BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • be wekelo 26 lk. 170-lk. 173 od. 4
  • Ɔmbɔla awui l’ɔnɔngɔ

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Ɔmbɔla awui l’ɔnɔngɔ
  • Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
  • Awui wa woho akɔ
  • Woho wa sala ekongelo ka sawo
    Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
  • Ɔtɔtɔmiyelo w’awui woleki ohomba
    Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
  • Kamba l’awui wakawakosha
    Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
  • Ɔtɔtɔmiyelo w’awui woleki ohomba
    Yasha lo wadielo ndo lo wetshelo
Enda awui akina
Kondja wahɔ oma lo Kalasa k’olimu wa teokrasi
be wekelo 26 lk. 170-lk. 173 od. 4

WEKELO 26

Ɔmbɔla awui l’ɔnɔngɔ

Kakɔna kahombayɛ sala na?

Lɔnga awui ayɛ lo yoho yɛnya hwe woho wɔtɔnɛ kanyi la kanyi ndo woho wɔtɔnɛtɔ l’ɛtɛkɛta wa ndjihelo kana l’oyango watayawese.

Bonde kele dikambo sɔ ohomba?

Naka tokanyi mɔmbwama l’ɔnɔngɔ, kete ampokami hawotonga la pâ dia mboka, dia mbetawɔ ndo dia tiohɔka.

LA NTONDO ka wɛ kongɛ awui l’ɔnɔngɔ, wɛ la dia monga l’oyango ɔmɔtshi lo yimba. Onde oyango ayɛ ekɔ tsho wa mbisha anto akina elembetshiyelo wendana la dui dimɔtshi dia lânde, ɛnyɛlɔ, dietawɔ, dionga, kana dikoka dimɔtshi? Onde vɔ wekɔ wa mbewoya yoho mɔtshi ya lɔkɛwɔ kana ya lɔsɛnɔ? Onde wɛ nangaka sukɛ kana manya kanyi mɔtshi? Onde oyango ayɛ ekɔ wa tshutshuya anto dia monga la lowando lo dikambo dimɔtshi kana dia vɔ mbɔsa yɛdikɔ mɔtshi? Oyadi wɛ ekɔ lo tɛkɛta la ntondo k’onto ɔtɔi kana ka lemba l’anto, dia wɛ sala dui sɔ dimɛna, wɛ la dia mbeya kɛnɛ kambowoshilaka la mbeya lo dikambo diatɛkɛtayɛ ndo woho wadiɔsawɔ. L’ɔkɔngɔ wa wɛ sala dikambo sɔ, kongɛ awui ayɛ lo yoho yayokokimanyiya dia kotsha oyango ayɛ.

Lo kɛnɛ kendana l’olimu waki Saulo (Paulo) la Damasɛkɛ, Etsha 9:22 mbutaka dia nde “akatewadia asi Juda wakaladi la Damaseke; akawatela hwe ati: Jesu keli Kristu.” Djembetelo ya shikaa shɔ yaki nto l’awui akɔna? Oko wakadiɛnya ɔkɔndɔ w’olimu wakayokambaka Paulo l’ɔkɔngɔ l’Atiyɔka ndo la Tɛsalɔnika, nde akakambe ntondo la woho ɔnɛ wakandeyaka di’ase Juda waketawɔka Afundelo w’ase Hɛbɛru ndo kɛnɛ kata Afundelo asɔ dikambo dia Mɛsiya. Oma lâsɔ, Paulo akasɔnɛ tenyi diatɛkɛta dia lɔsɛnɔ ndo di’olimu wa Mɛsiya oma l’Afundelo asɔ. Nde akate awui w’oma lo tenyi sɔ ndo mbaɛdika la kɛnɛ kakatombe mɛtɛ lo dikambo dia Yeso. L’ekomelo, nde akakomiya lo yoho yokɛma hwe dia Yeso mbele Kristo, kana Mɛsiya. (Etsha 13:16-41; 17:2, 3) Naka wɛ lawɔ ayɔmbɔla awui wa mɛtɛ wa lo Bible l’ɔnɔngɔ, kete anto akina wayokoka mbaetawɔ.

Woho wa kongɛ sawo. Onto koka nɔnga awui lo toho totshikitanyi tele ɔlɔlɔ. Naka wɛ ambɛna dia ekɔ ɔlɔlɔ le yɛ, kete wɛ koka kamba la toho totshikitanyi osangɔ akɔ ɔtɔi. Enda toho tɔmɔtshi takoka kamba layɛ.

Ɔlɔngɛlɔ wa tenyi dia sawo. Dikambo sɔ nɔmbaka dia kongɛ awui ayɛ lo tenyi, ndo etenyi tshɛ la dia kokimanyiya dia kotsha oyango ayɛ. Tenyi sɔ koka monga awui woleki ohomba wayokimanyiya di’anto shihodia sawo diayɛ. Diɔ koka monga tokanyi totshikitanyi tasukɛ kana tahasukɛ dikambo dimɔtshi. Lo kana yimba dikambo di’ampokami kana di’oyango ayɛ, wɛ koka kotsha kana minya awui amɔtshi oyadi kânga vɔ mbɔtɔnɛka la sawo diayɛ.

Tɔshi ɛnyɛlɔ k’ɔlɔngɛlɔ w’awui lo tenyi. Naka wɛ ekɔ lo mbisha sawo dia mondo diendana la lokombo la Nzambi, kete wɛ koka monga l’ɛtɛ w’awui ɛnɛ: (1) lande na ekɔ ohomba mbeya lokombo la Nzambi, (2) naa lokombo laki Nzambi, ndo (3) ngande wakokaso nɛmiya lokombo lɔsɔ.

Sho koka mbeka awui efula wendana l’ɔlɔngɛlɔ w’awui wa lo sawo lo tenyi lo sɛdingola ekanda watotondjɛ ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ’ dia sho mbeka l’anto Bible lawakawɔ. (Mat. 24:45) Ekanda ɛsɔ mongaka mbala efula la lofulo lɔmɔtshi l’asawo, kana l’ɛtɛ w’awui wakoka kimanyiya ambeki dia monga la kanyi lo atshina w’akambo wa mɛtɛ watɛkɛtama lo Bible k’otondo. Lo ekanda wa weke, tshapita tshɛ kahanyema l’ɛtɛ w’awui wahɔnyi. Dui tshɛ diɔmbwami l’etenyi kɛmɔtshi nɔngɔsɔlaka ombeki dia mboka awui wayela ndo mbokimanyiyaka dia monga la kanyi ya kɛnɛ tshɛ kotami.

Kiɔkɔ ndo etombelo. Mɛnya kiɔkɔ ya dikambo la etombelo adiɔ ekɔ yoho kina ya mɔmbɔla awui l’ɔnɔngɔ.

Naka wɛ ekɔ lo kimanyiya onto lalanga nyomoleka sɛdingola etombelo w’oma lo dikambo dimɔtshi diasalande kana diasangoyande sala, kete yoho nyɛ koka monga l’etombelo w’ɔlɔlɔ. Tukedi tshapita 7 mbishaka ɛnyɛlɔ koleki dimɛna lo dikambo sɔ. Tshapita nyɛ kɔndɔlaka l’ɔlɔlɔ tshɛ dikambo di’ɔlɔngɔ a pami ɔmɔtshi wa djele “laki kundjala la yimba” (ɔsɔ ekɔ kiɔkɔ) lakonana la womoto kanga loseka ndo lakadiɛnɛ heyama (etombelo).​—Tuk. 7:7.

Dia ndeka tɔtɔmiya dikambo, wɛ koka mɛnya otshikitanu wele lam’asa mpokoso yahomana la wanɛ watona kɛndakɛnda lo mboka ya Jehowa l’ɛlɔlɔ wakondja wanɛ wahokamɛ awui wa Jehowa. Oma l’ekimanyielo ka nyuma ka Jehowa, Mɔsɛ akɛnya otshikitanu ɔsɔ lam’akandatɛkɛta la ntondo ka wodja w’Isariyɛlɛ la ntondo ka vɔ mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka.​—Euh., tshap. 28.

Mbala mɔtshi, ekɔ dimɛna efula tatɛ sawo diayɛ la mɛnya dikambo dimɔtshi (etombelo) ko l’ɔkɔngɔ wɛ ndjɛnya kɛnɛ kakonya lo dikambo sɔ (kiɔkɔ). Kɛsɔ nɔmbaka mbala efula dia wɛ tɛkɛta di’okakatanu ɔmɔtshi ndo mɛnya woho wokokiwɔ kandɔma.

Okakatanu la okandwelo. L’esambishelo, naka wɛ ekɔ lo tɛkɛta l’onto dikambo di’okakatanu ɔmɔtshi wele l’anto ko wɛ mbɛnya di’okandwelo w’oshika wekɔ, kete nde ayonga suke dia kohokamɛ. Wɛmɛ koka monyiya dikambo diakɔ kana wɛ tɛkɛta dikambo dionyisha onto ndamɛ.

Dikambo diakɔ koka monga dia mbeya bonde katshunda ndo kavɔ anto, bonde kambofulanɛ awui wa ngala kana wa diɛngiya l’andja w’otondo. Lâsɔ kema ohomba tɛkɛta efula dia mɛnya di’anto wekɔ l’ekakatanu ɛsɔ nɛ dia ekɔ akambo wɛnama hwe. Tatɛ tsho la tɛkɛta di’okakatanu akɔ ndo ɛnya okandwelo washa Bible.

Lo wedi okina, koka monga ko okakatanu akɔ mendanaka paka l’onto ndamɛ, ɛnyɛlɔ ekakatanu wendana l’ombutshi wodia ana ndamɛ, l’ɔkɔmwɛlɔ woye oma lo hemɔ kɛmɔtshi ka wolo, kana l’ɔhɛnyɔhɛnyɔ w’oma le onto okina. Dia wɛ mbeya kimanyiya onto ɔsɔ, wɛ pombaka ntondo monga ompokami w’ɔlɔlɔ. Bible mbewoyaka awui efula w’ohomba wendana l’ekakatanu ɛsɔ tshɛ. Koko pombaka kamba l’awui akɔ la shɛnɔdi. Di’anto akina kondja wahɔ oma lo sawo diayɛ, ekɔ ohomba wɛ mbuta akambo wakokawɔ sala. Lembetshiya hwe kana okandwelo wawɛnyayɛ wekɔ wa pondjo, wa lo tshanda mɔtshi tsho, kana wɛnya tsho woho wa ndɔshana l’okakatanu wahakandɔmaki lo dikongɛ nɛ di’akambo. Lo wedi okina, yashikikɛ dia yoho yakanayɛ l’onto yimba oma l’ekimanyielo k’Afundelo ayosukɛ ɛtɛkɛta ayɛ wa ndjihelo. Naka wɛ hasadi ngasɔ, kete okandwelo wawoshayɛ ɔsɔ hatonga ndoko la wahɔ le nde.

Yoho yakayahɔnaka awui. Awui amɔtshi nɔmbaka dia mɔmbwama lo ndjela woho wakawayahɔnaka. Ɛnyɛlɔ, lo dibuku di’Etumbelu, vɔ kɔndɔla Asui Dikumi paka lo ndjela woho wakawayahɔnaka. Lo Heberu tshapita 11, ɔpɔstɔlɔ Paulo akashile apami la wamato waki la mbetawɔ lo ndjela woho wakawayasɛnaka.

Naka wɛ kɔndɔla awui lo ndjela woho wakawayasalemaka, kete dui sɔ diayokimanyiya ampokami ayɛ dia shihodia woho wakatombe awui amɔtshi. Kɛsɔ salemaka oyadi l’ɛkɔndɔ wa nshi nyɛ kana l’awui waketaka lo nshi yakafundamaka Bible. Lâsɔ, wɛ koka sɔhanya woho wakayahɔnaka awui la kiɔkɔ y’awui akɔ ndo l’etombelo wakonge. Naka wɛ nangaka tɛkɛta awui wata Bible dia wayosalema lo nshi yayaye, kete ondo ayonga wɔdu le ampokami ayɛ dia vɔ koyela dimɛna ndo kimɛ awui akɔ naka wɛ mbakɔndɔla lo woho wayowotasalemaka.

Nɔnga awui lo woho wakawayasalemaka, halembetshiya dia mbala tshɛ wɛ pombaka tatɛ oma ko tshatelo. Mbala mɔtshi, mbeyaka monga dimɛna efula tatɛ ɔkɔndɔ ɔmɔtshi la dui dimɔtshi di’ohomba efula dia lɔkɔ. Ɛnyɛlɔ, lam’akɔndɔlayɛ dui dimɔtshi diakakomɛ onto ɔmɔtshi, wɛ koka tatɛ l’etena kakɔtɔ kɔlamelo yande otsha le Nzambi l’ohemba. Oma l’ɔkɔngɔ wa nomialomia nsaki l’ekimanyielo k’etenyi k’ɔkɔndɔ kɛsɔ, wɛ koka ndjɔkɔndɔla kɛnɛ kakayokonyaka lo dikambo sɔ lo ndjela woho wakayahɔnaka awui.

Ɔsɔnwɛlɔ w’awui wa mbidja lo sawo. Oyadi ngande wayoyokongɛ awui, enda ɔlɔlɔ dia kamba paka l’awui wɔtɔnɛ la kɛnɛ katɛkɛtayɛ. Awui wasɔnayɛ dia tɔmbɔla la dia mbɔtɔnɛ la lokanyi loleki ohomba la lo sawo diayɛ. Kanyiya nto dikambo di’anto wele l’atei w’ampokami ayɛ. Le olui ɔmɔtshi w’anto, dikambo dimɔtshi dia lânde koka monga ohomba efula, koko le olui okina w’anto diɔ koka monga ko bu ohomba efula. Wɛ la dia ndjashikikɛ di’awui tshɛ wakayasɔnyi wayokokimanyiya dia kotsha oyango ayɛ. Naka wɛ hatshe ngasɔ, kete sawo diayɛ hatonga dimɛna ndo diɔ koka monga ko hongi l’etombelo w’amɛna.

Lam’asalayɛ eyangelo, wɛ koka tana awui efula w’amɛna wendana la sawo diayɛ. L’atei w’awui asɔ, angana wayokamba layɛ na? Naka sawo diayɛ monga l’awui wamboleka efula, kete wɛ hatokotsha oyango ayɛ. Naka wɛ sɔna awui woleki ohomba angana ato ko wɛ mbaɔmbɔla dimɛna, kete anto wayoleka mbohɔka awui asɔ esadi eto oleki wɛ monga l’awui efula ko mbaɔmbɔla lowango lowango. Kɛsɔ hɛnya di’ɔnɛ paka awui wakatakonge ato mbahombaso tɛkɛta. Koko tɛnake awui asɔ wakoshimba dia wɛ kotsha oyango ayɛ. Enda woho wakɔtshiyama awui wa ngasɔ la yewɔ tshɛ l’ɛkɔndɔ wa lo Bible wa lo Mako 7:3, 4 ndo lo Joani 4:1-3, 7-9.

Lam’amɔyɛ oma lo dui dimɔtshi otsha lo dui dikina, enda ɔlɔlɔ di’aha mbeta la shamanya polo nd’ampokami ayɛ ndjoshisha woho watɔmbwama lokanyi. Dia tokanyi kakatana, wɛ la dia mbeya woho wa mimɔ oma lo kanyi mɔtshi otsha lo kanyi kina. Wɛ koka kakatanya tokanyi tayɛ lo kamba la tshɛkɛta mɔtshi kana l’etelo k’otondo kɛnya diɔtɔnganelo diele lam’asa tokanyi takɔ. L’ɛtɛkɛta efula, ekɔ tɔtɛkɛta kana ditelo efula diakakatanya awui diakokaka mɛnya diɔtɔnganelo diele lam’asa kanyi y’oyoyo la nyɛ yakatɛkɛtami la ntondo.

Wɛ ayokotsha oyango ayɛ, naka wɛ kamba l’awui wɔtɔnɛ la kɛnɛ katɛkɛtayɛ ndo naka wɛ nɔnga awui akɔ dimɛna l’ɔnɔngɔ.

YAMBOLA WATE . . .

  • Naa oyango watamawese?

  • Onde dui tshɛ dioleki ohomba mendanaka l’oyango ɔsɔ?

  • Etena kasɔnami awui, onde dimi mbidjaka yimba l’ehomba w’ampokami ami?

  • Onde lakalɔngi awui lo woho wakoka ampokami ami mbeya esadi eto ɔnɛ lambeta oma lo kanyi mɔtshi otsha lo kanyi kina?

OKAMBELO: L’ɔkɔngɔ wa wɛ mbadia wekelo ɔnɛ, vusolawɔ aha la tshɔ lowango amboleka, ndo eya wɛmamɛ kanyi ya l’odingɔ tshɛ. Enda woho wakokimanyiya odingɔ tshɛ dia kotsha oyango wa wekelo w’otondo.

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto