1:14

gawa-gawang mga kuwento: O “mga pabula.” Dito, ang salitang Griego na myʹthos, na nangangahulugang “alamat, pabula . . . kathang-isip,” ay tumutukoy sa mga kuwento ng mga Judio. Sa Hebreong Kasulatan, napakarami sanang makukuha ng mga Judio na totoong mga kuwento; pero “lumihis [sila] sa katotohanan” at gumawa at nagpakalat ng sarili nilang kuwento.—Tingnan ang study note sa 1Ti 1:4; 4:7.

utos ng mga tao: Batay ang ekspresyong ito sa Isa 29:13. Ginamit ni Jesus ang pananalita ni Isaias para tumukoy sa mga Judiong lider ng relihiyon nang panahon niya. Sinabi niya: “Mga utos ng tao ang itinuturo nila bilang doktrina.” (Mat 15:9; Mar 7:7) Posibleng nasa isip ni Pablo ang ilan sa gawang-taong mga batas na karaniwan noon sa Judaismo. Itinuturo ng huwad na mga guro ang ganitong mga batas at sinasabing nakakatulong ang mga ito para maging mas makadiyos ang mga tao. Pero ang totoo, ang mga batas na ito ay salungat sa “kapaki-pakinabang na turo,” na nakakatulong sa mga Kristiyano na manatiling “matibay ang pananampalataya.”—Tit 1:9, 13; ihambing ang Col 2:20-22; 1Ti 4:3-5.

katotohanan: Tinutukoy dito ni Pablo ang kalipunan ng mga turong Kristiyano na naisiwalat na ng panahong iyon.—Tingnan ang study note sa Gal 2:5.