Okonde ayoyemala la ntondo ka kiti k’elombwelo?
“Lam’ayuya On’a untu lu lutumbu landi, la andjelo tshe kame la ndi, ndi ayudjase lu kiti ka diulelu ka lutumbu landi.”—MATEU 25:31.
1-3. Ɔkɔkɔ akɔna wele laso wahombaso monga la kanyi y’ɔlɔlɔ lo dikambo dia losembwe na?
‘ONDE LAYOYALA L’ONONGO KANA KEMA?’ Yambalo y’anto efula kotɔmaka lam’okawɔ nsango ya woho wahembolawɔ enongo ɛmɔtshi lo tuminadi. Toshushi la anomboyi mbeyaka ndjatshutshuya dia monga la losembwe, ko onde losembwe mɛtɛ mbahemɛka nshi tshɛ? Onde wɛ atôkaka watɛkɛta dia wɛngiya la shɔnɔdi yasalema lam’ahembolawɔ enongo ɛmɔtshi? Wɛngiya wa ngasɔ kema dikambo di’ɛlɔ la lui, oko wɛnaso lo wɛɛla wa Yeso wofundami lo Luka 18:1-8.
2 Oyadi kakɔna tshɛ kamboyɛnaka lo woho wahembola anto enongo kana sambola akambo, lembetɛ ɛtɛkɛta ɛnɛ wa ndjihelo waki Yeso: “[Nzambi, NW] hasombweya esonami andi watûlelelaka ndu la yanyi ndu l’utshu, . . . ? Dimi lambunyutela nti: Ndi ayâsombweya esadi. Keli lam’ayuya On’a untu, ndi [oko]tana mbetawo la kete [oka]?”
3 Mɛtɛ, Jehowa ayosala tshɛ dia sambwɛ̂ ekambi ande l’ɔkɔngɔ diko. Ndo Yeso mbele l’atei wa dikambo sɔ, djekoleko l’etena kaso kɛnɛ, nɛ dia tekɔ lo sɛna lo “nshi y’ekumelu” ya dikongɛ dia kɔlɔ dia nshi nyɛ. Kem’edja nto, Jehowa ayokamba l’Ɔnande la nkudu dia minya akambo wa kɔlɔ tshɛ oma lanɛ la nkɛtɛ. (2 Timote 3:1; 2 Tesalonika 1:7, 8; Enyelo 19:11-16) Sho kokaka shihodia ɔkɛndɛ wa Yeso oma l’ɔtɔi ɔmɔtshi a l’atei a wɛɛla wa komelo wakandasha, wɛɛla welɛwɔ mbala efula ɔnɛ: wɛɛla w’ɛkɔkɔ la mbudi.
4. Kakɔna kakatakanyiyaka ntondo lo kɛnɛ k’endana l’etena k’ekotshamelo ka wɛɛla w’ɛkɔkɔ la mbudi, ko lande na kayangaso sɛdingola wɛɛla ɔsɔ kakianɛ? (Tukedi 4:18)
4 Aya edja efula keso lo kanyiya ɔnɛ wɛɛla ɔsɔ nembetshiyaka wodjaselo wa Yeso l’okudi oko Nkumekanga l’ɔnɔnyi 1914, ndo tatɛ oma l’etena kɛsɔ, nde ekɔ lo nomboya anto—asha wanɛ wayaɛnya dia vɔ wekɔ oko ɛkɔkɔ lɔsɛnɔ la pondjo ndo wa mbudi nyɔi ka pondjo. Koko, naka sho nyomɔsɛdingola wɛɛla ɔsɔ nto, kete tayokondja kanyi y’oyoyo yambɔlɔngɔswama lo kɛnɛ k’endana l’etena k’ekotshamelo ka wɛɛla akɔ ndo kɛnɛ katawɔ lɔkɔ. Kanyi shɔ y’oyoyo keketshaka ohomba w’olimu aso w’esambishelo ndo kitshimudi ya kɛnɛ kasala anto la ntondo ka lokumu l’ɔlɔlɔ. Dia sho mɛna ɔkɔkɔ watotshutshuya dia sho mana wɛɛla ɔsɔ fundo lo yoho shɔ, nyɛsɔ tɔsɛdingole kɛnɛ kɛnya Bible lo dikambo dia Jehowa nde la Yeso, vɔ akɔ ahende oko Nkumi ya Dikanga la Toshushi.
Jehowa Mbele Shushi Yaheme Lâdiko dia Tshɛ
5, 6. Lande na kasunganadiɔ dia sho mbɔsa Jehowa oko Nkumekanga ndo Shushi?
5 Jehowa ekɔ lo mbolɛ la wolo tshɛ lâdiko di’andja w’otondo ndo dia ditongami tshɛ. Oko wende kema l’etatelo ndo l’ekomelo, nde ekɔ “Nkumekanga ka pon[d]jo.” (1 Timɔteyo 1:17, Dyookaneelo dy’oyooyo; Osambu 90:2, 4; Enyelo 15:3) Nde ekɔ la lowandji la mbidja ɛlɛmbɛ ndo mbakotsha. Koko, lowandji lande mboshaka lɔkɛlɛngɛ la nde ndjâla Shushi. Isaya 33:22 mbutaka ɔnɛ: “[Jehowa, NW] keli [shushi yaso, NW], keli umbidji asu w’elembe. Ndi keli khum’ekanga kasu, ndi kayutushimbela.”
6 Oma ko nshi y’edjedja, ekambi wa Nzambi mbeyaka ɔnɛ Jehowa mbele shushi yahembola enongo la ewanu. Oko ɛnyɛlɔ, l’ɔkɔngɔ wa “[Shushi ya, NW] kete tshe” menda djembetelo y’endana la kɔlɔ kakasalaka Sɔdɔma la Ngɔmɔra, nde akɛnyi ɔnɛ anto wa lɛkɔ sunganaka nanyema ndo nde akakotsha yɛdikɔ shɔ ya losembwe. (Etatelu 18:20-33; Jobo 34:10-12) Dikambo sɔ pombaka tokeketsha mɛtɛ dia sho mbeya ɔnɛ Jehowa ekɔ Shushi ya losembwe yakoka kotsha tɛdikɔ tande nshi tshɛ!
7. Woho akɔna wakasalaka Jehowa akambo oko Shushi lam’akandɔtɔnganɛka l’Isariyɛlɛ?
7 L’Isariyɛlɛ w’edjedja, Jehowa ndamɛ akahembolaka enongo tena dimɔtshi. Otoyoyala lo nshi shɔ, shi tshike wɛ otokeketshama lo mbeya ɔnɛ Shushi ya kokele ekɔ lo sambola akambo? (Akambu w’Asi Lewi 24:10-16; Walelu 15:32-36; 27:1-11) Ndo nto, Nzambi akakimɔ “adjangu” ande waki tshɛ ɔlɔlɔ dia ndakanya anto woho wa vɔ pembolaka enongo. (Akambu w’Asi Lewi 25:18, 19; Nehemiya 9:13; Esambu 19:9, 10; 119:7, 75, 164; 147:19, 20) Nde ekɔ “[Shushi ya, NW] kete tshe,” ɔnkɔnɛ dikambo sɔ tendaka sho tshɛ.—Heberu 12:23.
8. Ɛnɛlɔ kakɔna k’ohomba kakɛnyi Danyɛlɛ?
8 Lo dikambo sɔ, tekɔ la djembetelo y’oma le “onto lakadiɛnyi la asho ande ndamɛ.” Lo ɛnɛlɔ kakawawɛnya, omvutshi Danyɛlɛ akɛnyi nyama ya pango yaki didjidji dia mandji la waolelo wa l’andja ɔnɛ. (Danyele 7:1-8, 17) Nde akate nto ate: “Wakakitsha kiti ya waulelu, ku [T]angu [A]ndja akadjase.” (Danyele 7:9) Tolembete ɔnɛ Danyɛlɛ akɛnyi kiti ya waulelu “ku [T]angu [A]ndja [Jehowa] akadjase.” (Sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Ohotokoyambola wɛmɛ wate: ‘Onde Danyɛlɛ akɛnaka Nzambi amboyala Nkumekanga?’
9. Naa kitshimudi mɔtshi yele la tshɛkɛta ‘mbidjasɛ lo kiti ka diolelo’? Sha diɛnyɛlɔ dimɔtshi.
9 Lam’alaso ɔnɛ onto ɔmɔtshi “akadjase” lo kiti ka diolelo, sho kokaka kanyiya ɔnɛ nde akayala nkumekanga, nɛ dia Bible kambaka la tshɛkɛta ya ngasɔ lo yoho shɔ mbala efula. Oko ɛnyɛlɔ: “Lam’akandayala [Zimiri] khum’ekanga, ndi akadjase lu kiti ka diulelu, . . . ” (1 Khumi ya Dikanga 16:11; 2 Khumi ya Dikanga 10:30; 15:12; Jeremiya 33:17) Pɔlɔfɛsi kɛmɔtshi k’endana la Mɛsiya kakate ɔnɛ: “Ndi . . . ayudjase lu kiti kandi ka diulelu, ayulela.” (Sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Ɔnkɔnɛ, ‘mbidjasɛ lo kiti ka diolelo’ kokaka nembetshiya ɔnɛ ndjâla nkumekanga. (Zekariya 6:12, 13) Vɔ mbutaka ɔnɛ Jehowa ekɔ Nkumekanga kodjashi lo kiti ka diolelo. (1 Khumi ya Dikanga 22:19; Isaya 6:1; Enyelo 4:1-3) Nde mbele “Nkumekanga ka pondjo.” Koko, lam’ele nde akɛnya lowandji lande lo yoho y’oyoyo, sho kokaka mbuta ɔnɛ nde aya Nkumekanga, wate kana oko nde ambodjasɛ nto lo kiti kande ka diolelo.—1 Ekondo 16:1, 31; Isaya 52:7; Enyelo 11:15-17; 15:3; 19:1, 2, 6.
10. Naa ɔkɛndɛ wa ntondo waki la nkumi ya dikanga ya l’Isariyɛlɛ? Sha ɛnyɛlɔ.
10 Koko, dikambo dimɔtshi di’ohomba efula diɔ nɛ: Ɔkɛndɛ wa ntondo waki la nkumi ya dikanga ya lo nshi ya ntondo aki dia mpokamɛ enongo ndo mbahembola. (Tukedi 20:8; 29:14) Ohɔ woho wakahembola Sɔlɔmɔna onongo la lomba tshɛ lam’akasusanaka amato ahende ɔna ɔmɔtshi l’ashashi. (1 Khumi ya Dikanga 3:16-28; 2 Ekondo 9:8) Luudu lande lɔmɔtshi la lowandji laki “mbalasa ka kiti ka diulelu, lene akandâlaka akambu,” lɔ lakelamɛka nto ɔnɛ “mbalasa k’alelu k’akambu.” (1 Khumi ya Dikanga 7:7) Jerusalɛma akelamɛka ɔnɛ dihole ‘diakakitshama kiti y’elombwelo.’ (Osambu 122:5) Mɛnamaka hwe dia, ‘mbidjasɛ lo kiti ka diolelo’ kokaka nembetshiya nto ɔnɛ monga la lowandji la sambola akambo kana pembola enongo.—Etumbelu 18:13; Tukedi 20:8.
11, 12. (a) Wodjaselo wa Jehowa lo kiti, oko watɛkɛtamadiɔ lo Danyele tshapita 7, aki la kitshimudi yakɔna? (b) Woho akɔna washikikɛ avɛsa akina ɔnɛ Jehowa mbidjasɛ dia sambolaka akambo?
11 Totokokalola kakianɛ lɛnɛ akɛnyi Danyɛlɛ ‘Tango Andja odjashi.’ Danyele 7:10 mbutaka nto ɔnɛ: “[Tuminadi takadihɔ, NW], wakafula abuku.” Eelo, Tango Andja akasambolaka dikambo dia mandji ya l’andja ɔnɛ ndo di’Ɔna onto ɔnɛ nde sunganaka mbolɛ. (Danyele 7:13, 14) Oma lâsɔ, ‘Tango Andja akayi, ko akayosambola dikambo di’ekilami ɔnɛ vɔ mboyingi,’ ekilami akɔ kɛdikɛdi wanɛ wasungana mbolɛ nkɛtɛ kâmɛ l’Ɔna onto. (Danyele 7:22) L’ɔkɔngɔ diko, “Tuminadi takadihɔ” ko wakɔshi yɛdikɔ ya mbisha lowandji la komelo la l’andja ɔnɛ dilanya.—Danyele 7:26, NW.a
12 Omalɔkɔ, woho wakɛnyi Danyɛlɛ Nzambi ‘odjashi lo kiti ka diolelo’ nembetshiyaka oyelo ande dia ndjosambola akambo. Edja efula la ntondo ka Danyɛlɛ, Davidi akembe ate: “We [Jehowa] akashikike dikambu diami ndu ololo ami. We katudjaseka lu kiti ka diulelu asambula akambu w’ololo.” (Osambu 9:4, 7) Ndo Joele akafunde ate: “Wedja wamo, watshu utsha l’ukidi wa Jehoshafata, ne dia leko kayumutudjase [dimi Jehowa] dia numbuya wedja tshe wâdingi.” (Joele 3:12; ɛdika la Isaya 16:5.) Yeso nde la Paulo wakemala la ntondo ka tuminadi, lɛnɛ akahombaka onto ɔmɔtshi mbidjasɛ dia mpokamɛ dikambo ndo dihembola kana disambola.b—Joani 19:12-16; Etsha 23:3; 25:6.
Dihole Diele la Yeso
13, 14. (a) Naa eshikikelo kele l’ekambi wa Nzambi kɛnya ɔnɛ Yeso akahombe monga Nkumekanga? (b) Etena kakɔna kakadjasɛ Yeso lo kiti kande ka diolelo, ndo lo yoho yakɔna yakandatatɛ mbolɛ oma l’ɔnɔnyi 33 T.D. polo ndo lo nshi nyɛ?
13 Jehowa ekɔ Nkumekanga la Shushi. Ko Yeso ênde? Ondjelo wakaye dia ndjewoya losango l’eotwelo kande akate ate: “[Jehowa Nzambi, NW] ayuwusha kiti ka diulelu ka Davidi tshendi. Ndi ayulela . . . pundju.” (Luka 1:32, 33) Yeso akahombe ndjâla okitɔ wa pondjo wa lowandji laki Davidi. (2 Samuele 7:12-16) Nde akahombe mbolɛ oma k’olongo, nɛ dia Davidi akate ate: “Jehowa akatɛ Nkumɛmi ate: ‘Djasɛ lo lonya lami l’omi edja ndo lam’ayomokitsha atunyi ayɛ oko kihona k’ekolo ayɛ.’ Danga dia wolo ayɛ, Jehowa ayoditoma oma lo Siɔna, ata ate: ‘Ntshɔka tôle l’atei w’atunyi ayɛ.’ ”—Osambu 110:1-4, NW.
14 Etena kakɔna kakahombe dikambo sɔ salema na? Yeso kombolɛ oko Nkumekanga lam’akinde oko onto lanɛ la nkɛtɛ. (Joani 18:33-37) L’ɔnɔnyi 33 T.D., nde akavu, akolwama, ndo akadɛ l’olongo. Heberu 10:12 mbutaka ɔnɛ: “Kristu, lam’akandayakimo etena otoi uku ulambu wa kolo, ndi akatudjase lu lunya la pami la [Nzambi, NW].” Lowandji lakɔna lakandakondja na? ‘Nzambi akawodjasha lo lonya lande l’omi lo ahole wa l’olongo, lâdiko di’ɛnɛnɛ tshɛ, mandji tshɛ, nkudu tshɛ, waolelo tshɛ . . . nde akawosha etshumanelo dia nde ndjâla owandji lâdiko dia diangɔ tshɛ.’ (Efeso 1:20-22) Lam’ele Yeso akakondja lowandji l’etena kɛsɔ lâdiko di’Akristo, Paulo akakoke funda ɔnɛ Jehowa ‘akatotshungola oma lo wolo wa wodjima ndo akatɔtɔlɛ otsha lo diolelo di’Ɔnande la ngandji.’—Kolosai 1:13; 3:1.
15, 16. (a) Lande na kataso ɔnɛ Yeso kondjala Nkumekanga ka Diolelo diaki Nzambi l’ɔnɔnyi 33 T.D.? (b) Etena kakɔna kakamɛ Yeso mbolɛ lo Diolelo diaki Nzambi?
15 Koko l’etena kɛsɔ, Yeso kokamba olimu oko Nkumekanga ndo oko Shushi ya wedja tshɛ. Nde akadjasɛ suke la Nzambi, akongɛ etena ka nde tatɛ kamba olimu oko Nkumekanga ka Diolelo diaki Nzambi. Paulo akafunde ɔnkɔnɛ lo dikambo diande: “Ondjelo akona akandatela etena kemotshi ati: Udjase lu lunya lami la pami, edja ndu lam’ayumete atunyi aye kihuna k’ekulu aye?”—Heberu 1:13.
16 Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ lo sambisha tolembetelo efula tɛnya ɔnɛ etena kakakongaka Yeso kakakomɛ l’ɔnɔnyi 1914, lam’akandayala owandji wa Diolelo diaki Nzambi dia l’elongo wahɛnama. Enyelo 11:15, 18 mbutaka ɔnɛ: “Diulelu dia la kete nye diambuyala dia Khumesu, la dia Kristu kandi. Ndi ayulela pundju pundju.” “[Koko] wedja . . . wakuki kele, ku kele kaye kakayi.” Eelo, wedja wakokana nkɛlɛ lam’asawɔ l’etena kakalɔ̂maka Ta dia Ntondo di’Andja w’Otondo. (Luka 21:24) Ata, adidimu wa nkɛtɛ, elando, ndjala ya kasha, la akambo akina wa woho ɔsɔ wɛnaso tatɛ oma l’ɔnɔnyi 1914 shikikɛka ɔnɛ Yeso ekɔ lo mbolɛ kakianɛ lo Diolelo diaki Nzambi, ndo ekomelo k’andja ɔnɛ kaya suke.—Mateu 24:3-14.
17. Akambo akɔna w’ohomba wambotoshikikɛ?
17 Lo hiembola: Sho kokaka mbuta ɔnɛ Nzambi mbidjasɛ lo kiti ka diolelo oko Nkumekanga, koko lo yoho kina, nde kokaka mbidjasɛ lo kiti kande ka diolelo dia nomboya. L’ɔnɔnyi 33 T.D., Yeso akadjasɛ lo lonya l’omi la Nzambi, ndo kakianɛ, nde aya Nkumekanga ka Diolelo. Ko onde Yeso, ɔnɛ lôlɛ kakianɛ oko Nkumekanga, ekɔ lo kamba nto oko Shushi? Ndo lande na katenda dikambo sɔ, djekoleko l’etena kɛnɛ?
18. Djembetelo yakɔna yɛnya ɔnɛ Yeso akahombe ndjâla Shushi?
18 Jehowa, ɔnɛ lele la lotshungɔ la sɔnɔla toshushi, akasɔnɔla Yeso oko Shushi yakitanyiya adjango ande. Yeso akɛnya dui diakɔ sɔ lam’akandatɛkɛtaka dikambo di’anto wôlɔ lo nyuma ate: “Papa halumbuya untu, keli ndi akasha Ona elumbwelu tshe.” (Joani 5:22) Koko, elombwelo kaki Yeso hakomɛ paka lo woho ɔsɔ oto, nɛ dia nde ekɔ shushi ya wanɛ wasɛna ndo wakavu. (Etsha 10:42; 2 Timote 4:1) Lushi lɔmɔtshi, Paulo akate ate: “[Nzambi] akasonola lushi la numbuya wa la kete, uku elumbwelu k’ololo l’anya w’untu lakandasonola. Ndi akenya antu tshe dikambu ne, ne dia ndi akawulula uma lu nyoi.”—Etsha 17:31; Osambu 72:2-7.
19. Lande na kakokaso mbuta l’ɔlɔlɔ tshɛ ɔnɛ Yeso mbidjasɛ dia nomboya?
19 Lâsɔ, shi taya l’ɔkɔkɔ wa mbuta ɔnɛ Yeso mbidjasɛ lo kiti kande ka diolelo ka lotombo dia kotsha ɔkɛndɛ w’oshika wa Shushi? Eelo. Yeso akatɛ apɔstɔlɔ ate: “Lu lushi layuyala andja w’uyuyu, lam’ayudjase On’a untu lu kiti ka diulelu ka lutumbu landi, ndu nyu nyayudjase lu kiti ya diulelu dikumi la hyendi, nyayulumbuya wedja dikumi la ehendi wa Isariyele.” (Mateu 19:28, sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Kânga mbaya Yeso Nkumekanga ka Diolelo nshi nyɛ, olimu ande okina wofundami lo Mateu 19:28 wayosalema lam’ayondodjasɛ lo kiti ka diolelo dia nomboya anto l’edja ka Diolelo di’Ɛnɔnyi Kinunu. L’etena kɛsɔ mbayondolomboya anto tshɛ, anto w’ɛlɔlɔ l’anto wa kɔlɔ. (Etsha 24:15) Ekɔ ɔlɔlɔ dia nama dikambo sɔ lo timba taso lam’ayangaso sɛdingola wɛɛla ɔmɔtshi waki Yeso wɔtɔnɛ l’etena kaso kɛnɛ ndo la nsɛnɔ yaso.
Wɛɛla Akɔ Ɔsɔ Atawɔ?
20, 21. Kakɔna kakambola apɔstɔlɔ waki Yeso kɔtɔnɛ l’etena kaso kɛnɛ, ndo dikambo sɔ totshutshuyaka dia sho mumbola dimbola diakɔna?
20 Yema la ntondo ka Yeso mvɔ, apɔstɔlɔ ande wakawombola ɔnɛ: “Etena kakona kayuyala akambu aso? Ayuyala djimbitelu yakona ya [wôngelo ayɛ ndo ya tena di’ekomelo dia dikongɛ di’akambo nɛ, NW]?” (Mateu 24:3) Yeso akatatshi akambo wa weke wayosalema lanɛ la nkɛtɛ la ntondo k’‘ekomelo ndja.’ Yema la ntondo k’ekomelo kɛsɔ ndja, wedja wayɛna “On’a untu ayayi lu wangi wa l’ulungu la wulu ndu la lutumbu la wuki.”—Mateu 24:14, 29, 30.
21 Ko kakɔna kayosala wedja lam’ayokoma Ɔna onto lo lotombo lande? Nyɛsɔ toyange okadimwelo l’atei a wɛɛla w’ɛkɔkɔ la mbudi, wɛɛla akɔ ɔsɔ tatɛka l’ɛtɛkɛta ɛnɛ: “Lam’ayuya On’a untu lu lutumbu landi, la andjelo tshe kame la ndi, ndi ayudjase lu kiti ka diulelu ka lutumbu landi. Wedja tshe wayusanganyema la ntundu kandi.”—Mateu 25:31, 32.
22, 23. Kakɔna kɛnya ɔnɛ wɛɛla w’ɛkɔkɔ la mbudi kotatɛ kotshama l’ɔnɔnyi 1914?
22 Onde wɛɛla ɔsɔ wakakotshama lam’akahema Yeso l’okudi oko Nkumekanga l’ɔnɔnyi 1914, oko wambotokanyiyaka edja efula? Mateu 25:34 mbêlɛka ɔnɛ Nkumekanga, omalɔkɔ, lo ndjela akambo ɔnkɔnɛ wewɔ, wɛɛla ɔsɔ wakakotshama tatɛ oma lam’akayala Yeso Nkumekanga l’ɔnɔnyi 1914. Ko elombwelo kakɔna kakasalema esadi eto l’ɔkɔngɔ wa nde ndjâla Nkumekanga na? Aha elombwelo ka “wedja tshe” mbakayala. Koko, nde akakotola yambalo yande oya le wanɛ wayata ɔnɛ ase “luudu la Nzambi” mbewɔ. (1 Petero 4:17, NW) Lo ndjela kɛnɛ kata Malaki 3:1-3, Yeso, oko wende dikɛndji diaki Jehowa, akaye dia ndjênda Akristo w’akitami wakatshikala lanɛ la nkɛtɛ dia mbalomboya. Ɔsɔ nto aki etena ka mbisha Lokristokristo dilanya, nɛ dia lɔ lakayasɛmɛ ɔnɛ lɔ lekɔ “luudu la Nzambi.”c (Enyelo 17:1, 2; 18:4-8) Koko, ndoko dikambo diɛnya ɔnɛ l’etena kɛsɔ, kana tatɛ oma l’etena kɛsɔ, Yeso akadjasɛ dia nomboya wedja tshɛ l’ekomelo oko ɛkɔkɔ la mbudi.
23 Naka sho sɛdingola olimu wa Yeso oko wolembetshiyamiwɔ lo wɛɛla akɔ, kete tayɛna ɔnɛ l’ɔkɔngɔ diko mbayondolomboya wedja tshɛ. Wɛɛla ɔsɔ hawɛnya ɔnɛ elombwelo ka ngasɔ kayotetemala l’edja k’etena kɛmɔtshi k’otale k’ɛnɔnyi efula, wate kana oko wanɛ tshɛ wakavu l’edja k’ɛnɔnyi efula ɛnɛ wetshi wakafundamɛ nyɔi ka pondjo kana lɔsɛnɔ la pondjo. Mɛnamaka di’ɔnɛ efula k’anto wakavu l’ɛnɔnyi ɛnɛ wetshi wakatshu otsha lo diombo di’anto tshɛ. (Enyelo 6:8; 20:13) Koko, wɛɛla ɔsɔ mɛnyaka etena kayolomboya Yeso anto wa lo “wedja tshe” wayoyala la lɔsɛnɔ l’etena kakɔ kɛsɔ ndo wayolongola dilanya oma l’elombwelo kande.
24. Etena kakɔna kayokotshama wɛɛla w’ɛkɔkɔ la mbudi?
24 Kɛdikɛdi, wɛɛla ɔsɔ mɛnyaka kɛnɛ kayosalema lo nshi yayaye, lam’ayoya Ɔna onto lo lotombo lande. Nde ayodjasɛ dia nomboya anto wayoyala la lɔsɛnɔ l’etena kɛsɔ. Nde ayosambwɛ anto lo ndjela dionga diawɔ vɔamɛ. ‘Otshikitanu wa l’asa onto l’ɔlɔlɔ la onto la kɔlɔ’ wayɛnama hwe l’etena kɛsɔ. (Malaki 3:1, 18) Mɛtɛ mɛtɛ, diewoyelo ndo ekotshamelo ka dilanya di’oma l’elombwelo ayosalema l’etena ka tshitshɛ kakashikikɛma. Yeso ayosambwɛ̂ onto l’onto lo ndjela etsha ande.—Enda ndo lo 2 Koreto 5:10.
25. Kakɔna kɛnya Mateu 25:31 lam’atande ɔnɛ Ɔna onto mbidjasɛ lo kiti ka diolelo ka lotombo?
25 Ɔnkɔnɛ, dikambo sɔ nembetshiyaka ɔnɛ: ‘Wodjaselo wa Yeso lo kiti kande ka diolelo ka lotombo,’ oko wofundamidiɔ lo Mateu 25:31, mendanaka la nshi yayaye, lam’ayodjasɛ Nkumekanga kɛsɔ ka nkudu dia mbewoya ndo mbisha wedja dilanya. Eelo, elombwelo kayosala Yeso kofundami lo Mateu 25:31-33, 46 fɔnaka la kɛnɛ kofundami lo Danyele tshapita 7, lɛnɛ akadjasɛ Tango Andja, Nkumekanga kôlɛ, dia nde kotsha ɔkɛndɛ ande wa Shushi.
26. Olembetshiyelo akɔna w’oyoyo wa wɛɛla ɔsɔ wambɛnama hwe?
26 Oshihodielo wa wɛɛla w’ɛkɔkɔ la mbudi lo yoho shɔ mɛnyaka ɔnɛ elombwelo k’ɛkɔkɔ la mbudi kayosalema lo nshi yayaye. Tɔ kayosalema l’ɔkɔngɔ wa “fɔnu” katawɔ lo Mateu 24:29, 30 (NW) ndja ndo l’ɔkɔngɔ w’Ɔna onto ‘koma lo lotombo lande.’ (Ɛdika la Mako 13:24-26) Oma lâsɔ, lam’ayolanyema dikongɛ dia kɔlɔ nɛ di’otondo, Yeso ayodihola tuminadi ko ayolomboya anto tshɛ.—Joani 5:30; 2 Tesalonika 1:7-10.
27. Akambo akɔna wahombaso nyanga dia mbeya lo kɛnɛ k’endana la wɛɛla wa Yeso wa ndjihelo?
27 Dikambo sɔ kɛnɛmɔlaka kanyi yele laso lo kɛnɛ k’endana l’etena k’ekotshamelo ka wɛɛla waki Yeso wɛnya etena kayolomboyama ɛkɔkɔ la mbudi. Ko dikambo sɔ atendadiɔ, sho wanɛ wasambisha lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo l’ohetoheto tshɛ na? (Mateu 24:14) Onde dikambo sɔ kitshakitshaka nɛmɔ di’olimu aso, kana telaka ɔkɛndɛ wamboleka wotsho? Nyɛsɔ tênde woho watenda dikambo sɔ lo sawo diayela.
[Footnotes]
a Tshɛkɛta yokadimwami ɔnɛ “Tuminadi” lo Danyɛlɛ 7:10, 26 (NW) tanemaka ndo lo Ezera 7:26 la lo Danyele 4:37; 7:22.
b Lo kɛnɛ k’endana la woho wakafundanaka Akristo lam’asawɔ lo tuminadi, Paulo akambola ate: “Nyu nyayukitsha [lo ndjela tshɛkɛta shɔ woho weyɔ “nyekɔ lo mbidjasha”] wane weli anyanya lu ekelizia l’ulimu wa numbuya uka?”—1 Koreto 6:4.
c Enda lo dibuku La Révélation: le grand dénouement est proche!, lɛkɛ 56, 73, 235-45, 260, dibuku diakatondja Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Onde Wɛ Mbohɔka?
◻ Woho akɔna wakamba Jehowa oko Nkumekanga ndo Ombadi?
◻ Naa elembetshiyelo ehende wakoka monga la tshɛkɛta ‘mbidjasɛ lo kiti ka diolelo’?
◻ Lo nshi ya ntondo, ngande wakatakanyiyaka lo dikambo di’etena k’ekotshamelo ka Mateu 25:31, ko ɔkɔkɔ akɔna watotshutshuya dia sho monga la kanyi y’oyoyo yɔlɔngɔswami?
◻ Etena kakɔna kayodjasɛ Ɔna onto lo kiti kande ka diolelo, oko wɛnyamidiɔ lo Mateu 25:31?