KƐNƐ KA NSALA ETENA KATADƐ DIANGƆ ESHINGA
Onga la lokaho
Naka wɛ ekɔ l’okakatanu dia nsomba kɛnɛ kele la yɛ ohomba, wɛ ekɔ lo ndjakiyanya lo woho watadɛ diangɔ eshinga, kete wɛ koka fɔnya dia wɛ hakoke kahɛ anto akina. Koko wɛ koka mɛna dia mbisha anto akina la lokaho tshɛ ayokokimanyiya dia ndɔshana l’ekakatanu wendana l’ekondjelo. Wɛ koka momba falanga ndo monga la lokaho etena kakɔ kaamɛ.
OHOMBA WA DUI SƆ
Sho mongaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo ndjaokaka dimɛna etena kakahɛso anto akina kaanga tangangɔ tatotshitshɛ. Lo mɛtɛ adɔkɔtɛlɛ amɔtshi mbutaka dia nkahɛ anto akina koka monga la shɛngiya ya dimɛna lo demba ndo lo yimba yaso. Ɛnyɛlɔ, dui sɔ koka nkitshakitsha lonyangu, ekiyanu, hemɔ ka tasiɔ ndo hemɔ ka l’asolo. Dui sɔ koka kokimanyiya nto dia ndala djɔ dimɛna.
Etena kakahɛso anto akina falanga kana diangɔ dikina, koka monga dui dia wɔdu le so dia mbetawɔ ekimanyielo etena keso la tɔ ohomba. Howard ladjasɛ lo Angleterre mbutaka ɔnɛ: “Lo nyanga toho ta nkahɛ ndo nkimanyiya anto akina, dimi la wadɛmi hatoyaoke kɔlɔ etena keso l’ohomba w’ekimanyielo.” Lo mɛtɛ, anto wakaha l’otema ɔtɔi hawolongamɛ di’anto wakahɛwɔ mbakahɛ. Koko kɛnɛ kakokawɔ nkondja ele angɛnyi w’eshika waakimanyiya la lolango etena kewɔ lo dihombo.
KƐNƐ KAKOKAYƐ NSALA
Kahana l’anto akina kɛnɛ kele la yɛ. Kaanga naka wɛ bu la diangɔ efula dia mbisha anto akina, wɛ koka nkahana la wɔ kaanga yangɔ ya tshitshɛ. Kaanga mbele Duncan nde la nkumbo kande wadjasɛ lo Ouganda bu l’ekondjelo k’efula, vɔ ngɛnangɛnaka nkahana l’anto akina. Duncan mbutaka ɔnɛ: “Lushi la lomingu tshɛ, dimi la wadɛmi mbelɛka onto ɔmɔtshi lakaso dia ndjɔlɛ yangɔ yaha kawotake. Sho ngɛnangɛnaka mbetsha wenya kaamɛ l’anto akina.”
Lo mɛtɛ, etena kakahɛyɛ anto akina, wɛ pombaka monga l’ekanelo k’ɔlɔlɔ. Wɛ hahombe nkaha diangɔ polo lo yɛdikɔ ya mbidja ase nkumbo kayɛ lo dihombo.—Jɔbɔ 17:5.
Hemba nsala nganɛ: Kahɛ onto ɔmɔtshi yangɔ ya ndɛ yaha kawotake kana yangɔ ya nnɔ. Naka wɛ ekɔ la diangɔ diayayɛ bu ladiɔ ohomba, shi wɛ koka nkahɛ angɛnyi kana asukanyi ayɛ wakoka nkamba ladiɔ ndo dingɛnangɛna?
Onga la lokaho lo toho tokina. Weshasha ɛmɔtshi woleki amɛna halɔmbɛ falanga. Ɛnyɛlɔ, sho koka mbisha wenya ndo yambalo yaso dia nsala awui amɔtshi dia nkimanyiya anto akina. Kaanga ɛtɛkɛta w’amɛna koka monga tshondo ya woshasha! Ɔnkɔnɛ, tɛka anto akina dia wɛ mbalangaka efula ndo mbowaɔsaka la nɛmɔ.
Hemba nsala nganɛ: Kimanyiya anto akina dia nsala elimu wa laangelo, ɛnyɛlɔ nɔngɔsɔla luudu kana elimu ekina. Fundɛ ɔngɛnyi ayɛ ɔmɔtshi mukanda kana mesajɛ wele l’ɛtɛkɛta w’amɛna, oyadi dia mbotɛ tsho ɔnɛ lekɔ lo kokanyiya.
Naka wɛ monga la lokaho, kete wɛ ayoleka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ.