3. Sa anong maliwanag na pananalita inilalarawan ng Isaias 45:​1-3a ang panunupil ni Ciro?

³ “Ito ang sinabi ni Jehova sa kaniyang pinahiran, kay Ciro, na ang kanang kamay ay hinawakan ko, upang manupil ng mga bansa sa harap niya, nang sa gayon ay maalisan ko ng bigkis ang mga balakang ng mga hari; upang buksan sa harap niya ang mga pinto na may dalawang pohas, nang sa gayon ay hindi maisara ang mga pintuang-daan: ‘Sa unahan mo ay yayaon ako, at ang mga umbok ng lupa ay papatagin ko. Ang mga pintong tanso ay pagdudurug-durugin ko, at ang mga halang na bakal ay puputulin ko. At ibibigay ko sa iyo ang mga kayamanan na nasa kadiliman at ang mga nakatagong kayamanan na nasa mga kublihang dako.’ ”​—Isaias 45:​1-3a.

4. (a) Bakit tinawag ni Jehova si Ciro na kaniyang “pinahiran”? (b) Paano titiyakin ni Jehova ang tagumpay ni Ciro?

⁴ Si Jehova, sa pamamagitan ni Isaias, ay nagsasalita kay Ciro na para bang ito’y buháy, bagaman noong panahon ni Isaias ay hindi pa naman naisisilang si Ciro. (Roma 4:17) Yamang patiunang inatasan ni Jehova si Ciro upang gumanap ng isang espesipikong gawain, masasabing si Ciro ay “pinahiran” ng Diyos. Palibhasa’y inaakay siya ng Diyos, susupilin niya ang mga bansa at pahihinain ang mga hari anupat hindi na makapagtatanggol pa. Pagkatapos, kapag sinalakay na ni Ciro ang Babilonya, titiyakin ni Jehova na ang mga pinto ng lunsod ay maiiwang bukás, anupat mawawalan ito ng kabuluhan na gaya ng wasak na mga pintuang-daan. Mauuna siya kay Ciro, aalisin muna niya ang lahat ng hadlang. Sa dakong huli, lulupigin ng mga kawal ni Ciro ang lunsod at aariin nila ang “nakatagong kayamanan” nito, ang kayamanan nitong nakaimbak sa madidilim na taguan. Ito ang inihula ni Isaias. Magkakatotoo kaya ang kaniyang mga salita?

5, 6. Kailan at paano nagkatotoo ang hula tungkol sa pagbagsak ng Babilonya?

⁵ Noong taóng 539 B.C.E.​—mga 200 taon matapos iulat ni Isaias ang hulang ito​—nakarating nga si Ciro sa mga pader ng Babilonya upang lusubin ang lunsod. (Jeremias 51:​11, 12) Gayunman, walang kamalay-malay ang mga taga-Babilonya. Ang akala nila’y hindi na malulupig ang kanilang lunsod. Ang nagtataasang pader nito ay parang mga higanteng nakatunghay sa malalalim na kanal na punô ng tubig mula sa Ilog Eufrates, na bumubuo ng bahagi ng pandepensang sistema ng lunsod. Sa loob ng mahigit na sandaang taon, walang kaaway ang nagtangkang dumaig sa Babilonya sa pamamagitan ng mabilis na harapang pagsalakay! Sa katunayan, gayon na lamang ang pagtitiwala ng kasalukuyang tagapamahala ng Babilonya, si Belsasar, anupat siya’y nakikipagpiging pa sa mga miyembro ng kaniyang palasyo. (Daniel 5:1) Nang gabing iyon​—gabi ng Oktubre 5/6​—tinapos ni Ciro ang isang napakagaling na taktika-militar.

⁶ Sa dakong itaas ng ilog mula sa Babilonya, ang mga inhinyero ni Ciro ay humukay sa pampang ng Ilog Eufrates, anupat inilihis ang tubig nito upang hindi na ito umagos sa timog patungo sa lunsod. Hindi nagtagal, bumaba nang husto ang tubig ng ilog sa loob at palibot ng Babilonya anupat nakalusong ang mga kawal ni Ciro patungo sa pinakasentro ng lunsod. (Isaias 44:​27; Jeremias 50:38) Ang nakapagtataka, gaya ng inihula ni Isaias, ang mga pintuang-daan sa tabi ng ilog ay bukás nga. Nilusob ng puwersa ni Ciro ang Babilonya, kinubkob ang palasyo, at pinatay si Haring Belsasar. (Daniel 5:30) Naisagawa ang pananakop sa loob lamang ng magdamag. Bumagsak ang Babilonya, at detalyadong natupad ang hula.

Kung Bakit Bibigyan ni Jehova ng Pabor si Ciro

8. Ano ang isang dahilan kung kaya ipinagkaloob ni Jehova kay Ciro ang tagumpay laban sa Babilonya?

⁸ Matapos sabihin kung sino ang sasakop sa Babilonya at kung paano ito gagawin, patuloy na ipinaliwanag ni Jehova ang isang dahilan kung bakit si Ciro ang pagkakalooban niya ng tagumpay. Si Jehova, na makahulang nagsasalita kay Ciro, ay nagsabi na iyon ay “upang makilala mo na ako ay si Jehova, ang Isa na tumatawag sa iyo sa iyong pangalan, ang Diyos ng Israel.” (Isaias 45:​3b) Angkop lamang na kilalanin ng tagapamahala ng ikaapat na kapangyarihang pandaigdig sa kasaysayan ng Bibliya na ang kaniyang pinakamalaking tagumpay ay nangyari dahil sa suporta ng isa na mas dakila sa kaniya​—si Jehova, ang Pansansinukob na Soberano. Dapat na kilalanin ni Ciro na ang isa na tumawag, o nag-atas, sa kaniya ay si Jehova, ang Diyos ng Israel. Ipinakikita ng ulat ng Bibliya na kinilala nga ni Ciro na ang kaniyang malaking tagumpay ay galing kay Jehova.​—Ezra 1:​2, 3.