อันตรายในพื้นที่ที่สูงมาก—วิธีรักษาอาการแพ้ภูเขาเฉียบพลัน
“ในประเทศเปรูมีเทือกเขาสูงมาก เรียกว่าปาเรียกากา . . . เมื่อผมไต่เขาที่สูงที่สุดของเทือกเขานี้ที่เรียกกันว่ายอดเขาบันได ในทันใดนั้น ผมรู้สึกเจ็บปวดมากทีเดียว จนผมคิดจะทิ้งตัวจากหลังสัตว์ที่ขี่อยู่. . . . ไม่นานจากนั้น ก็มีอาการคลื่นไส้อาเจียนจนผมคิดว่าผมกำลังจะ [ตาย]. ถ้ามันเป็นอย่างนี้ต่อไปผมต้องตายแน่ แต่ผมมีอาการอย่างนี้ก็เพียงสามหรือสี่ชั่วโมงเท่านั้น จนกระทั่งเราลงจากภูเขามาถึงระดับความสูงที่พอจะทนได้.”—โฮเซ เด อาคอสตา จากหนังสือประวัติศาสตร์ธรรมชาติและศีลธรรมแห่งอินดิส (ภาษาสเปน).
ปลายศตวรรษที่ 16 โฮเซ เด อาคอสตา ชาวสเปนสมาชิกนิกายเยสุอิตได้ประสบกับอาการไม่สบายดังที่กล่าวไว้ข้างต้นขณะปีนเทือกเขาปาเรียกากาในแอนดีสแห่งเปรู. สมัยนั้น อาการเช่นนี้มักจะเชื่อกันว่าเป็นเพราะไอพิษจากแร่ธาตุบนเทือกเขาหรือเป็นเพราะลมหายใจของเทพเจ้าที่โหดร้าย. จากสิ่งที่เรารู้ในเวลานี้ อาคอสตามีอาการเฉพาะของโรคโซโรเช หรือที่เรียกว่าอาการแพ้ภูเขาเฉียบพลัน.
อาการแพ้ภูเขาเฉียบพลันเป็นปฏิกิริยาของร่างกายต่อการขาดออกซิเจนในพื้นที่ที่สูงมาก. ที่นั่น ความกดบรรยากาศจะลดลงและปอดจะดูดซับออกซิเจนได้น้อยลง.a
อาการแพ้ภูเขามักจะปรากฏให้เห็นประมาณสี่ชั่วโมงหลังจากขึ้นถึงที่สูง และอาการอาจคงอยู่นานหนึ่งถึงสี่วัน. ในระหว่างนี้ ภาวะขาดออกซิเจนในเลือดจะกระตุ้นการผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงมากขึ้น ซึ่งเมื่อเวลาผ่านไปก็ช่วยให้ระบบไหลเวียนโลหิตส่งออกซิเจนไปเลี้ยงร่างกายได้มากขึ้น.
อย่างก็ตาม ถ้าคนหนึ่งขึ้นที่สูงเร็วเกินไป หรือออกแรงมากเกินไปก่อนจะปรับตัวได้ทัน ของเหลวก็อาจคั่งอยู่ในปอดหรือรอบ ๆ สมอง. ถ้าไม่รักษา ก็อาจถึงแก่ชีวิต.
จะป้องกันอาการแพ้ภูเขาได้อย่างไร
นักท่องเที่ยวและนักปีนเขาได้ลองมาแล้วหลายวิธีในการป้องกันหรือรักษาอาการแพ้ภูเขา. ต่อไปนี้เป็นขั้นตอนบางอย่าง:
• หลีกเลี่ยงการเดินทางขึ้นที่สูงมาก ๆ ถ้าคุณเป็นโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจหรือโรคโลหิตจาง.
• มักมีการแนะนำยาประเภทต่าง ๆ เพื่อรักษาหรือป้องกันอาการแพ้ภูเขา เช่น ยาขับปัสสาวะ, ยาแก้อักเสบ, หรือยาอื่น ๆ. ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้.
• การรักษาที่ดีที่สุดสำหรับอาการแพ้ภูเขาคือให้กลับลงมาสู่พื้นที่ต่ำ. ถ้าเป็นได้ สวมใส่เสื้อผ้าให้ร่างกายอบอุ่นระหว่างที่ลงจากที่สูง และหยุดพักผ่อนเมื่อมาถึงที่หมาย.
ทิวทัศน์บางแห่งซึ่งน่าประทับใจอย่างยิ่งนั้นพบเห็นได้ในพื้นที่สูงและเทือกเขาทั่วโลก. (บทเพลงสรรเสริญ 148:9, 13) ถ้าคุณท่องเที่ยวด้วยความระมัดระวัง คุณก็สามารถรักษาสุขภาพที่ดีได้พร้อมกับชื่นชมความงดงามของสรรพสิ่งที่พระเจ้าได้สร้างขึ้น.
[เชิงอรรถ]
a คนส่วนใหญ่สามารถเดินทางไปในพื้นที่ที่มีความสูง 2,400 เมตรเหนือระดับน้ำทะเลได้โดยไม่มีปัญหาใด ๆ.
[คำโปรยหน้า 20]
อาการแพ้ภูเขามักจะปรากฏให้เห็นประมาณสี่ชั่วโมงหลังจากขึ้นถึงที่สูง และอาการอาจคงอยู่นานหนึ่งถึงสี่วัน
[คำโปรยหน้า 20]
การรักษาที่ดีที่สุดสำหรับอาการแพ้ภูเขาคือให้กลับลงมาสู่พื้นที่ต่ำ