MATEO
Mga Study Note—Kabanata 17
napakataas na bundok: Posibleng ang Bundok Hermon, na malapit sa Cesarea Filipos. (Tingnan ang study note sa Mat 16:13.) May taas itong 2,814 m (9,232 ft) mula sa lebel ng dagat. Malamang na nangyari ang pagbabagong-anyo sa isa sa matataas na bahagi ng Bundok Hermon.—Tingnan ang Ap. B10.
nagbago ang kaniyang anyo: O “nagbago ang hitsura niya.” Ito rin ang pandiwang Griego (me·ta·mor·phoʹo) na ginamit sa Ro 12:2.
isang tinig: Ito ang ikalawa sa tatlong pagkakataong iniulat sa Ebanghelyo na narinig ng mga tao na nagsalita si Jehova.—Tingnan ang study note sa Mat 3:17; Ju 12:28.
kinalulugdan: O “sinang-ayunan.”—Tingnan ang study note sa Mat 3:17; 12:18.
Anak ng tao: Tingnan ang study note sa Mat 8:20.
Lumuhod: Sa sinaunang Gitnang Silangan, lumuluhod ang mga tao para magpakita ng paggalang, lalo na kapag nakikiusap sa isang nakatataas.
epilepsi: Tingnan ang study note sa Mat 4:24.
maliit ang pananampalataya: Ang pananalitang Griego dito ay may kaugnayan sa terminong isinalin na “maliit na pananampalataya,” “ang liit ng pananampalataya,” at “kakaunting pananampalataya” sa Mat 6:30; 8:26; 14:31; 16:8; Luc 12:28. Sinasabi ni Jesus na mayroon namang pananampalataya ang mga alagad niya pero kailangan pa nila itong palakasin.—Tingnan ang study note sa Mat 6:30; 8:26.
Sinasabi ko sa inyo: Tingnan ang study note sa Mat 5:18.
kasinliit ng binhi ng mustasa: Tingnan ang study note sa Mat 13:31, 32.
Ganito ang mababasa sa ilang sinaunang manuskrito: “Pero ang ganoong klase ay mapalalabas lang sa pamamagitan ng panalangin at pag-aayuno.” (Tingnan ang study note sa Mar 9:29.) Pero hindi ito mababasa sa pinakaluma at pinakamaaasahang mga manuskrito kaya lumilitaw na hindi ito bahagi ng Kasulatan.—Tingnan ang Ap. A3.
Capernaum: Tingnan ang study note sa Mat 4:13.
buwis na dalawang drakma: Lit., “dobleng drakma.” (Tingnan ang Ap. B14.) Tinutustusan ng buwis ang iba’t ibang gawain sa templo. (Exo 30:12-16) Lumilitaw na noong panahon ni Jesus, naging kaugalian na ng bawat adultong lalaking Judio na mag-abuloy ng espesipikong halaga bilang taunang buwis sa templo.
libre talaga sa buwis ang mga anak: Noong panahon ni Jesus, alam ng mga tao na hindi nagbabayad ng buwis ang mga kapamilya ng mga tagapamahala.
mamingwit ka: O “maghagis ka ng kawil.” Ang salitang Griego sa tekstong ito na puwedeng isaling “kawil” ay isang beses lang lumitaw sa Kristiyanong Griegong Kasulatan. Malamang na ang tinutukoy rito ay isang kawil na may pain sa dulo ng tanse ng isang pamingwit. Sa lahat ng iba pang paglitaw sa Kristiyanong Griegong Kasulatan ng kagamitan sa pangingisda, ang tinutukoy na ay lambat.
baryang pilak: Lit., “baryang estater.” Ipinapalagay na ang baryang ito ay tetradrakma. (Tingnan ang Ap. B14.) Apat na drakma ang halaga nito, na katumbas naman ng isang siklo, ang eksaktong halaga ng buwis sa templo para sa dalawang tao.—Exo 30:13.