ANG KASO NG NAWAWALANG MONARKA

7. (a) Bakit ang pagtukoy ni Daniel kay Belsasar ay matagal nang nakalulugod sa mga kritiko ng Bibliya? (b) Ano ang nangyari sa ideya na si Belsasar ay isang tauhang kathang-isip lamang?

⁷ Isinulat ni Daniel na si Belsasar, isang “anak” ni Nabucodonosor, ang nagpupunong hari sa Babilonya nang bumagsak ang lunsod. (Daniel 5:1, 11, 18, 22, 30) Matagal nang tinutuligsa ng mga kritiko ang bagay na ito, dahilan sa ang pangalang Belsasar ay hindi masusumpungan sa labas ng Bibliya. Sa halip, ang matatandang istoryador ay kumikilala na si Nabonido, isang kahalili ni Nabucodonosor, ang kahuli-hulihan sa mga hari ng Babilonya. Kaya, noong 1850, sinabi ni Ferdinand Hitzig na maliwanag na si Belsasar ay isang kathang-isip lamang ng manunulat. Subalit hindi kaya masyadong padalus-dalos ang opinyon ni Hitzig? Dahilan ba sa hindi binanggit ang haring ito​—lalo na sa panahong ang mga rekord ng kasaysayan ay inaaming kapos​—ay talagang nagpapatunay na hindi nga siya umiral kailanman? Sabihin pa, noong 1854 ilang maliliit na silindrong putik ang nahukay sa kagibaan ng matandang lunsod ng Ur sa Babilonya na ngayo’y timugang Iraq. Ang mga dokumentong cuneiform na ito mula kay Haring Nabonido ay naglalakip ng isang panalangin para kay “Bel-sar-ussur, ang aking panganay na anak.” Maging ang mga kritiko ay kailangang sumang-ayon: Ito ang Belsasar sa aklat ng Daniel.

8. Paanong ang paglalarawan ni Daniel kay Belsasar bilang isang nagpupunong hari ay napatunayang totoo?

⁸ Gayunman, ang mga kritiko ay hindi pa rin nasiyahan. “Bale wala ito,” ang isinulat ng isa na nagngangalang H. F. Talbot. Sinabi niyang ang anak sa sulat ay maaari raw na isang bata lamang, samantalang ipinakilala siya sa Daniel bilang isang nagpupunong hari. Gayunpaman, isang taon lamang matapos ilathala ang sinabi ni Talbot, marami pang tabletang cuneiform ang nahukay na tumutukoy kay Belsasar na may mga kalihim at tauhan sa sambahayan. Hindi nga ito isang bata! Sa wakas, ang iba pang tableta ay nagpatibay sa bagay na ito, na nag-uulat na may panahong wala si Nabonido nang ilang mga taon sa Babilonya. Ipinakita rin ng mga tabletang ito na nang mga panahong iyon, kaniyang “ipinagkatiwala ang paghahari” sa Babilonya sa kaniyang pinakamatandang anak (si Belsasar). Noong mga panahong iyon, si Belsasar, sa diwa, ay hari​—kasabay ng kaniyang ama.b