดงอารมณ์ออกมาและทำให้ปัญหาบานปลายขึ้น. หลายคนจะพูดว่า “คุณสนใจแต่ตัวเองเท่านั้น” หรือ “คุณไม่รักฉัน.” เนื่องจากไม่ต้องการเข้าไปสู่การโต้เถียง อีกฝ่ายหนึ่งอาจไม่ยอมตอบโต้.
  
  ⁸ แนวทางดีกว่าที่พึงติดตามคือเอาใจใส่ฟังคำแนะนำของคัมภีร์ไบเบิลที่ว่า “โกรธเถิด, แต่อย่าให้เป็นการบาป อย่าให้ถึงตะวันตกท่านยังโกรธอยู่.” (เอเฟโซ 4:26) มีการถามคู่สมรสที่มีความสุขคู่หนึ่งตอนวันครบรอบแต่งงาน 60 ปีของเขาเกี่ยวกับเรื่องเคล็ดลับของชีวิตสมรสของเขาที่ประสบผลสำเร็จ. ผู้ที่เป็นสามีบอกว่า “เราได้พยายามจะไม่เข้านอนจนกว่าจะได้จัดการกับเรื่องผิดใจกันนั้นให้เรียบร้อย ไม่ว่านั่นอาจเป็นเรื่องเล็กน้อยเพียงไรก็ตาม.”
  
  9. (ก) ในพระคัมภีร์มีการระบุว่าอะไรเป็นส่วนสำคัญอย่างยิ่งของการสื่อความ? (ข) บ่อยครั้งคู่สมรสต้องทำอะไร ถึงแม้การทำเช่นนี้ต้องมีความกล้าและความถ่อมใจ?
  
  ⁹ เมื่อสามีกับภรรยาไม่เห็นพ้องต้องกัน แต่ละฝ่ายต้อง “ว่องไวในการฟัง, ช้าในการพูด, ช้าในการโกรธ.” (ยาโกโบ 1:19) หลังจากรับฟังอย่างถี่ถ้วนแล้ว ทั้งคู่ อาจเห็นความจำเป็นต้องขอโทษ. (ยาโกโบ 5:16) การพูดด้วยความจริงใจว่า “ขอโทษที่ทำให้คุณเสียใจ” ต้องใช้ความถ่อมและความกล้า. แต่การจัดการกับความผิดใจกันด้วยท่าทีเช่นนี้จะบังเกิดผลทีเดียวในการช่วยคู่สมรสให้ไม่เพียงแต่แก้ปัญหาของตนเท่านั้น แต่ยังช่วยพัฒนาความอบอุ่นและความสนิทสนมซึ่งจะทำให้เขาประสบความพอใจมากขึ้นที่มีกันและกันเป็นเพื่อน.
  
  การให้สิ่งอันพึงได้ในชีวิตสมรส
  
  10. วิธีป้องกันเช่นไรที่เปาโลแนะนำคริสเตียนชาวโกรินโธซึ่งอาจนำมาใช้ได้กับคริสเตียนในทุกวันนี้?
  
  ¹⁰ เมื่ออัครสาวกเปาโลเขียนถึงชาวโกรินโธ ท่านแนะนำให้ทำการสมรส “เนื่องด้วยการประพฤติผิดทางเพศแพร่หลาย.” (1 โกรินโธ 7:2, ล.ม.) โลกในทุกวันนี้เลวร้ายพอ ๆ กับเมืองโกรินโธโบราณ หรือเลวร้ายยิ่งกว่าด้วยซ้ำ. เรื่องผิดศีลธรรมซึ่งชาวโลกสนทนากันอย่างเปิดเผย, วิธีที่เขาแต่งตัวแบบไม่สุภาพเรียบร้อย, และเรื่องทางกามารมณ์ที่มีแสดงอย่างเด่นชัดในนิตยสารและหนังสือ, ทีวี, หรือภาพยนตร์, ล้วนกระตุ้นความปรารถนาทางเพศแบบผิดทำนองคลองธรรม. สำหรับชาวโกรินโธที่มีชีวิตอยู่ในสภาพแวดล้อมคล้ายกันนั้น อัครสาวกเปาโลกล่าวว่า “แต่งงานเสียก็ดีกว่ามีใจเร่าร้อนด้วยกามราคะ.”—1 โกรินโธ 7:9, ฉบับแปลใหม่.
  
  11, 12. (ก) อะไรที่สามีและภรรยาพึงให้แก่กันและกัน และควรให้ด้วยน้ำใจแบบไหน? (ข) ควรจัดการกับสถานการณ์โดยวิธีใดหากต้องมีการงดสิ่งอันพึงได้ในชีวิตสมรสสักพักหนึ่ง?
  
  ¹¹ เพราะฉะนั้น คัมภีร์ไบเบิลสั่งคริสเตียนที่สมรสแล้วว่า “สามีควรให้แก่ภรรยาของตนตามที่เธอควรได้รับ แต่ภรรยาควรกระทำเช่นกันต่อสามีของตนด้วย.” (1 โกรินโธ 7:3, ล.ม.) ขอให้สังเกตว่า มีการเน้นเรื่องการให้—ไม่ใช่การเรียกร้องเอา. เพศสัมพันธ์ในชีวิตสมรสให้ความพอใจอย่างแท้จริงก็ต่อเมื่อแต่ละฝ่ายคำนึงถึงความพอใจของอีกฝ่ายหนึ่ง. ตัวอย่างเช่น คัมภีร์ไบเบิลสั่งสามีให้ปฏิบัติกับภรรยา “โดยใช้ความรู้.” (1 เปโตร 3:7) นี่เป็นความจริงโดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องการให้และการรับสิ่งอันพึงได้ในชีวิตสมรส. หากภรรยาไม่ได้รับการปฏิบัติอย่างนุ่มนวลแล้ว เธออาจรู้สึกว่ายากที่จะพึงพอใจในด้านนี้ของชีวิตสมรส.
  
  ¹² มีบางครั้งที่อาจทำให้คู่สมรสต้องรอนสิทธิ์อันพึงได้ของกันและกันในชีวิตสมรส. อาจเป็นเช่นนี้กับภรรยาในบางช่วงของเดือนหรือเมื่อเธอรู้สึกเหนื่อยอ่อนมาก. (เทียบกับเลวีติโก 18:19.) อาจเป็นเช่นนี้กับสามีเมื่อเขากำลังรับมือกับปัญหาสำคัญในที่ทำงานและรู้สึกหมดพลังใจ. กรณีที่งดการให้สิ่งอันพึงได้ในชีวิตสมรสสักพักหนึ่งเช่นนี้ย่อมเป็นการจัดการอย่างที่ดีที่สุดหากทั้งสองฝ่ายสนทนากันอย่างตรงไปตรงมาถึงสภาพการณ์นั้นและเห็นพ้องกันโดย “ทั้งสองฝ่ายยินยอม.” (1 โกรินโธ 7:5, ล.ม.) การทำเช่นนี้จะป้องกันไม่ให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งด่วนลงความเห็นผิด ๆ. แต่ถ้าภรรยาจงใจรอนสิทธิ์ของสามี หรือถ้าสามีเจตนาไม่ให้สิ่งอันพึงได้ในชีวิตสมรสด้วยท่าทีที่แสดงความรักแล้ว อาจเปิดโอกาสให้คู่ของเขาตกเข้าสู่การล่อใจได้. ในสถานการณ์เช่นนั้น ปัญหาอาจเกิดขึ้นได้ในชีวิตสมรส.
  
  13. คริสเตียนจะรักษาความคิดของตนให้สะอาดได้โดยวิธีใด?
  
  ¹³ เช่นเดียวกับคริสเตียนทุกคน ผู้รับใช้ที่สมรสแล้วของพระเจ้าต้องหลีกเลี่ยงสื่อลามก ซึ่งอาจก่อให้เกิดความปรารถนาที่ไม่สะอาดและผิดธรรมชาติ. (โกโลซาย 3:5) เขาต้องระวังความคิดและการกระทำของตนเมื่อติดต่อเกี่ยวข้องกับสมาชิกทุกคนที่เป็นเพศตรงกันข้าม. พระเยซูเตือนว่า “ผู้ใดแลดูผู้หญิงด้วยใจกำหนัดในหญิงนั้น, ผู้นั้นได้ล่วงประเวณีในใจกับหญิงนั้นแล้ว.” (มัดธาย 5:28) โดยนำคำแนะนำของคัมภีร์ไบเบิลเกี่ยวกับเรื่องเพศมาใช้ คู่สมรสน่าจะสามารถหลีกเลี่ยงการถลำเข้าสู่การล่อใจและทำการเล่นชู้. เขาสามารถมีความสุขกับการมีเพศสัมพันธ์ที่น่ายินดีในชีวิตสมรสต่อไปได้ซึ่งเรื่องเพศถือว่าเป็นของประทานอันมีค่าที่ดีงามจากพระยะโฮวา ผู้ทรงริเริ่มการสมรส.—สุภาษิต 5:15-19.
  
  เหตุผลตามคัมภีร์ไบเบิลสำหรับการหย่าร้าง
  
  14. บางครั้งมีสถานการณ์ที่น่าเศร้าอะไรเกิดขึ้น? เพราะเหตุใด?
  
  ¹⁴ น่ายินดี ในชีวิตสมรสของคริสเตียนส่วนใหญ่ ปัญหาใด ๆ ที่เกิดขึ้นสามารถจัดการได้. แต่บางครั้งไม่เป็นเช่นนั้น. เพราะมนุษย์ไม่สมบูรณ์และอยู่ในโลกที่มีบาปซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของซาตาน ชีวิตสมรสบางรายจึงมาถึงขั้นวิกฤติ. (1 โยฮัน 5:19) คริสเตียนควรรับมือกับสถานการณ์ที่ลำบากเช่นนั้นโดยวิธีใด?
  
  15. (ก) อะไรเป็นเหตุผลเดียวตามหลักพระคัมภีร์สำหรับการหย่าร้างแล้วแต่งงานใหม่ได้? (ข) ทำไมบางคนตัดสินใจที่จะไม่หย่ากับคู่สมรสที่ไม่ซื่อสัตย์ต่อตน?
  
  ¹⁵ ดังที่กล่าวไว้ในบท 2 ของหนังสือนี้ การผิดประเวณีเป็นเหตุผลเดียวตามหลักพระคัมภีร์สำหรับการหย่าร้างแล้วแต่งงานใหม่ได้.c (มัดธาย 19:9) หากคุณมีหลักฐานแน่ชัดว่า คู่สมรสของคุณไม่ซื่อสัตย์ต่อคุณ คุณก็เผชิญกับการตัดสินใจที่ยากลำบาก. คุณจะรักษาสายสมรสไว้หรือว่าจะหย่า? ไม่มีกฎเกณฑ์. คริสเตียนบางคนได้ให้อภัยอย่างหมดสิ้นแก่คู่สมรสที่กลับใจจริง ๆ และสายสมรสที่รักษาไว้นั้นกลับกลายเป็นดี. คนอื่นได้ตัดสินใจไม่หย่าเพราะเห็นแก่ลูก.
  
  16. (ก) มีปัจจัยอะไรบ้างที่ได้กระตุ้นบางคนให้หย่ากับคู่สมรสที่ทำผิด? (ข) เมื่อฝ่ายที่ไม่มีความผิดตัดสินใจที่จะหย่าหรือไม่หย่านั้น ทำไมไม่ควรที่ใคร ๆ จะวิพากษ์วิจารณ์การตัดสินใจของเขา?
  
  ¹⁶ ในอีกด้านหนึ่ง การกระทำที่ผิดบาปอาจยังผลด้วยการตั้งครรภ์หรือเป็นโรคติดต่อทางเพศ. หรือบางทีเด็ก ๆ อาจจำเป็นต้องได้รับการปกป้องจากบิดาหรือมารดาที่กระทำผิดทางเพศ. ปรากฏชัดว่า มีสิ่งที่พึงพิจารณามากมายก่อนทำการตัดสินใจ. อย่างไรก็ดี หากคุณทราบเรื่องการนอกใจของคู่สมรสของคุณแล้ว และหลังจากนั้นกลับมีเพศสัมพันธ์กับคู่ของคุณอีก โดยวิธีนี้คุณแสดงว่า คุณให้อภัยคู่สมรสของคุณแล้วและปรารถนาจะรักษาสายสมรสไว้. เหตุผลสำหรับการหย่าแล้วแต่งงานใหม่ได้ตามหลักพระคัมภีร์จึงเป็นโมฆะไป. ไม่ควรมีใครไปเที่ยวยุ่งกับธุระของคนอื่นแล้วพยายามโน้มน้าวการตัดสินใจของคุณ อีกทั้งไม่ควรที่ใคร ๆ จะวิพากษ์วิจารณ์การตัดสินใจที่คุณทำลงไป. คุณจะต้องทนอยู่กับผลซึ่งเกิดจากสิ่งที่คุณตัดสินใจนั้น. “ทุกคนต้องแบกภาระของตนเอง.”—ฆะลาเตีย 6:5.
  
  เหตุผลสำหรับการแยกกันอยู่
  
  17. หากไม่มีการทำผิดประเวณี พระคัมภีร์วางข้อจำกัดอะไรในเรื่องการแยกกันอยู่หรือการหย่าร้าง?
  
  ¹⁷ มีสถานการณ์ที่อาจทำให้เป็นการชอบด้วยเหตุผลไหมในการแยกกันอยู่หรืออาจจะหย่ากับคู่สมรสถึงแม้เขาไม่ได้ทำผิดประเวณี? มี แต่ในกรณีเช่นนั้น คริสเตียนไม่มีอิสระที่จะสนใจคนอื่นซึ่งไม่ใช่คู่ของตนโดยมุ่งหมายจะแต่งงานใหม่. (มัดธาย 5:32) คัมภีร์ไบเบิล แม้จะอนุญาตให้มีการแยกกันอยู่เช่นนั้นก็ตาม ได้ระบุว่า คนที่แยกกันอยู่นั้น ‘อย่าให้ไปมีใหม่ หรือไม่ก็ให้กลับคืนดีกับสามีเก่า.’ (1 โกรินโธ 7:11, ฉบับแปลใหม่) สถานการณ์ถึงขีดสุดอะไรบ้างที่อาจทำให้การแยกกันอยู่ดูเหมือนว่าเหมาะสม?
  
  18, 19. สภาพการณ์ถึงขีดสุดอะไรบ้างที่อาจทำให้คู่สมรสพิจารณาความเหมาะสมในเรื่องการแยกกันอยู่อย่างถูกต้องตามกฎหมายหรือการหย่าร้าง ถึงแม้ไม่อาจแต่งงานใหม่ได้?
  
  ¹⁸ ครอบครัวอาจยากจนลงเนื่องจากความเกียจคร้านอย่างเห็นได้ชัดและนิสัยที่ไม่ดีของสามี.d เขาอาจเอารายได้ของครอบครัวไปเล่นการพนันจนหมดหรือใช้เงินนั้นเพื่อเจือจุนนิสัยติดยาหรือแอลกอฮอล์. คัมภีร์ไบเบิลแถลงว่า “ถ้าแม้นผู้ใดไม่จัดหามาเลี้ยง . . . สมาชิกแห่งครอบครัวของตน ผู้นั้นก็ได้ปฏิเสธเสียซึ่งความเชื่อและนับว่าเลวร้ายกว่าคนที่ไม่มีความเชื่อเสียด้วยซ้ำ.” (1 ติโมเธียว 5:8, ล.ม.) หากคนเช่นนั้นไม่ยอมเปลี่ยนแนวทางของเขา บางทีถึงกับเอาเงินที่ภรรยาหามาได้นั้นไปใช้ในการกระทำอันชั่วร้ายของเขา ภรรยาก็อาจเลือกที่จะปกป้องสวัสดิภาพของเธอและของลูก ๆ ไว้โดยการแยกกันอยู่อย่างถูกต้องตามกฎหมาย.
  
  ¹⁹ อาจมีการคำนึงถึงการดำเนินการตามกฎหมายเช่นนั้นด้วย หากคู่สมรสใช้ความรุนแรงอย่างสุดขีดกับคู่ของเขา บางทีทุบตีเขาครั้งแล้วครั้งเล่าจนถึงขั้นที่สุขภาพและแม้แต่ชีวิตตกอยู่ในอันตราย. นอกจากนี้ หากคู่สมรสพยายามอย่างไม่ละลดที่จะบังคับให้คู่ของเขาละเมิดพระบัญชาของพระเจ้าโดยวิธีใดวิธีหนึ่ง ฝ่ายที่ถูกคุกคามอาจคำนึงถึงการแยกกันอยู่เช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเรื่องมาถึงขั้นที่ชีวิตฝ่ายวิญญาณตกอยู่ในอันตราย. ฝ่ายที่เสี่ยงอันตรายอาจลงความเห็นว่า วิธีเดียวที่จะ “เชื่อฟังพระเจ้าในฐานะเป็นผู้ครอบครองยิ่งกว่ามนุษย์” ก็คือการแยกกันอยู่อย่างถูกต้องตามกฎหมาย.—กิจการ 5:29, ล.ม.
  
  20. (ก) ในกรณีที่เกิดการแตกหักในครอบครัว เพื่อน ๆ และผู้ปกครองที่อาวุโสอาจเสนออะไรให้ และพวกเขาไม่ควรเสนออะไร? (ข) บุคคลที่แต่งงานแล้วไม่ควรใช้สิ่งที่คัมภีร์ไบเบิลกล่าวถึงการแยกกันอยู่และการหย่าร้างเป็นข้อแก้ตัวที่จะทำอะไร?
  
  ²⁰ ในทุกกรณีของการกระทำอย่างโหดร้ายทารุณต่อคู่สมรส ไม่ควรมีใครมากดดันฝ่ายที่ไม่มีความผิดให้แยกกันอยู่หรือคงอยู่ต่อไปกับคู่สมรส. ขณะที่เพื่อน ๆ และผู้ปกครองที่อาวุโสอาจเสนอการช่วยเหลือและคำแนะนำที่อาศัยคัมภีร์ไบเบิล คนเหล่านี้ไม่อาจรู้รายละเอียดทั้งหมดของสิ่งที่เกิดขึ้นระหว่างสามีกับภรรยา. เฉพาะพระยะโฮวาเท่านั้นทรงทราบเรื่องนี้. แน่นอน ภรรยาคริสเตียนคงจะไม่นับถือการจัดเตรียมของพระเจ้าเรื่องการสมรส หากเธอใช้ข้ออ้างที่ไม่สมเหตุสมผลเพื่อให้พ้นจากชีวิตสมรส. แต่ถ้าสถานการณ์ที่เป็นอันตรายถึงขีดสุดมีอยู่เรื่อย ๆ ก็ไม่ควรที่ใครจะวิพากษ์วิจารณ์เธอหากเธอเลือกที่จะแยกจากคู่สมรส. อาจกล่าวได้เช่นเดียวกันเกี่ยวกับสามีคริสเตียนซึ่งหาทางแยกจากคู่สมรส. “เราทุกคนจะยืนอยู่ต่อหน้าบัลลังก์แห่งการพิพากษาของพระเจ้า.”—โรม 14:10, ล.ม.
  
  วิธีกอบกู้ชีวิตสมรสที่แตกสลาย
  
  21. ประสบการณ์อะไรแสดงว่า คำแนะนำของคัมภีร์ไบเบิลในเรื่องชีวิตสมรสนั้นใช้ได้ผล?
  
  ²¹ สามเดือนหลังจากที่ลูชีอาซึ่งกล่าวถึงข้างต้นได้แยกทางกับสามี เธอได้พบพยานพระยะโฮวาแล้วเริ่มศึกษาคัมภีร์ไบเบิลกับพวกเขา. เธออธิบายว่า “สิ่งที่ทำให้ดิฉันประหลาดใจอย่างยิ่งก็คือ คัมภีร์ไบเบิลเสนอทางแก้ที่ใช้ได้ผลจริงสำหรับปัญหาของดิฉัน. หลังจากการศึกษาเพียงหนึ่งสัปดาห์เท่านั้น ดิฉันต้องการจะคืนดีกับสามีทันที. ทุกวันนี้ดิฉันพูดได้ว่า พระยะโฮวาทรงทราบวิธีประคับประคองชีวิตสมรสในช่วงวิกฤติ เพราะคำสอนของพระองค์ช่วยคู่สมรสให้เรียนรู้วิธีที่จะให้ความนับถือต่อกัน. ไม่เป็นความจริงดังที่บางคนยืนยันว่า พยานพระยะโฮวาทำให้ครอบครัวแตกแยก. ในกรณีของดิฉัน สิ่งที่เป็นความจริงนั้นตรงข้ามทีเดียว.” ลูชีอา เรียนรู้ที่จะนำหลักการในคัมภีร์ไบเบิลมาใช้ในชีวิตของเธอ.
  
  22. คู่สมรสทุกคู่ควรมีความมั่นใจในสิ่งใด?
  
  ²² ลูชีอาไม่ได้เป็นกรณียกเว้น. ชีวิตสมรสน่าจะเป็นพระพร ไม่ใช่ภาระหนัก. เพื่อจุดประสงค์นั้น พระยะโฮวาได้จัดเตรียมแหล่งยอดเยี่ยมที่สุดของคำแนะนำเกี่ยวกับชีวิตสมรสเท่าที่เคยบันทึกมา—พระคำอันล้ำค่าของพระองค์. คัมภีร์ไบเบิลสามารถทำให้ “ผู้ที่ขาดประสบการณ์มีปัญญา.” (บทเพลงสรรเสริญ 19:7-11, ล.ม.) พระคัมภีร์ได้กอบกู้ชีวิตสมรสหลายรายที่อยู่ในขั้นวิกฤติ และได้ช่วยชีวิตสมรสอีกหลายรายที่มีปัญหาร้ายแรงให้ดีขึ้น. ขอให้คู่สมรสทุกคู่มีความมั่นใจเต็มเปี่ยมในคำแนะนำเรื่องชีวิตสมรสที่พระยะโฮวาพระเจ้าทรงจัดเตรียมให้. คำแนะนำนั้นใช้ได้ผลจริง ๆ!
  
  a เป็นนามสมมุติ.
  
  b มีการพิจารณาขอบเขตเหล่านี้บางเรื่องในบทก่อน ๆ.
  
  c ถ้อยคำในคัมภีร์ไบเบิลที่ได้รับการแปลว่า “การผิดประเวณี” หมายรวมถึงการกระทำที่เกี่ยวกับการเล่นชู้, การรักร่วมเพศ, การร่วมเพศกับสัตว์, และการกระทำที่เจตนาแบบอื่น ๆ ซึ่งไม่ถูกทำนองคลองธรรมอันเกี่ยวข้องกับการใช้อวัยวะเพศ.
  
  d นี่ไม่ได้หมายรวมถึงสภาพการณ์ซึ่งสามีแม้จะมีความตั้งใจดี ก็ไม่สามารถหาเลี้ยงครอบครัวได้เนื่องด้วยเหตุผลที่อยู่เหนือการควบคุมของเขา เช่น ความเจ็บป่วยหรือการขาดโอกาสที่จะได้รับการว่าจ้าง.
  
  หลักการเหล่านี้จากคัมภีร์ไบเบิลสามารถช่วย . . . ให้หลีกเลี่ยงการแตกหักในชีวิตสมรสได้อย่างไร?
  
  ชีวิตสมรสเป็นแหล่งที่มาของทั้งความยินดีและความยุ่งยากลำบากใจ.—สุภาษิต 5:18, 19; 1 โกรินโธ 7:28.
  
  ควรจัดการกับความไม่ลงรอยกันทันที.—เอเฟโซ 4:26.
  
  ในการพูดคุยกัน การฟังสำคัญพอ ๆ กับการพูด.—ยาโกโบ 1:19.
  
  ควรให้สิ่งอันพึงได้ในชีวิตสมรสด้วยเจตคติที่ไม่เห็นแก่ตัวและด้วยความนุ่มนวล.—1 โกรินโธ 7:3-5.

ร่วมกันรับมือกับอายุที่มากขึ้น

เคล็ดลับสำหรับความสุขในครอบครัว
- บทสิบสี่
  
  ร่วมกันรับมือกับอายุที่มากขึ้น
  
  1, 2. (ก) เกิดการเปลี่ยนแปลงอะไรบ้างขณะที่ใกล้จะถึงวัยชรา? (ข) ผู้คนที่เลื่อมใสพระเจ้าในสมัยคัมภีร์ไบเบิลประสบความพอใจในวัยชราโดยวิธีใด?
  
  เกิดการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างขณะที่เรามีอายุมากขึ้น. ความอ่อนแอด้านร่างกายทำให้กำลังวังชาของเราหมดไป. การส่องกระจกเผยให้เห็นรอยย่นใหม่ ๆ และสีของผมค่อย ๆ หายไป—แม้แต่เส้นผมด้วยซ้ำ. เราอาจความจำเสื่อมไปบ้าง. เกิดมีสัมพันธภาพใหม่เมื่อลูก ๆ แต่งงานไป และอีกครั้งหนึ่งเมื่อมีหลาน. สำหรับบางคน การเกษียณจากงานอาชีพยังผลด้วยกิจวัตรประจำวันที่ต่างออกไป.
  
  ² ที่จริง อายุที่มากขึ้นอาจก่อความยากลำบาก. (ท่านผู้ประกาศ 12:1-8) กระนั้น จงพิจารณาผู้รับใช้ของพระเจ้าในสมัยคัมภีร์ไบเบิล. ถึงแม้เขาต้องตายในที่สุดก็ตาม เขาได้รับทั้งสติปัญญาและความเข้าใจ ซึ่งยังความพอใจมากมายแก่เขาในวัยชรา. (เยเนซิศ 25:8; 35:29; โยบ 12:12; 42:17) พวกเขาประสบผลสำเร็จอย่างมีความสุขได้อย่างไรแม้มีอายุมากขึ้น? แน่นอน โดยการดำเนินชีวิตประสานกับหลักการที่เราพบบันทึกอยู่ในคัมภีร์ไบเบิลทุกวันนี้.—บทเพลงสรรเสริญ 119:105; 2 ติโมเธียว 3:16, 17.
  
  3. เปาโลให้คำแนะนำอะไรสำหรับชายหญิงที่สูงอายุ?
  
  ³ ในจดหมายของท่านถึงติโต อัครสาวกเปาโลได้ให้แนวชี้แนะที่สมเหตุสมผลแก่คนเหล่านั้นที่มีอายุมากขึ้น. ท่านเขียนว่า “จงให้ชายที่สูงอายุประมาณตนกับนิสัยต่าง ๆ, จริงจัง, มีสุขภาพจิตดี, สมบูรณ์ในความเชื่อ, ในความรัก, ในความอดทน. เช่นเดียวกันให้สตรีสูงอายุมีความประพฤติที่แสดงความเคารพนับถือ, ไม่พูดใส่ร้าย, ทั้งไม่ตกเป็นทาสของเหล้าองุ่นมาก, เป็นผู้สอนสิ่งที่ดี.” (ติโต 2:2, 3, ล.ม.) การเอาใจใส่ฟังถ้อยคำเหล่านี้สามารถช่วยคุณให้เผชิญข้อท้าทายจากการมีอายุมากขึ้น.
  
  ปรับตัวเมื่อลูกแยกไปอยู่ต่างหาก
  
  4, 5. บิดามารดาหลายคนมีปฏิกิริยาอย่างไรเมื่อลูก ๆ แยกไปอยู่ต่างหาก และบางคนปรับตัวให้เข้ากับสภาพการณ์ใหม่นี้โดยวิธีใด?
  
  ⁴ เมื่อบทบาทเปลี่ยนไปก็จำเป็นต้องมีการปรับตัว. เรื่องนี้ปรากฏว่าเป็นความจริงสักเพียงไรเมื่อลูกที่โตแล้วออกจากบ้านไปและแต่งงาน! สำหรับบิดามารดาหลายคน นี่เป็นข้อเตือนใจอย่างแรกว่าเขากำลังมีอายุมากขึ้น. ถึงแม้สบายใจที่ลูก ๆ โตเป็นผู้ใหญ่แล้ว บ่อยครั้งบิดามารดากังวลว่าตนได้ทำทุกอย่างเท่าที่ทำได้หรือไม่เพื่อเตรียมลูกไว้สำหรับการยืนอยู่บนลำแข้งของตัวเอง. และเขาอาจคิดถึงตอนที่ลูก ๆ ยังอยู่ที่บ้าน.
  
  ⁵ พอจะเข้าใจได้ว่า บิดามารดายังคงสนใจสวัสดิภาพของลูก ๆ อยู่ แม้แต่หลังจากลูกแยกไปอยู่ที่อื่นแล้ว. มารดาคนหนึ่งบอกว่า “ขอแต่ให้ได้รับข่าวคราวจากพวกเขาบ่อย ๆ เพื่อจะได้สบายใจว่าลูก ๆ สบายดี—แค่นั้นก็จะทำให้ดิฉันมีความสุข.” บิดาคนหนึ่งเล่าว่า “เมื่อลูกสาวของเราออกจากบ้านไป ช่วงนั้นยุ่งยากลำบากใจทีเดียว. นั่นทำให้มีช่องว่างใหญ่ในครอบครัวของเรา เพราะเราเคยทำทุกสิ่งทุกอย่างด้วยกันเสมอ.” บิดามารดาเหล่านี้ได้รับมือกับการที่ลูก ๆ ไม่อยู่กับเขาโดยวิธีใด? ในหลายกรณี ก็โดยการแสดงความห่วงใยและช่วยเหลือคนอื่น ๆ.
  
  6. อะไรช่วยให้มีการมองดูความสัมพันธ์ในครอบครัวอย่างเหมาะสม?
  
  ⁶ เมื่อลูก ๆ แต่งงาน บทบาทของบิดามารดาก็เปลี่ยนไป. เยเนซิศ 2:24 แถลงว่า “ผู้ชายจึงจะละ บิดามารดาของตนไปผูกพันอยู่กับภรรยา: และเขาทั้งสองจะเป็นเนื้อหนังอันเดียวกัน.” การยอมรับหลักการของพระเจ้าว่าด้วยตำแหน่งประมุขและระเบียบที่ดีจะช่วยบิดามารดาให้มองดูสิ่งต่าง ๆ อย่างเหมาะสม.—1 โกรินโธ 11:3; 14:33, 40.
  
  7. บิดาคนหนึ่งได้ปลูกฝังเจตคติที่เหมาะสมเช่นไรเมื่อลูกสาวออกเรือนไปแล้ว?
  
  ⁷ หลังจากลูกสาวสองคนแต่งงานและย้ายไปแล้ว สามีภรรยาคู่หนึ่งเกิดความรู้สึกอ้างว้างในชีวิต. ทีแรก ผู้เป็นสามีขุ่นเคืองในตัวลูกเขย. แต่ขณะที่เขาไตร่ตรองดูหลักการว่าด้วยตำแหน่งประมุข เขาตระหนักว่าตอนนี้สามีของลูกสาวต่างก็รับผิดชอบต่อครอบครัวของตน. เพราะฉะนั้น เมื่อลูกสาวของเขาขอคำแนะนำ เขาถามลูกสาวว่าสามีของพวกเธอคิดอย่างไร แล้วเขาก็ทำให้แน่ใจที่จะให้การสนับสนุนเท่าที่เป็นไปได้. ตอนนี้ลูกเขยมองดูเขาเสมือนเพื่อนและยินดีรับคำแนะนำของเขา.
  
  8, 9. บิดามารดาบางคนได้ปรับตัวอย่างไรเมื่อลูกที่โตแล้วแยกไปอยู่ต่างหาก?
  
  ⁸ จะว่าอย่างไรหากผู้ที่เพิ่งแต่งงาน แม้ไม่ได้ทำสิ่งใดที่ผิดหลักพระคัมภีร์ก็ตาม แต่ก็ไม่ได้ทำในสิ่งที่บิดามารดาคิดว่าดีที่สุด? สามีภรรยาคู่หนึ่งซึ่งมีลูก ๆ ที่แต่งงานไปแล้วชี้แจงว่า “เราช่วยลูก ๆ ให้เข้าใจทัศนะของพระยะโฮวาเสมอ แต่ถ้าเราไม่เห็นพ้องกับการตัดสินใจของพวกเขา เราก็ยอมรับเรื่องนั้นและให้การสนับสนุนและกำลังใจแก่ลูก.”
  
  ⁹ ในบางประเทศแถบเอเชีย มารดาบางคนพบว่ายากเป็นพิเศษที่จะยอมรับการที่ลูกชายแยกครอบครัวออกไป. อย่างไรก็ดี หากพวกเธอนับถือระเบียบและตำแหน่งประมุขแบบคริสเตียนแล้ว พวกเธอย่อมประสบว่าความขัดแย้งกับลูกสะใภ้จะลดลง. สตรีคริสเตียนคนหนึ่งพบว่า การที่ลูกชายแยกครอบครัวไปนั้นเป็น “เหตุให้เกิดความปลื้มปีติซึ่งทวีขึ้นเรื่อย ๆ.” เธอรู้สึกตื่นเต้นที่เห็นความสามารถของพวกเขาในการจัดการกับครอบครัวใหม่ของตน. และนี่หมายถึงการแบ่งเบาภาระทางกายและใจซึ่งเธอกับสามีต้องแบกขณะที่มีอายุมากขึ้น.
  
  ทำให้ความผูกพันในชีวิตสมรสแน่นแฟ้นยิ่งขึ้น
  
  10, 11. คำแนะนำอะไรตามหลักพระคัมภีร์จะช่วยคนเราให้หลีกเลี่ยงหลุมพรางบางอย่างในวัยกลางคน?
  
  ¹⁰ ผู้คนมีปฏิกิริยาหลายอย่างต่าง ๆ กันเมื่อเข้าสู่วัยกลางคน. ผู้ชายบางคนแต่งกายต่างออกไปด้วยพยายามจะให้ดูหนุ่มขึ้น. ผู้หญิงหลายคนกังวลเรื่องการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากภาวะหมดระดู. น่าเศร้าใจ ผู้ที่อยู่ในวัยกลางคนบางคนได้ยั่วยุให้คู่สมรสเกิดความขุ่นเคืองและความหึงหวงโดยการเกี้ยวพาราสีเพศตรงข้ามที่อ่อนวัยกว่า. แต่ชายผู้สูงวัยกว่าซึ่งเลื่อมใสพระเจ้า “มีสุขภาพจิตดี” ระงับความปรารถนาที่ไม่เหมาะสมไว้. (1 เปโตร 4:7) สตรีที่อาวุโสก็เช่นกัน พยายามที่จะรักษาชีวิตสมรสของตนให้มั่นคงต่อไป เนื่องจากความรักต่อสามีและความปรารถนาที่จะทำให้พระยะโฮวาพอพระทัย.
  
  ¹¹ ภายใต้การดลใจ กษัตริย์ละมูเอลทรงบันทึกคำยกย่องสำหรับ “ภรรยาที่ดี” ซึ่งยังประโยชน์ให้สามีโดย “ทำความดีให้เขา ไม่ทำความร้าย ตลอดชีวิต ของเธอ.” สามีคริสเตียนจะไม่พลาดที่จะแสดงความหยั่งรู้ค่าวิธีที่ภรรยาพยายามจะรับมือกับความว้าวุ่นด้านอารมณ์ที่เธอประสบในช่วงวัยกลางคนนั้น. ความรักจะกระตุ้นเขาให้ “สรรเสริญเธอ.”—สุภาษิต 31:10, 12, 28, ฉบับแปลใหม่.
  
  12. คู่สมรสสามารถใกล้ชิดกันมากขึ้นได้อย่างไรขณะที่เวลาผ่านไป?
  
  ¹² ในช่วงที่วุ่นอยู่กับการอบรมเลี้ยงดูลูก คุณทั้งสองคงยินดีที่จะไม่คำนึงถึงความปรารถนาส่วนตัวเพื่อเอาใจใส่ต่อความต้องการของลูก. หลังจากที่พวกเขาแยกไปอยู่ต่างหากแล้ว ก็ถึงเวลาที่จะหันมาสนใจชีวิตสมรสของคุณอีกครั้งหนึ่ง. สามีคนหนึ่งบอกว่า “เมื่อลูกสาวออกเรือนไปแล้ว ผมก็เริ่มเกี้ยวภรรยาของผมอีกครั้งหนึ่ง.” สามีอีกคนหนึ่งบอกว่า “เราเป็นห่วงสุขภาพของกันและกัน และต่างเตือนกันให้นึกถึงความจำเป็นในการออกกำลังกาย.” เพื่อที่จะไม่รู้สึกว้าเหว่ เขากับภรรยาแสดงน้ำใจต้อนรับแขกต่อสมาชิกคนอื่น ๆ ของประชาคม. ถูกแล้ว การแสดงความสนใจในคนอื่นนำมาซึ่งพระพร. นอกจากนี้ การทำเช่นนั้นทำให้พระยะโฮวาพอพระทัย.—ฟิลิปปอย 2:4; เฮ็บราย 13:2, 16.
  
  13. การเป็นคนเปิดเผยและความจริงใจมีบทบาทอะไรขณะที่ทั้งสามีและภรรยามีอายุมากขึ้น?
  
  ¹³ อย่าปล่อยให้ช่องว่างในการสื่อความเกิดขึ้นระหว่างคุณกับคู่ชีวิต. จงพูดคุยกันอย่างตรงไปตรงมา. (สุภาษิต 17:27) สามีคนหนึ่งออกความเห็นว่า “การใส่ใจและเห็นอกเห็นใจกันทำให้เราเข้าใจกันและกันยิ่งขึ้น.” ภรรยาของเขาเห็นพ้องด้วย โดยบอกว่า “ขณะที่เราอายุมากขึ้น เราชอบดื่มน้ำชาด้วยกัน, สนทนากัน, และทำอะไรด้วยกัน.” การที่คุณเป็นคนเปิดเผยและตรงไปตรงมาสามารถช่วยเสริมความผูกพันในชีวิตสมรสให้แน่นแฟ้น ทำให้ปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงได้ซึ่งจะขัดขวางการโจมตีของซาตาน ตัวบ่อนทำลายการสมรส.
  
  เพลิดเพลินกับหลานของคุณ
  
  14. ดูเหมือนว่ายายของติโมเธียวมีบทบาทอะไรในการช่วยเขาให้เติบโตขึ้นเป็นคริสเตียน?
  
  ¹⁴ หลานเป็น “มงกุฎ” ของผู้สูงอายุ. (สุภาษิต 17:6) การมีหลาน ๆ เป็นเพื่อนอาจเป็นความยินดีอย่างแท้จริง—ทำให้มีชีวิตชีวาและสดชื่น. คัมภีร์ไบเบิลชมเชยโลอี ผู้เป็นยายซึ่งพร้อมกับยูนิเกลูกสาวของตน ได้สอนความเชื่อของนางให้แก่ติโมเธียวหลานชายตั้งแต่เป็นทารก. เด็กคนนี้ได้เติบโตขึ้นโดยที่รู้ว่าทั้งมารดาและยายให้ความสำคัญกับความจริงในคัมภีร์ไบเบิล.—2 ติโมเธียว 1:5; 3:14, 15.
  
  15. ผู้เป็นปู่ย่าตายายอาจมีส่วนสนับสนุนอะไรที่มีคุณค่าต่อหลาน ๆ แต่เขาควรหลีกเลี่ยงอะไร?
  
  ¹⁵ ดังนั้นแล้ว นี่เป็นขอบเขตพิเศษซึ่งผู้เป็นปู่ย่าตายายอาจมีส่วนสนับสนุนที่มีคุณค่ามากที่สุด. ผู้ที่เป็นปู่ย่าตายายทั้งหลาย คุณได้สอนความรู้เกี่ยวกับพระประสงค์ของพระยะโฮวาให้กับลูก ๆ ของคุณมาแล้ว. ตอนนี้คุณสามารถทำอย่างเดียวกันได้กับอีกชั่วอายุหนึ่ง! เด็กเล็ก ๆ หลายคนรู้สึกตื่นเต้นที่ได้ยินผู้เป็นปู่ย่าตายายเล่าเรื่องราวในคัมภีร์ไบเบิล. แน่นอน คุณไม่ได้รับหน้าที่รับผิดชอบแทนผู้เป็นบิดาที่จะพร่ำสอนความจริงในคัมภีร์ไบเบิลให้กับลูก ๆ ของเขา. (พระบัญญัติ 6:7) ถ้าจะพูดให้ถูกแล้ว คุณช่วยเสริมในเรื่องนี้. ขอให้คำอธิษฐานของคุณเป็นเหมือนผู้ประพันธ์เพลงสรรเสริญที่ว่า “ข้าแต่พระเจ้า, แม้ว่าข้าพเจ้าชราผมหงอกแล้ว, ขออย่าทรงละทิ้งข้าพเจ้าจนกว่าข้าพเจ้าจะได้พรรณนาถึงพลานุภาพของพระองค์แก่คนชั่วอายุต่อ ๆ มา, ให้ทุก ๆ คนที่จะบังเกิดมานั้นรู้ถึงฤทธานุภาพของพระองค์.”—บทเพลงสรรเสริญ 71:18; 78:5, 6.
  
  16. ผู้เป็นปู่ย่าตายายอาจหลีกเลี่ยงการเป็นต้นเหตุของความตึงเครียดที่เกิดขึ้นในครอบครัวได้อย่างไร?
  
  ¹⁶ น่าเสียดาย ผู้ที่เป็นปู่ย่าตายายบางคนพะเน้าพะนอหลานจนกระทั่งเกิดความตึงเครียดขึ้นระหว่างเขากับลูก ๆ ที่โตแล้ว. อย่างไรก็ดี บางทีความกรุณาอย่างจริงใจของคุณอาจทำให้ง่ายสำหรับหลานที่จะเผยความในใจกับคุณเมื่อเขารู้สึกไม่อยากเผยเรื่องราวให้กับพ่อแม่ของตน. บางครั้ง เด็กหวังว่าปู่ย่าตายายที่ชอบตามใจจะเข้าข้างตนในการค้านกับพ่อแม่. ถ้าเช่นนั้นจะทำอย่างไร? จงใช้สติปัญญาและสนับสนุนหลานให้เป็นคนเปิดเผยกับพ่อแม่ของเขา. คุณอาจอธิบายว่าพระยะโฮวาพอพระทัยการทำเช่นนี้. (เอเฟโซ 6:1-3) ถ้าจำเป็น คุณอาจอาสาที่จะปูทางไว้สำหรับการเข้าหาของเด็กโดยคุณพูดกับพ่อแม่ของเขาไว้ก่อน. จงพูดตรงไปตรงมากับหลานเกี่ยวกับสิ่งที่คุณได้เรียนรู้มาตลอดหลายปี. การที่คุณจริงใจและตรงไปตรงมาอาจเป็นประโยชน์แก่เขาได้.
  
  ปรับตัวเมื่ออายุมากขึ้น
  
  17. คริสเตียนที่สูงอายุควรเลียนแบบความตั้งใจแน่วแน่อะไรของผู้ประพันธ์บทเพลงสรรเสริญ?
  
  ¹⁷ ขณะที่เวลาล่วงเลยไป คุณจะพบว่าคุณไม่สามารถทำทุกสิ่งได้อย่างที่เคยทำหรือต้องการทำ. คนเราจะยอมรับกระบวนการที่ทำให้เกิดความแก่ชรานั้นได้อย่างไร? ในใจแล้ว คุณอาจรู้สึกว่าตนอายุ 30 ปี ทว่าการมองแวบเดียวในกระจกเผยให้เห็นความจริงที่ต่างออกไป. อย่ารู้สึกท้อใจ. ผู้ประพันธ์เพลงสรรเสริญทูลวิงวอนพระยะโฮวาว่า “เวลาชราแล้วขออย่าทรงสลัดข้าพเจ้าเสีย; เมื่อกำลังของข้าพเจ้าถอยขออย่าทรงละทิ้งข้าพเจ้าเสียเลย.” จงปลงใจที่จะเลียนแบบความตั้งใจแน่วแน่ของผู้ประพันธ์เพลงสรรเสริญ. ท่านกล่าวว่า “ฝ่ายข้าพเจ้าจะหวังใจในพระองค์อยู่เสมอ และจะยังสรรเสริญพระองค์ยิ่ง ๆ ขึ้นไป.”—บทเพลงสรรเสริญ 71:9, 14.
  
  18. คริสเตียนที่อาวุโสจะใช้เวลาหลังเกษียณอายุให้เป็นประโยชน์ได้อย่างไร?
  
  ¹⁸ หลายคนได้เตรียมตัวไว้ล่วงหน้าเพื่อเพิ่มพูนการสรรเสริญพระยะโฮวาภายหลังการเกษียณจากงานอาชีพแล้ว. บิดาคนหนึ่งซึ่งตอนนี้เกษียณแล้วอธิบายว่า “ผมวางแผนล่วงหน้าว่าจะทำอะไรเมื่อลูกสาวออกจากโรงเรียนแล้ว. ผมตั้งใจว่าจะเริ่มงานประกาศเผยแพร่เต็มเวลา และผมขายธุรกิจเพื่อจะมีอิสระที่จะรับใช้พระยะโฮวาอย่างเต็มที่มากขึ้น. ผมอธิษฐานขอการชี้นำจากพระเจ้า.” หากคุณใกล้จะเกษียณอายุ จงรับเอาการปลอบประโลมใจจากคำแถลงของพระผู้สร้างองค์ยอดเยี่ยมของเราที่ว่า “เรายังจะต้องหอบหิ้วเจ้าไปอย่างนี้จนเจ้าชรา, เราจะต้องอุ้มชูเจ้าไปจนเจ้าหัวหงอก.”—ยะซายา 46:4.
  
  19. มีการให้คำแนะนำอะไรสำหรับคนเหล่านั้นซึ่งกำลังมีอายุมากขึ้น?
  
  ¹⁹ การปรับตัวให้เข้ากับการเกษียณจากงานอาชีพอาจไม่ใช่เรื่องง่าย. อัครสาวกเปาโลแนะนำชายสูงอายุให้ “ประมาณตนกับนิสัยต่าง ๆ.” นี่เรียกร้องให้มีการหักห้ามใจ ไม่ยอมจำนนต่อแนวโน้มที่จะแสวงหาชีวิตที่สะดวกสบาย. อาจมีความจำเป็นมากขึ้นด้วยซ้ำสำหรับการมีตารางเวลาและการใช้วินัยกับตัวเองภายหลังการเกษียณยิ่งกว่าเมื่อก่อน. ดังนั้นแล้ว จงง่วนอยู่กับการงาน “มีมากมายหลายสิ่งที่จะให้ทำในงานขององค์พระผู้เป็นเจ้าเสมอ โดยรู้ว่า การงานของท่านเกี่ยวด้วยองค์พระผู้เป็นเจ้าจะไม่ไร้ประโยชน์.” (1 โกรินโธ 15:58, ล.ม.) จงขยายการงานเพื่อช่วยคนอื่น. (2 โกรินโธ 6:13) คริสเตียนหลายคนทำเช่นนี้โดยการประกาศข่าวดีด้วยใจแรงกล้าในระดับที่เหมาะกับวัยของเขา. ขณะที่คุณอายุมากขึ้น จง “สมบูรณ์ในความเชื่อ, ในความรัก, ในความอดทน.”—ติโต 2:2, ล.ม.
  
  รับมือกับการสูญเสียคู่ชีวิต
  
  20, 21. (ก) ในระบบปัจจุบัน ในที่สุดอะไรจะทำให้คู่สมรสพรากจากกัน? (ข) อันนาวางตัวอย่างที่ดีอะไรสำหรับผู้ที่สูญเสียคู่ชีวิตไป?
  
  ²⁰ นับเป็นข้อเท็จจริงที่น่าเศร้าแต่จริงที่ว่า ในระบบปัจจุบัน ในที่สุดคู่สมรสก็ตายจากกันไป. คริสเตียนที่สูญเสียคู่ชีวิตทราบว่าผู้เป็นที่รักของตนตอนนี้นอนหลับอยู่ และเขามั่นใจว่าจะได้พบผู้นั้นอีก. (โยฮัน 11:11, 25) แต่การสูญเสียนั้นยังคงทำให้เศร้าโศกอยู่. ผู้ที่มีชีวิตอยู่จะรับมือกับเรื่องนี้ได้อย่างไร?a
  
  ²¹ การรำลึกถึงสิ่งที่บุคคลหนึ่ง ๆ ในคัมภีร์ไบเบิลกระทำนั้นจะช่วยได้. อันนาเป็นม่ายหลังจากแต่งงานได้เพียงเจ็ดปี และเมื่อเราอ่านเรื่องราวของเธอ เธออายุ 84 ปี. เราแน่ใจได้ว่าเธอคงเศร้าโศกเมื่อสูญเสียสามี. เธอรับมืออย่างไร? เธอได้ถวายการรับใช้อันศักดิ์สิทธิ์แด่พระยะโฮวาพระเจ้าที่พระวิหารทั้งกลางวันกลางคืน. (ลูกา 2:36-38) ไม่ต้องสงสัย ชีวิตของอันนาที่รับใช้ด้วยความเลื่อมใสเป็นวิธีแก้ความโศกเศร้าและความว้าเหว่ที่เธอได้รับในฐานะเป็นแม่ม่าย.
  
  22. แม่ม่ายและพ่อม่ายบางคนได้รับมือกับความว้าเหว่อย่างไร?
  
  ²² สตรีวัย 72 ปีซึ่งเป็นม่ายมาสิบปีแล้วชี้แจงว่า “ปัญหาใหญ่ที่สุดสำหรับดิฉันคือ ไม่มีคู่ที่จะคุยด้วย. สามีของดิฉันเป็นผู้ฟังที่ดี. เราจะคุยกันเรื่องประชาคมและการที่เรามีส่วนร่วมในงานเผยแพร่แบบคริสเตียน.” แม่ม่ายอีกคนหนึ่งบอกว่า “ถึงแม้กาลเวลาช่วยรักษาให้หายก็ตาม ดิฉันเห็นว่าถูกต้องกว่าที่จะพูดว่าเราทำอะไรกับเวลาของเรานั่นแหละที่ช่วยรักษาให้หาย. คุณอยู่ในฐานะดีกว่าที่จะช่วยคนอื่น.” พ่อม่ายวัย 67 ปีคนหนึ่งเห็นพ้องด้วย โดยบอกว่า “วิธีดีเยี่ยมที่จะรับมือกับการสูญเสียคือ อุทิศตัวคุณเองในการปลอบประโลมคนอื่น.”
  
  พระเจ้าทรงถือว่าคนเรามีค่าในวัยชรา
  
  23, 24. คัมภีร์ไบเบิลให้การปลอบประโลมที่ยอดเยี่ยมอะไรแก่ผู้สูงอายุ โดยเฉพาะคนเหล่านั้นซึ่งเป็นม่าย?
  
  ²³ ถึงแม้ความตายพรากคู่ชีวิตผู้เป็นที่รักไปก็ตาม พระยะโฮวายังคงซื่อสัตย์เสมอ วางใจได้เสมอ. กษัตริย์ดาวิดในสมัยโบราณทรงร้องเพลงว่า “สิ่งเดียวซึ่งข้าพเจ้าได้ขอจากพระยะโฮวา, แล้วข้าพเจ้าจะเสาะหา; สิ่งนั้นคือที่จะได้อาศัยอยู่ในพระวิหารของพระองค์ตลอดชั่วชีวิตของข้าพเจ้า, เพื่อจะได้เห็นความสง่างามของพระยะโฮวา, และจะได้พินิจพิจารณาพระวิหารของพระองค์.”—บทเพลงสรรเสริญ 27:4.
  
  ²⁴ อัครสาวกเปาโลกระตุ้นเตือนว่า “จงให้เกียรติแม่ม่ายซึ่งเป็นแม่ม่ายจริง ๆ.” (1 ติโมเธียว 5:3, ล.ม.) คำแนะนำถัดจากคำสั่งข้อนี้บ่งชี้ว่า แม่ม่ายที่คู่ควรซึ่งไม่มีญาติใกล้ชิดนั้นอาจได้รับการเกื้อหนุนที่จำเป็นด้านวัตถุจากประชาคม. ถึงกระนั้น ความหมายของคำสั่งที่ว่า “จงให้เกียรติ” นั้นหมายรวมถึงแนวคิดในการถือว่าพวกเขามีค่า. ช่างเป็นการปลอบประโลมสักเพียงไรที่แม่ม่ายและพ่อม่ายซึ่งเลื่อมใสในพระเจ้าสามารถได้รับจากการรู้ว่า พระยะโฮวาทรงถือว่าพวกเขามีค่าและจะค้ำจุนพวกเขา.—ยาโกโบ 1:27.
  
  25. เป้าประสงค์อะไรยังคงมีอยู่ต่อไปสำหรับผู้สูงอายุ?
  
  ²⁵ พระคำของพระเจ้าที่มีขึ้นโดยการดลใจแถลงว่า “ความงามแห่งคนชราคือผมขาวของเขา.” นั่นเป็น “เหมือนมงกุฎแห่งสง่าราศีถ้าใจอยู่ในที่ชอบธรรม.” (สุภาษิต 16:31; 20:29) ดังนั้น ไม่ว่าสมรสหรือเป็นโสดอีกครั้งก็ตาม จงจัดให้การรับใช้พระยะโฮวาเป็นอันดับแรกในชีวิตของคุณต่อ ๆ ไป. โดยวิธีนี้ คุณจะมีชื่อเสียงที่ดีกับพระเจ้าในขณะนี้และมีความหวังเกี่ยวกับชีวิตถาวรในโลกที่ความเจ็บปวดเนื่องจากวัยชราจะไม่มีอีกต่อไป.—บทเพลงสรรเสริญ 37:3-5; ยะซายา 65:20.
  
  a สำหรับการพิจารณารายละเอียดเพิ่มเติมในเรื่องนี้ โปรดดูจุลสารเมื่อคนที่คุณรักเสียชีวิต จัดพิมพ์โดยสมาคมว็อชเทาเวอร์ ไบเบิล แอนด์ แทร็กต์ แห่งนิวยอร์ก.
  
  หลักการเหล่านี้จากคัมภีร์ไบเบิลสามารถช่วย . . . คู่สมรสได้อย่างไรขณะที่เขาอายุมากขึ้น?
  
  หลานเป็น “มงกุฎ” สำหรับผู้สูงอายุ—สุภาษิต 17:6.
  
  วัยชราอาจนำมาซึ่งโอกาสเพิ่มขึ้นเพื่อรับใช้พระยะโฮวา.—บทเพลงสรรเสริญ 71:9, 14.
  
  ผู้สูงอายุได้รับการสนับสนุนให้ “ประมาณตนกับนิสัยต่าง ๆ.”—ติโต 2:2, ล.ม.
  
  ผู้ที่สูญเสียคู่ชีวิตไป ถึงแม้เศร้าโศกมาก สามารถพบการปลอบประโลมในคัมภีร์ไบเบิล.—โยฮัน 11:11, 25.
  
  พระยะโฮวาทรงถือว่าผู้สูงอายุที่ซื่อสัตย์นั้นมีค่า.—สุภาษิต 16:31.

การให้เกียรติบิดามารดาผู้สูงอายุ

เคล็ดลับสำหรับความสุขในครอบครัว
- บทสิบห้า
  
  การให้เกียรติบิดามารดาผู้สูงอายุ
  
  1. เราเป็นหนี้บิดามารดาของเราในสิ่งใด และฉะนั้นเราควรรู้สึกและปฏิบัติอย่างไรต่อท่าน?
  
  บุรุษผู้สุขุมในอดีตได้แนะนำไว้ว่า “เจ้าจงฟังคำบิดาผู้บังเกิดเกล้าของเจ้า, และอย่าดูหมิ่นมารดาของเจ้าเมื่อท่านแก่ชรา.” (สุภาษิต 23:22) คุณอาจพูดว่า ‘ฉันจะไม่มีวันทำอย่างนั้น!’ แทนที่จะดูหมิ่นมารดา—หรือบิดา—เราส่วนใหญ่รู้สึกรักท่านอย่างสุดซึ้ง. เรายอมรับว่าเป็นหนี้บุญคุณท่านมากมาย. แรกทีเดียว บิดามารดาให้ชีวิตแก่เรา. ถึงแม้พระยะโฮวาทรงเป็นบ่อเกิดแห่งชีวิต แต่ถ้าไม่มีบิดามารดาแล้ว เราก็คงจะไม่ได้มีชีวิตอยู่อย่างแน่แท้. ไม่มีอะไรที่เราจะให้บิดามารดาของเราได้ซึ่งมีค่าเท่ากับชีวิต. จากนั้น ขอให้คิดถึงการเสียสละ, การดูแลด้วยความห่วงใย, ค่าใช้จ่าย, และการเอาใจใส่ด้วยความรักที่รวมอยู่ด้วยในการช่วยลูกตั้งแต่วัยทารกจนโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่! เพราะฉะนั้น ช่างมีเหตุผลสมควรสักเพียงไรที่พระคำของพระเจ้าแนะนำว่า “จงให้เกียรติบิดาและมารดาของตน . . . เพื่อว่าเจ้าจะอยู่ดีมีสุขและเจ้าจะอยู่ยืนยงบนแผ่นดินโลก”!—เอเฟโซ 6:2, 3, ล.ม.
  
  การตระหนักถึงความต้องการด้านอารมณ์
  
  2. ลูกที่โตแล้วสามารถ “ทดแทนบุญคุณ” บิดามารดาของตนได้โดยวิธีใด?
  
  ² อัครสาวกเปาโลเขียนถึงคริสเตียนว่า “ให้ [ลูกหรือหลาน] เรียนรู้ที่จะแสดงความเลื่อมใสในพระเจ้าในครอบครัวของตัวเองก่อน และทดแทนบุญคุณบิดามารดาหรือปู่ย่าตายายของตนเสมอ เพราะการทำอย่างนี้เป็นที่ชอบในสายพระเนตรพระเจ้า.” (1 ติโมเธียว 5:4, ล.ม.) ลูกที่โตแล้วให้การ “ทดแทนบุญคุณ” เช่นนี้โดยแสดงความหยั่งรู้ค่าต่อความรัก, การงาน, และการเอาใจใส่ดูแลที่บิดามารดาและปู่ย่าตายายให้แก่พวกเขามาตลอดหลายปี. วิธีหนึ่งที่ลูกทำเช่นนี้ได้ก็คือโดยการตระหนักว่า เช่นเดียวกับคนอื่นทุกคน ผู้สูงอายุก็ต้องการความรักและการทำให้มั่นใจ—บ่อยครั้งต้องการมากเหลือเกิน. เช่นเดียวกับเราทุกคน พวกเขาต้องการรู้สึกว่าคนอื่นถือว่าตนมีค่า. เขาต้องการรู้สึกว่า ชีวิตของเขามีคุณประโยชน์.
  
  3. เราสามารถให้เกียรติบิดามารดาและปู่ย่าตายายได้อย่างไร?
  
  ³ ดังนั้น เราสามารถให้เกียรติบิดามารดาและปู่ย่าตายายของเราได้โดยการให้ท่านรู้ว่าเรารักท่าน. (1 โกรินโธ 16:14) หากบิดามารดาไม่ได้อยู่กับเรา เราควรจดจำไว้ว่า การได้ยินข่าวคราวจากเราย่อมมีความหมายมากสำหรับท่าน. จดหมาย, การโทรศัพท์, หรือการไปเยี่ยมที่ทำให้เบิกบานใจอาจมีส่วนส่งเสริมได้มากที่จะให้ท่านมีความสุข. มิโยะ ซึ่งอยู่ในญี่ปุ่น เขียนเมื่อเธออายุ 82 ปีว่า “ลูกสาวของดิฉัน [ซึ่งมีสามีเป็นผู้เผยแพร่เดินทาง] บอกดิฉันว่า ‘คุณแม่คะ ขอเชิญ “เดินทาง” ไปกับเรา.’ เธอส่งตารางกำหนดการเดินทางและหมายเลขโทรศัพท์ของแต่ละสัปดาห์ให้ดิฉัน. ดิฉันสามารถเปิดแผนที่และพูดว่า ‘อ๋อ ตอนนี้พวกเขาอยู่ตรงนี้!’ ดิฉันขอบพระคุณพระยะโฮวาเสมอสำหรับพระพรที่มีลูกอย่างนี้.”
  
  การช่วยเหลือเกี่ยวกับความจำเป็นด้านวัตถุ
  
  4. ประเพณีทางศาสนาของชาวยิวส่งเสริมความใจดำต่อบิดามารดาที่สูงอายุนั้นอย่างไร?
  
  ⁴ การให้เกียรติบิดามารดาอาจหมายรวมถึงการเอาใจใส่ความจำเป็นของท่านทางด้านวัตถุด้วยไหม? ถูกแล้ว. บ่อยครั้งเป็นเช่นนั้น. ในสมัยของพระเยซู ผู้นำทางศาสนาชาวยิวส่งเสริมประเพณีที่ว่า หากบุคคลหนึ่งแถลงว่าเงินหรือทรัพย์สินของเขาเป็น “ของถวายแก่พระเจ้าแล้ว” เขาก็พ้นจากความรับผิดชอบที่จะใช้ทรัพย์นั้นเพื่อเอาใจใส่ดูแลบิดามารดาของตน. (มัดธาย 15:3-6) ช่างใจดำจริง ๆ! ที่แท้แล้ว ผู้นำทางศาสนาเหล่านั้นกำลังสนับสนุนผู้คนที่จะไม่ให้เกียรติบิดามารดา แต่ให้ปฏิบัติกับท่านด้วยการดูหมิ่นโดยปฏิเสธความต้องการของท่านอย่างเห็นแก่ตัว. เราไม่ต้องการทำเช่นนั้นเลย!—พระบัญญัติ 27:16.
  
  5. ทั้ง ๆ ที่มีการสงเคราะห์โดยรัฐบาลบางประเทศก็ตาม ทำไมการให้เกียรติบิดามารดาบางครั้งหมายรวมถึงการให้ความช่วยเหลือด้านการเงินด้วย?
  
  ⁵ ในหลายประเทศทุกวันนี้ โครงการด้านสังคมสงเคราะห์ที่รัฐอุปถัมภ์จัดเตรียมสิ่งจำเป็นด้านวัตถุบางอย่างให้ผู้สูงอายุ เช่น อาหาร, เครื่องนุ่งห่ม, และที่พักพิง. นอกจากนั้น ผู้สูงอายุเองอาจสามารถเก็บเงินได้บ้างเพื่อใช้ในยามชรา. แต่ถ้าเงินที่เก็บไว้นี้หมดหรือปรากฏว่าไม่พอ ลูก ๆ ให้เกียรติบิดามารดาของตนโดยทำสิ่งที่เขาทำได้เพื่อสนองความต้องการของบิดามารดา. ที่จริง การเอาใจใส่ดูแลบิดามารดาที่ชราเป็นหลักฐานของความเลื่อมใสในพระเจ้า นั่นคือความเลื่อมใสของคนเราที่มีต่อพระยะโฮวาพระเจ้า ผู้ทรงริเริ่มการจัดเตรียมเกี่ยวกับครอบครัว.
  
  ความรักและการเสียสละตัวเอง
  
  6. บางคนได้ทำการจัดเตรียมอย่างไรเรื่องการอยู่อาศัยเพื่อจะเอาใจใส่ความต้องการของบิดามารดา?
  
  ⁶ ลูกที่โตแล้วหลายคนได้สนองความต้องการของบิดามารดาที่ทุพพลภาพด้วยความรักและการเสียสละตัวเอง. บางคนได้รับบิดามารดาเข้ามาอยู่ในบ้านของตนเองหรือได้ย้ายไปอยู่ใกล้ท่าน. ส่วนคนอื่นได้ย้ายไปอยู่กับบิดามารดา. บ่อยครั้ง การจัดเตรียมเช่นนั้นปรากฏว่าเป็นพระพรแก่ทั้งบิดามารดาและลูก.
  
  7. ทำไมเป็นการดีที่จะไม่ลงมือจัดการอย่างหุนหันพลันแล่นเมื่อทำการตัดสินใจเกี่ยวกับบิดามารดาที่สูงอายุ?
  
  ⁷ แต่บางครั้งการย้ายดังกล่าวไม่ได้เป็นผลดี. เพราะเหตุใด? บางทีเนื่องจากทำการตัดสินใจอย่างหุนหันพลันแล่นเกินไป หรืออาศัยอารมณ์เพียงอย่างเดียว. คัมภีร์ไบเบิลเตือนอย่างฉลาดสุขุมว่า “คนฉลาดย่อมมองดูทางเดินของเขาด้วยความระวัง.” (สุภาษิต 14:15) เพื่อเป็นตัวอย่าง สมมุติว่า คุณแม่ที่สูงอายุของคุณมีความลำบากในการอยู่ตามลำพัง และคุณคิดว่าท่านอาจได้รับประโยชน์โดยการย้ายมาอยู่กับคุณ. เพื่อเป็นการคำนึงถึงขั้นตอนต่าง ๆ อย่างสุขุมรอบคอบ คุณอาจพิจารณาประเด็นต่อไปนี้: ความจำเป็นจริง ๆ ของท่านคืออะไร? มีการบริการของเอกชนหรือที่รัฐให้การสนับสนุนไหมที่เสนอทางเลือกซึ่งเป็นหนทางออกที่น่าพอใจ? ท่านต้องการย้ายไหม? หากท่านต้องการ ชีวิตของท่านจะได้รับผลกระทบในทางใดบ้าง? ท่านจะต้องจากเพื่อน ๆ ไปไหม? เรื่องนี้จะมีผลกระทบต่ออารมณ์ของท่านอย่างไร? คุณได้พูดคุยเรื่องเหล่านี้กับท่านแล้วไหม? การย้ายเช่นนั้นอาจมีผลกระทบต่อคุณ, คู่สมรสของคุณ, ลูก ๆ ของคุณเองอย่างไร? หากคุณแม่ของคุณจำเป็นต้องได้รับการดูแล ใครจะให้การดูแล? จะแบ่งความรับผิดชอบกันได้ไหม? คุณได้หารือเรื่องนี้กับทุกคนที่เกี่ยวข้องโดยตรงแล้วไหม?
  
  8. คุณอาจสามารถปรึกษากับใครเมื่อตัดสินใจเกี่ยวกับวิธีที่จะช่วยบิดามารดาที่สูงอายุ?
  
  ⁸ เนื่องจากลูกทุกคนในครอบครัวมีส่วนรับผิดชอบในการเอาใจใส่ดูแลนั้น อาจเป็นการสุขุมที่จะจัดการประชุมครอบครัวขึ้นเพื่อว่าทุกคนอาจมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ. การพูดคุยกับผู้ปกครองในประชาคมคริสเตียนหรือคนอื่นซึ่งเคยเผชิญกับสภาพการณ์คล้ายกันนั้นอาจมีส่วนช่วยได้ด้วย. คัมภีร์ไบเบิลเตือนว่า “ปราศจากการปรึกษาหารือ แผนงานก็ล้มเหลว แต่มีผู้แนะนำมาก ๆ แผนงานนั้นก็สำเร็จ.”—สุภาษิต 15:22, ฉบับแปลใหม่.
  
  จงมีความร่วมรู้สึกและความเข้าใจ
  
  9, 10. (ก) ทั้ง ๆ ที่มีอายุมากแล้ว ควรคำนึงถึงอะไรเกี่ยวกับผู้สูงอายุ? (ข) ไม่ว่าลูกที่โตแล้วดำเนินการเช่นไรก็ตามเพื่อประโยชน์ของบิดามารดา เขาควรให้อะไรแก่ท่านเสมอ?
  
  ⁹ การให้เกียรติบิดามารดาที่สูงอายุจำเป็นต้องมีความร่วมรู้สึกและความเข้าใจ. ขณะที่วัยชราก่อผลกระทบที่ร้ายแรง ผู้สูงอายุอาจพบว่ายากขึ้นทุกทีที่จะเดิน, รับประทาน, และจดจำ. เขาอาจต้องการความช่วยเหลือ. บ่อยครั้ง ลูก ๆ ต้องการปกป้องและพยายามให้การชี้แนะ. ทว่า ผู้สูงอายุเป็นผู้ใหญ่ที่มีสติปัญญาและประสบการณ์ที่ได้สั่งสมมาชั่วชีวิต เอาใจใส่ดูแลตัวเองและทำการตัดสินใจด้วยตนเองมาตลอดชีวิต. เอกลักษณ์ของเขาและความนับถือต่อตัวเองอาจรวมจุดอยู่ที่บทบาทของเขาฐานะบิดามารดาและผู้ใหญ่. บิดามารดาซึ่งรู้สึกว่าต้องยอมให้ลูก ๆ ควบคุมชีวิตของตนนั้นอาจรู้สึกหดหู่ใจหรือโกรธเคือง. บางคนขุ่นเคืองและต่อต้านสิ่งที่เขาอาจเข้าใจว่าเป็นความพยายามที่จะทำให้เขาสูญเสียความเป็นตัวของตัวเองไป.
  
  ¹⁰ ไม่มีทางแก้ง่าย ๆ สำหรับปัญหาเช่นนั้น ทว่า เป็นการแสดงความกรุณาที่จะยอมให้บิดามารดาที่สูงอายุดูแลตัวเองและทำการตัดสินใจเองถึงขีดที่เป็นไปได้. เป็นการฉลาดสุขุมที่จะไม่ทำการตัดสินว่าอะไรดีที่สุดสำหรับบิดามารดาของคุณโดยที่ยังไม่ได้พูดคุยกับท่านก่อน. ท่านอาจสูญเสียอะไรไปหลายอย่างแล้ว. จงยอมให้ท่านรักษาสิ่งที่ท่านยังคงมีอยู่. คุณอาจพบว่า ยิ่งคุณพยายามน้อยเท่าไรที่จะควบคุมชีวิตของบิดามารดา ความสัมพันธ์ของคุณกับท่านก็จะดีขึ้นเท่านั้น. ท่านจะมีความสุขมากขึ้น และคุณก็เช่นกัน. ถึงแม้ว่าจำเป็นที่จะยืนกรานในบางเรื่องเพื่อผลประโยชน์ของท่านก็ตาม การให้เกียรติบิดามารดาเรียกร้องให้คุณมอบศักดิ์ศรีและความนับถือที่ท่านสมควรได้รับแก่ท่าน. พระคำของพระเจ้าแนะนำว่า “จงคำนับคนผมหงอกและนับถือคนแก่.”—เลวีติโก 19:32.
  
  การรักษาไว้ซึ่งเจตคติที่ถูกต้อง
  
  11-13. หากลูกที่เป็นผู้ใหญ่แล้วไม่มีความสัมพันธ์ที่ดีกับบิดามารดาของตนในอดีต เขาจะยังคงสามารถจัดการกับข้อท้าทายในการเอาใจใส่ดูแลท่านตอนสูงอายุได้อย่างไร?
  
  ¹¹ บางครั้งปัญหาที่ลูกซึ่งโตแล้วเผชิญในการให้เกียรติแก่บิดามารดาที่สูงอายุนั้นเกี่ยวข้องกับความสัมพันธ์ที่เขาเคยมีกับบิดามารดาตอนที่เขายังเล็กอยู่. บางทีคุณพ่อของคุณอาจเคยเย็นชาและไม่แสดงความรัก คุณแม่อาจเคยใช้อำนาจบาตรใหญ่และเกรี้ยวกราด. คุณอาจยังคงรู้สึกข้องขัดใจ, โกรธเคือง, หรือเจ็บใจเพราะท่านไม่ได้เป็นบิดามารดาแบบที่คุณต้องการให้ท่านเป็น. คุณจะเอาชนะความรู้สึกเช่นนั้นได้ไหม?a
  
  ¹² บัสเซ ซึ่งเติบโตในฟินแลนด์เล่าว่า “พ่อเลี้ยงของผมเคยเป็นทหารหน่วยเอสเอสในเยอรมนีสมัยนาซี. ท่านเป็นคนขี้โมโห และถ้าเกิดขึ้นเมื่อไรก็เป็นอันตราย. ท่านตบตีคุณแม่ต่อหน้าผมหลายครั้ง. ครั้งหนึ่งที่ท่านโมโหผม ท่านเอาเข็มขัดฟาดผมที่หน้าพร้อมด้วยหัวเข็มขัด. มันแรงจนทำให้ผมล้มคะมำลงบนเตียง.”
  
  ¹³ กระนั้น มีอีกมุมมองหนึ่งเกี่ยวกับบุคลิกของท่าน. บัสเซเสริมว่า “ในอีกด้านหนึ่ง ท่านทำงานหนักทีเดียวและมิได้หวงตัวเองในการเอาใจใส่ดูแลครอบครัวทางด้านวัตถุ. ท่านไม่เคยแสดงความรักใคร่อย่างที่พ่อพึงมีต่อลูก แต่ผมทราบว่า ท่านมีบาดแผลทางใจ. คุณย่าไล่ท่านออกจากบ้านตอนที่ท่านยังเด็ก. ท่านเติบโตมาพร้อมกับการชกต่อยและเข้าสู่สงครามขณะเป็นหนุ่ม. ผมเข้าใจได้ในระดับหนึ่งและไม่ได้โทษท่าน. เมื่อผมอายุมากขึ้น ผมต้องการช่วยเหลือท่านมากเท่าที่ทำได้จนกระทั่งท่านสิ้นชีวิต. นั่นไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ผมพยายามจะช่วยเหลือท่านไม่ว่าทางใดที่ผมทำได้. ผมพยายามจะเป็นลูกที่ดีจนถึงที่สุด และผมคิดว่าท่านยอมรับผมว่าเป็นเช่นนั้น.”
  
  14. ข้อคัมภีร์ใดนำมาใช้ได้ในทุกสถานการณ์ รวมทั้งสถานการณ์เหล่านั้นที่เกิดขึ้นในการเอาใจใส่ดูแลบิดามารดาที่สูงอายุ?
  
  ¹⁴ กับสภาพการณ์ในครอบครัว เช่นเดียวกับในเรื่องอื่น คำแนะนำในคัมภีร์ไบเบิลนำมาใช้ได้ที่ว่า “จงสวมตัวท่านด้วยความรักใคร่อันอ่อนละมุนแห่งความเมตตา, ความกรุณา, ใจถ่อม, ความอ่อนโยน, และความอดกลั้นไว้นาน. จงทนต่อกันและกันอยู่เรื่อยไปและจงอภัยให้กันและกันอย่างใจกว้างถ้าแม้นผู้ใดมีสาเหตุจะบ่นว่าคนอื่น. พระยะโฮวาทรงให้อภัยท่านอย่างใจกว้างฉันใด ท่านทั้งหลายจงกระทำฉันนั้น.”—โกโลซาย 3:12, 13, ล.ม.
  
  ผู้ที่ให้การเอาใจใส่ต้องได้รับการเอาใจใส่ด้วยเช่นกัน
  
  15. ทำไมการเอาใจใส่ดูแลบิดามารดาบางครั้งเป็นเรื่องที่ทำให้ทุกข์ใจ?
  
  ¹⁵ การเอาใจใส่ดูแลบิดาหรือมารดาที่ทุพพลภาพเป็นงานหนัก เกี่ยวข้องกับภารกิจมากมาย หน้าที่รับผิดชอบหลายอย่าง และเวลายาวนาน. แต่ส่วนที่ยากที่สุดบ่อยครั้งคือด้านอารมณ์. เป็นเรื่องทุกข์ใจที่จะเฝ้าดูบิดามารดาของคุณมีสุขภาพเสื่อมทรุดลง, สูญเสียความจำ, และสูญเสียความเป็นตัวของตัวเอง. แซนดี ซึ่งมาจากเปอร์โตริโก เล่าว่า “คุณแม่ของดิฉันเป็นจุดรวมของครอบครัว. เป็นสิ่งที่ทำให้ปวดร้าวใจทีเดียวที่จะดูแลท่าน. ตอนแรกท่านเริ่มเดินกะโผลกกะเผลก ต่อจากนั้นท่านต้องใช้ไม้เท้า ครั้นแล้วก็ใช้อุปกรณ์ช่วยการเดิน จากนั้นก็เก้าอี้ล้อ. หลังจากนั้นก็ทรุดลงเรื่อย ๆ จนกระทั่งท่านสิ้นชีวิต. ท่านเป็นโรคมะเร็งกระดูกและต้องได้รับการดูแลตลอดเวลา—ทั้งวันทั้งคืน. เราอาบน้ำและป้อนอาหารให้ท่านและอ่านหนังสือให้ท่านฟัง. เป็นเรื่องที่ยากลำบากจริง ๆ —โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านอารมณ์. เมื่อดิฉันรู้ว่าคุณแม่กำลังจะตาย ดิฉันร้องไห้เพราะดิฉันรักท่านมากเหลือเกิน.”
  
  16, 17. คำแนะนำอะไรอาจช่วยผู้ที่ให้การเอาใจใส่ดูแลมีทัศนะที่สมดุลต่อเรื่องต่าง ๆ เสมอ?
  
  ¹⁶ หากคุณพบว่าตัวเองอยู่ในสภาพการณ์คล้ายกัน คุณสามารถทำประการใดเพื่อจะรับมือได้? การรับฟังพระยะโฮวาโดยการอ่านคัมภีร์ไบเบิลและพูดกับพระองค์โดยการอธิษฐานจะช่วยคุณได้อย่างมากมาย. (ฟิลิปปอย 4:6, 7) ในทางปฏิบัติ จงทำให้แน่ใจว่า คุณรับประทานอาหารที่ได้สัดส่วนและพยายามนอนหลับให้พอ. โดยการทำเช่นนี้ คุณจะอยู่ในสภาพที่ดีขึ้น ทั้งทางด้านอารมณ์และด้านร่างกาย เพื่อจะเอาใจใส่ดูแลคนที่คุณรัก. บางทีคุณอาจจัดให้มีการพักจากกิจวัตรประจำวันเป็นครั้งคราว. แม้ว่าการหยุดพักร้อนอาจเป็นไปไม่ได้ก็ตาม ก็ยังนับว่าฉลาดสุขุมที่จะจัดเวลาบางช่วงไว้เพื่อการหย่อนใจ. เพื่อจะมีเวลาปลีกตัวจากผู้ป่วย คุณอาจสามารถจัดให้คนอื่นอยู่กับบิดาหรือมารดาที่ป่วยอยู่นั้นได้.
  
  ¹⁷ ไม่ใช่เรื่องผิดปกติสำหรับผู้ใหญ่ที่ให้การเอาใจใส่ดูแลนั้นจะมีการคาดหมายจากตัวเองอย่างไม่มีเหตุผล. แต่อย่ารู้สึกผิดเนื่องจากสิ่งที่คุณทำไม่ได้. ในสภาพแวดล้อมบางอย่าง คุณอาจต้องมอบคนที่คุณรักไว้ในความดูแลของสถานพยาบาล. หากคุณเป็นคนที่ให้การเอาใจใส่ดูแล จงตั้งความคาดหมายอย่างมีเหตุผลไว้สำหรับตัวคุณเอง. คุณต้องทำให้สมดุลกันไม่เพียงแต่ความต้องการของบิดามารดา แต่ของลูก ๆ, ของคู่สมรส, และของตัวคุณเองด้วย.
  
  กำลังที่เกินกว่ากำลังปกติ
  
  18, 19. พระยะโฮวาทรงให้คำสัญญาอะไรเกี่ยวกับการเกื้อหนุน และประสบการณ์อะไรแสดงว่า พระองค์ทรงรักษาคำสัญญาข้อนี้?
  
  ¹⁸ โดยทางคัมภีร์ไบเบิล พระคำของพระองค์ พระยะโฮวาทรงจัดเตรียมการชี้นำด้วยความรักซึ่งสามารถช่วยคนเราได้อย่างมากมายในการเอาใจใส่ดูแลบิดามารดาที่ชรา แต่นั่นไม่ใช่การช่วยเหลืออย่างเดียวเท่านั้นที่พระองค์ทรงจัดเตรียมให้. ผู้ประพันธ์เพลงสรรเสริญเขียนภายใต้การดลใจว่า “พระยะโฮวาทรงสถิตใกล้คนทั้งปวงที่ร้องทูลต่อพระองค์ . . . จะทรงสดับเสียงร้องขอความช่วยเหลือของเขา และพระองค์จะทรงช่วยเขาให้รอด.” พระยะโฮวาจะทรงช่วยผู้ซื่อสัตย์ของพระองค์ให้รอดหรือคุ้มครองเขาให้ผ่านพ้นสถานการณ์ที่ยากลำบากมากที่สุดด้วยซ้ำ.—บทเพลงสรรเสริญ 145:18, 19, ล.ม.
  
  ¹⁹ เมอร์นา ในฟิลิปปินส์ เรียนรู้เรื่องนี้ขณะที่เอาใจใส่ดูแลคุณแม่ของเธอ ซึ่งช่วยตัวเองไม่ได้เลยเนื่องจากเป็นอัมพาต. เมอร์นาเขียนว่า “ไม่มีอะไรที่ทำให้ทุกข์ใจยิ่งไปกว่าการเห็นคนที่คุณรักต้องทนทุกข์ ไม่สามารถบอกคุณว่าเจ็บตรงไหน. มันคล้ายกับเห็นท่านค่อย ๆ จมน้ำไป และดิฉันไม่สามารถทำอะไรได้. หลายครั้งดิฉันจะคุกเข่าลงพูดกับพระยะโฮวาว่า ดิฉันเหนื่อยล้าสักเพียงไร. ดิฉันร้องไห้ออกมาเหมือนดาวิด ผู้ซึ่งวิงวอนพระยะโฮวาให้เก็บน้ำตาของท่านไว้ในขวดและระลึกถึงท่าน. [บทเพลงสรรเสริญ 56:8] และดังที่พระยะโฮวาทรงสัญญาไว้ พระองค์ทรงจัดเตรียมกำลังที่ดิฉันต้องการ. ‘พระยะโฮวาทรงเป็นที่พึ่งของดิฉัน.’”—บทเพลงสรรเสริญ 18:18.
  
  20. คำสัญญาอะไรในคัมภีร์ไบเบิลช่วยผู้ที่ให้การเอาใจใส่ดูแลมองในแง่ดีเสมอ ถึงแม้ผู้ที่เขาดูแลนั้นเสียชีวิตก็ตาม?
  
  ²⁰ กล่าวกันว่า การเอาใจใส่ดูแลบิดามารดาที่สูงอายุนั้นเป็น “นิยายที่ไม่ได้จบอย่างมีความสุข.” ทั้ง ๆ ที่มีความพยายามอย่างดีที่สุดในการเอาใจใส่ดูแลแล้วก็ตาม ผู้สูงอายุอาจเสียชีวิตก็ได้ ดังเช่นมารดาของเมอร์นา. แต่คนเหล่านั้นที่วางใจในพระยะโฮวาทราบว่าความตายไม่ใช่จุดจบของเรื่อง. อัครสาวกเปาโลกล่าวว่า “และข้าพเจ้ามีความหวังในพระเจ้า. . . . ว่าจะมีการกลับเป็นขึ้นจากตายทั้งของคนชอบธรรมและคนไม่ชอบธรรม.” (กิจการ 24:15, ล.ม.) คนเหล่านั้นที่ได้สูญเสียบิดามารดาที่สูงอายุไปเนื่องด้วยความตายนั้นได้รับการปลอบประโลมด้วยความหวังเรื่องการกลับเป็นขึ้นจากตายพร้อมกับคำสัญญาเรื่องโลกใหม่อันทำให้เบิกบานใจที่พระเจ้าทรงสร้างซึ่ง “ความตายจะไม่มีอีกต่อไป.”—วิวรณ์ 21:4, ล.ม.
  
  21. ผลดีอะไรบ้างเกิดจากการให้เกียรติบิดามารดาที่สูงอายุ?
  
  ²¹ ผู้รับใช้ของพระเจ้ามีความนับถือสุดซึ้งต่อบิดามารดา ถึงแม้ท่านอาจชราแล้วก็ตาม. (สุภาษิต 23:22-24) พวกเขาให้เกียรติบิดามารดา. โดยการทำเช่นนั้น พวกเขาประสบสิ่งที่สุภาษิตซึ่งมีขึ้นโดยการดลใจกล่าวไว้ว่า “บิดาและมารดาของเจ้าจะปีติยินดี และนางผู้ให้กำเนิดเจ้าจะชื่นชมยินดี.” (สุภาษิต 23:25, ล.ม.) และสำคัญยิ่งกว่าอะไรทั้งหมด คนเหล่านั้นที่ให้เกียรติบิดามารดาที่สูงอายุทำให้พระยะโฮวาพระเจ้าพอพระทัยและถวายเกียรติแด่พระองค์ด้วย.
  
  a ในที่นี้เรามิได้พิจารณาสภาพการณ์ที่บิดามารดามีความผิดฐานใช้อำนาจและหน้าที่ในทางที่ผิดอย่างเกินขอบเขต ซึ่งอาจถือว่าเป็นความผิดทางอาญา.
  
  หลักการเหล่านี้จากคัมภีร์ไบเบิลสามารถช่วย . . . เราได้อย่างไรในการให้เกียรติบิดามารดาที่สูงอายุ?
  
  เราควรทดแทนบุญคุณบิดามารดาและปู่ย่าตายาย.—1 ติโมเธียว 5:4.
  
  ทุกสิ่งที่เราทำต้องทำด้วยความรัก.—1 โกรินโธ 16:14.
  
  ไม่ควรทำการตัดสินใจที่สำคัญอย่างหุนหันพลันแล่น.—สุภาษิต 14:15.
  
  บิดามารดาที่สูงอายุ ถึงแม้ป่วยและอ่อนแอลงก็ตาม ต้องได้รับความนับถือ.—เลวีติโก 19:32.
  
  เราจะไม่เผชิญตลอดไปกับภาวะที่ต้องแก่ลงและตาย.—วิวรณ์ 21:4.

บากบั่นเพื่อให้ได้มาซึ่งอนาคตถาวรสำหรับครอบครัวของคุณ

เคล็ดลับสำหรับความสุขในครอบครัว
- บทสิบหก
  
  บากบั่นเพื่อให้ได้มาซึ่งอนาคตถาวรสำหรับครอบครัวของคุณ
  
  1. อะไรคือพระประสงค์ของพระยะโฮวาสำหรับการจัดเตรียมเกี่ยวกับครอบครัว?
  
  เมื่อพระยะโฮวาทรงผูกพันอาดามและฮาวาเป็นหนึ่งเดียวในการสมรส อาดามแสดงความยินดีของเขาออกมาโดยการกล่าวบทกวีภาษาฮีบรูซึ่งเป็นบทแรกสุดที่มีการบันทึกไว้. (เยเนซิศ 2:22, 23) อย่างไรก็ดี พระผู้สร้างทรงคำนึงถึงยิ่งกว่าเพียงการนำความเพลิดเพลินมาสู่เหล่าบุตรของพระองค์ที่เป็นมนุษย์. พระองค์ทรงประสงค์ให้คู่สมรสและครอบครัวทำตามพระทัยประสงค์ของพระองค์. พระองค์รับสั่งแก่มนุษย์คู่แรกว่า “จงบังเกิดทวีมากขึ้นทั่วทั้งแผ่นดิน; จงมีอำนาจเหนือแผ่นดิน; จงครอบครองฝูงปลาในทะเลและฝูงนกในอากาศ, กับบรรดาสัตว์ที่มีชีวิตไหวกายได้ซึ่งอยู่บนแผ่นดิน.” (เยเนซิศ 1:28) ช่างเป็นงานมอบหมายที่ใหญ่โต ให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่าจริง ๆ! พวกเขาและลูก ๆ ที่จะเกิดมาในอนาคตคงจะมีความสุขสักเพียงไรหากอาดามกับฮาวาทำตามพระทัยประสงค์ของพระยะโฮวาด้วยการเชื่อฟังอย่างครบถ้วน!
  
  2, 3. ครอบครัวสามารถประสบความสุขมากที่สุดในทุกวันนี้ได้โดยวิธีใด?
  
  ² ในทุกวันนี้ก็เช่นกัน ครอบครัวมีความสุขมากที่สุดเมื่อพวกเขาบากบั่นร่วมกันที่จะทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้า. อัครสาวกเปาโลเขียนไว้ว่า “ความเลื่อมใสในพระเจ้ามีประโยชน์ทุกทาง เพราะอำนวยประโยชน์แก่ชีวิตในปัจจุบันและชีวิตอนาคตด้วย.” (1 ติโมเธียว 4:8, ล.ม.) ครอบครัวที่ดำเนินชีวิตด้วยความเลื่อมใสในพระเจ้าและติดตามการชี้แนะของพระยะโฮวาดังที่มีอยู่ในคัมภีร์ไบเบิลนั้นจะประสบความสุขใน “ชีวิตในปัจจุบัน.” (บทเพลงสรรเสริญ 1:1-3; 119:105; 2 ติโมเธียว 3:16) ถึงแม้สมาชิกเพียงคนเดียวในครอบครัวนำหลักการของคัมภีร์ไบเบิลมาใช้ ก็ดีกว่าที่ไม่มีสักคนนำหลักการเหล่านั้นมาใช้.
  
  ³ หนังสือนี้ได้พิจารณาหลักการในคัมภีร์ไบเบิลหลายข้อที่ส่งเสริมความสุขในครอบครัว. บางทีคุณอาจได้สังเกตว่า มีการแสดงถึงหลักการบางอย่างหลายครั้งหลายหนตลอดทั้งเล่มของหนังสือนี้. เพราะเหตุใด? เพราะหลักการนั้นแสดงถึงความจริงที่มีพลังซึ่งเกิดผลในทางที่เป็นประโยชน์แก่ทุกคนในแง่มุมต่าง ๆ ของชีวิตครอบครัว. ครอบครัวที่พยายามนำหลักการเหล่านี้ในคัมภีร์ไบเบิลไปใช้ประสบว่า ความเลื่อมใสในพระเจ้า “อำนวยประโยชน์แก่ชีวิตในปัจจุบัน” จริง ๆ. ขอให้เราพิจารณาอีกครั้งหนึ่งถึงหลักการสำคัญเหล่านั้นสี่ประการ.
  
  คุณค่าของการรู้จักบังคับตน
  
  4. ทำไมการรู้จักบังคับตนจึงสำคัญยิ่งในชีวิตสมรส?
  
  ⁴ กษัตริย์ซะโลโมตรัสว่า “คนที่ไม่มีอำนาจบังคับระงับใจของตนเองก็เป็นเหมือนเมืองที่หักพังและไม่มีกำแพงเมือง.” (สุภาษิต 25:28; 29:11) ‘การบังคับระงับใจของคนเรา’ คือการรู้จักบังคับตน เป็นสิ่งสำคัญยิ่งสำหรับคนเหล่านั้นซึ่งต้องการชีวิตสมรสที่มีความสุข. การยอมแพ้ต่ออารมณ์ที่ยังความเสียหาย เช่น ความเดือดดาลหรือราคะตัณหา จะก่อความเสียหายที่ต้องใช้เวลาหลายปีเพื่อจะแก้ไขให้ดีดังเดิม—ถ้าหากแก้ไขได้.
  
  5. มนุษย์ที่ไม่สมบูรณ์สามารถปลูกฝังการรู้จักบังคับตนได้อย่างไร และพร้อมด้วยผลประโยชน์อะไรบ้าง?
  
  ⁵ แน่นอน ไม่มีลูกหลานคนใดของอาดามสามารถควบคุมเนื้อหนังที่ไม่สมบูรณ์ของตนได้อย่างครบถ้วน. (โรม 7:21, 22) กระนั้น การรู้จักบังคับตนเป็นผลแห่งพระวิญญาณอย่างหนึ่ง. (ฆะลาเตีย 5:22, 23) เนื่องจากเหตุนี้ พระวิญญาณของพระเจ้าจะทำให้การรู้จักบังคับตนเกิดขึ้นในตัวเราหากเราอธิษฐานขอคุณลักษณะนี้, หากเราเอาคำแนะนำอันเหมาะสมที่มีอยู่ในพระคัมภีร์มาใช้, และหากเราคบหาสมาคมกับคนอื่นซึ่งสำแดงคุณลักษณะนี้และหลีกเลี่ยงคนเหล่านั้นที่ไม่ได้สำแดงคุณลักษณะดังกล่าว. (บทเพลงสรรเสริญ 119:100, 101, 130; สุภาษิต 13:20; 1 เปโตร 4:7) แนวทางเช่นนั้นจะช่วยเราให้ ‘หลีกหนีจากการล่วงประเวณี’ แม้แต่เมื่อเราถูกล่อใจ. (1 โกรินโธ 6:18) เราจะปฏิเสธความรุนแรงและจะหลีกเลี่ยงหรือเอาชนะการติดสุรา. และเราจะปฏิบัติอย่างใจเย็นมากขึ้นกับการยั่วโมโหและสภาพการณ์ที่ยุ่งยาก. ขอให้ทุกคน—รวมทั้งเด็ก ๆ —เรียนรู้ที่จะปลูกฝังผลของพระวิญญาณอันสำคัญยิ่งนี้.—บทเพลงสรรเสริญ 119:1, 2.
  
  ทัศนะที่ถูกต้องต่อตำแหน่งประมุข
  
  6. (ก) ลำดับตำแหน่งประมุขที่พระเจ้ากำหนดไว้นั้นคืออย่างไร? (ข) ผู้ชายต้องจดจำอะไรเพื่อว่าตำแหน่งประมุขของเขาจะนำความสุขมาสู่ครอบครัว?
  
  ⁶ หลักการสำคัญประการที่สองคือ การยอมรับตำแหน่งประมุข. เปาโลพรรณนาลำดับที่เหมาะสมเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ เมื่อท่านกล่าวว่า “ข้าพเจ้าใคร่ให้ท่านทั้งหลายเข้าใจว่า, พระคริสต์เป็นศีรษะของชายทุกคน, และชายเป็นศีรษะของหญิง, และพระเจ้าเป็นศีรษะของพระคริสต์.” (1 โกรินโธ 11:3) ทั้งนี้หมายความว่า ผู้ชายนำหน้าในครอบครัว ภรรยาให้การสนับสนุนด้วยความภักดี และลูก ๆ เชื่อฟังบิดามารดา. (เอเฟโซ 5:22-25, 28-33; 6:1-4) แต่โปรดสังเกตว่า ตำแหน่งประมุขนำไปสู่ความสุขก็ต่อเมื่อมีการปฏิบัติในวิธีที่เหมาะสมเท่านั้น. สามีซึ่งดำเนินชีวิตด้วยความเลื่อมใสในพระเจ้าทราบว่า ตำแหน่งประมุขไม่ใช่ระบอบเผด็จการ. พวกเขาเลียนแบบพระเยซู ประมุขของเขา. ถึงแม้พระเยซู “เป็นประมุขเหนือสิ่งสารพัตร” ก็ตาม พระองค์ “มิได้มาเพื่อให้เขาปรนนิบัติ. แต่ . . . มาเพื่อจะปรนนิบัติเขา.” (เอเฟโซ 1:22; มัดธาย 20:28) ในทำนองคล้ายกัน ชายคริสเตียนใช้ตำแหน่งประมุข ไม่ใช่เพื่อประโยชน์แก่ตัวเอง แต่เพื่อเอาใจใส่ผลประโยชน์ของภรรยาและลูก ๆ.—1 โกรินโธ 13:4, 5.
  
  7. หลักการอะไรบ้างในพระคัมภีร์จะช่วยภรรยาให้ปฏิบัติตามบทบาทของเธอที่พระเจ้ากำหนดไว้ในครอบครัว?
  
  ⁷ สำหรับบทบาทของเธอ ภรรยาซึ่งดำเนินชีวิตด้วยความเลื่อมใสในพระเจ้าไม่แข่งขันกับสามีหรือพยายามจะมีอำนาจเหนือเขา. เธอยินดีสนับสนุนเขาและร่วมมือกับเขา. บางครั้งคัมภีร์ไบเบิลกล่าวถึงภรรยาว่า สามี “เป็นเจ้าของ” ของเธอ ทำให้เห็นชัดว่า เขาเป็นประมุขของเธอ. (เยเนซิศ 20:3, ล.ม.) โดยการสมรสเธอมาอยู่ใต้ “กฎประเพณีสามีภรรยา.” (โรม 7:2) ในเวลาเดียวกัน พระคัมภีร์เรียกเธอว่า “ผู้ช่วย” และ “คู่เคียง.” (เยเนซิศ 2:20) เธอเสริมคุณลักษณะและความสามารถที่สามีของเธอขาดไป และเธอให้การสนับสนุนที่จำเป็นแก่เขา. (สุภาษิต 31:10-31) คัมภีร์ไบเบิลบอกด้วยว่าภรรยาเป็น “เพื่อน” ซึ่งทำงานเคียงบ่าเคียงไหล่กับคู่ครองของตน. (มาลาคี 2:14) หลักการเหล่านี้ในพระคัมภีร์ช่วยสามีและภรรยาให้เข้าใจฐานะของแต่ละฝ่าย และให้ปฏิบัติต่อกันด้วยความนับถือและศักดิ์ศรีที่เหมาะสม.
  
  “ว่องไวในการฟัง”
  
  8, 9. จงอธิบายหลักการบางอย่างซึ่งจะช่วยทุกคนในครอบครัวให้พัฒนาทักษะในการสื่อความของตน.
  
  ⁸ มีการเน้นความจำเป็นในการสื่อความบ่อยครั้งในหนังสือนี้. เพราะเหตุใด? เพราะสถานการณ์ดีขึ้นเมื่อคนพูดคุยกันและรับฟังกันและกัน. มีการเน้นหลายครั้งว่า การสื่อความเป็นเหมือนถนนที่มีการเดินรถทั้งไปและกลับ. สาวกยาโกโบแสดงให้เห็นเรื่องนั้นดังนี้: “จงให้ทุกคนว่องไวในการฟัง, ช้าในการพูด.”—ยาโกโบ 1:19.
  
  ⁹ เป็นเรื่องสำคัญด้วยที่จะระวังเกี่ยวกับวิธี ที่เราพูด. คำพูดแบบไม่ยั้งคิด, ชอบโต้เถียง, หรือติอย่างรุนแรงมิได้ก่อให้เกิดการสื่อความที่ประสบผลสำเร็จ. (สุภาษิต 15:1; 21:9; 29:11, 20) แม้แต่เมื่อสิ่งที่เราพูดนั้นถูกต้องก็ตาม หากแสดงออกด้วยท่าทีเหี้ยมเกรียม, หยิ่งยโส, หรือไม่คำนึงถึงความรู้สึกของอีกฝ่ายแล้ว ก็เกิดผลเสียมากกว่าผลดี. คำพูดของเราควรน่าฟัง “ปรุงด้วยเกลือให้มีรส.” (โกโลซาย 4:6) คำพูดของเราควรเป็นเหมือน “ผลแอปเปิลทำด้วยทองคำใส่ไว้ในกระเช้าเงิน.” (สุภาษิต 25:11) ครอบครัวซึ่งเรียนรู้ที่จะสื่อความอย่างดีได้ดำเนินการขั้นสำคัญไปสู่การประสบความสุข.
  
  บทบาทที่สำคัญยิ่งของความรัก
  
  10. ความรักชนิดใดสำคัญยิ่งในชีวิตสมรส?
  
  ¹⁰ คำว่า “ความรัก” ปรากฏหลายครั้งตลอดหนังสือเล่มนี้. คุณจำความรักชนิดที่มีการกล่าวถึงเป็นอันดับแรกได้ไหม? เป็นความจริงที่ว่า ความรักระหว่างชายและหญิง (ภาษากรีก, เอʹรอส) มีบทบาทสำคัญในชีวิตสมรส และในการสมรสที่ประสบผลสำเร็จนั้น ความรักใคร่และมิตรภาพอันลึกซึ้ง (ภาษากรีก, ฟีเลียʹ) งอกงามระหว่างสามีกับภรรยา. แต่ที่สำคัญยิ่งกว่านั้นคือ ความรักที่คำภาษากรีก อะกาʹเป หมายถึง. นี่เป็นความรักที่เราปลูกฝังต่อพระยะโฮวา, ต่อพระเยซู, และต่อเพื่อนบ้านของเรา. (มัดธาย 22:37-39) นี่เป็นความรักที่พระยะโฮวาแสดงต่อมนุษยชาติ. (โยฮัน 3:16) ช่างยอดเยี่ยมสักเพียงไรที่เราสามารถแสดงความรักอย่างเดียวกันต่อคู่สมรสและบุตรของเรา!—1 โยฮัน 4:19.
  
  11. ความรักเกิดผลในทางที่ดีต่อชีวิตสมรสอย่างไร?
  
  ¹¹ ในชีวิตสมรส ความรักอันสูงส่งนี้เป็น “เครื่องเชื่อมสามัคคีที่ดีพร้อม” อย่างแท้จริง. (โกโลซาย 3:14, ล.ม.) ความรักนี้ผูกพันคู่สมรสเข้าด้วยกันและทำให้เขาต้องการทำสิ่งดีที่สุดเพื่อกันและกันและเพื่อลูก. เมื่อครอบครัวเผชิญสภาพการณ์ยุ่งยาก ความรักช่วยเขาให้จัดการเรื่องต่าง ๆ อย่างปรองดองกัน. ขณะที่คู่สมรสอายุมากขึ้น ความรักช่วยเขาให้เกื้อหนุนและยังคงหยั่งรู้ค่ากันและกัน. “ความรัก . . . ไม่แสวงหาผลประโยชน์สำหรับตนเอง . . . ความรักทนรับเอาทุกสิ่ง, เชื่อทุกสิ่ง, หวังทุกสิ่ง, อดทนทุกสิ่ง. ความรักไม่ล้มเหลวเลย.”—1 โกรินโธ 13:4-8, ล.ม.
  
  12. ทำไมความรักต่อพระเจ้าในส่วนของคู่สมรสทำให้ชีวิตสมรสของเขามั่นคง?
  
  ¹² เครื่องผูกพันในชีวิตสมรสจะแน่นแฟ้นเป็นพิเศษเมื่อผนึกไม่เพียงด้วยความรักระหว่างคู่สมรสเท่านั้น แต่ด้วยความรักต่อพระยะโฮวาเป็นอันดับแรก. (ท่านผู้ประกาศ 4:9-12) เพราะเหตุใด? อัครสาวกโยฮันได้เขียนว่า “นี่แหละหมายถึงความรักต่อพระเจ้า คือว่าให้เราปฏิบัติตามบัญญัติของพระองค์.” (1 โยฮัน 5:3, ล.ม.) ฉะนั้น คู่สมรสควรอบรมลูกด้วยความเลื่อมใสในพระเจ้าไม่เพียงเพราะเขารักลูกของตนอย่างลึกซึ้งเท่านั้น แต่เพราะนี่เป็นพระบัญชาของพระยะโฮวา. (พระบัญญัติ 6:6, 7) พวกเขาควรหลีกเลี่ยงการประพฤติผิดศีลธรรมไม่เพียงเพราะเขารักกันและกันเท่านั้น แต่ที่สำคัญเป็นเพราะเขารักพระยะโฮวา ผู้ซึ่ง “จะทรงพิพากษาคนผิดประเวณีและคนเล่นชู้.” (เฮ็บราย 13:4, ล.ม.) ถึงแม้ฝ่ายหนึ่งก่อปัญหาร้ายแรงในชีวิตสมรสก็ตาม ความรักต่อพระยะโฮวาจะกระตุ้นอีกฝ่ายหนึ่งให้ปฏิบัติตามหลักการในคัมภีร์ไบเบิลต่อ ๆ ไป. แท้จริง ความสุขมีแก่ครอบครัวเหล่านั้นซึ่งให้ความรักต่อพระยะโฮวาผนึกความรักที่มีต่อกันให้แน่นแฟ้น!
  
  ครอบครัวที่ทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้า
  
  13. ความตั้งใจแน่วแน่ที่จะทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้าจะช่วยคนเราให้เพ่งเล็งในสิ่งที่สำคัญอย่างแท้จริงนั้นอย่างไร?
  
  ¹³ ชีวิตทั้งสิ้นของคริสเตียนรวมจุดอยู่ที่การทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้า. (บทเพลงสรรเสริญ 143:10) นี่เป็นสิ่งที่ความเลื่อมใสในพระเจ้าหมายถึงอย่างแท้จริง. การทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้าช่วยครอบครัวให้เพ่งเล็งในสิ่งที่สำคัญอย่างแท้จริง. (ฟิลิปปอย 1:9, 10) ตัวอย่างเช่น พระเยซูทรงเตือนว่า “เรามาเพื่อจะให้ลูกชายหมางใจกับบิดาของตน, และลูกสาวหมางใจกับมารดา, และลูกสะใภ้หมางใจกับแม่ผัว และผู้ที่อยู่ร่วมเรือนเดียวกันก็จะเป็นศัตรูต่อกัน.” (มัดธาย 10:35, 36) จริงตามคำเตือนของพระเยซู สาวกหลายคนของพระองค์ได้รับการข่มเหงจากสมาชิกในครอบครัว. ช่างเป็นสภาพการณ์ที่น่าเศร้า น่าปวดร้าวใจจริง ๆ! ถึงกระนั้นก็ตาม ความผูกพันในครอบครัวไม่ควรมีความสำคัญกว่าความรักต่อพระยะโฮวาพระเจ้าและพระเยซูคริสต์. (มัดธาย 10:37-39) หากคนเราอดทนทั้ง ๆ ที่มีการต่อต้านจากครอบครัว ผู้ต่อต้านอาจเปลี่ยนเมื่อเขาเห็นผลกระทบที่ดีจากความเลื่อมใสในพระเจ้า. (1 โกรินโธ 7:12-16; 1 เปโตร 3:1, 2) ถึงแม้ว่าไม่เกิดเหตุการณ์เช่นนั้นขึ้นก็ตาม ก็ไม่ได้ประโยชน์ถาวรอะไรโดยการเลิกรับใช้พระเจ้าเนื่องจากการต่อต้าน.
  
  14. ความปรารถนาที่จะทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้าจะช่วยบิดามารดาให้ปฏิบัติเพื่อผลประโยชน์อันดีที่สุดสำหรับลูกของเขาอย่างไร?
  
  ¹⁴ การทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้าช่วยบิดามารดาให้ทำการตัดสินใจที่ถูกต้อง. ตัวอย่างเช่น ในชุมชนบางแห่ง บิดามารดามีแนวโน้มที่จะถือว่าลูกเป็นเหมือนการลงทุน และเขาหวังพึ่งลูกให้ดูแลเขาในยามชรา. ถึงแม้เป็นการถูกต้องและเหมาะสมที่ลูกซึ่งโตแล้วจะเอาใจใส่ดูแลบิดามารดาที่สูงอายุ การคำนึงถึงเช่นนั้นไม่ควรทำให้บิดามารดาชี้นำลูกไปยังรูปแบบชีวิตที่ฝักใฝ่ทางวัตถุ. บิดามารดาไม่ได้ช่วยลูกหากเขาเลี้ยงลูกให้ถือว่าสมบัติพัสถานมีค่ามากกว่าสิ่งฝ่ายวิญญาณ.—1 ติโมเธียว 6:9.
  
  15. ยูนิเกมารดาของติโมเธียวเป็นตัวอย่างดีเลิศอย่างไรสำหรับมารดาที่ได้ทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้า?
  
  ¹⁵ ตัวอย่างที่ดีในเรื่องนี้คือยูนิเก มารดาของติโมเธียว สหายหนุ่มของเปาโล. (2 ติโมเธียว 1:5) ถึงแม้เธอสมรสกับผู้ไม่มีความเชื่อ ยูนิเกพร้อมกับโลอียายของติโมเธียวได้ประสบผลสำเร็จในการเลี้ยงดูติโมเธียวให้ติดตามความเลื่อมใสในพระเจ้า. (2 ติโมเธียว 3:14, 15) เมื่อติโมเธียวมีอายุมากพอแล้ว ยูนิเกได้อนุญาตให้เขาออกจากบ้านไปและรับเอางานประกาศราชอาณาจักรฐานะเพื่อนมิชชันนารีของเปาโล. (กิจการ 16:1-5) เธอคงต้องรู้สึกตื่นเต้นสักเพียงไรเมื่อลูกชายของเธอได้มาเป็นมิชชันนารีที่โดดเด่น! ความเลื่อมใสของเขาในพระเจ้าตอนเป็นผู้ใหญ่สะท้อนให้เห็นเป็นอย่างดีถึงการอบรมในวัยเยาว์ที่เขาได้รับ. แน่นอน ยูนิเกคงประสบความพอใจและความยินดีเมื่อได้ยินรายงานเกี่ยวกับการรับใช้อย่างซื่อสัตย์ของติโมเธียว ถึงแม้เธออาจจะอาลัยอาวรณ์ที่ลูกไม่ได้อยู่กับเธอก็ตาม.—ฟิลิปปอย 2:19, 20.
  
  ครอบครัวและอนาคตของคุณ
  
  16. ในฐานะบุตรชาย พระเยซูแสดงความห่วงใยที่เหมาะสมเช่นไร แต่เป้าประสงค์หลักของพระองค์คืออะไร?
  
  ¹⁶ พระเยซูได้รับการเลี้ยงดูในครอบครัวที่เลื่อมใสพระเจ้า และเมื่อเป็นผู้ใหญ่ พระองค์ในฐานะบุตรได้แสดงความห่วงใยอย่างเหมาะสมต่อมารดาของพระองค์. (ลูกา 2:51, 52; โยฮัน 19:26) อย่างไรก็ตาม เป้าประสงค์หลักของพระเยซูคือ ทำให้พระทัยประสงค์ของพระเจ้าสำเร็จ และสำหรับพระองค์แล้วนี่หมายรวมถึงการเปิดทางเพื่อมนุษย์จะได้รับชีวิตนิรันดร์. พระองค์ทรงทำเช่นนี้เมื่อถวายชีวิตมนุษย์สมบูรณ์ของพระองค์เป็นค่าไถ่สำหรับมนุษยชาติที่ผิดบาป.—มาระโก 10:45; โยฮัน 5:28, 29.
  
  17. โอกาสอันรุ่งโรจน์อะไรที่แนวทางอันซื่อสัตย์ของพระเยซูเปิดทางไว้สำหรับคนเหล่านั้นที่ทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้า?
  
  ¹⁷ หลังจากการสิ้นพระชนม์ของพระเยซู พระยะโฮวาทรงปลุกพระองค์ขึ้นสู่ชีวิตทางภาคสวรรค์แล้วประทานอำนาจใหญ่ยิ่งให้พระองค์ ในที่สุดทรงสถาปนาพระองค์เป็นกษัตริย์ในราชอาณาจักรทางภาคสวรรค์. (มัดธาย 28:18; โรม 14:9; วิวรณ์ 11:15) การเสียสละของพระเยซูทำให้มีทางเป็นไปได้ที่มนุษย์บางคนจะถูกเลือกไปปกครองร่วมกับพระองค์ในราชอาณาจักรนั้น อีกทั้งเป็นการเปิดทางให้แก่มนุษยชาติที่สุจริตใจที่เหลืออยู่นั้นได้ชื่นชมกับชีวิตสมบูรณ์บนแผ่นดินโลกที่ได้รับการฟื้นฟูสู่สภาพอุทยาน. (วิวรณ์ 5:9, 10; 14:1, 4; 21:3-5; 22:1-4) สิทธิพิเศษอย่างหนึ่งซึ่งเรามีในทุกวันนี้คือบอกข่าวดียอดเยี่ยมนี้แก่เพื่อนบ้านของเรา.—มัดธาย 24:14.
  
  18. มีการให้ข้อเตือนใจอะไรและการหนุนใจอะไรทั้งสำหรับครอบครัวและปัจเจกบุคคล?
  
  ¹⁸ ดังที่อัครสาวกเปาโลแสดงให้เห็น การดำเนินชีวิตด้วยความเลื่อมใสในพระเจ้าอำนวยประโยชน์แก่ผู้คนที่จะได้รับพระพรเหล่านั้นเป็นมรดกในชีวิต “อนาคต.” แน่นอน นี่เป็นแนวทางดีที่สุดที่จะพบความสุข! โปรดจำไว้ว่า “โลกกับความปรารถนาของโลกกำลังผ่านพ้นไป แต่ผู้ที่ทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้าจะดำรงอยู่ตลอดไปเป็นนิตย์.” (1 โยฮัน 2:17, ล.ม.) ฉะนั้น ไม่ว่าคุณเป็นบุตรหรือเป็นบิดามารดา, เป็นสามีหรือภรรยา, หรือเป็นผู้ใหญ่ตัวคนเดียวซึ่งมีลูกหรือไม่มีลูกก็ตาม จงมุ่งมั่นในการทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้า. แม้แต่เมื่อคุณอยู่ภายใต้ความกดดันหรือเผชิญหน้ากับความยุ่งยากแสนสาหัส อย่าลืมว่า คุณเป็นผู้รับใช้ของพระเจ้าผู้ทรงพระชนม์อยู่. ด้วยเหตุนี้ ขอให้การกระทำของคุณนำความยินดีมาสู่พระยะโฮวา. (สุภาษิต 27:11) และขอให้ความประพฤติของคุณยังผลด้วยความสุขสำหรับคุณในขณะนี้และชีวิตนิรันดร์ในโลกใหม่ที่จะมาถึง!
  
  หลักการเหล่านี้จากคัมภีร์ไบเบิลสามารถช่วย . . . ครอบครัวของคุณให้มีความสุขได้อย่างไร?
  
  อาจปลูกฝังการรู้จักบังคับตนได้.—ฆะลาเตีย 5:22, 23.
  
  โดยมีทัศนะที่ถูกต้องต่อตำแหน่งประมุข ทั้งสามีและภรรยาแสวงหาผลประโยชน์อันดีที่สุดต่อครอบครัว.—เอเฟโซ 5:22-25, 28-33; 6:4.
  
  การสื่อความหมายรวมถึงการฟังด้วย.—ยาโกโบ 1:19.
  
  ความรักต่อพระยะโฮวาจะผนึกชีวิตสมรสให้แน่นแฟ้น.—1 โยฮัน 5:3.
  
  การทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้าเป็นเป้าประสงค์ สำคัญที่สุดสำหรับครอบครัว.—บทเพลงสรรเสริญ 143:10; 1 ติโมเธียว 4:8.
  
  ของประทานเกี่ยวกับความเป็นโสด
  
  ไม่ใช่ทุกคนที่แต่งงาน. และก็ไม่ใช่คู่สมรสทุกคู่ตัดสินใจเลือกที่จะมีบุตร. พระเยซูทรงเป็นโสด และพระองค์ตรัสถึงความเป็นโสดว่าเป็นของประทานเมื่ออยู่ในสถานะเช่นนั้น “เพราะเห็นแก่ราชอาณาจักรฝ่ายสวรรค์.” (มัดธาย 19:11, 12, ล.ม.) อัครสาวกเปาโลก็สมัครใจเลือกที่จะไม่แต่งงานเช่นกัน. ท่านกล่าวถึงทั้งสถานภาพที่เป็นโสดและที่สมรสแล้วว่าเป็น “ของประทาน.” (1 โกรินโธ 7:7, 8, 25-28, ฉบับแปลใหม่) ฉะนั้น ถึงแม้หนังสือเล่มนี้พิจารณาเรื่องเกี่ยวกับชีวิตสมรสและการอบรมเลี้ยงดูบุตรเป็นส่วนใหญ่ก็ตาม เราไม่ควรลืมพระพรและบำเหน็จต่าง ๆ ที่อาจได้รับในการครองตัวเป็นโสดหรือในการแต่งงานแล้วทว่าไม่มีบุตร.

หาก​สามี​มี​ความ​เชื่อ​ต่าง​กับ​คุณ

เมื่อ​ภรรยา​ไม่​เป็น​คริสเตียน

การ​อบรม​บุตร

หาก​คุณ​นับถือ​ศาสนา​ต่าง​จาก​บิดา​มารดา

ข้อ​ท้าทาย​ใน​การ​เป็น​พ่อ​เลี้ยง​หรือ​แม่​เลี้ยง

การ​ติด​ตาม​ด้าน​วัตถุ​ทำ​ให้​ครอบครัว​ของ​คุณ​แตก​แยก​ไหม?

ความ​เสียหาย​ที่​เกิด​จาก​การ​ติด​สุรา

ครอบครัว​อาจ​ทำ​อะไร​ได้​บ้าง?

ความ​เสียหาย​ที่​เกิด​จาก​ความ​รุนแรง​ภาย​ใน​ครอบครัว

วิธี​หลีก​เลี่ยง​ความ​รุนแรง​ภาย​ใน​ครอบครัว

จะ​แยก​กัน​อยู่​หรือ​ว่า​จะ​อยู่​ด้วย​กัน​ต่อ​ไป?

จุด​จบ​สำหรับ​ปัญหา​ที่​ยัง​ความ​เสียหาย

จง​มอง​ตาม​ความ​เป็น​จริง

พูด​เรื่อง​ที่​ผิดใจ​กัน

การ​ให้​สิ่ง​อัน​พึง​ได้​ใน​ชีวิต​สมรส

เหตุ​ผล​ตาม​คัมภีร์​ไบเบิล​สำหรับ​การ​หย่าร้าง

เหตุ​ผล​สำหรับ​การ​แยก​กัน​อยู่

วิธี​กอบ​กู้​ชีวิต​สมรส​ที่​แตก​สลาย

ปรับ​ตัวเมื่อ​ลูก​แยกไปอยู่ต่างหาก

ทำ​ให้​ความ​ผูก​พัน​ใน​ชีวิต​สมรส​แน่นแฟ้น​ยิ่ง​ขึ้น

เพลิดเพลิน​กับ​หลาน​ของ​คุณ

ปรับ​ตัว​เมื่อ​อายุ​มาก​ขึ้น

รับมือ​กับ​การ​สูญ​เสีย​คู่​ชีวิต

พระเจ้า​ทรง​ถือ​ว่า​คน​เรา​มี​ค่า​ใน​วัย​ชรา

การ​ตระหนัก​ถึง​ความ​ต้องการ​ด้าน​อารมณ์

การ​ช่วยเหลือ​เกี่ยว​กับ​ความ​จำเป็น​ด้าน​วัตถุ

ความ​รัก​และ​การ​เสีย​สละ​ตัว​เอง

จง​มี​ความ​ร่วม​รู้สึก​และ​ความ​เข้าใจ

การ​รักษา​ไว้​ซึ่ง​เจตคติ​ที่​ถูก​ต้อง

ผู้​ที่​ให้​การ​เอา​ใจ​ใส่​ต้อง​ได้​รับ​การ​เอา​ใจ​ใส่​ด้วย​เช่น​กัน

กำลัง​ที่​เกิน​กว่า​กำลัง​ปกติ

คุณค่า​ของ​การ​รู้​จัก​บังคับ​ตน

ทัศนะ​ที่​ถูก​ต้อง​ต่อ​ตำแหน่ง​ประมุข

“ว่องไว​ใน​การ​ฟัง”

บทบาท​ที่​สำคัญ​ยิ่ง​ของ​ความ​รัก

ครอบครัว​ที่​ทำ​ตาม​พระทัย​ประสงค์​ของ​พระเจ้า

ครอบครัว​และ​อนาคต​ของ​คุณ

หากสามีมีความเชื่อต่างกับคุณ

เมื่อภรรยาไม่เป็นคริสเตียน

การอบรมบุตร

หากคุณนับถือศาสนาต่างจากบิดามารดา

ข้อท้าทายในการเป็นพ่อเลี้ยงหรือแม่เลี้ยง

การติดตามด้านวัตถุทำให้ครอบครัวของคุณแตกแยกไหม?

ความเสียหายที่เกิดจากการติดสุรา

ครอบครัวอาจทำอะไรได้บ้าง?

ความเสียหายที่เกิดจากความรุนแรงภายในครอบครัว

วิธีหลีกเลี่ยงความรุนแรงภายในครอบครัว

จะแยกกันอยู่หรือว่าจะอยู่ด้วยกันต่อไป?

จุดจบสำหรับปัญหาที่ยังความเสียหาย

จงมองตามความเป็นจริง

พูดเรื่องที่ผิดใจกัน

การให้สิ่งอันพึงได้ในชีวิตสมรส

เหตุผลตามคัมภีร์ไบเบิลสำหรับการหย่าร้าง

เหตุผลสำหรับการแยกกันอยู่

วิธีกอบกู้ชีวิตสมรสที่แตกสลาย

ปรับตัวเมื่อลูกแยกไปอยู่ต่างหาก

ทำให้ความผูกพันในชีวิตสมรสแน่นแฟ้นยิ่งขึ้น

เพลิดเพลินกับหลานของคุณ

ปรับตัวเมื่ออายุมากขึ้น

รับมือกับการสูญเสียคู่ชีวิต

พระเจ้าทรงถือว่าคนเรามีค่าในวัยชรา

การตระหนักถึงความต้องการด้านอารมณ์

การช่วยเหลือเกี่ยวกับความจำเป็นด้านวัตถุ

ความรักและการเสียสละตัวเอง

จงมีความร่วมรู้สึกและความเข้าใจ

การรักษาไว้ซึ่งเจตคติที่ถูกต้อง

ผู้ที่ให้การเอาใจใส่ต้องได้รับการเอาใจใส่ด้วยเช่นกัน

กำลังที่เกินกว่ากำลังปกติ

คุณค่าของการรู้จักบังคับตน

ทัศนะที่ถูกต้องต่อตำแหน่งประมุข

“ว่องไวในการฟัง”

บทบาทที่สำคัญยิ่งของความรัก

ครอบครัวที่ทำตามพระทัยประสงค์ของพระเจ้า

ครอบครัวและอนาคตของคุณ