Onde mbetawɔ pombaka tomba oma l’ekanelo ka yimba?
Ombetsha ɔmɔtshi w’edjedja wa lo seminɛrɛ kɛmɔtshi ka teoloji ka l’États-Unis akafunde ate: “Ekɔ anto efula wayasha l’awui w’‘ɔtɛmwɛlɔ,’ wamboyokoma lo ndjela awui wa l’ɔtɛmwɛlɔ paka l’ɔtɛ wa mbewɔ dia kamba la dikoka diawɔ di’ekanelo ka yimba.” Nde akate nto ate: “Vɔ nangaka tsho mbetawɔ dui tshɛ aha la kondja ‘djembetelo’ mɔtshi.
OTONDO wa dikambo wele lanɛ ele anto efula wata dia wekɔ la mbetawɔ hawoleke kanyiya dimɛna dia mbeya bonde kewɔ lo mbetawɔ kɛnɛ ketawɔwɔ kana mbeya dia kana ekɔ djembetelo mɔtshi ya shikaa yotumbi mbetawɔ kawɔ oma lɔkɔ. Diakɔ diele, hatokoke mamba lam’ɛnaso di’anto efula hawoyolanga kɛtshanya l’anto akina lo dikambo sɔ.
Lonyangu ko, ditshelo diele oko kamba l’esato ndo sala alɔmbɛlɔ walokimɛ lo yimba hatshutshuya anto dia kana yimba dimɛna. Ditshelo sɔ, mbidja ndo mvudu yawɔ y’amɛna yele l’adidishi wa talatala, ndo mishiki wadikitshawɔ lɛkɔ mbele akambo watshutshuya miliyɔ y’anto otsha l’ɔtɛmwɛlɔ. Kânga mbele ɛtɛmwɛlɔ ɛmɔtshi sɛmaka ɔnɛ mbetawɔ kawɔ mbika etshina lo Bible, wetshelo awɔ wɔnɛ ‘onga la mbetawɔ le Yeso ko wɛ ayoshimbamela’ hâtshutshuya dia vɔ mɛna ohomba wa wekelo wa Bible w’oshika. Akina ndjashaka paka lo mbisha anto weshasha kana ndjatambiyaka l’awui wa pɔlitikɛ. Akambo asɔ tshɛ wekɔ l’etombelo akɔna na?
Lo kɛnɛ kendana la dikambo dia l’Amérique wa lo lɛkɛ la nɔrdɛ, ofundji ɔmɔtshi w’akambo wa l’ɛtɛmwɛlɔ akate ate: “Lokristo . . . laya paka oko la l’ɛlɔmɔ, [ndo] anto wa lɔkɔ hawoyetshama dimɛna lo mbetawɔ.” Onyangiyangi ɔmɔtshi akakome polo ndo lo mbuta ɔnɛ États-Unis ekɔ “wodja ɔmɔtshi wele anto haweye Bible kânga yema.” Lo mbuta mɛtɛ, ɔsɔku mbediɔ ndo lo wedja ekina lɛnɛ amboleka Lokristo la l’ɛlɔmɔ fulanɛ. Ɛtɛmwɛlɔ efula wele vɔ lawɔ bu w’Akristo hawotshutshuya anto lo ekanelo ka yimba, koko vɔ tshutshuyaka anto lo nkembo, l’alɔmbɛlɔ woludi la wa sɛlɛmɔnyi, ndo lo weho ɛmɔtshi w’ekanelo ka yimba wotshikitanyi wosanganyi l’awui w’ɛdiɛngɛ, lo dihole di’ekanelo kokɛma hwe ndo kôdia.
Koko, lo lɔsɛnɔ lawɔ la lushi tshɛ, anto akɔ wamɛ asɔ wahaleke kanyiya dimɛna dia mbeya kana awui w’ɔtɛmwɛlɔ wetawɔwɔ wekɔ shikaa kana mɛtɛ tɔsɛdingolaka mbala efula akambo akina wa lo lɔsɛnɔ la yambalo y’efula. Kema ekɔ dikambo dia diambo efula etena kɛnayɛ onto asala eyangelo w’efula paka dia somba mutuka, wele lushi lɔmɔtshi ovusu awɔ wayokashema, koko lo dikambo di’ɔtɛmwɛlɔ ande nde mbutaka ɔnɛ: ‘Naka vɔ waki ɔlɔlɔ le ambutshi ami, kete wekɔ ɔlɔlɔ ndo le mi’?
Naka sho mɛtɛ nangaka ngɛnyangɛnya Nzambi, shi kete sho pombaka sɛdingola dimɛna dia kana kɛnɛ ketawɔso lo dikambo diande kekɔ mɛtɛ? Ɔpɔstɔlɔ Paulo akate dikambo di’anto amɔtshi wa lo nshi yande wakayashaka l’awui w’ɔtɛmwɛlɔ ate: vɔ wekɔ ‘l’ohetoheto otsha le Nzambi; koko aha lo ndjela ewo k’oshika.’ (Romo 10:2) Anto asɔ koka mbɛdikama l’oshingodi ɔmɔtshi wa pɛmbɛ wasala la wolo dia shingola pɛmbɛ lo luudu lɔmɔtshi, koko ekɔ lo kamba l’alangi wa kɔlɔ nɛ dia nde hayedi kɛnɛ kakawote kanga luudu. Os’olimu ɔsɔ koka ngɛnangɛna olimu wokambinde, ko onde ndo kanga luudu mbayetawɔ olimu akɔ?
Kakɔna ketawɔ Nzambi lo dikambo di’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ? Bible kadimolaka ɔnɛ: “Dikambu ne dieko ololo, ndu mbetawomaka lu ashu wa [Nzambi] Ushimbedi asu. Ndi nangaka antu tshe nshimbamela ndu nkuma lu ewu ka mete.” (1 Timote 2:3, 4) Anto amɔtshi koka fɔnya dia hawokokaki tana ewo ka ngasɔ l’atei w’ɛtɛmwɛlɔ efula wa nshi nyɛ. Ko ohokanyiya yema, naka lolango laki Nzambi ele di’anto koma l’ewo k’oshika k’akambo wa mɛtɛ, onde nde kokaka mbashɛ ewo kɛsɔ? Kema, nɛ dia Bible mbutaka ɔnɛ: “Naka we ayûyanga [Nzambi], ndi ayuyakimo dia we mbutana.”—1 Ekondo 28:9.
Ngande wayaeyanya Nzambi ndamɛ le wanɛ woyanga l’otema ɔtɔi na? Sawo diayela diayokadimola lo wombola ɔsɔ.