คุณรู้ไหม?
ช่างต่อเรือในยุคโบราณทำอย่างไรไม่ให้น้ำซึมเข้าเรือ?
ไลโอเนล แคสซัน ผู้เชี่ยวชาญด้านเรือโบราณอธิบายว่า ช่างต่อเรือยุคโรมันทำอย่างไรไม่ให้น้ำซึมเข้าเรือ หลังจากอุดช่องว่างระหว่างไม้แต่ละแผ่นแล้ว พวกเขาจะเอาน้ำมันดิบ [น้ำมันดิน] หรือน้ำมันดิบกับขี้ผึ้ง “ป้ายลงไปตรงรอยต่อระหว่างไม้หรือบางทีก็อาจทาตัวเรือด้านนอกให้ทั่ว พวกเขาเคลือบตัวเรือด้านในด้วยน้ำมันดินอีกชั้นหนึ่งด้วย” ก่อนสมัยโรมัน ชาวอัคคาเดียนและชาวบาบิโลนก็ใช้น้ำมันดินทาเรือเหมือนกัน
น้ำมันดินเหลวแบบนี้มีอยู่มากมายในดินแดนสมัยคัมภีร์ไบเบิล
พระคัมภีร์ภาคภาษาฮีบรูกล่าวถึงวิธีการคล้าย ๆ กันนี้ ในเยเนซิศ 6:14 คำที่แปลว่า “ชัน” มาจากคำภาษาฮีบรูที่หมายถึงน้ำมันดินซึ่งเป็นน้ำมันปิโตรเลียมที่ได้จากธรรมชาติ
น้ำมันดินที่ได้จากธรรมชาติมี 2 แบบ คือ แบบเหลวกับแบบแข็ง ช่างต่อเรือในยุคโบราณใช้น้ำมันดินแบบเหลว เมื่อได้น้ำมันดินมาแล้วพวกเขาก็เอาไปทาเรือได้เลย พอน้ำมันดินแห้งแล้วมันก็จะแข็งตัวและทำให้เรือกันน้ำได้
น้ำมันดินมีอยู่มากมายในดินแดนสมัยคัมภีร์ไบเบิล ที่หุบเขาซิดดิมใกล้ ๆ กับทะเลเดดซีก็ “มีบ่อน้ำมันดินหลายบ่อ”—เยเนซิศ 14:10, พระคัมภีร์ โดยคณะกรรมการคาทอลิกเพื่อพระคัมภีร์
คนสมัยโบราณมีวิธีเก็บปลาอย่างไรไม่ให้เน่าเสีย?
ปลาเป็นอาหารสำคัญอย่างหนึ่งของมนุษย์มานานแล้ว ก่อนจะเริ่มออกเดินทางไปกับพระเยซู สาวกบางคนของท่านก็เคยเป็นชาวประมงในทะเลแกลิลี (มัดธาย 4:18-22) ปลาส่วนหนึ่งที่พวกเขาจับได้จะถูกส่งไปยัง “โรงงาน” ที่อยู่ใกล้ ๆ
ภาพชาวประมงอียิปต์โบราณบนแผ่นไม้แกะสลัก
วิธีที่คนโบราณในแถบทะเลแกลิลีเก็บรักษาปลาไม่ให้เน่าเสียก็ยังทำกันอยู่ในบางแห่งจนถึงทุกวันนี้ ขั้นแรก ต้องเอาปลามาควักไส้และล้างให้สะอาด หนังสือเล่มหนึ่ง (Studies in Ancient Technology) อธิบายวิธีทำดังนี้ “เอาเกลือเม็ดถูให้ทั่วตัวปลา รวมทั้งเหงือกและปากด้วย จากนั้นโรยเกลือแล้วเอาปลาวางลงไปแล้วก็โรยเกลือซ้ำอีก ทำสลับกันเป็นชั้น ๆ และเอาเสื่อแห้งมาคลุมไว้ 3-5 วัน หลังจากนั้นค่อยพลิกกลับด้านแล้วก็ทิ้งไว้อีกเป็นระยะเวลาเท่ากัน ขั้นตอนนี้จะทำให้น้ำในตัวปลาถูกรีดออกแล้วเกลือจะซึมเข้าไปในเนื้อปลา ปลาก็จะแห้งและแข็งขึ้น”
ไม่มีใครรู้ว่าวิธีนี้ทำให้เก็บปลาได้นานแค่ไหน แต่เรารู้ว่าชาวอียิปต์ส่งออกปลาแห้งแบบนี้ไปที่ซีเรีย ซึ่งแปลว่าการเก็บรักษาปลาวิธีนี้คงต้องดีแน่ ๆ