3:23

pasimulan ni Jesus ang kaniyang gawain: O “pasimulan ni Jesus ang kaniyang ministeryo; magsimulang magturo si Jesus.” Lit., “magsimula si Jesus.” Ito rin ang ekspresyong Griego na ginamit ni Lucas sa Gaw 1:21, 22 at 10:37, 38 nang tukuyin niya ang pasimula ng ministeryo ni Jesus sa lupa. Kasama sa ministeryo niya ang pangangaral, pagtuturo, at paggawa ng alagad.

gaya nga ng sinasabi ng mga tao: O posibleng “ayon sa batas.” Iniisip ng ilang iskolar na puwede itong isalin na “ayon sa batas,” dahil kasama rin ito sa kahulugan ng ginamit na terminong Griego. Sa kontekstong ito, ang ganitong salin ay nangangahulugang may legal na basehan ang ulat ni Lucas batay sa rekord ng talaangkanan na makukuha nang panahong iyon. Pero mas maraming iskolar ang sumusuporta sa salin ng Bagong Sanlibutang Salin.

gaya nga ng sinasabi ng mga tao, siya ay anak ni Jose: Ama-amahan lang ni Jesus si Jose, dahil ipinanganak si Jesus sa pamamagitan ng banal na espiritu. Pero dahil nakita ng mga taga-Nazaret na pinalaki nina Jose at Maria si Jesus, natural lang na ituring nila siyang anak ni Jose. Makikita iyan sa mga tekstong gaya ng Mat 13:55 at Luc 4:22, kung saan tinawag si Jesus ng mga taga-Nazaret na “anak ng karpintero” at ‘anak ni Jose.’ Minsan, sinabi ng mga natisod kay Jesus: “Hindi ba ito si Jesus na anak ni Jose? Kilala natin ang kaniyang ama at ina.” (Ju 6:42) Sinabi rin ni Felipe kay Natanael: “Nakita na namin . . . si Jesus, na anak ni Jose.” (Ju 1:45) Kaya idinidiin dito ni Lucas na opinyon lang ng mga tao na si Jesus ay “anak ni Jose.”

Jose, na anak ni Heli: Ayon sa Mat 1:16, “naging anak ni Jacob si Jose na asawa ni Maria.” Sa ulat naman ni Lucas, si Jose ay tinawag na “anak ni Heli,” lumilitaw na dahil siya ay manugang ni Heli. (Para sa kaparehong kaso, tingnan ang study note sa Luc 3:27.) Kapag tinutunton ang ninuno ng isang tao sa panig ng kaniyang ina, karaniwan noon sa mga Judio na magpokus sa mga lalaki sa angkan, at malamang na iyan ang dahilan kaya inalis ni Lucas ang pangalan ng babae at ipinalit dito ang pangalan ng asawa niyang lalaki. Lumilitaw na tinunton ni Lucas ang angkan ni Jesus sa panig ni Maria, kaya makatuwirang isipin na si Heli ay ama ni Maria at lolo ni Jesus sa ina.​—Tingnan ang study note sa Mat 1:1, 16; Luc 3:27.