Tshapita 25
Lo Wedi w’Andja Waki Satana, Kana lo wa Dikonge di’Oyoyo Diaki Nzambi?
1. Kakona kahomba menya one mete lo wedi a dikonge di’oyoyo diaki Nzambi mbeyɛ na?
ONDE lo wedi wa dikonge di’oyoyo diaki Nzambi mbeyɛ, ndo we kombolaka dia dio ndja? Onde we nshikɛka Satana ekolo ndo we kombolaka ekomelo k’andja ande? We kokaka kadimola lo wembola eso tshe wate: Eelo. Ko onde tshe keso? Ɔkela omotshi w’edjedja mbutaka ate: mbadi keto hate dikambo. Naka we eko la mbetawo lo dikonge di’oyoyo diaki Nzambi, kete eongelo kaye kahomba menya mete ka dikambo so.—Mateu 7:21-23; 15:7, 8.
2. (a) Ewandji ehende akona wokukiye sonola dia kambɛ na? (b) Woho akona wokukiye menya one we eko fumbe kana okambi waki omotshi kana w’okina na?
2 Lo mete, eongelo kaye pombaka ngenyangenya paka otoyi a l’atei w’ewandji ehende. Kana we kambeka Jehowa Nzambi, ko kana Satana Diabolo. Dako dimotshi dia lo Bible tokimanyiaka dia sho mboka dikambo so ololo. Onkone mbatadio ate: “Nyu hanyeyi nyati: Naka nyu nyambuyakimo le untu omotshi uku fumbi dia mbukitanyia, nyu nyeli fumbi ya one latunyukitanyiaka?” (Romo 6:16) Akona atôlenyaka na? Lolango laki na latôsalaka na? Oyadi woho w’okadimwelo akona wayosha, endaka we ndjela mboka ya kolo y’andja one, kete we hokoka kambe Jehowa, Nzambi ka mete.
ELE—ANDJA WAKI SATANA NA?
3. (a) Oko wata Bible, ele owandji w’andja one na? (b) Lo disambe diande, woho akona wak’enya Yeso one otshikitanelo weko lasa andja la ambeki ande na?
3 Yeso akelɛ Satana ate: “umbuledi [w’andja, NW] one.” Ndo otomami Joani akate ate: “andja weko lo kawakawa la tshina dia wolo wa kanga kolo.” (Joani 12:31; 1 Joani 5:19, NW] Lembete dia lo dombelo diaki Yeso otsha le Nzambi, nde kombuta dia ambeki ande waki l’atei w’andja waki Satana. Nde akate ate: “Dimi lambâlombela [ambeki ande]. Dimi halalombela wa [l’andja . . . Vo kema wa l’andja oko wemi kema wa l’andja, NW].” (Joani 17:9, 16; 15:18, 19) Omaloko, ambokema hwe dia Akristo wa mete pombaka mangana l’andja one.
4. (a) Oteketa “andja” washilama lo Joani 3:16 alembetshiyawo na? (b) Naa “andja” wahomba ambeki waki Kristo kakitona lawo na?
4 Yeso akandalange nembetshiya etena kakandate ate: “andja” na? Lo Bible, oteketa one “andja” menyaka tena efula lontonto kana anto tshe. Nzambi akatumi On’ande woho wa nde ndjokimo loseno lakinde oko otshungɔ dikambo dia tshungola andja w’anto tshe one. (Joani 3:16) Koko, Satana ambokotola efula k’anto dia vo mamane la Nzambi. Omaloko, andja waki Satana kedikedi olongoswamelo wa tshunda di’anto ane wônga lo ndjakakitola la olongoswamelo waki Nzambi w’enama. Eko oma lo andja ako one mbahomba Akristo wa mete tomba.—Jakoba 1:27.
5. Naa etenyi kemotshi k’ohomba k’andja waki Satana, ndo woho akona w’enyamato l’atei wa Bible na?
5 Andja waki Satana—olongoswamelo wa tshunda di’anto—tongama oma lo tenyi dia weho la weho ne diokakatanyi lasawo. Otoyi w’etenyi kawo woleki ohomba ko otemwelo wa kashi. Lo Bible, otemwelo ako wa kashi nembetshiyamaka oko “[womoto kanga loseka l’efula, NW]” kana numba ndo lokombo lande ko “Babilona ka wuki.” Etshumanelo ka l’andja w’otondo mbende, ne dia nde “eko la diolelo diahemi ladiko dia nkumi ya dikanga ya la kete.” (Enyelo 17:1, 5, 18, NW) Ko kakona k’enya one Babilona ka woke eko etshumanelo ka temwelo dia l’andja w’otondo na?
6, 7. (a) Kakona k’enya one Babilona ka Woke eko etshumanelo ka temwelo na? (b) Diokanelo diakona diele lasa otemwelo wa kashi la mandji ya politike na?
6 Lam’ele “khumi ya dikanga ya la kete” ‘monanaka’ lande, Babilona ka woke hakoke monga etshumanelo k’akambo wa politike ka l’andja one. Ndo lam’ele “Ambetshetshi w’ekanda” wa la kete wambemala tshalola ndo wakiyanako dia elanyelo kande, Babilona ka woke kema etshumanelo k’akambo w’okanda wa l’andja one. (Enyelo 17:2; 18:15) Lo mete, etshumanelo ka temwelo kêtɔ oko w’enya Bible oma lo eteketa ene ate: “Ne dia wedja tshe wakakesama uma l’ekanga [ande, NW].”—Enyelo 18:23.
7 Diokanelo diande la “nyama ka [djaudi, NW]” menyaka nto one Babilona ka Woke eko etshumanelo ka temwelo. Lo Bible, weoho wa nyama ya ngaso mbosaka dihole dia mandji ya politike. (Danyele 8:20, 21) Babilona ka Woke nembetshiyamaka oko “ahemi ladiku dia nyama ka tilili ka [djaudi, NW] kaki la ete esambeli la seki dikumi.” Nde akahembaka dia monga la dui dia mbuta ladiko dia “nyama ka [djaudi, NW],” kana mandji tshe ya l’andja. (Enyelo 17:3) Ndo kema kashi dia lo tena tshe di’okondo w’onto, etemwelo watohakemaka l’atei w’akambo wa politike, watotelaka mandji kene kahombawo sala. Vo watongaka la “diolelo ladiko dia nkumi ya dikanga ya la kete.”—Enyelo 17:18, NW.
8. Naa etenyi kekina k’ohomba k’andja waki Satana, ndo woho akona w’enyamato lo Bible na?
8 Mandji yako ya politike yeko yo lawo nto tenyi di’ohomba dia l’atei w’andja waki Satana. Tôhɔ dia Bible ndjienyaka oko wa nyama. (Danyele 7:1-8, 17, 23) Mandji yako yele oko wa nyama sho yatokondjaka wolo ayo oma le Satana lo ndjela enelo kak’enyama ndo kakafundama le Joani kata ate: “Ko dimi lakenyi nyama [ka djaudi, NW] kayatumbi uma l’ashi a wuki, kaki la seki dikumi la ete esambeli . . . Ku [dalagon, NW] akawusha wulu [ande, NW].” (Enyelo 13:1, 2; 12:9) Djembetelo kina y’enya one waolelo ako, kana mandji yako yeko tenyi dia andja waki Satana ko, Satana akahembe Yeso dia mbosha waolelo ako. Satana totondokoka mboshawo otondôngaka aha nde mbele owandji awo.—Mateu 4:8, 9.
9. (a) Woho akona walembetshiyama etenyi kekina k’andja waki Satana lo Enyelo 18:11 na? (b) Lo na akeketshato kana sokoya anto, ɛnya one Satana mbosuke na?
9 Etenyi kekina k’ohomba k’andja waki Satana ko dikonge dia lokaki ndo di’ohenyohenyo di’akambo w’okanda diele Enyelo 18:11 mbodielɛka ate: “ambetshetshi w’ukanda.” Dikonge di’akambo w’okanda diako diatokotolaka anto dia vo somba diango diadio oyadi kânga vo kema ladio ohomba kana diango diako dieko wâle le wo. Dio mombaka mbo ya ndɛ efula koko nunu la nunu di’anto lo mvo la ndjala, ne dia vo kema la falanga dia somba mbo yako ya ndɛ. Lo wedi okina, wasalako bonge diokoki nanya nkumbo y’anto tshe ndo diasondjawo woho wa kondja akuta. Omaloko, dikonge di’akambo w’okanda, dia temwelo ndo di’akambo wa politike kimanyiaka kana mbudiyaka akambo w’onyishi, weoho tshe w’akambo wa kolo kame ndo ata a woma efula.
10, 11. (a) Dikambo diakona dikina di’enama l’atei w’andja waki Satana na? (b) Woho akona watohemola Bible di’aha sho ndjasha nto l’akambo ako na?
10 Tshunda di’anto ane wolongoswami la tshina diaki Satana Diabolo dieko etshumanelo ka kolo ka ditshi ndo k’ofukutanu w’efula. Tshunda diako mamanɛka l’elembe a losembwe waki Nzambi ndo ndjashaka lo weho w’akambo tshe wa mindo. Omaloko, djembetelo kina y’andja waki Satana ko eongelo kana etshelo kato k’akambo wa mindo. Dio diako diakatɛ atomami Paulo la Petero Akristo dia vo mbewo weho w’akambo wa mindo ane wasala ase wedja.—Efeso 2:1-3; 4:17-19; 1 Petero 4:3, 4.
11 Otomami Joani akakokomiya Akristo dia vo ndawo saki ya kolo ndo mboka ya mindo y’andja. Nde akafunde ate: “Tonyolangake andja koyanga diango diele loko. Endaka onto ambolanga andja, ngandji ka Sheso kema lende; ne dia kene tshe kele l’andja—saki ya demba, saki ya washo ndo wɛ̂nya w’ekondjelo k’onto—hawoye oma le mbapa, koko ndja oma l’andja.” (1 Joani 2:15, 16, NW) Jakoba y’ombeki akate ate: “Onto tshe lalanga monga ongenyi w’akambo w’andja, ndjaetɛka ndameme otunyi wa Nzambi.”—Jakoba 4:4, NW.
WOHO WA MBEWO DI’AHA NDJATAMBIYA
L’AKAMBO WA L’ANDJA
12, 13. (a) Woho akona wak’enya Yeso one Akristo pombaka mbidjase l’andja na? (b) Woho akona wele kokaka mbidjase l’andja koko aha la ndjatambiya l’akambo wa loko na?
12 Edja tshe kayoviya andja waki Satana one, Akristo wayohombaka mbidjase loko. Yeso ak’enya dikambo so etena kakandalombaka She ate: “Dimi halombe nti: Uwanya [l’andja, NW].” Koko, Yeso akakotsha dikambo di’ambeki ande ate: “Vo kema wa [l’andja, NW].” (Joani 17:15, 16) Woho akona wakokaso ndjâla la loseno l’andja waki Satana aha la ndjatambiya l’akambo wa loko na?
13 Ɛlɔ kene, sho la wane watonga tshunda di’anto wa l’andja one mbadjase. L’atei w’anto ako tanemaka akanga a loseka, akanga a kaki ndo anto ane watsha weho w’akambo akina wa kolo. Mbeyaka monga wane watokambaka layɛ olimu dihole otoyi, kana wane watekaka kalasa kame layɛ, watolɛka layɛ kana watotshaka weho w’akambo akina kame layɛ. (1 Koreto 5:9, 10) Lo ndjela enyelo kaki Nzambi, we pombaka mbaoka ngandji. (Joani 3:16) Koko, Okristo wa mete hakoke nanga akambo wa kolo watsha anto ako. Nde hokoya etshelo awo kana ndjela eyango awo watawayele lo seno yawo. Nde hosɛ dihole l’atei w’otemwelo awo wa kashi kana ndjatshuha l’akambo awo wa politike. Ndo kânga mbayondohomba kamba olimu tena dimotshi lo ndjakimanyiya l’akambo w’okanda wa l’andja one dia ndjakotsha l’ehomba ande wa lo loseno, nde hakoke ntsha akambo w’okadi kana nyanga dia kondja mbo ya l’emunyi woho wa yo monga oko oyango wa lo loseno lande. Lam’ele nde akashile la sonola dia mbeta wedi otoyi la dikonge di’oyoyo diaki Nzambi, nde mbewoka diokanelo dia kolo kame l’anto ane wasena paka dia andja waki Satana. (1 Koreto 15:33; Esambu 1:1; 26:3-6, 9, 10) Oko etombelo, nde atodjaseka l’andja waki Satana koko hatoyatambiyaka l’akambo wa loko.
14. Endaka lo wedi wa dikonge di’oyoyo diaki Nzambi mbeyɛ, lo olembe akona wahombaye kitanyiya na?
14 Ko ngande lo kene kak’enda na? Onde we nangaka ndjatambiya l’andja waki Satana? Ko kana, lo wedi wa dikonge di’oyoyo diaki Nzambi mbeyɛ? Naka lo wedi wa dikonge di’oyoyo diaki Nzambi mbeyɛ, kete we pombaka mangana la andja, mangana nto ndo la otemwelo awo wa kashi. We pombaka kitanyiya olembe one: “Antu ami, nyutumbi uma l’atei ato [Babilona ka woke].” (Enyelo 18:4) Koko, tomba oma l’atei wa Babilona ka woke, etshumanelo k’etemwelo wa kashi wa l’andja w’otondo, halembetshiya tsho one pombaka tona mbotone la tshumanelo di’etemwelo ako wa kashi. Dikambo so nembetshiyaka nto di’aha sangana lawo lo afesto awo wa temwelo.—2 Koreto 6:14-18.
15. (a) Lo dihole dia diotwelo diaki Yeso, Akristo ahombawo nama kana mboho na? (b) Kakona k’enya one Yeso komboto lo nshi y’ivɛrɛ ya tshitshi na? (c) Dikambo kuna diele ngondo ka Diɛla oke 25 akasonama oko lushi la ehwelo ka mboto kaki Yeso na?
15 Ɛlɔ kene, Noêle eko difesto dia woke di’otemwelo. Koko, okondo w’onto menyaka di’Akristo wa ntondo takawatshaka difesto diako. Yeso akatɛ ambeki ande dia vo mboho kana nama ehwelo ka nyoi kande koko aha k’etwelo kande. (1 Koreto 11:24-26) Mete ngondo ka Diɛla oke 25 kema lushi lakoto Yeso. Dikambo so hakoke tshama ngaso ne dia lo ndjela kene k’enya Bible, etena kakandoto, anami w’ekoko wakahotoyaka l’andja la ekoko awo l’oswe. Takawakoke tshikala l’andja nshi ya tshitshi k’efula ne dia ivɛrɛ eko eleko ka tshitshi efula ndo k’avula. (Luka 2:8-12) Lo mete, ngondo ka Diɛla oke 25 akasonama losonama oko lushi la mboho etwelo kaki Yeso ne dia, The World Book Encyclopedia nembetshiyaka ate: “Ase Roma wakaliohɔka edja la ntondo oko difesto dia Saturne, lushi lakawasalaka difesto dia etwelo ka wonya ononyi tshe.”
16. (a) Naa difesto dikina di’otemwelo diele la kioko yayo oma le Apanganu na? (b) Lo okoko akona w’ololo efula wele Akristo a mete hawokoke sala difesto dia Noêle kana dia Pasaka na?
16 Pasaka eko difesto dikina dia woke di’etemwelo. To fonaka la Lomingu l’Osanto lo wedja emotshi wa l’Amerike wa ngele a nkushi. Koko, Akristo wa ntondo takawohoka Pasaka. Oko wele afesto akina, kioko y’osalelo wa Pasaka tomba oma le Apanganu. Enda kene kata The Encyclopædia Britannica ate: “Lo Daka di’Oyoyo hatanema ndoko dihole diateketama dia osalelo wa difesto dia Pasaka.” Naa ohomba weko lam’ele Noêle la Pasaka kema afesto w’Akristo koko weko la kioko yawo oma le atemodi wa nzambi ya kashi na? Otomami Paulo akatɛtɛ di’aha sohanya mete la kashi ata ate: “edya tshitshe atudiaka utundu w’ukama.” (Ngalatiya 5:9) Nde akatɛ Akristo wakohoka nshi ya weke ya l’olembe waki Mose ate: oso aki dikambo dia kolo le wo ne dia Nzambi akashile la ndjaka olembe ako dikambo di’Akristo. (Ngalatiya 4:10, 11) Nde ohomba w’efula wele ɛlɔ kene le Akristo wa mete dia vo tshika mboho afesto wele Nzambi kombuta dia mbaoho ndo wele la kioko yawo oma lo otemwelo wa kashi lee!
17. (a) Kakona kele kolo lo afesto ane watombola anto a weke kana wedja na? (b) Lo ndjela Bible, naa eongelo kahomba Akristo monga lato lo dikambo so na?
17 Afesto akina wa l’andja one totombolaka anto a weke. Akina tombolaka nto ndo mbishaka wedja kana elongoswamelo wa l’andja one lukumu. Koko, Bible shimbaka di’aha temola anto kana mbalenya oko wane wâtemola ndo aha kitsha dikongelo le elongoswamelo w’anto one: vo kokaka kotsha akambo wele paka Nzambi ndameme mbahomba mbakotsha. (Etsha 10:25, 26; 12:21-23; Enyelo 19:10; Jeremiya 17:5-7) Omaloko, afesto watombola anto kana olongoswamelo w’anto hotone la lolango la Nzambi, ndo Akristo a mete hawohombe monga l’atei w’afesto wa ngaso.—Romo 12:2.
18. (a) Weoho akona wa diango diakasale anto dia ditemola kana ditombola na? (b) Elembe a Nzambi atawo lo dikambo di’otemwelo one washama le weoho wa diango dia ngaso na?
18 Anto wakasale weho a diango efula dialombawo akina woho wa vo ditemola kana ditombola. Dimotshi salema l’esongo kana la mbolo. Dikina diakasalema l’ahondo wakawatele ndo mbidja asango kana esato wa diango dia l’olongo kana dia la kete loko. Tokomaka tena dimotshi dia olembe a wodja omotshi totomaka anto dia vo temola woho wa engo ka ngaso. Koko, olembe a Nzambi shimbaka ekambi ande di’aha vo ntsha akambo wa ngaso. (Etombelo 20:4, 5; Mateu 4:10) Kakona katotshaka anto a Nzambi endaka wambokoma la ntondo ka dikambo dia ngaso na?
19. (a) Naa dui diakatumi nkum’ekanga ka la Babilona le anto tshe na? (b) Enyelo kaki wa na kahomba Akristo ndjela na?
19 La Babilona k’edjedja, Nkum’ekanga Nebukadineza akake lohingo la paunyi la woke ndo l’otale efula ndo akatumi dui di’anto tshe mbolikɛ adoe. Nde akate ate: ‘Onto tshe layotona mbolitemola, ayokadjema lo diwenga dia dja y’esase.’ Koko, Bible tɛnyaka ate: elongolongo esato w’ase heberu: Shadarake, Meshake la Abedenengo wakatuni kitanyiya dui diaki nkum’ekanga. Lande na? Ne dia dui so akâtomaka dia vo temola, koko mbetawo kawo akalombaka dia vo temola paka Jehowa ndameme oto. Nzambi akawaetawo ndo akawatsha oma lo kele kaki nkum’ekanga. Lo mete, Nebukadineza akayenaka dia ekambi waki Jehowa ako takiwo l’otakanya otsha le wodja ande kana mbolamatadi kande; omaloko mbakandatumi dui dia vo mbatshika ki. (Danyele 3:1-30) Onde kolamelo y’elongolongo ako w’apami eso kema dikambo dia we mandola oka? Onde we ayenya, ndo we lawo one, mete we ambeta la dikonge di’oyoyo diaki Nzambi wedi lo kitanyiya elembe a Nzambi tshe?—Etsha 5:29.
20. Weho akona wa tolonga totshikitanyi takamba Satana lato olimu dia tokotola woho wa sho pindola elembe a Nzambi w’endana l’akambo wa dieyanelo na?
20 Mete, Satana halange dia sho kambe Jehowa. Lolango lande ele dia sho mbokambe. Nde atohembaka la wolo ande tshe dia tosokoya woho wa sho sala lolango lande, ele la ewo k’one sho tokomaka fumbe, kana ekambi wa one lakitanyiaso. (Romo 6:16) Oma lo tolonga tande ta weho la weho, tele l’atei ato tanemaka televiziɔ, sendema, weho emotshi a wɛ̂nya kame ndo wadielo w’afundelo wa mindo, Satana atosokoyaka anto l’akambo wa dieyanelo dia lasa wane wele kema atshukani ndo lo monanyi. Weho w’akambo aso mbetawomaka ndo menamaka one vo kema kolo. Tete lee, vo weko odiakelo w’elembe a Nzambi. (Heberu 13:4; Efeso 5:3-5) Onto tshe layasha l’akambo wa ngaso atetaka l’andja waki Satana wedi.
21. Naa etshelo ekina wele, endaka onto amboyakimo dia mbatsha kete nde amb’enya one nde ambeta l’andja waki Satana wedi na?
21 Eko weoho ekina w’etshelo wele andja waki Satana ambokokanya l’ahole tshe ndo wele hotone l’elembe a Nzambi. Otoyi a l’atei awo ko wodjoele a wanu. (1 Koreto 6:9, 10) Otshelo okina ko onoelo wa kândji dia ndjangenyangenya, ndo djekoleko onoelo wa foka. Oso eko weoho w’etshelo wa mindo walanya demba. Ntsha weoho w’akambo wa ngaso hotone kânga yema la dako diaki Nzambi diata ate: “toyaedia oma lo mindo tshe ya lo demba ndo ya lo nyuma.” (2 Koreto 7:1, NW) Onoshi a foka atolanyaka ki kana wolo wa demba di’asukanyi ande, nde tohindolaka olembe a Nzambi wata dia Okristo pombaka mboka onyande ngandji.—Mateu 22:39.
22. (a) Kakona kata Bible dikambo dia dikila na? (b) Dikambo kuna diele ndoko otshikitanelo lasa mbidja dikila lo demba oma lo ekimanyelo ka tedi ka l’eshisha la “nde” dikila na? (c) Kakona k’enya one ‘seka dikila’ kedikedi aha mbidja dikila lo demba lo weho tshe na?
22 Otshelo okina wambokokane l’andja w’otondo ele olelo wa dikila. Nyama y’esena yatolemaka ndo dikila diotondjami tokambemaka olimu oko mbo ya ndɛ. Tete lee, Dui dia Nzambi shimbaka olelo wa dikila. (Etatelo 9:3, 4; Akambo w’Ase Lewi 17:10) Ko kakona kakokaso mbuta dia okaloyelo wa dikila lo demba na? Anto amotshi watotaka voate: otshikitanelo weko lasa kaloya dikila lo demba la “ndɛ” dikila. Ko wonya ongo watôngaka okonyi omotshi hayokoka ndɛ l’onyo, onde onganga hatôleshaka oma lo ekimanyielo ka tedi ka l’eshisha oka? Bible toteka ate: “nyoseke . . . dikila.” (Etsha 15:20, 29) Dikambo so alangadio nembetshiya na? Naka onganga aye ambokoshimba di’aha we no wanu, onde we ayotshika no ko lo wedi okina ayowadja lo demba oma lo ekimanyielo ka tedi ka l’eshisha? Lo mete, we hotsha ngaso! Woho ako wame mbele, ‘seka dikila’ kedikedi tona dia mbidja kana kaloya dikila lo demba diaye lo weho ako tshe.
23. (a) Dikambo diakona diahombaye pome ntolo wememe na? (b) Kakona kay’enya one we ambosonola mboka kapanda na?
23 Pombaka we menya Jehowa Nzambi one lo wedi wa dikonge diande di’oyoyo mbamboyoshila la mbeta ndo one we kema la l’andja one. Oso eko dikambo diahombaye pome ntolo. Mboka kahombaye sonola ele dia kambe Jehowa ndo ntsha lolango lande. Tôngake l’okandokando dia pome ntolo kaye oko akatshe ana w’ase Isariyele amotshi wa ntondo. (1 Khumi ya Dikanga 18:21) Oho dia endaka we hakambe Jehowa, kete Satana mbakambeye. Ondo kokaka we mbuta wate: lo wedi a dikonge di’oyoyo diaki Nzambi mbeyɛ, ko kakona k’enya eongelo kaye na? Mbeta lo wedi a dikonge di’oyoyo diaki Nzambi kedikedi tshika etshelo tshe watona Nzambi ndo wele hawotonga lo dikonge diande di’oyoyo dia losembwe.
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 209]
Naa andja waki Yeso konombaka dia dikambo diawo ndo wele ambeki ande komonga wa loko na?
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 211]
Lo Bible, otemwelo a kashi menyamaka oko womoto kanga loseka lambodjo, ndo mandji ya l’andja yaheminde oko nyama ka djaudi
Etshelo w’akambo wa kolo eko djembetelo motshi y’andja waki Satana. Dikonge dia lokaki di’akambo w’okanda eko etenyi kekina k’ohomba efula
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 213]
Lam’ele etena kakôtɔ Yeso anami w’ekoko wakahotoyaka la ekoko awo l’oswe, mbokemaka dia takandoto lo ngondo ka Diɛla oke 25
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 214]
Ekambi a Nzambi wakatunyi temola lohingo lakakisha nkum’ekanga. Otoyosala la ntondo ka woho a dikambo dia ngane na?