เมื่อศาสนากลายเป็นปัญหา
ที่จะพูดว่าศาสนาเป็นสาเหตุหลักของความขัดแย้งทุกครั้งก็หมายความว่าน่าจะมีสงครามน้อยลงถ้าไม่มีศาสนา. การพูดอย่างนี้มีเหตุผลไหม? เราจะขจัดสงครามได้โดยเพียงแต่ขจัดศาสนาเท่านั้นไหม? ไม่ว่าคุณตอบอย่างไร ความจริงข้อหนึ่งซึ่งไม่อาจปฏิเสธได้คือศาสนาไม่ได้ทำให้มนุษย์มีเอกภาพ. ขอพิจารณาเหตุผลบางประการว่าทำไมเป็นเช่นนั้น.
ถูกแบ่งแยกโดยศาสนา
มนุษยชาติถูกแบ่งแยกโดยศาสนาเมื่อศาสนาใหญ่ ๆ แข่งขันชิงดีกันเสมอมา. มีเหตุผลใด ๆ ไหมที่จะเชื่อว่าชาวพุทธ, คริสเตียน, ชาวฮินดู, ชาวยิว, และชาวมุสลิมจะมีวันอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติ?
อีกเรื่องหนึ่งที่น่าเศร้าคือยังมีความแตกแยกเป็นนิกายเป็นกลุ่มเล็กกลุ่มน้อยในศาสนาใหญ่ ๆ เหล่านั้น. ตัวอย่างเช่น ครั้งหนึ่งประมาณกันว่าคริสต์ศาสนจักรได้แยกออกเป็น 30,000 กว่านิกาย. นอกจากนั้น ศาสนาอิสลามก็ได้แตกออกเป็นนิกายต่าง ๆ ที่ขัดแย้งกันด้วย. ตามรายงานจากสำนักข่าวแห่งหนึ่งในตะวันออกกลาง โมห์ซิน โฮจจัต ผู้คงแก่เรียนชาวมุสลิมยอมรับเมื่อไม่นานมานี้ว่า “ความไม่สามัคคีในท่ามกลางชาวมุสลิมเป็นต้นเหตุของปัญหาในโลกมุสลิม.” ศาสนาอื่นที่ทรงอิทธิพลเช่น ศาสนาพุทธ, ฮินดู, และศาสนายิวก็แยกออกเป็นหลายนิกายซึ่งขัดแย้งกันด้วย.
เมื่อศาสนายุ่งเกี่ยวกับการเมือง
ศาสนาดูเหมือนมีอิทธิพลในทุกแง่มุมของวิถีชีวิตมนุษย์. หนังสือพิมพ์ดิ อิโคโนมิสต์ กล่าวว่า “คนในแวดวงศาสนาแสดงความคิดเห็นมากขึ้นในทุกเรื่อง รวมทั้งในด้านธุรกิจ. และความเชื่อทางศาสนายังส่งผลต่อวงการเศรษฐกิจด้วย.” ทั้งนี้เป็นเหตุให้ประชาชนแบ่งแยกกันแทนที่จะกลมเกลียวกัน. แต่อิทธิพลที่ยังความเสียหายมากกว่าก็คือการที่ศาสนาได้เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับการเมืองตลอดประวัติศาสตร์อันยาวนาน.
ในรายงานที่อ้างถึงในบทความก่อนหน้านี้ นักประวัติศาสตร์กลุ่มหนึ่งกล่าวว่า “ถ้าศาสนาและเจ้าหน้าที่ของรัฐเป็นพันธมิตรกันหรือเกี่ยวข้องกันอย่างใกล้ชิด ศาสนาคงจะเป็นสาเหตุให้เกิดสงครามมากขึ้น.” และในภาวะเช่นนั้นจึงปฏิเสธไม่ได้ที่ว่า: ศาสนาพัวพันกับองค์กรการเมืองและการทหารอย่างเหนียวแน่นทั้งในอดีตและปัจจุบัน.
องค์ประกอบของความขัดแย้ง
ในหลายประเทศ ศาสนาประจำชาติกลายเป็นสัญลักษณ์แสดงถึงความรักชาติและเอกลักษณ์ของชนชาติ. ผลก็คือ เราแทบจะแยกไม่ออกระหว่างความเกลียดชังชาติอื่น, อคติทางเชื้อชาติ, การแข่งขันทางชาติพันธุ์, กับการเป็นอริกันทางศาสนา. องค์ประกอบของความขัดแย้งนี้สามารถทำให้โลกแตกแยกออกเป็นเสี่ยง ๆ ได้.
เรื่องที่ขัดแย้งและน่างงงวยคือศาสนาส่วนใหญ่อ้างว่าเป็นตัวแทนของพระเจ้าแห่งคัมภีร์ไบเบิล หรือพระผู้สร้าง. มีเหตุผลไหมที่พระผู้สร้างองค์ทรงฤทธิ์สูงสุด ผู้รอบรู้ทุกสิ่งทุกอย่างและเปี่ยมด้วยความรักจะเข้าไปเกี่ยวข้องกับศาสนาที่ก่อความแตกแยกและมีส่วนในการฆ่าคน?
[ภาพหน้า 6]
พยานพระยะโฮวาหลายพันคนถูกคุมขังเพราะเลือกที่จะวางตัวเป็นกลาง