Tokukute Mbetawɔ Kaso K’ohomba Efula!
“Le wanɛ wakakondja mbetawɔ kɛmɔtshi, mbut’ate diɛsɛ diakɔ diamɛ diele laso.”—2 PETERO 1:1, NW.
LA DIKƆLƆ, la ntondo ka nde mvɔ, Yeso akate ɔnɛ apɔstɔlɔ ande tshɛ wayowolawɔ. Ɔmɔtshi a l’atei awɔ, lakawelɛka Petero, akayasɛmɛ ate: ‘Koyanga akina anɛ tshɛ wayotakana lo dikambo diayɛ, dimi hatotakana pondjo!’ (Mateu 26:33) Koko Yeso akeyaka ɔnɛ kashi mbatande. Diɔ diakɔ diakandatɛ Petero l’etena kakɔ kâmɛ ate: ‘Dimi lakasɛngasɛnga Nzambi lo lokombo layɛ nte kele aha mbetawɔ kayɛ nkɔmɔ; ko wɛ, lam’ayoyokalola, kôkeketsha anangɛyɛ.’—Luka 22:32.
2 Petero, ɔnɛ lakaleke sɛma mbetawɔ kande, akayangunaka Yeso k’otsho akɔ wâmɛ. Mbala shato y’etondo, nde akate ate: handeye ndo Kristo kɛsɔ katanyu! (Mateu 26:69-75) ‘Lam’akandayokalolaka,’ ɛtɛkɛta wa Nkumɛnde w’ɔnɛ ‘kôkeketsha anangɛyɛ’ wakayoleka mbɔtɔ l’atui ande. Tatɛ oma l’etena kɛsɔ, dako sɔ diakonge la shɛngiya ya wolo lo lɔsɛnɔ la Petero l’otondo, ndo shɛngiya yakɔ mɛnamaka hwe lo mikanda ehende wakandafunde, mikanda wakalamema l’atei a Bible.
Bonde Kakafunde Petero Mikanda Ande Na?
3 Suke l’ɛnɔnyi 30 l’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Yeso, Petero akafunde mukanda ande wa ntondo ko akawotomɛ anango wa la Pɔntɔ, la Ngalatiya, la Kapadɔkiya, l’Asiya ndo la Bituniya, bɛtshi dia nkɛtɛ diele nshi nyɛ lo wodja wa Turquie, lo lɛkɛ la ngɛl’a nkushi la lo edjelo ka wonya. (1 Petero 1:1) Ase Juda, wanɛ wele ondo amɔtshi wakayoyala Akristo lo Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi wa 33 T.D., ndo vɔ mɛtɛ mbaki l’atei a wanɛ wakatomɛ Petero mukanda ande. (Etsha 2:1, 7-9) Efula ka wanɛ wakandatomɛ mukanda ɔsɔ waki Ase Wedja, wanɛ waki l’atei wa dja y’ehemba wakayaka oma le atunyi. (1 Petero 1:6, 7; 1 Pet. 2:12, 19, 20; 3:13-17; 4:12-14) Ɔnkɔnɛ, Petero akafundɛ anango asɔ mukanda dia mbakeketsha. Oyango ande aki dia mbakimanyiya dia vɔ nongola ‘ekomelo ka mbetawɔ [kakiwɔ], mbut’ate panda k’anima [wakiwɔ].’ Diɔ diakɔ diakandâkɔkɔmiya lo dako diande dia ndjihelo ate: ‘Nyoshike tomamba la ntondo [ka Diabolo], nyoyale nge lo mbetawɔ.’—1 Petero 1:9; 5:8-10.
4 L’ɔkɔngɔ diko, Petero akayofundɛka Akristo asɔ mukanda wa hende. (2 Petero 3:1) Lande na na? Nɛ dia dikambo dioleki dia ntondo wâle diakayotombaka. Anto amɔtshi waki la lɔkɛwɔ la mindo wakayangaka dia mbɔtshiya lɔkɛwɔ lawɔ la mindo l’atei w’ambetawudi ndo wakakesaka amɔtshi! (2 Petero 2:1-3) Ndo nto, Petero akawaewola lo dikambo di’ansɔki. Lo mukanda ande wa ntondo, nde akafunde ɔnɛ “ekomelo k’akambo tshɛ kambosukana,” ndo l’etena kɛsɔ, ondo mɛtɛ anto amɔtshi wakɔlaka kanyi shɔ. (1 Petero 4:7, NW; 2 Petero 3:3, 4) Nyɛsɔ tɔsɛdingole mukanda wa hende wakafunde Petero kele tênde woho wakawakeketsha anangɛso asɔ dia vɔ tshikala nge lo mbetawɔ. Lo sawo dia ntondo nɛ, tayɔsɛdingola 2 Petero tshapita ya ntondo.
Oyango wa Tshapita ya Ntondo
5 Petero hatɛkɛtshi mbala kakɔ ɔtɔi dikambo di’ekakatanu akɔ wa weke. Koko, nde ambɔlɔngɔsɔla woho wa ndjɔtɛkɛta dikambo di’ekakatanu akɔ ɛsɔ: nde ambokeketsha ambadi wa mukanda ande dia vɔ nyomoleka monga la lowando lo menda kɛnɛ kakawakondja lam’akawayoyala Akristo. Nde ambowaohola alaka wa Nzambi wa mamba ndo ambowatɛ ɔnɛ pɔlɔfɛsi ya lo Bible hayetaka pa. Nde ambowaohola awui asɔ lo mbakɔndɔlɛ ohilwelo wa Yeso, ɛnɛlɔ kakandɛnyi la asho ande nganɛ, ɛnɛlɔ ka Kristo lo nkudu ka Diolelo.—Mateu 17:1-8; 2 Petero 1:3, 4, 11, 16-21.
6 Onde sho kokaka mbɔsa wetshelo ɔmɔtshi oma l’ɛtɛkɛta wa mbɔtwɛlɔ waki Petero? Kema anto washaso alako wayoleka mbaetawɔ naka sho tokowaohola akambo wendana l’elongamelo ka woke ka Diolelo kele laso sho tshɛ? Akanayɛ naka sho mbakɔndɔlɛ ndo awui wakatɛnyi shamɛ na? Ondo l’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Yeso, mbala efula Petero akasanyɛka akina woho wakandɛnyi ɛnɛlɔ ka Kristo lo lotombo la Diolelo.—Mateu 17:9.
7 Ohɔ nto wate: ekɔ mɛtɛ dia l’etena kakafunde Petero mukanda ande wa hende, ko Evanjiliyɔ wa Mateo la mukanda wakafundɛ Paulo Ase Ngalatiya wambokahanyema le anto efula. Lâsɔ ondo dikɔmɔ dia Petero ndo mbetawɔ kande akeyamaka efula le anto wakasɛnaka lo nshi yande. (Mateu 16:21-23; Ngalatiya 2:11-14) Koko kânga mbakidiɔ ɔsɔku, nde akahonolaka akambo tshɛ la losembwe. Dionga sɔ mɛtɛ diakalekaka keketsha wanɛ wakeyaka dikɔmɔ diawɔ hita dia vɔ ngɛnangɛna mukanda ande. Lâsɔ, shi wonya wakimanyiyaso wanɛ wele l’ekakatanu, ayoyala dimɛna sho mbetawɔka ɔnɛ ndo sho lawɔ mbele la dikɔmɔ?—Romo 3:23; Ngalatiya 6:1.
Diemu di’Ekeketshelo
8 Kakianɛ, ɛsɔ tênde woho wakemula Petero anango. Nde ambomɛ tɛkɛta dikambo dia mbetawɔ ndo ekɔ lo mbelɛ ambadi wa mukanda ande ɔnɛ “wanɛ wakakondja mbetawɔ kɛmɔtshi, mbut’ate diɛsɛ diakɔ diâmɛ diele laso.” (2 Petero 1:1, NW) Lanɛ, ondo etelo k’ɔnɛ “mbetawɔ kɛmɔtshi” nembetshiyaka ɔnɛ “dietawelo dia nge” ndo tɔ mendanaka la olui w’akambo tshɛ wetawɔ Akristo kana wetshelo awɔ welamɛ esangɔ ɛmɔtshi l’atei w’Afundelo ɔnɛ “akambu wa mete.” (Ngalatiya 5:7; 2 Petero 2:2; 2 Joani 1) Esangɔ efula, tshɛkɛta “mbetawɔ” mbɔsamaka lo yoho shɔ koko aha paka lo yoho yalekawɔ ndjiɔsa esangɔ tshɛ, lo yoho ya mbahɛ lokanyi kana mbɛkɛ otema le onto kana lo dikambo dimɔtshi.—Etsha 6:7; 2 Koreto 13:5; Ngalatiya 6:10; Efeso 4:5; Jude 3.
9 Aha la tamu, diemu dia Petero diakangɛnyangɛnya ambadi wa mukanda ande, djekoleko Ase Wedja. Ase Juda kɔmbɔtɔnɛka l’Ase Wedja kânga yema, wakawaɔnyɔlaka ndo mbaɔnyɔla, ndo kânga l’atei w’Ase Juda wakashile monga Akristo, wakatetemalaka kanɛ Ase Wedja kɔlɔ. (Luka 10:29-37; Joani 4:9; Etsha 10:28) Koko Petero, Ose Juda la lôtɔ ndo ɔpɔstɔlɔ wa Yeso Kristo, akate ɔnɛ ambadi wa mukanda ande—oyadi Ase Juda kana Ase Wedja—waki la mbetawɔ kakɔ ɔtɔi ndo wakakondja diɛsɛ diakɔ diamɛ kâmɛ la nde.
10 Ohotokokanyiya wetshelo w’ɔlɔlɔ efula wakondjaso ɛlɔ kɛnɛ oma lo diemu dia Petero. Nzambi bu la shɔnɔdi; nde hasemula anto wele la woho ɔmɔtshi wa lokoho la demba kana wa lo wodja ɔmɔtshi ko mɛngiya akina. (Etsha 10:34, 35; 11:1, 17; 15:3-9) Oko wakate Yeso ndamɛ, Akristo tshɛ wekɔ anto l’ɔnango ndo ndoko ɔmɔtshi a l’atei aso lahomba ndjaɔsa di’oko nde ndeka onyande. Lâdiko dia lâsɔ, diemu dia Petero shikikɛka ɔnɛ sho mɛtɛ tekɔ nkumbo ka l’andja w’otondo k’anto l’ɔnango, nkumbo kele la “diɛsɛ diakɔ diamɛ” ndo la mbetawɔ kakɔ kâmɛ kaki la Petero nde l’asekande apɔstɔlɔ.—Mateu 23:8; 1 Petero 5:9.
Ewo la Alaka wa Nzambi
11 L’ɔkɔngɔ wa nde memula anango, Petero ambâfundɛ ate: “Ngandji k’ɔtɛkɔya ndo wɔladi wanyofudiame.” Ngande wakoka ngandji k’ɔtɛkɔya kaki Nzambi la wɔladi tofudiamɛ na? Petero ate: “Oma l’ewo k’oshika ka Nzambi la ka Yeso Nkumɛso.” Oma lâsɔ, nde ambota nto ate: “Nkudu ka lonzambi kaketawɔ tosha diangɔ tshɛ diendana la lɔsɛnɔ ndo la omamemelo wa le Nzambi.” Ko woho akɔna wakondjaso diangɔ sɔ di’ohomba efula na? Ele ‘oma l’ewo k’oshika k’ɔnɛ lakatete lo lotombo la l’ɔlɔlɔ ande.’ Ɔnkɔnɛ, Petero ambɛnya mbala hiende y’etondo ɔnɛ ewo k’oshika ka Nzambi ndo k’Ɔnande ekɔ ohomba efula.—2 Petero 1:2, 3, NW; Joani 17:3.
12 “Embetsha wa kashi” wata Petero lo tshapita ya hende dia mbewola anango ndjâka l’‘ɛtɛkɛta wa lokeso’ dia vɔ dimbiya Akristo. Lo yoho shɔ mbɔ̂nganyawɔ Akristo dia mbakaloya lo akambo wa mindo wakawatshungɔ oma lɔkɔ. Onto lakashimbamɛ oma l’ekimanyielo k’“ewo k’oshika ka Nkumadiɔndjɔ la Oshimbedi Yeso Kristo” ko ndjokesama l’akambo wa ngasɔ l’ɔkɔngɔ diko ndjohomɔka mpokoso ka woke. (2 Petero 2:1-3, 20, NW) Lo mɛtɛ, la ntondo ka nde ndjɔtɛkɛta dikambo sɔ l’ɔkɔngɔ diko, Petero ambɔtɛtɛ oma ko mbɔtwɛlɔ ka mukanda ande dia mɛnya ohomba w’ewo k’oshika di’onto mongaka nshi tshɛ pudipudi lo washo wa Nzambi. Petero ekɔ lo mɛnya ɔnɛ, oma lo lolango lande, Nzambi ‘akatosha alaka wa nɛmɔ efula ndo wa weke, ate kele oma l’ekimanyielo k’alaka akɔ, kanyoyale ndo nyu lawɔ lo eongelo ka lonzambi.’ Koko, dia sho kondja alaka asɔ wele etenyi ka woke ka mbetawɔ kaso, Petero ate: sho pombaka ‘tokotahandwe oma lo ɛhɔndɛlɔ kele l’andja ɔnɛ koye oma lo nsaki ya demba ya kɔlɔ.’—2 Petero 1:4.
13 Ngande wɔsayɛ alaka wa Nzambi na? Onde wɛ mbaɔsaka woho ɔnɛ wawaɔsa atshikadi w’Akristo w’akitami? L’ɔnɔnyi wa 1991, ɔnangɛso Frederick Franz, ɔnɛ laki ɔnɔmbɔdi wa la Société Watch Tower lo nshi shɔ ndo lakakambe olimu wa Nzambi wa lo tena tshɛ l’edja k’ɛnɔnyi ndekana 75, akate lo tshena pe nganɛ wele asolo a wanɛ walongamɛ tolɛ kâmɛ la Kristo: “Tambotshikala nge polo ndo ɛlɔ kɛnɛ, ndo tayotshikala nge polo ndo lam’ayokotsha Nzambi ‘alaka ande wa nɛmɔ efula ndo wa weke.’ ” Ɔnangɛso Franz akatetemala mbɛkɛ otema ande lo daka dia Nzambi dia eolwelo k’otsha l’olongo; nde akakukutɛ mbetawɔ polo ndo lam’akandayovɔ l’ɛnɔnyi 99. [ref 2] (1 Koreto 15:42-44; Filipi 3:13, 14; 2 Timote 2:10-12) Popo ndo ɛlɔ kɛnɛ, miliyɔ y’anto wekɔ lo kukutɛ mbetawɔ, vɔ wekɔ lo mbidja yimba yawɔ tshɛ lo daka dia Nzambi dia mbela paradiso lanɛ laa nkɛtɛ, lɛnɛ ayɔsɛnaka anto pondjo pondjo l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Onde ndo wɛ mbele l’atei w’anto asɔ?—Luka 23:43; 2 Petero 3:13; Enyelo 21:3, 4.
Kɛnɛ Kahombaso Ntsha lo Menda Alaka wa Nzambi
14 Onde sho mandolaka Nzambi lo menda kɛnɛ kakandatolake? Naka eelo, kete sho pombaka mɛnya lowando lakɔ lo sɛkɛ, oko wadita Petero. “Eelo, l’ɔkɔkɔ akɔ ɔsɔ” (nɛ dia Nzambi akatosha alaka wa nɛmɔ efula), sho pombaka ntsha la wolo aso tshɛ dia monga l’ohetoheto lo mbetawɔ. Hatohombe ngɛnangɛnaka tsho l’ɔtɛ w’ɔnɛ tekɔ l’atei wa mbetawɔ kana ɔnɛ tambeya akambo wa mɛtɛ wa lo Bible. Aha lâsɔ ato mbahombaso komɛ! Ondo lo nshi ya Petero anto amɔtshi wa lo tshumanelo wakatɛkɛtaka efula lo dikambo dia mbetawɔ koko wakayashaka lo akambo wa mindo. Lɔkɛwɔ lawɔ lakahombaka monga ɔlɔlɔ; diɔ diakɔ diawakɔkɔmiya Petero ate: “Lâdiko dia Mbetawɔ kanyu, nyokotsha lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ.”—2 Petero 1:5, NW; Jakoba 2:14-17.
15 L’ɔkɔngɔ wa nde mbuta dia lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ, Petero amboshila waonga akina asamalo wahombaso kotsha, kana mbahɛ, lâdiko dia mbetawɔ kaso. Lo waonga akɔ, dionga la dionga diekɔ ohomba naka sho nangaka ‘shikimala lo mbetawɔ.’ (1 Koreto 16:13) Lam’ele ɛtɔlɔki ‘wakengesolaka Afundelo’ ndo wakadianganyaka ‘wetshelo wa lokeso,’ Petero amboshila ndo ewo ɔnɛ tɔ kekɔ ohomba, ata ate: “Lâdiko dia lɔkɛwɔ lanyu l’ɔlɔlɔ, [nyokotsha] ewo.” Oma lâsɔ, nde ambota nto ate: “Lâdiko di’ewo, [nyokotsha] ndjâkimɛ, lâdiko dia ndjâkimɛ, nyokotsha ekikelo, lâdiko di’ekikelo, nyokotsha omamemelo wa le Nzambi, lâdiko di’omamemelo anyu wa le Nzambi, nyokotsha lolango l’onto l’ɔnango, lâdiko dia lolango l’onto l’ɔnango, nyokotsha ngandji.”—2 Petero 1:5-7, NW; 2:12, 13; 3:16.
16 Kakɔna kayotomba naka tambokotsha akambo asɔ esambele lâdiko dia mbetawɔ kaso na? Petero ate: “Endaka akambo anɛ wamboyala le nyu ndo wambofulanɛ le nyu, kete vɔ wayonyoshimba dia nyu ndjâla oko anto wasukukala sukaa kana wahatɔ elowa lo kɛnɛ kendana l’ewo k’oshika ka Nkumɛso Yeso Kristo.” (2 Petero 1:8, NW) Lo wedi okina, Petero ate: “Endaka akambo anɛ bu le onto, kete nde ekɔ tshungu, ndjihaka asho lo osase ndo mbohɛka ɛdiamelo kande oma lo pɛkato yande y’edjedja.” (2 Petero 1:9) Lembetɛ dia Petero ambotshika mbuta ɔnɛ ‘nyu’ kana ‘sho’ koko ambomɛ kamba l’ekitɔ (pronoms) wele oko “onto,” “nde,” la “kande.” Kânga mbele lonyangu ko amɔtshi wekɔ totshungu, mbohɛka akambo w’ohomba ndo wekɔ mindo, oma lo ngandji kande Petero hɛnya di’oko ombadi wa mukanda ande ekɔ l’atei w’anto asɔ.—2 Petero 2:2.
Woho Wambondokeketsha Anango
17 Ondo lam’eyande ɔnɛ anyande Akristo, djekoleko eyoyo, kokaka kesama esadi eto, Petero ambâkeketsha la ngandji tshɛ ate: ‘Analengo, nyonyomoleka ntsha la wolo anyu tshɛ dia nyu shikimala lo leeta lanyu ndo lo ɔsɔnamelo anyu; nɛ dia naka nyayotetemala ntsha akambo anɛ, kete hanyɔkɔkaki pondjo.’ (2 Petero 1:10; 2:18) Akristo w’akitami wanɛ wakotsha akambo asɔ esambele lâdiko dia mbetawɔ kawɔ wayokondja difuto dia woke, ɔnkɔnɛ wata Petero ate: ‘Wayonyodihwɛ lokuke hwe dia nyu mbɔtɔ lo diolelo dia pondjo dia Nkumɛso ndo Oshimbedi aso Yeso Kristo.’ (2 Petero 1:11) “Ekoko ekina” wayolongola sango dia pondjo lanɛ laa nkɛtɛ kayɔlɔmbwamaka oma lo Diolelo diaki Nzambi.—Joani 10:16; Mateu 25:33, 34.
18 Petero kombolaka oma ka tshina diande di’otema di’anango kondja difuto sɔ dia woke. Nde lawɔ ate: “Diɔ diakɔ diayometawɔka nshi tshɛ dia nyohola akambo anɛ, kânga mbawaeyanyu ndo mbambonyoshikikala lo akambo wa mɛtɛ.” (2 Petero 1:12, NW) Petero ambokamba la tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yelɛwɔ ste·riʹzo; lanɛ, wakakadimola tshɛkɛta yakɔ shɔ ɔnɛ ‘shikikala,’ koko wakayikadimola ɔnɛ “keketsha” lo dako diakasha Yeso Petero ntondo ɔnɛ: “Kokeketsha anangɛyɛ.” (Luka 22:32, NW) Ondo woho wambondokamba la tshɛkɛta shɔ mɛnyaka ɔnɛ Petero ekɔ lo mbohɔ dako dia wolo diakandalongola oma le Nkumɛnde. Kakianɛ, Petero ambota ate: “Dimi lambukana nti: Dikambu ne dieko ololo lam’ekimi lu dimba ne, dia dimi ntshutshiya etema anyu, dia nyûhula; ne dia dimi mbeyaka nti: Etena ka dimi mumo lu dimba diami kayukuka esadi.”—2 Petero 1:13, 14.
19 Kânga mbata Petero la ngandji tshɛ ɔnɛ ambadi wa mukanda ande ‘wamboshikikala lo akambo wa mɛtɛ,’ nde ekɔ lo mbeya ɔnɛ mbetawɔ kawɔ kokaka ndjɔtɔ l’ashi. (1 Timote 1:19) Oko weyande ɔnɛ nyɔi kande kambosukana, nde ambokeketsha anango lo mbatɛ akambo wakokawɔ ndjohɔka l’ɔkɔngɔ dia vɔ tshikalaka nshi tshɛ nge lo nyuma. (2 Petero 1:15; 3:12, 13) Popo ndo ɛlɔ kɛnɛ, tekɔ l’ohomba wa vɔ tôholaka akambo tena tshɛ dia sho tshikalaka nge lo mbetawɔ. Oyadi woho akɔna w’anto weso, oyadi edja kakɔna kayaso l’atei w’etshumanelo k’Akristo, hatokoke mbohɛ wadielo wa Bible wa lushi la lushi, wekelo w’onto ndamɛ esangɔ l’esangɔ, ndo wɔtwɛlɔ wa lo nsanganya ya l’etshumanelo mbala tshɛ. Amɔtshi hawolange mbɔtɔ lo losanganya ko vɔ mbetshiyaka ewo ɔnɛ: demba ambɔlɛmba efula, nsanganya yakɔ yaya ndo ɔlɛlɔ nɛ dia paka akambo akɔ wâmɛ w’edjedja ato mbavusolawɔ kana ɔnɛ nsanganya yakɔ hayosalema dimɛna, ko tete Petero akeyaka ɔnɛ sho kokaka ndjoshisha mbetawɔ kaso esadi eto naka tamboleka ndjâsɛma.—Mako 14:66-72; 1 Koreto 10:12; Heberu 10:25.
Etshina ka Wolo ka Mbetawɔ Kaso
20 Onde mbetawɔ kaso tomba oma lo toshimu takakolonganya anto oma lo timba tawɔ? Petero ambota l’eshikikelo tshɛ ate: ‘Bu, sho kondjela toshimu takaweye kolonganya dimɛna lam’akatanyewoya dia nkudu la wôngelo wa Nkumɛso Yeso Kristo, koko sho takɛnyi lɔnɛnɛ lakinde la washo wakiso anɛ.’ Petero nde la Jakɔba la Joani waki kâmɛ la Yeso lam’akawɛnyi ɛnɛlɔ kande lo nkudu ka Diolelo. Petero ambolembetshiya ate: “Ndi akalungula kenemo la lutumbu uma le [Nzambi], Shesu, lam’akayi diui ne le ndi uma [“lo lotombo la dimɛna hangɔnɛ,” NW] ati: On’ami la ngandji one, ndi atongenyangenyaka. Shu takuki diui so diakayi uma l’ulungu, lam’akisu kame la ndi l’ukungu w’ekila.”—2 Petero 1:16-18.
21 Petero nde la Jakɔba la Joani lam’akawɛnyi ɛnɛlɔ kɛsɔ, vɔ wakayɔsa Diolelo oko dikambo dia mɛtɛ mɛtɛ! Petero ate: ‘Ɔnkɔnɛ, tekɔ l’ɔtɛkɛta wa pɔlɔfɛsi wamboleka shikikɛma; ndo ayonga dimɛna nyu mbidjaka yimba lɔkɔ.’ Eelo mɛtɛ, ambadi wa mukanda wa Petero, ndo sho ɛlɔ kɛnɛ, tekɔ l’ɔkɔkɔ wa shikaa wahombaso mbidjaka yimba lo pɔlɔfɛsi yendana la Diolelo diaki Nzambi. Ngande wahombaso mbidjaka yimba lo pɔlɔfɛsi yakɔ na? Petero ate: ‘Oko wanɛ wenda tala diahɛta lo dihole dia wodjima, edja ndo lam’ayotatɛ wonya mpotɔ ndo nsongayɔɔtɔ mpɛta l’atei w’etema anyu.’—2 Petero 1:19; Danyele 7:13, 14; Isaya 9:6, 7.
22 Etema aso wayoyala wodjima oto naka ndoko osase w’ɔtɛkɛta wa pɔlɔfɛsi watongamulɛ. Koko, oma lo woho ɔnɛ wadjawɔ yimba lo ɔtɛkɛta akɔ, etema w’Akristo wekɔ lo salangana edja ndo lam’ayohotɔ wonya, etena kayɛnɛ “nsongayɔɔtɔ,” Yeso Kristo, lo lotombo la Diolelo. (Enyelo 22:16) Ɛlɔ kɛnɛ, ngande wadjaso yimba lo ɔtɛkɛta akɔ wa pɔlɔfɛsi na? Ele lo mbekaka Bible, lo nɔngɔsɔlaka nsanganya, lo mbishaka kɔmatɛrɛ lɔkɔ, lo ‘kanaka yimba lo akambo anɛ ndo lo ndjashaka tshɛ lɔkɔ.’ (1 Timote 4:15) Naka sho nangaka ɔtɛkɛta wa pɔlɔfɛsi monga oko tala diahɛta lo ‘dihole dia wodjima’ (l’atei w’etema aso), kete sho pombaka mbetawɔ ɔtɛkɛta akɔ monga la shɛngiya ya wolo le so: lo nsaki yaso, l’asolo aso, lo nango yaso ndo l’eyango aso. Sho pombaka monga ambeki wa Bible, nɛ dia Petero ambodihiya tshapita ya ntondo ya mukanda ande ate: ‘Ndoko pɔlɔfɛsi ɔtɔi ka l’Afundelo koye oma lo diɔmbwɛlɔ di’onto ndamɛ. Nɛ dia ndoko lushi lakaye pɔlɔfɛsi oma lo lolango l’onto, koko anto wakatɛkɛta awui w’oma le Nzambi, awui akɔ wakɛmbama la nyuma k’ekila.’—2 Petero 1:20, 21.
23 Lo tshapita ya mbɔtwɛlɔ ya lo mukanda ande wa hende, Petero akatosha ɔkɔkɔ wa wolo watotshutshuya dia sho kukutɛ mbetawɔ kaso k’ohomba efula. Kakianɛ, timba taso tambɔlɔngɔswama dimɛna dia sho menda akambo wa weke wayela. Lo sawo diahɔnyi la nɛ, tayɔsɛdingola tshapita ya hende ya 2 Petero, lɛnɛ atɛkɛta ɔpɔstɔlɔ Petero dikambo di’okakatanu w’oma lo tɔsɛngiya ta mindo takayɔtɔ l’atei wa tshumanelo.
[Study Questions]
1. Yeso akandate dia mbewola apɔstɔlɔ ande, ko Petero ngande wakandayasɛmɛ?
2. Kânga mbakayâsɛmaka Petero, kakɔna kakandasale kakɛnyaka ɔnɛ mbetawɔ kande kaki wɔdu?
3. Bonde kakafunde Petero mukanda ande wa ntondo?
4. Bonde kakayofunda Petero mukanda ande wa hende?
5. Ngande wambɔlɔngɔsɔla Petero timba t’ambadi wa mukanda ande la ntondo ka nde ndjɔtɛkɛta dikambo di’ekakatanu ɛmɔtshi?
6, 7. (a) Wetshelo akɔna wakokaso mbɔsa oma l’ɛtɛkɛta wa mbɔtwɛlɔ wa lo mukanda wa Petero? (b) Naka tekɔ lo mbisha onto dako, kakɔna kahombaso mbetawɔka kayotokimanyiya dia dako diakɔ mbɔtɔ dimɛna l’otema w’onto?
8. Lo yoho yakɔna ondo yakɔshi Petero tshɛkɛta “mbetawɔ”?
9. Bonde kele diemu dia Petero diakangɛnyangɛnya ambadi ande, djekoleko Ase Wedja?
10. Wetshelo akɔna wakokaso mbɔsa oma lo diemu dia Petero?
11. L’ɔkɔngɔ wa nde memula anango, naa akambo w’ohomba efula wamboka Petero epole ɔsɛkɛ?
12. (a) Lande na kambɔtɛtɛ Petero ɔnɛ ekɔ ohomba monga l’ewo k’oshika? (b) Dia sho kondja alaka wa Nzambi, kakɔna kahombaso ntsha ntondo?
13. Ndo Akristo w’akitami, ndo “ekoko ekina” wamboyashikikɛ dia kukutɛ ɛngɔ kakɔna?
14. Bonde kashila Petero lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ oko dionga dia ntondo diahomba anyande kotsha lâdiko dia mbetawɔ?
15. (a) Lande na kashilama ewo oma lâle lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ oko dionga diahomba kotshama lâdiko dia mbetawɔ? (b) Naa waonga akina wayotokimanyiya dia sho kukutɛ mbetawɔ?
16. Kakɔna kayotomba naka waonga woshidi Petero kotshama lâdiko dia mbetawɔ, ko kakɔna kayotomba naka waonga akɔ bu?
17. Dui diakɔna ondo diambotshutshuya Petero dia nde sɛngasɛnga anango dia vɔ ntshaka “akambo anɛ”?
18. Lande na ketawɔ Petero ‘dia mboholaka’ anango ‘nshi tshɛ’?
19. Ekimanyielo kakɔna kele laso ohomba nshi nyɛ?
20, 21. Ehilwelo ka Yeso, ngande wakatwakeketsha mbetawɔ ka Petero, k’ambadi wa mikanda ande ndo kakiso nshi nyɛ?
22. (a) Etema aso pombaka salanganaka nshi tshɛ otsha l’ɛngɔ kakɔna? (b) Ngande wakokaso mbidjaka yimba lo ɔtɛkɛta wa pɔlɔfɛsi?
23. Tshapita ya ntondo ya 2 Petero yambɔlɔngɔsɔla timba t’ambadi ande otsha lo dikambo diakɔna?
[Caption]
[Questions]
[Caption on page 16]
[Caption on page 16]
Kânga mbakinde la dikɔmɔ, Petero kotakɔ mbetawɔ kande
[Caption on page 19]
[Review on page 19]
Onde Wɛ Mbohɔka?
◻ Lande na katɛtɛ Petero ohomba wa monga l’ewo k’oshika?
◻ Ɔkɔkɔ akɔna ondo woshilami lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ oko dionga dia ntondo diahomba kotshama lâdiko dia mbetawɔ?
◻ Lande na ketawɔ Petero nshi tshɛ dia mboholaka anango akambo?
◻ Naa ɔkɔkɔ wa shikaa wambotosha Petero dia sho monga la mbetawɔ?