Wanɛ Wahalale Djɔ Wekɔ L’ɔngɛnɔngɛnɔ!
“Nyulungi, dimi layuya uku atuyakaka uvi. Untu [lahalale djɔ, “NW”], latulamaka ahondo andi wa [lâdiko, “NW”], eko la [ɔngɛnɔngɛnɔ, “NW”].”—ENYELO 16:15.
LUSHI la woke la Jehowa laya suke, lushi lakɔ lɔsɔ kɛdikɛdi ta diande! Lo ɛnɛlɔ kɛmɔtshi, ɔpɔstɔlɔ Joani akɛnyi ‘ɛtɛkɛta wakasambiyama oma le ɛdiɛngɛ,’ ɛtɛkɛta wele oko ɛkɔlɛ, watatshu le “khumi ya dikanga” tshɛ, mbut’ate emboledi tshɛ wa la nkɛtɛ. Dia tosala na? ‘Dia tâtshumanya lo ta dia lushi la woke la Nzambi Kanga-Nkudu-Tshɛ’! Joani akate nto ate: “Wakâsanganya lu dihuli dietawo l’oteketa w’asi Heberu vati: Aramangedona.”—Enyelo 16:13-16.
2 Kem’edja nto, Jehowa ayotshutshuya ɔlɔngɔswamelo w’ase pɔlitikɛ wa l’andja ɔnɛ dia vɔ nanya Babilɔna ka Woke, diolelo di’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi wa l’andja w’otondo. (Enyelo 17:1-5, 15-17) Oma lâsɔ, Satana Diabolo, Ngɔngɔ ka la Mangɔngɔ, ɔnɛ lakawakadja oya l’ahole wosukanyi la nkɛtɛ k’otondo, ayotshumanya nyemba yande y’anto ko ndɔsha ekambi wa Jehowa wasɛna lo wɔladi ndo wɛnama oko vɔ bu ndoko l’ekokelo. (Ezekiyele 38:1-12) Koko Nzambi ayekama l’atei dia kokɛ ekambi ande. Etena kɛsɔ mbayomɛ ‘lushi la woke ndo la wɔma laki Jehowa.’—Joele 2:31; Ezekiyele 38:18-20.
3 Eelo, Jehowa ayokokɛ ekambi ande ndo ndanya kɛnɛ tshɛ kayotshikala lo dikongɛ diaki Satana lam’ayotokoma lo ta dia l’andja ɔnɛ w’otondo dielɛwɔ ɔnɛ: Armagɛdɔna, kana Haramangɛdɔna. Adia ɛtɛkɛta wa pɔlɔfɛsi wofundami lo Ezekiyele 38:21-23, ndo ɔsa oko wɛ ekɔ lo mɛna akambo asɔ la asho ayɛ. Jehowa ayokamba la nkudu kande dia ndɔsha mvula ya mamba y’elola, ngembe ya wolo ya mbɔkɔ, dja ya tshɔ ndo ayela hemɔ ya lɔnyɔi. Ofukutanu la wɔma wa mamba wayonga l’ahole tshɛ nɛ dia anto waki Ngɔngɔ hawoteya kɛnɛ ka ntsha, ndo wayotatɛ ndɔshana lam’asawɔ. Atunyi tshɛ waki Nzambi Kanga-Nkudu-Tshɛ wayodiakema lam’ayokamba Jehowa la nkudu kande kaheme tshɛ dia kokɛ ekambi ande. L’ɔkɔngɔ wa ‘fɔnu ka woke’ kakatama mbeta, ndoko ɛngɔ ka lo dikongɛ nɛ dia kɔlɔ diaki Satana kayotshikala. (Mateu 24:21) Koko, koyanga l’etena kayowosunyasunyaka nyumu, anto wa kɔlɔ wayeya akɔna ele kiɔkɔ ya mpokoso kawɔ. Nzambi kaso kele ombidji w’otshumba ekɔ lo mbuta ndamɛ ate: “[Vɔ wayohomba mbeya vate dimi kele Jehowa, NW].” Akambo asɔ wa mamba wayosalema lo nshi yaso nyɛ, lo nshi ya wôngelo wa Yeso.
Ayoya oko Wovi
4 Nkumadiɔndjɔ Yeso Kristo, ɔnɛ lele lo lotombo, akate ɔnɛ: ‘Enda! Dimi layoya oko wovi.’ Ndja oko wovi kɛdikɛdi ndja la shashimoya, l’etena kaheyama, etena kele anto efula lo djɔ. Lam’ayoya Yeso oko wovi dia ndjolanya dikongɛ nɛ dia kɔlɔ, nde ayolama wanɛ wahalale djɔ. Nde akatɛ Joani ate: “Untu [lahalale djɔ, NW], latulamaka ahondo andi [wa lâdiko, NW], ne dia atukokendakenda utakataka, ne dia watukena sonyi kandi, eko la [ɔngɛnɔngɛnɔ NW]!” (Enyelo 16:15) Ɛtɛkɛta ɛsɔ alembetshiyawɔ na? Ko ngande wakokaso sungukalaka lo nyuma na?
5 Lo mɛtɛ, hawotokololaka sɛtɛdi ahɔndɔ ko mbotshika otakataka naka nde ambolala djɔ l’olimu. Koko, dikambo sɔ diakasalemaka lo tɛmpɛlɔ ka la Jerusalɛma, lo nshi yaki Yeso lanɛ la nkɛtɛ ndo l’etena kakakambaka elui w’ɛlɔmbɛdi la w’Ase Lɛwi lo tɛmpɛlɔ ka la Jerusalɛma. L’eleko ka 11 N.T.D., Nkumekanga Davidi akayɔlɔnga nkama y’ɛlɔmbɛdi wa l’Isariyɛlɛ la nunu di’Ase Lɛwi wanɛ waki lo mbakimanyiya lo tɛmpɛlɔ lo elui 24. (1 Ekondo 24:1-18) Olui tshɛ waki l’ase olimu ndekana kinunu wanɛ wakalowanyema, wakatshɔka mbala kawɔ lo tɛmpɛlɔ dia tokamba elimu awɔ lomingu l’otondo tshɛ ndo wakasalaka ngasɔ mbala hiende l’ɔnɔnyi. Koko lo Difɛstɔ dia Totombotombo, elui akɔ tshɛ 24 wakatshumanaka kâmɛ dia kamba olimu vɔ tshɛ. Lo afɛstɔ wa Pasaka, akahombamaka anto akina nto mbakimanyiya.
6 Lam’akate Yeso ate: ‘Ɔnɛ lahalale djɔ ndo lalama ahɔndɔ ande wa lâdiko ekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ,’ ondo nde akatɛkɛtaka dikambo dia woho wakasalemaka akambo l’etena kakɔ lo kɛnɛ kendana l’olimu wa namaka tɛmpɛlɔ. Mishnah, dibuku dimɔtshi di’Ase Juda, mbutaka ɔnɛ: “Ɛlɔmbɛdi wakalamaka ahole asato wa lo Tɛmpɛlɔ: Lo Etenyi ka Luudu la Abtinas, lo Etenyi ka Luudu la Dja, la lo Etenyi ka Luudu k’Atshuka wa Dja, ndo Ase Lɛwi wakalamaka ahole akumi ahende l’ɔtɔi: anto atanu lo asoko atanu wa l’Okongo wa Tɛmpɛlɔ, anto anɛi l’atshuku anɛi wa l’etei, anto atanu l’asoko atanu wa lo Sɛkɛ dia Tɛmpɛlɔ, anto anɛi l’atshuku atɔ anɛi wa l’andja, onto ɔtɔi lo Luudu l’Olambo, onto ɔtɔi lo Luudu l’Okombɔ, onto ɔtɔi l’otshimba wa Dihole dia Ɛdiamelo [l’andja wa mpele dia l’edjelo ka wonya kana l’otshimba wa Dihole Dioleki Ekila]. Owandji wa l’Okongo wa Tɛmpɛlɔ akatetetaka la owa wa dja dia nde têndaka olami tshɛ, naka olami hemadi ko mbuta ɔnɛ: ‘Ki kayale la yɛ wɛ owandji wa l’Okongo wa Tɛmpɛlɔ,’ ko ambɛnama hwe ɔnɛ nde ambɔkɔlamɛ la ndala djɔ, kete owandji ayowɔkɔmɔla danga diande, nde aki ndo la lotshungɔ la tshumba ahɔndɔ ande.”—Lo ndjela Mishnah, Middoth (“Tɛdikɔ”), 1, odingɔ 1-2, dibuku diakakadimwama oma le Herbert Danby.
7 Efula k’Ase Lɛwi la ɛlɔmbɛdi wanɛ wakakambaka olimu naka mbala k’olui awɔ kambokoka kondalaka djɔ otsho w’otondo dia namaka ndo shimbaka akanga a mindo tshɛ di’aha vɔ mbɔtɔ lo sɛkɛ dia tɛmpɛlɔ. Lam’ele ‘owandji wa l’Okongo wa Tɛmpɛlɔ,’ kana ‘ɔnɔmbɔdi wa lo tɛmpɛlɔ,’ aketetaka otsho w’otondo l’ahole akɔ 24 wakalamaka anto, ndoko olami wakakokaka ndala djɔ lo dihole diande di’olimu naka nde halange vɔ ndjowɛna ɔnɛ nde hadje olimu ande yimba.—Etsha 4:1.
8 Akristo w’akitami la anyawɔ ekambi pombaka sɛnaka, aha la ndala djɔ lo nyuma ndo vɔ pombaka nama ahɔndɔ awɔ wa didjidji wa lâdiko. Ahɔndɔ asɔ wekɔ tolembetelo ta l’andja tɛnya ɔnɛ wambotɔsɔna dia sho kamba olimu lo tɛmpɛlɔ ka lo nyuma kaki Jehowa. Lo dikambo sɔ, sho tekɔ la nyuma k’ekila kaki Nzambi, mbut’ate wolo ande wakamba olimu, dia tɔ tokimanyiya dia sho kotsha elimu aso ndo waɛsɛ aso w’esambisha wa Diolelo. Naka tambolala djɔ l’olimu aso w’ekambi wa Nzambi, kete sho mbeyaka ndjoyadja lo wâle nɛ dia Yeso Kristo, Ɔnɔmbɔdi wa lo tɛmpɛlɔ ka woke ka lo nyuma, ayoyotonda. Naka tayolala djɔ lo nyuma l’etena kɛsɔ, kete lo yoho ya didjidji, wayototshika otakataka ndo tshumba ahɔndɔ aso wa didjidji. Ko lâsɔ ngande wakokaso ntsha di’aha ndala djɔ lo nyuma na?
Woho Wakokaso Sala di’Aha Ndala Djɔ
9 Mbekaka Afundelo l’etete l’ekimanyielo k’ekanda w’Akristo tokimanyiyaka di’aha sho ndala djɔ lo nyuma. Wekelo wa ngasɔ wayotosha akoka wahombama l’olimu aso, wayotokimanyiya dia ndɔshana l’ekakatanu, ndo wayotɛnya mboka k’otsha l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa pondjo. (Tukedi 8:34, 35; Jakoba 1:5-8) Wekelo aso pombaka monga tshɔtɔpɔngɛ ndo tahamaka yema yema. (Heberu 5:14–6:3) Olelo w’ɔlɔlɔ wa lushi la lushi kokaka tokimanyiya di’aha sho ndala djɔ ndo dia sho mambalɛka. Wekelo akɔ kokaka tokokɛ oma lo wɔdu wa demba wɛnya ɔnɛ onto hale dimɛna. Sho ndoko l’ɔkɔkɔ ɔtɔi wa monga oko wanɛ wahale dimɛna lo nyuma ndo nyingɔnyingɔ djɔ lo nyuma, nɛ dia Nzambi ekɔ lo tosha mbo ya ndɛ ya lo nyuma tshavutshavu lo tshimbo y’“ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ” wele olui w’akitami. (Mateo 24:45-47, NW) Woho ɔmɔtshi watokimanyiya di’aha sho ndala djɔ ndo monga ‘nge lo mbetawɔ’ ele ndɛka mma dia lo nyuma lushi la lushi lo tshimbo ya wekelo w’onto ndamɛ la ya wekelo wa lo nkumbo.—Tito 1:13.
10 Nsanganya y’Akristo, nsanganya ya weke ndo ya totshitshɛ tokimanyiyaka di’aha sho ndala djɔ lo nyuma. Yɔ tokeketshaka ndo toshaka waaso wa sho ‘tshutshuyanaka lo ngandji ndo l’elimu w’ɔlɔlɔ.’ Sho pombaka sanganaka, djekoleko l’etena kɛnɛ ‘kɛnaso ɔnɛ lushi lakɔ laya suke.’ Lushi lɔsɔ lambosukana mɛtɛ. Lɔ lekɔ ‘lushi la Jehowa,’ l’etena kɛsɔ mbayondoyindja lowandji lande. Naka sho mbɔsaka lushi lɔsɔ la nɛmɔ efula mɛtɛ—oko wahombaso liɔsa la nɛmɔ efula—kete ‘hatotokimɔ sanganaka kâmɛ.’—Heberu 10:24, 25; 2 Petero 3:10.
11 Ndjâkimɔ l’otema ɔtɔi l’olimu w’Okristo ekɔ ohomba di’aha sho ndala djɔ lo nyuma. Tayambalɛka tena tshɛ naka tekɔ lo sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ mbala la mbala ndo l’ohetoheto tshɛ. Olimu aso w’Okristo toshaka diaaso dia sanyɛ anto akambo wendana la Ɔtɛkɛta wa Nzambi, Diolelo diande, la asangwelo ande. Ekɔ ɔlɔ efula sambisha lo luudu la luudu, kalola dia tênda anto, ndo mbeka l’anto Bible lo ekimanyielo k’ekanda wele oko Ewo Katɔla Otsha lo Lɔsɛnɔ la Pondjo. Dikumanyi dia l’Ɛfɛsɔ w’edjedja wakakoke shikikɛ ɔnɛ Paulo akawaetsha ‘lo sɛkɛ ndo lo luudu la luudu.’ (Etsha 20:20, 21) Lo mɛtɛ, Ɛmɛnyi ɛmɔtshi wa Jehowa wa kɔlamelo wekɔ l’ekakatanu wa wolo wa lo demba wâsekɛ dia vɔ kamba olimu dimɛna, koko vɔ tanaka diaaso dia sambisha anto akina awui wendana la Jehowa, la lowandji lande ndo vɔ kondjaka ɔngɛnɔngɛnɔ lo sala ɔsɔku.—Osambu 145:10-14.
12 Naka sho mbewɔ mbekelo ka ndɛka ndo nɔ̂ka lo tshambandeko, kete hatotolala djɔ lo nyuma. Lam’akandatɛkɛtaka dia wôngelo ande, Yeso akakɔkɔmiya ambeki ande ate: “Nyuyalamaki, ne dia etema anyu watukuyala wutshu la dishi, la edjwelu ka wanu la edinganu wa lumu lone. Lushi loso, latukuya le nyu shashimuya, uku shuni ya djunga, ne dia osoku mbayuya lushi lako le antu tshe wudjashi ladiku dia kete.” (Luka 21:7, 34, 35) Lɔtɔmɔ la edjwelo ka wanu hɔtɔnganɛ l’awui wa lo Bible. (Euhwelu k’Elembe 21:18-21) Tukedi 23:20, 21 mbutaka ɔnɛ: “Tuyalaki l’ului wa anoshi a wanu, kuyanga l’ului w’akanga wa deshi di’unatshi, ne dia umbidjoki la kanga deshi wayuyala la wula. Unyingunyingu wa djo wayolotsha untu emusu w’ahondo.”—Tukedi 28:7.
13 Koyanga lɔtɔmɔ la edjwelo ka wanu katakome etale polo ndo lo yɛdikɔ shɔ, mbekelo kɛsɔ kokaka mbisha onto onyingonyingo wa djɔ, koyanga mbosha nɛndɛ ko nde ndjonya yimba dia sala lolango la Nzambi. Lo mɛtɛ, kema kɔlɔ ndjâkiyanya lo dikambo dia lɔsɛnɔ la nkumbo, dia demba diayɛ ndo di’awui akina efula. Koko, tayongaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ naka tayetshaka wahɔ wa Diolelo lo dihole dia ntondo lo lɔsɛnɔ laso ndo tayetawɔ ɔnɛ Shɛso lele l’olongo ayokotsha ehomba aso. (Mateu 6:25-34) Naka hatosadi ɔsɔku, kete ‘lushi lɔsɔ’ layotoyɛ oko ‘djonga,’ wate kana djonga mɔtshi ya woshamu yayokoka totadja naka hatɔsɛnyi dimɛna kana oko omata wɔkɔhami lo yɔdi, oko woho wa tolonga tatotadjaka nyama yele bu la yewo. Dikambo sɔ hadiototokomɛ naka hatoladi djɔ, ndo naka tayeya ɔnɛ tekɔ lo sɛna “l’etena k’ekumelu.”—Danyele 12:4.
14 Alɔmbɛlɔ w’oma k’ɛse otema ekɔ nto ekimanyielo kekina di’aha sho ndala djɔ lo nyuma. Lo pɔlɔfɛsi kande ka woke, Yeso akasha dako nɛ nto ate: “[Aha nyu ndala djɔ, NW], nyolombaki l’osengosengo dia nyu mpanda lu akambu aso tshe wayuya, la dia memala la ntundu ka On’a untu.” (Luka 21:36) Eelo, nyɛsɔ totetemalake nɔmba dia sho ndjâlaka lo wedi wa Jehowa nshi tshɛ ndo monga la kiongamu y’ɔlɔlɔ lam’ayoya Yeso, Ɔn’onto, dia ndjolanya andja ɔnɛ wa kɔlɔ. Lo wahɔ aso shamɛ ndo lo wahɔ w’anyaso ambetawudi walɔmbɛso, sho pombaka monga ‘l’etete lo dɔmbɛlɔ.’—Kolosai 4:2; Efeso 6:18-20.
Nshi Yekɔ lo Tête Esadi Esadi
15 Lo mɛtɛ, oko wakongɛso lushi la woke la Jehowa, sho nangaka sala olimu ande lo yɛdikɔ tshɛ yɛdimi l’akoka aso. Naka tayowɔlɔmba oma ka tshina di’otema lo dikambo sɔ, kete ‘lokuke la woke l’otsha l’olimu ɔsɔ’ mbeyaka todihwɛ. (1 Koreto 16:8, 9) L’etena kakashikikɛ Nzambi, Yeso ayolomboya anto ndo ayokakitola ‘ɛkɔkɔ,’ mbut’ate anto w’ɔlɔlɔ wasungana kondja lɔsɛnɔ la pondjo la wa ‘mbudi,’ mbut’ate anto wa kɔlɔ wayolanyema pondjo. (Joani 5:22) Aha sho mbakakitola ɛkɔkɔ la mbudi. Koko olimu wakambaso ɛlɔ kɛnɛ oko apandjudi w’akambo wosembwe mbishaka anto diaaso dia vɔ sɔna lɔsɛnɔ lo kambɛ Nzambi ko monga l’elongamelo ka ndjokakitwama dia kondja lɔsɛnɔ ‘lam’ayoya Yeso lo lotombo lande.’ Etena ka tshitshɛ kambotshikalɛ dikongɛ nɛ di’akambo mɛnyaka ohomba wa sho kamba olimu l’otema ɔtɔi dia nyanga anto ‘wakoka kondja lɔsɛnɔ la pondjo.’—Mateu 25:31-46; Etsha 13:48.
16 Nshi y’andja wa Nɔa yakete esadi, ndo nshi ya dikongɛ nɛ di’akambo yayeta esadi. Lâsɔ, nyɛsɔ tônge esambisha wa Diolelo wele l’ohetoheto. Olimu aso w’esambishelo wekɔ lo ntɔ elowa efula, nɛ dia ɔnɔnyi tshɛ anto nunu nkama wekɔ lo batizama oko djembetelo ya ndjâkimɔ kawɔ le Nzambi. Vɔ wambɔtɔ l’atei w’ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa wɔtshɔkwami—‘anto ande ndo ɛkɔkɔ wa l’ekambɔ kande.’ (Osambu 100:3) Ande ɔngɛnɔngɛnɔ wokaso lam’asambishaso Diolelo diasha anto efula elongamelo la ntondo ka ‘lushi la woke ndo la wɔma la Jehowa’ ndja lee!
17 Oko Nɔa, Nzambi ekɔ lo tosukɛ ndo tokokɛ. Eelo, ondo anto, andjelo wakalɔtɛ alemba w’anto, ndo wa Nefilimɛ, wakɔnyɔlaka losango kana esambishelo kaki Nɔa, koko nde kompekɔ. Popo ndo ɛlɔ kɛnɛ, anto amɔtshi tɔsɔkaka lam’awaɛnyaso tolembetelo tɛnya hwe ɔnɛ tekɔ lo sɛna lo ‘nshi y’ekomelo.’ (2 Timote 3:1-5) Diɔnyɔ dia ngasɔ ekɔ ekotshamelo ka pɔlɔfɛsi ka lo Bible kendana la wôngelo wa Kristo, nɛ dia Petero akafunde ɔnɛ: “Lu nshi y’ekumelu asoki wayuya la losoko lawo, wayutshaka uku saki yawo; wayuta vati: Daka dia [“wôngelo” ande, “NW”], lend’edio? Ne dia umaka lushi lakavu watshesu, diango tshe dieko pupu uku akidio umaka etatelu k’etungelu.” (Sho mbɛnganyisha alɛta ango.)—2 Petero 1:16; 3:3, 4.
18 Amɔnyɔdi wa nshi nyɛ mbeyaka fɔnya ɔnɛ: ‘Oma k’etongelo, ndoko ɛngɔ ɔtɔi kambotshikitana. Lɔsɛnɔ lekɔ lo tatetemala, anto wekɔ lo ndɛ, wekɔ lo nɔ, wekɔ lo tshuka kana tshukama, ndo wekɔ lo mbodja ana. Oyadi kânga Yeso ekɔ nshi nyɛ, nde hatela elombwelo lo nshi yekimi la lɔsɛnɔ nyɛ.’ Ande woho wayadimbiyawɔ lee! Ko naka hawovwe ntondo l’ɔtɛ w’awui akina, kete lushi la wɔma laki Jehowa mbayowadiaka nɛ dia vɔ wekɔ l’atei wa lɔlɔnga la kɔlɔ lɔnɛ, oko wakadiakema lɔlɔnga la kɔlɔ la lo nshi ya Nɔa lo Mvula k’Elola.—Mateu 24:34.
Hatokoke Ndala Djɔ Kânga Yema
19 Naka tamboyakimɔka le Jehowa, kete tatokesamake la tokanyi ta kɔlɔ ko sho ndjolala djɔ. Ɔnɛ ekɔ etena k’aha ndala djɔ, etena ka monga la mbetawɔ lo pɔlɔfɛsi yaki Nzambi, ndo tetemala la kamba olimu aso wa ‘mbetɛ anto wa lo wedja tshɛ ambeki.’ (Mateu 28:19, 20) Lam’ele ekomelo ka dikongɛ nɛ kaya suke, ndoko diɛsɛ dioleki nɛ dia kambɛ Jehowa Nzambi l’ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nkumekanga Yeso Kristo ndo mbidja lokolo l’olimu wasalema l’andja w’otondo, olimu w’esambishelo ka “lukumu l’ololo lone la diulelu” la ntondo k’ekomelo ndja.—Mateu 24:14; Mako 13:10.
20 Ekambi wa Jehowa ɛmɔtshi wekɔ lo mbokambɛ aya ɛnɔnyi akumi, kana lɔsɛnɔ lawɔ l’otondo. Koyanga eke esadi wambotɔtɔ l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ, nyɛsɔ toyale oko Kalɛba k’Ose Isariyɛlɛ, ɔnɛ ‘lakayele Jehowa aha la mpekɔ.’ (Euhwelu k’Elembe 1:34-36) Nde la Jashua wakayalɔngɔsɔla dimɛna dia mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ w’Isariyɛlɛ tshungɔ oma lo lɔhɔmbɔ la l’Edjibito. Koko, Ase Isariyɛlɛ wanɛ waki waya epalanga, wakayɔtɛwɔka lo mbetawɔ ndo wakekekɔ ɛnɔnyi 40 l’oswe wa shɛnga, lɛnɛ akawavu vɔ tshɛ. Lo etena kɛsɔ tshɛ, Kalɛba la Jashua wakakikɛ ehemba wa wolo wakâkomɛ, koko edja l’edja, vɔ wakayɔtɔ lo nkɛtɛ ya daka. (Walelu 14:30-34; Jashua 14:6-15) Naka ‘tayoyela Jehowa aha la mpekɔ’ ndo naka hatoladi djɔ lo nyuma, kete tayonga la diɛsɛ dia mbɔtɔ l’andja w’oyoyo wakalake Nzambi.
21 Tolembetelo mɛnyaka hwe ɔnɛ tekɔ lo sɛna lo nshi y’ekomelo ndo lushi la woke la Jehowa laya suke. Ɔnɛ kema etena ka ndala djɔ ndo minya lomba dia sala lolango la Nzambi. Tayɔtshɔkwama naka hatoladi djɔ lo nyuma ndo naka sho nama ahɔndɔ aso wɛnya ɔnɛ tekɔ wa ministrɛ y’Akristo ndo ekambi waki Jehowa. Tɔ̂shi tɛdikɔ ‘di’aha ndala djɔ, dia shikikala lo mbetawɔ, ntsha akambo oko apami, ndo keketala.’ (1 Koreto 16:13) Oko weso ekambi wa Jehowa, onto tshɛ l’atei aso ayale nge ndo ônge la dihonga. Ɔsɔku mbayotonga l’atei a wanɛ wamboyalɔngɔsɔla lam’ayoya lushi la woke la Jehowa, ndo wakamba olimu la kɔlamelo tshɛ l’ɔnɔngɔ w’anto wangɛnangɛna ndo wahalale djɔ.
[Study Questions]
1. Lam’ele lushi la Jehowa laya suke, kakɔna kakokaso nongamɛ?
2. Ele Ngɔngɔ ka la Mangɔngɔ, ndo kakɔna kayotomba lam’ayondɔlɔsha ekambi wa Jehowa?
3. Ngande wakokayɛ kɔndɔla woho wayotshama akambo wakatama lo Ezekiyele 38:21-23?
4. Woho akɔna wayoya Yeso dia ndjolanya dikongɛ nɛ di’akambo dia kɔlɔ?
5. Woho akɔna wakawakongɛ lotumu la lo tɛmpɛlɔ lo nshi yaki Yeso lanɛ la nkɛtɛ na?
6. Kakɔna kakalange Yeso mbuta lam’akandate ate: ‘Ɔnɛ lahalale djɔ ndo lalama ahɔndɔ ande wa lâdiko ekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ’?
7. Lande na kele ɛlɔmbɛdi la Ase Lɛwi wanɛ wakalamaka tɛmpɛlɔ takawakokaka ndala djɔ?
8. Ahɔndɔ akɔna wa didjidji wele l’Akristo?
9. Lande na kele wekelo wa Bible l’ekimanyielo k’abuku w’Akristo ekɔ ohomba efula?
10. Ngande watokimanyiya nsanganya y’Akristo, nsanganya ya weke, la nsanganya ya distrikɛ dia sho sungukalaka lo nyuma?
11. Bonde kakokaso mbuta ɔnɛ olimu w’Okristo ekɔ ohomba di’aha sho ndala djɔ lo nyuma?
12, 13. Bonde kahombaso mbewɔ lɔtɔmɔ la edjwelo ka wanu?
14. Lande na kahombaso nɔmbaka oma ka tshina di’otema?
15. Kakɔna kakotshama oma l’olimu aso w’esambisha w’akambo a losembwe?
16. Lande na kahombaso monga esambisha wa Diolelo wele l’ohetoheto?
17, 18. (a) Lam’asambishaso, sho pombaka nongamɛ ɔnɛ anto wayolongola losango laso lo yoho yakɔna? (b) Kakɔna kayokomɛ amɔnyɔdi?
19. Ngande wahombaso mbɔsa olimu aso wa mbetɛ anto ambeki?
20. Ɛnyɛlɔ kakɔna kakatotshikɛ Kalɛba la Jashua, ndo ɛnyɛlɔ kakɔna kakondjaso oma lo yoho yawɔ ya lɔsɛnɔ?
21. Ɛlɔlɔ akɔna wayotokondja naka hatoladi djɔ lo nyuma?
[Caption]
[Questions]
[Caption on page 25]
[Caption on page 25]
Onde wɛ ambɔsa tɛdikɔ di’aha ndala djɔ lo nyuma ndo namaka ahɔndɔ ayɛ wa didjidji wa lâdiko?
[Caption on page 26]
[Caption on page 26]
Akristo wekɔ la nyuma k’ekila kaki Nzambi kawakimanyiya di’aha vɔ ndala djɔ ndo kotsha elimu awɔ
[Caption on page 29]
[Review on page 29]
Ngande Ayoyokadimola?
◻ Oko le yɛ, elɛwɔ ahɔndɔ aso wa didjidji wa lâdiko, ndo woho akɔna wakokaso mbalama?
◻ Naa weho ɛmɔtshi watokimanyiya di’aha sho ndala djɔ lo nyuma?
◻ Lande na kahombaso nongamɛ ɔnɛ tayohomanaka l’amɔnyɔdi, ndo ngande wahombaso mbaɔsa?
◻ Lo nshi nyɛ y’ekomelo, ngande wahombaso mbɔsa olimu aso wa mbetɛ anto ambeki?