BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w96 12/1 lk. 20-25
  • Ambutshi, Nyɔngɛnangɛnake Lo Dikambo Di’ananyu

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Ambutshi, Nyɔngɛnangɛnake Lo Dikambo Di’ananyu
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1996
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Tɔtɔmiya Ɛtɛkɛta wa Jehowa
  • Olakanyelo w’oma ko Dikɛnda
  • Mbatɛ̂ka “Ashi” Esangɔ Tshɛ
  • Kokɛka Ana w’Akɛnda
  • Mbahokolaka la Ngandji Tshɛ
  • Mɛna Pâ ko Mboka Kɔ
  • Lakanya ɔnayɛ oma ko dikɛnda diande
    Sheke y’ɔngɛnɔngɛnɔ wa lo nkumbo
  • Ambutshi, nyetshake ananyu la ngandji
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2007
  • Tohike nkumbo kele nge lo nyuma
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2001
  • Anaso wekɔ sango di’oshinga wolo
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2005
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1996
w96 12/1 lk. 20-25

Ambutshi, Nyɔngɛnangɛnake Lo Dikambo Di’ananyu

“Shɔ la nyɔ wayɔngɛnangɛna.”​—⁠TOKEDI 23:​25, NW.

ANDE ɔlɔ mɛna woho watole osongo wa tshitshɛ ko ndjokoma osongo wa shaka, wa dimɛna lo asho ndo wele la dɛdi​—⁠djekoleko naka wɛ mbakawonɛ ndo mbakôkokɛka lee! Lo yoho yakɔ yâmɛ, ambutshi wakokɛ ana wôla ko ndjoyala ekambi wa Nzambi wambotshunda ngɛnangɛnaka lo dikambo diawɔ, oko wata yokedi ya lo Bible ɔnɛ: ‘She kanga losembwe ayɔngɛnangɛna mɛtɛ; ɔnɛ lamboyala she ɔna lele la lomba ayɔngɛnangɛna nto lo dikambo diande. Shɔ la nyɔ wayɔngɛnangɛna, ndo ɔnɛ lakakôte ayoyala l’ɔngɛnɔngɛnɔ.’​—⁠Tukedi 23:​24, 25.

2 Koko aha kam’otɔ ɔna mbayalande mbala kakɔ ɔtɔi ‘ɔna la losembwe’ ndo ‘la lomba.’ Pombaka ndjâtshutshuya efula dia mpokolaka ana woho w’aha vɔ ndjokosha ‘kandji l’asolo’ la ‘okiyanu,’ oko woho wakoka onto sala lotumu efula dia kokɛkokɛ osongo wa tshitshɛ dia vɔ ndjokoma osongo wa shaka. (Tukedi 17:​21, 25) Ɛnyɛlɔ, esukɔ kokaka kimanyiya osongo wa tshitshɛ dia vɔ mbola tɔɔ ndo monga wolo. Ekɔ ohomba efula mbutɛka ashi esangɔ tshɛ, ndo osongo wa tshitshɛ mbeyaka monga l’ohomba wa vɔ mbokokɛka di’aha lɔnyɔi mbɔ̂tɔ. L’ɔkɔngɔ diko, osongo ndjoyalaka osongo wa dimɛna naka vɔ mbɔkɔlɔngaka.

3 Dui dia Nzambi mɛnyaka ɔnɛ ana wekɔ l’ohomba w’akambo wele oko olakanyelo w’awui a Nzambi, mbaondoyaka ashi, mbuta ate awui wa mɛtɛ wa lo Bible, mbakokɛka oma l’awui wakoka nanya waonga awɔ, ndo mbahokolaka la ngandji tshɛ dia mpahola waonga wa kɔlɔ oma lo lonto lawɔ. Dia mbakotshɛ kɛsɔ tshɛ kele lawɔ ohomba, ambutshi, djekoleko wa papa, wekɔ lo kɔkɔmiyama dia mbodja anawɔ lo “ohokwelo ndo lo waewoyelo wa Jehowa.” (Ɛfɛsɔ 6:​4, NW) Dui sɔ awalɔmbadiɔ na?

Tɔtɔmiya Ɛtɛkɛta wa Jehowa

4 Ndjela “waewoyelo wa Jehowa” kɛdikɛdi sembola tokanyi taso dia tɔ mbɔtɔnɛ la lolango la Jehowa. Lâsɔ ambutshi pombaka mbidja tokanyi ta Jehowa lo timba t’anawɔ. Vɔ pombaka nto mbokoya ɛnyɛlɔ ka Nzambi lo mpokolaka ana la kɛtshi, kana mbashaka olakanyelo wahomba mbangola. (Osambu 103:​10, 11; Tukedi 3:​11, 12) Koko la ntondo k’ambutshi ntsha dikambo sɔ, vamɛ pombaka mbidja ɛtɛkɛta wa Jehowa l’etema awɔ, oko akalongola Ase Isariyɛlɛ wa lo nshi ya ntondo dako nɛ oma le Mɔsɛ, omvutshi a Nzambi: “Aui ane [w’oma le Jehowa] wamumukudjangela elo, wayali l’utema aye.” (Sho mbɛnganyisha alɛta ango.)​—⁠Euhwelu k’Elembe 6:⁠6.

5 Wekelo wa Bible w’esangɔ l’esangɔ, okanelo wa yimba ndo dɔmbɛlɔ kimanyiyaka ambutshi dia vɔ ntsha kɛnɛ kakayotaka Mɔsɛ nto ate: “[Ɛtɛkɛta wa Jehowa ɛnɛ] kuwakokomiyaki an’aye, kuwatelakewo lam’udjashiye lu luudu laye, ndu [lam’atayakendakenda] lu mbuka, lam’etamiye, ndu lam’etoye.” (Sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Tshɛkɛta ya lo Hɛbɛru yokadimwami ɔnɛ ‘kɔkɔmiya’ nembetshiyaka ɔnɛ “mbuta nto,” “mbuta ko mbuta,” “nsehoya lo yimba.” Enda nganɛ wakayokaka Mɔsɛ epole ɔsɛkɛ dia mɛnya ohomba wa kitshaka ɛtɛkɛta wa Jehowa lo dihole dia ntondo: “[Kuwa]keleki lu anya aye [oko] djimbitelu. Vo kawuyali l’asa ashu aye uku tohondo tatuwolotaka lu fumu. Kuw[a]fundi lu dikoho dia la suku dia luudu laye, ndu lu kuki yaye ya waki.” Lâsɔ mɛtɛ, mbokɛmaka hwe ɔnɛ Jehowa nɔmbaka ambutshi dia vɔ mbidjaka anawɔ yimba tena tshɛ ndo lo yoho yoludi la ngandji!​—⁠Euhwelu k’Elembe 6:​7-9.

6 ‘Ɛtɛkɛta’ akɔna ɛsɔ wa Jehowa wakahombaka ambutshi kɔkɔmiya anawɔ na? Mɔsɛ aki oma la vusola kɛnɛ kelɛ anto efula ɔnɛ Ɛlɛmbɛ Dikumi, l’atei w’ɛlɛmbɛ akɔ mbele ndo adjango w’aha ndjaka, aha sala loseka, aha mbiva, aha mamatanyiyɛ onyayɛ onto, ndo aha monga l’ɔkɔmiya. Adjango asɔ wêndana la lɔkɛwɔ, kâmɛ ndo didjango dia ‘mboka Jehowa Nzambi kayɛ ngandji l’otema ayɛ tshɛ, l’anima ayɛ tshɛ ndo la wolo ayɛ tshɛ wa lɔsɛnɔ,’ waki awui wa ntondo wakahombaka ambutshi w’Ase Isariyɛlɛ kɔkɔmiya anawɔ. (Euhwelu k’Elembe 5:​6-21; 6:​1-5) Shi wetshelo wa ngasɔ mbahomba ana ɛlɔ kɛnɛ?

7 Wakatɛ ombutshi wa pami w’Ose Isariyɛlɛ ɔnɛ: ‘Wadiɛyɛ ayoyala oko ɔkɔdi wa vinyɔ watɔ elowa efula l’ɔhɔngɔ wa luudu layɛ. Anayɛ wayodinga mɛsa oko nkonɔ y’otamba w’ɔlivɛ.’ (Osambu 128:⁠3) Koko di’ambutshi ngɛnangɛna lo dikambo di“esongo awɔ wêke totshitshɛ” l’ɔtɛ wa monga la kandji l’asolo, vɔ pombaka ndjashaka le ɔna l’ɔna lushi la lushi. (Tukedi 10:1; 13:24; 29:​15, 17) Nyɛsɔ tênde nganɛ wakoka ambutshi ndakanyaka anawɔ, mbatɛka ashi lo nyuma, mbakokɛka, ndo mbahokolaka la ngandji tshɛ lo yoho yakokawɔ ndjɔngɛnangɛna mɛtɛ lo dikambo diawɔ.

Olakanyelo w’oma ko Dikɛnda

8 Tênde ɛnyɛlɔ ka Timɔtɛ, ɔnɛ lakalongola wetshelo oma le esukɔ ehende wa didjidji wakashikikɛma dimɛna​—⁠esukɔ akɔ ele nyango nde la tshɛnde. Lam’ele she Timɔtɛ aki Ose Ngirika ndo mɛtɛ nde komonga ombetawudi, lâsɔ Eyunikɛ wa nyango, ɔnɛ laki Ose Juda, la Lɔyi, nyango Eyunikɛ, mbakôlakanyaka ‘efundelo w’ekila oma ko dikɛnda.’ (2 Timote 1:5; 3:15; Etsha 16:⁠1) Etete kawɔ lo ndakanyaka Timɔtɛ ‘akambo wa mamba wakasale [Jehowa]’​—⁠kânga lam’akinde êke ashashi​—⁠kakakondja difuto dia woke. (Osambu 78:​1, 3, 4) Timɔtɛ akayoyalaka misiyɔnɛrɛ lo wedja wânganyi etale, ondo lâsɔ ko nde êke ɔlɔngɔlɔngɔ, ndo nde akasalaka olimu w’ohomba efula lo keketshaka tshumanelo di’Akristo dia ntondo.​—⁠Etsha 16:​2-5; 1 Koreto 4:17; Filipi 2:​19-23.

9 Ambutshi, esukɔ a woho akɔna wenyu? Totokɔsa ɛnyɛlɔ kɛnɛ: onde wɛ nangaka anayɛ monga la kanyi yasungana lo dikambo dia diangɔ dia l’emunyi? Naka eelo, kete lâsɔ wɛ pombaka mbisha ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ, aha tawesaka oseka yangangɔ tshɛ y’oyoyo yatomba kana diangɔ dikina dieyɛ kema ladiɔ ohomba mɛtɛ. Naka wɛ lo tawesaka lomombo, kete tokashimɔke dia ndjɛ̂na anayɛ wôkokoya. (Mateu 6:24; 1 Timote 6:​9, 10) Lo mɛtɛ, naka esukɔ hawosembwe tɔɔ, okonde wayokoka osongo wêke tshitshɛ mbola tɔɔ na?

10 Ambutshi wangɛnangɛna lo dikambo di’anawɔ nyangaka ekimanyielo ka Nzambi tena tshɛ dia vɔ mbaodja dimɛna, nshi tshɛ vɔ mendaka wahɔ woleki ɔlɔlɔ lo lonyuma l’anawɔ. Mama kɛmɔtshi kele l’ana anɛi akate ate: “Koyanga la ntondo k’anaso mbotɔ, sho takalɔmbaka Jehowa esangɔ tshɛ dia nde tokimanyiya woho wa sho monga ambutshi w’ɛlɔlɔ, dia sho nɔmbwama la Dui diande, ndo dia sho dikitanyiyaka lo nsɛnɔ yaso.” Nde akayota nto ate: “Sho kombutaka tsho l’onyɔ ɔnɛ: ‘Jehowa mbele lo dihole dia ntondo,’ koko awui wakatasalaka lo lɔsɛnɔ wakɛnyaka ɔnɛ mɛtɛ sho mbetshaka Jehowa lo dihole dia ntondo.”​—⁠Embadi 13:⁠8.

Mbatɛ̂ka “Ashi” Esangɔ Tshɛ

11 Esongo, djekoleko esongo wêke totshitshɛ, wekɔ l’ohomba w’ashi tena tshɛ, ndo dui sɔ mɛnamaka lo woho wôla esongo dimɛna l’omamu wa lushi. (Ɛdika la Enyelo 22:​1, 2.) Ana w’akɛnda, ndo vɔ lawɔ, wayohama lo nyuma naka vɔ kondjaka ashi, mbuta ate awui wa mɛtɛ wa lo Bible, mbala la mbala. Koko, ambutshi pombaka menda edja kakoka ɔna tetemala mbidja yimba lo dikambo. Ondo mbɔsaka tena dia tomondomondo dia mbalakanyaka ayoleka ɔlɔlɔ l’ɔtɛ wa mbɔsaka tena di’etale. Tokanake wate tena dia tomondomondo dia ngasɔ bu ohomba. Mbidjasɛka kâmɛ tena dimɔtshi ekɔ ohomba dia tonga amama wa lolango l’asa ombutshi l’ɔna, diokanelo di’oshika diakeketshama mbala ko mbala l’atei w’Afundelo.​—⁠Euhwelu k’Elembe 6:​6-9; 11:​18-21; Tukedi 22:⁠6.

12 Etena kɛmɔtshi ka sanganaka kâmɛ l’ana w’akɛnda kokaka monga l’edjelo ka wonya. Osekaseka ɔmɔtshi ekɔ lo mbohɔ ate: “Lushi tshɛ, l’otsho, ambutshi ami wakadjasɛka l’ekolo a tange kaso ko mpokamɛka woho walɔmbaso shamɛ.” Dui sɔ diekɔ ohomba, ndo kânga osekaseka okina akɛnya ohomba adiɔ lam’akandate ate: “Dui sɔ diakambisha mbekelo ka nɔmbaka Jehowa l’otsho tshɛ la ntondo ka dimi ndala.” Etena koka ana woho watɛkɛta ambutshi awɔ dikambo dia Jehowa ndo wɔ̂lɔmbawɔ lushi la lushi, vɔ mbɔsaka Jehowa oko tshondo y’onto la mɛtɛ. Ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi akate ate: “Lakakokaka nkukɛ asho wonya walɔmbami le Jehowa ko mɛna nte nde ekɔ mɛtɛ oko tshɛmi. Ambutshi ami wakakimanyiya dia dimi mɛna nte Jehowa ekɔ la dihole dia woke lo kɛnɛ katshaso ndo katɛkɛtaso.”

13 Naka ambutshi nangaka kimanyiya ana woho wa vɔ mbɔtshiya ashi, mbuta ate awui wa mɛtɛ wa lo Bible, l’etema awɔ, kete lo tena diakawakongɛ dia mbashaka wetshelo esangɔ tshɛ, kokaka vɔ mbalakanyaka ndo awui efula wakokawɔ sala. Ambutshi amɔtshi w’ana ahende wele l’ɛnɔnyi l’asa dikumi la dikumi l’ehende wakate ɔnɛ: “Tatɛ oma lo mingu ngana ya ntondo ya eotwelo kawɔ, ana akɔ ahende wakamɛ nongola wetshelo dia mbidjasɛka ki lo Mbalasa ka Diolelo.” Papa kɛmɔtshi akakɔndɔla kɛnɛ kakasalaka nkumbo kande ate: “Takafunde nkombo y’abuku tshɛ wa lo Bible lo tokatshikatshi ta nkeka ko takatilɔngaka l’ɔnɔngɔ, sho tshɛ takengɔnyaka. Nshi tshɛ, ana wakakongɛka l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia sho sala kɛnyɔ shɔ.” Nkumbo efula mbidjaka ndo etena ka mondomondo k’olakanyelo, oyadi la ntondo kana l’ɔkɔngɔ wa vɔ ndɛ mma. Papa kɛmɔtshi akate ate: “Etena k’olelo wa la dikɔlɔ aki etena k’ɔlɔlɔ le so dia sɛdingolaka divɛsa dia Bible dia lushi la lushi.”

14 Ana w’akɛnda ngɛnangɛnaka nto mpokamɛ ɛkɔndɔ wokɛma hwe wele lo Recueil d’histoires bibliques.a Atshukanyi amɔtshi wakate ɔnɛ: “Lam’aki ana wêke tɔkɛndakɛnda, takashidiyaka la mbeka tshapita y’otondo ya lo dibuku Recueil d’histoires bibliques, oma lâsɔ ko ana ndɔta ahɔndɔ wele oko wa lo nshi ya ntondo ko kɛnya tenyi dia lɔkɔ oko kɛnyɔ ya tshitshɛ. Vɔ wakangɛnangɛnaka dui sɔ ndo tena efula, vɔ wakatɛtɛka di’aha komɛ paka lo ɔkɔndɔ ɔtɔi oto lo wekelo.” Tɔfɔnyake ɔnɛ ɔnayɛ bu la yimba ya nkimɛ akambo! Ana wele l’ɛnɔnyi ɛnɛi wakakimɛ totshapita t’etondo ta lo dibuku Recueil d’histoires bibliques lo yimba ndo wakeke koyanga dia mbadiaka Bible! Osekaseka ɔmɔtshi ekɔ lo mbohɔ dia lam’akinde êke l’ɛnɔnyi oko esato l’etenyi, nde kombeyaka tɛkɛta tshɛkɛta “tɛdikɔ t’elombwelo,” koko she akôkeketshaka dia nde tetemala la mbeka ɔtɛkɛtɛlɔ wa dimɛna.

15 Tena diasangananyu kâmɛ l’ana w’akɛnda kokaka mbɔsamaka nto dia mbalɔngɔsɔla woho wa vɔ kahanaka l’anto akina ashi, mbuta ate awui wa mɛtɛ wa lo Bible, ɛnyɛlɔ oko lo mbishaka kɔmatɛrɛ lo nsanganya. (Heberu 10:​24, 25) Osekaseka ɔmɔtshi ekɔ lo mbohɔ ate: “Lo tena diakatahembaka ntsha akambo wakawatolakanyaka, lakahombaka mbisha kɔmatɛrɛ lo ɛtɛkɛta ami dimɛ. Vɔ konangaka dimi mbadia tsho aha la mboka kɛnɛ kâdiami.” Lâdiko dia lâsɔ, ana kokaka ndakanyema woho wa kambaka esangɔ efula l’olimu w’esambishelo. Omoto ɔmɔtshi lakodiama oma le ambutshi wôka Nzambi wɔma ekɔ lo mbuta ate: “Sho kotshindɛka ambutshi aso l’olimu awɔ w’esambishelo ko takɔmaka anya aha la ntsha ndoko dikambo. Takeyaka ɔnɛ ndo sho lawɔ tekɔ l’olimu wa sala, kânga mbele olimu akɔ aki paka mbuda ngunga ka lo lokuke ko mbisha onto traktɛ kɛmɔtshi. Oma lo woho wakatayalɔngɔsɔlaka dimɛna la ntondo k’elimu wa lo wikɛndɛ tshɛ, sho takeyaka kɛnɛ kakatahombaka mbuta. Ndoko lushi lakatetɔ la pindju ka Lushi la Samalo ko sho mumbola ɔnɛ kana tayotomba l’olimu w’esambishelo. Takeyaka ɔnɛ tayotshɔ dia tosambisha.”

16 Oyadi vɔ kotaka mbala kinunu ɔnɛ ekɔ ohomba mbishaka ana w’akɛnda ashi, mbuta ate awui wa mɛtɛ wa lo Bible, esangɔ l’esangɔ, totake wate lɛsɔ ambotamba olelo, kɛdikɛdi wekelo wa Bible wa lo nkumbo wa lomingu la lomingu wekɔ ohomba efula. Papa kɛmɔtshi kele l’ana ahende ekɔ lo mbuta ate “dui dimɔtshi dia woke diokiya ana nkɛlɛ ele mbekelo k’aha shikimala la dikambo.” (Efeso 6:⁠4) Nde akate ate: “Dimi la wadiɛmi takasɔnɔla lushi lɔmɔtshi la etena kɛmɔtshi ko takasalaka wekelo wa lo nkumbo la kɔlamelo tshɛ naka etena kakɔ kambokoka. Kombeta ndoko edja, ana wakakongɛka dia wekelo akɔ salema l’etena kakɔ kakalɔngɔswama.” Wetshelo wa ngasɔ tshɛ w’oma ko dikɛnda ekɔ ohomba, lo ndjela kânga dui dia mɛtɛ diata ɔnɛ: ‘Osongo kam’ekewɔ tshitshɛ mbatowawosembolaki.’

17 Ekɔ ohomba mbetshaka ana w’akɛnda awui wa mɛtɛ wa lo Bible, koko ndo ɛnyɛlɔ k’ambutshi kekɔ ohomba. Onde anayɛ kɛ̂naka wɛ êka, atshɔ lo nsanganya esangɔ tshɛ, atomba l’olimu w’esambishelo, ndo angɛnangɛna lo sala lolango la Jehowa? (Osambu 40:⁠8) Ekɔ ohomba efula vɔ kɛ̂naka wɛ atsha awui asɔ. Ɔna omoto ɔmɔtshi akate ɛtɛkɛta ɛmɔtshi wa wotsho lam’akandatɛkɛtaka dikambo dia nyango, ɔnɛ lakakikɛ ekakatanu w’oma le omɛnde ndo lakôdja ana asamalo dia vɔ monga Ɛmɛnyi wa Jehowa wele la kɔlamelo: “Kɛnɛ kakaleke totshika la diambo ele ɛnyɛlɔ ka Mama ndamɛ​—⁠ɛnyɛlɔ kakɔ kakaleke ndo ɛtɛkɛta ande.”

Kokɛka Ana w’Akɛnda

18 Oko wele esangɔ efula esongo wêke totshitshɛ wekɔ l’ohomba wa namema di’aha lɔnyɔi mbalanya, woho akɔ wâmɛ mbele ndo lo dikongɛ di’akambo nɛ dia kɔlɔ, ana w’akɛnda wekɔ l’ohomba w’ekokelo di’aha “antu wa kolo” mbasalɛ kɔlɔ. (2 Timote 3:​1-5, 13) Ngande wakoka ambutshi mbisha ana ekokelo kɛsɔ na? Ele lo mbakimanyiyaka dia vɔ kondja lomba la Nzambi! (Undaki 7:12) Jehowa akadjangɛ Ase Isariyɛlɛ tshɛ​—⁠oyadi “ana wa tshitshe”​—⁠dia vɔ mpokamɛ wadielo w’Ɛlɛmbɛ ande; Ɛlɛmbɛ akɔ wakalembetshiyaka ndo dionga diasungana la diahasungana lo akambo wa dieyanelo. (Euhwelu k’Elembe 31:​12, sho mbɛnganyisha alɛta ango; Akambu w’Asi Lewi 18:​6-24.) Tenyi dia demba dia diwotshi tɛkɛtamaka mbala la mbala, ɛnyɛlɔ oko ‘ekele wa pami’ la ‘ɛse ka demba.’ (Akambu w’Asi Lewi 15:​1-3, 16; 21:20; 22:24; Walelu 25:8; Euhwelu k’Elembe 23:10) Lam’ele andja wa nshi nyɛ ambofukutana heyama, ana w’akɛnda pombaka mbeya yoho yasungana ndo yahasungana yakokawɔ kamba la tenyi sɔ dia demba diele l’atei wa diangɔ diakatonge Nzambi ndo diakandelɛ ate: “Dimɛna efula.”​—⁠Etatelo 1:​31, NW; 1 Koreto 12:​21-24.

19 Ndeka ɔlɔlɔ ambutshi akɔ ahende, kana wanɛ wele l’ɔkɛndɛ wa mbodja ɔna, mbolakanya tenyi diande dia demba dia dieyanelo. Oma lâsɔ, vɔ pombaka mbolembetshiya ɔnɛ anto akina kema la dikimɔ dia munanda tenyi dia demba nɛ. Lam’ele wanɛ watoyangaka mbeyana l’ana w’akɛnda tohembaka tena efula dia menda kɛnɛ kayosala ana lam’awatɛwɔ lo mayɛlɛ dia sala lawɔ awui a mindo, pombaka ndakanya ɔna dia nde pangakala la wolo tshɛ ndo mbuta ɔnɛ: “Layotokota!” Lakanya anayɛ w’akɛnda ɔnɛ nshi tshɛ vɔ pombaka ndjotaka wanɛ wahemba tawanandaka wonandananda lo tenyi dia demba, oyadi onto kowânɛka woho akɔna tshɛ.

Mbahokolaka la Ngandji Tshɛ

20 Ana w’akɛnda kimanyiyamaka efula oma l’ohokwelo woludi la ngandji, oko atoyalaka osongo wêke tshitshɛ naka wambɔ̂kɔlɔnga. (Tukedi 1:​8, 9; 4:13; 13:⁠1) Naka wɛ kɔndjɔla ntahe ya kɔlɔ, kete ntahe y’ɛlɔlɔ yayola dimɛna. Lâsɔ naka anayɛ ndekaka mbidja yimba lo diangɔ dia l’emunyi kana mbekɛka mɛngɔla l’angɛnyi wa kɔlɔ kana nangaka weho wa tɔkɛnyɔ tahasungana, kete mbekelo shɔ ya kɔlɔ yekɔ oko ntahe yahomba kɔndjɔlama. Naka yɔ yambomɔ, kete anayɛ hawotoyala l’okakatanu dia mbola dimɛna lo nyuma. L’etatelo, ohokwelo wa ngasɔ mbeyaka mɛnama oko kɔlɔ, oko wele ɔkɔlɔngɛlɔ wa ntahe mbeyaka mbisha osongo yema y’ofukutanu. Koko ohokwelo ekɔ l’etombelo w’ɛlɔlɔ efula: ɔnayɛ ayoyohama nto otsha lo lɛkɛ lalangayɛ nde ntshɔ.​—⁠Heberu 12:​5-11.

21 Kema wolo mbetawɔ ɔnɛ ohokwelo hatɔngɛnyangɛnyaka onto, oyadi lo mbisha kana lo nongola. Papa kɛmɔtshi akate ate: “Ɔnami la pami aketshaka kianda ya wenya lâle ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi wakambewola dikumanyi ɔnɛ nde kema ɔngɛnyi w’ɔlɔlɔ. Lotohomba mbɔsa tɛdikɔ esadi esadi, koko lakatshimbatshimba yema. Kânga mbele ɔnami akɔ kondjoyatambiya kânga yema lo ditshelo dia kɔlɔ dia lo sɛkɛ, kianda ya nshi yakete dia ndjosembola tokanyi tande.” Ɔna akɔ akate ate: “Lam’akawakakitola l’ɔngɛnyi ami wakamalekaka nanga, lakakɔmɔ demba kɔmɔ.” Koko nde akayota nto ate: “Ɔsɔ aki tɛdikɔ t’ɛlɔlɔ, nɛ dia kombeta ndoko edja, ɔngɛnyi ami ɔsɔ akayotshanyemaka oma l’atei w’etshumanelo.”

22 Dui dia Nzambi mbutaka ɔnɛ: “Luhangu l’ekiyelu eli mbuka ka lumu.” Ɔnkɔnɛ, oyadi kânga ohokwelo mbeyaka monga wolo ngande dia mbisha, toyashimbake dia mpokola anayɛ. (Tukedi 6:23; 23:13; 29:17) L’ɔkɔngɔ diko, vɔ wayoyɔngɛnangɛna l’ɔtɛ w’ɔnɛ wɛ akawasha engwelo. Ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi ekɔ lo mbohɔ ate: “Lekɔ lo mbohɔ woho wakamokaka ambutshi ami nkɛlɛ wonya wakawambishaka ohokwelo. Nshi nyɛ, lotowaoka nkɛlɛ koleki tshɛ otondoyala vɔ kompokolakami.”

Mɛna Pâ ko Mboka Kɔ

23 Ndoko lakoka mbidja tâmu lo dikambo nɛ: ana wele ambutshi awɔ, ndo anto akina, ngɛnangɛnaka lo dikambo diawɔ, wakayokoma ngasɔ paka oma lo woho wakawawadjaka yimba efula lushi la lushi ndo la ngandji tshɛ. Koko, kɛnɛ kayâtshutshuyawɔ dia mbasalɛ​—⁠oyadi ana wa l’emunyi mbewɔ kana wa lo nyuma​—⁠hete weteta, difuto di’ɔngɛnɔngɛnɔ diekɔ. Ɔpɔstɔlɔ w’osombe wakawelɛka Joani akɛnya dui sɔ lam’akandafunde ate: “Dimi kema la ongenongeno ukina woleki one, dia mbuka nti: An’ami watokendakendaka lu mete.”​—⁠3 Joani 4.

[Footnote]

a Dibuku diakatondja Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

[Study Questions]

1. Kakɔna kayokimanyiya ambutshi dia vɔ ngɛnangɛna lo dikambo di’anawɔ?

2, 3. (a) Ngande wakoka ambutshi mbewɔ kandji ka l’asolo? (b) Ndo esongo wêke totshitshɛ, ndo ana, ahombawɔ dia vɔ monga kiɔkɔ y’ɔngɛnɔngɛnɔ?

4. Ɔkɛndɛ akɔna wele l’ambutshi otsha le anawɔ, ndo kakɔna kalɔmbama la ntondo ka vɔ kotsha ɔkɛndɛ akɔ?

5. Etena kakɔna ndo woho akɔna wakahombaka ambutshi w’Ase Isariyɛlɛ ndakanya anawɔ, ndo ‘kɔkɔmiya’ kɛdikɛdi na?

6. Awui akɔna wakahombaka ambutshi kɔkɔmiya anawɔ, ndo etombelo akɔna w’ɛlɔlɔ wakayalaka?

7. (a) Bible akɛdika ana la diangɔ diakɔna? (b) Kakɔna kayangaso sɛdingola kakianɛ?

8. (a) Wa na waki oko esukɔ wakalakanyaka Timɔtɛ? (b) Etena kakɔna kakawamɛ mbolakanya, ndo etombelo akɔna wakayala?

9. Ngande wakoka ana mbewɔ tolonga ta mposa ka lomombo?

10. Ɛlɔmbwɛlɔ kaki na kahomba ambutshi nyangaka nshi tshɛ, ndo dionga diakɔna diahombawɔ monga ladiɔ?

11. Ndo esongo wêke totshitshɛ ndo ana wekɔ l’ohomba w’ɛngɔ kakɔna dia vɔ mbola?

12. Lande na kele ekɔ ohomba nɔmbaka kâmɛ l’ana w’akɛnda?

13. Lo tena diakanyalɔngɔsɔla dia ndakanyaka ana esangɔ tshɛ, kakɔna kakokanyu mbidjaka l’atei dia mbalakanyaka?

14. (a) Naa akambo wa lo nyuma w’ɔngɛnɔngɛnɔ wakokanyu salaka kâmɛ l’ana wa totshitshɛ? (b) Ana wekɔ la yimba ya woho akɔna ya nkimɛ dikambo?

15. Akambo akɔna wakokanyu mbidjaka l’atei w’awui wasawolanyu l’ana, ndo kakɔna kɛnya ɔnɛ asawo wa ngasɔ wekɔ ohomba?

16. Lande na kele ekɔ ohomba salaka wekelo wa lo nkumbo esangɔ tshɛ aha la pandja etena kɛmɔtshi?

17. Kakɔna kele ohomba oko ndakanyaka ana w’akɛnda awui wa mɛtɛ wa lo Bible?

18. (a) Ngande wakoka ambutshi mbisha ana ekokelo kahombawɔ? (b) Ana wa totshitshɛ wa l’Isariyɛlɛ wakalongolaka wetshelo wa ngande lo dikambo dia tenyi dia demba dia diwotshi?

19. Naa wetshelo wasungana mbishaka ana w’akɛnda lo dikambo dia tenyi diawɔ dia demba dia dieyanelo?

20. (a) Ngande wafɔna ohokwelo la ɔkɔlɔngɛlɔ wa ntahe? (b) Ngande watoyalaka ohokwelo l’etatelo, ko l’ekomelo ngande watowongaka?

21, 22. (a) Kakɔna kɛnya ɔnɛ ohokwelo hatɔngɛnyangɛnyaka onto, oyadi lo mbisha kana lo nongola? (b) Bonde kahahombe ambutshi ndjâshimba dia mpokolaka ana?

23. Lande na kele pâ tshɛ kayasha onto dia mbidjaka ana yimba lo yoho yoludi la ngandji hete weteta?

[Caption]

[Notɛ ka l’ɛsɛ ka dikatshi]

[Caption]

[Wembola]

[Caption on page 24]

Onde Wɛ Akohɔ?

◻ Esongo wêke totshitshɛ la ana wekɔ l’ohomba wa na dia vɔ ndjosungana mandɔma?

◻ Ngande wakoka ambutshi monga oko esukɔ w’eshika lo yoho mɔtshi?

◻ Lo tena diakanyakongɛ dia ndakanyaka ana w’akɛnda, awui akɔna wakokanyu mbidja l’atei, ndo kakɔna kahombanyu mbaetshaka dia vɔ ntona?

◻ Ngande wele ohokwelo ɔlɔlɔ le ɔna, oko ɔkɔndjwɛlɔ wa ntahe le osongo?

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto