BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w97 12/1 lk. 8-13
  • Mbetawɔ Tosokoyaka L’etsha!

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Mbetawɔ Tosokoyaka L’etsha!
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Shɔnɔdi Hɔtɔnɛ la Mbetawɔ
  • ‘Kɛtshi Ndeka Elombwelo Wolo’
  • Mbetawɔ Tondjaka Etsha w’Ɔlɔlɔ
  • Lamaka Lolemi Layɛ!
  • Salaka Akambo la Lomba l’oma l’Olongo
  • Mbetawɔ ndo etsha koka nkonya dia monga onto ɔlɔlɔ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo) (2023)
  • Onga la mbetawɔ lo alaka wa Jehowa
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2016
  • Onde wɛ ekɔ mɛtɛ la mbetawɔ lo lokumu l’ɔlɔlɔ?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2003
  • Wolo wa ngande wele la mbetawɔ kayɛ?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2003
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
w97 12/1 lk. 8-13

Mbetawɔ Tosokoyaka L’etsha!

“We menaka wati: Mbetawo [kaki Abarahama] kakakimanyiama la etsha andi, ndu mbetawo kandi kakaluwanyema ne dia etsha andi.”​—⁠JAKOBA 2:⁠22.

ANTO efula mbutaka ɔnɛ vɔ wekɔ la mbetawɔ le Nzambi. Tete le, mbetawɔ ka l’ɛlɔmɔ ekɔ oko demba diaha la lumu. Ombeki Jakɔba akafunde ate: “Mbetawo kaha la etsha ambuyavwela.” Nde akate nto ɔnɛ Abarahama, pami kakokaka Nzambi wɔma aki la mbetawɔ ‘kakɛnamaka oma l’etsha.’ (Jakoba 2:​17, 22) Awui asɔ atolembetshiyawɔ mɛtɛ na?

2 Naka tekɔ la mbetawɔ ka mɛtɛ, kete hatotêtawɔka tsho kɛnɛ kokaso lo nsanganya y’Akristo. Tayɛnya mbetawɔ kaso oma l’etsha nɛ dia tekɔ Ɛmɛnyi wa Jehowa wâsasa. Eelo, mbetawɔ kayotosokoya dia sho kamba la Dui dia Nzambi lo lɔsɛnɔ laso ndo kotsha kɛnɛ katɔlɔmbadiɔ.

Shɔnɔdi Hɔtɔnɛ la Mbetawɔ

3 Naka tekɔ la mbetawɔ ka mɛtɛ le Nzambi la le Kristo, kete hatotonga la shɔnɔdi. (Jakoba 2:​1-4) Anto amɔtshi wakafundɛ Jakɔba mukanda ande waki la shɔnɔdi yatonawɔ Akristo wa mɛtɛ monga layɔ. (Romo 2:11) Diakɔ diakate Jakɔba ate: “Tanyukimelaki mbetawo ka Khumesu Jesu Kristu, Khumadiondjo ka lutumbu, kame la shonodi le antu.” Naka kanga ɔngɔnyi laha ombetawudi; lele la mpɛtɛ ya paunyi ndo lɔlɔtshi ahɔndɔ w’amɛna kâmɛ l’okina lele “kanga wula lolotshi ahondo wa kolo” wambɔtɔ lo losanganya, nyu la dia mbalongola vɔ tshɛ dimɛna, koko anto asɔ wakalekaka kokɛ kokɛ kanga ɔngɔnyi. Wakawadjashaka “lu dihuli di’ololo,” koko wakatɛka akanga a wola dia vɔ memala wemema kana mbidjasɛ l’odihe l’ekolo w’anto akina.

4 Jehowa akakimɔ olambo wa tshungo waki Yeso Kristo lo dikambo di’anto tshɛ, oyadi akanga w’ɛngɔnyi kana wa wola. (2 Koreto 5:14) Ko naka tayoleka mbɔsa akanga w’ɛngɔnyi la nɛmɔ, kete tayângana etale oma lo mbetawɔ ka Kristo, ‘lakayâla wola dia sho koma akanga w’ɛngɔnyi oma lo wola ande.’ (2 Koreto 8:⁠9) Aha sho mbɛdikolaka anto lo yoho shɔ​—⁠tele la kanyi ya kɔlɔ ya ndekaka mbɔsa amɔtshi la nɛmɔ oleki akina. Nzambi bu la shɔnɔdi, koko naka sho monga layɔ, kete ‘tayosambolɛka anto akambo la sambo ka kɔlɔ.’ (Jobo 34:19) Naka sho nangaka ngɛnyangɛnya Nzambi, kete mɛtɛ hatotɔkɔ l’ohemba wa mongaka la shɔnɔdi kana wa ‘mandolaka anto la lɔɔngɔ la kondja wahɔ aso hita.’​—⁠Jude 4, 16.

5 Jakɔba ambota dia wanɛ wele ɛngɔnyi mɛtɛ mɛtɛ ndo ambotɔlɔmba dia sho mbokaka anto tshɛ ngandji aha la shɔnɔdi. (Jakoba 2:​5-9) ‘Nzambi akasɔnɛ akanga wa wola dia vɔ monga akanga w’ɛngɔnyi lo mbetawɔ ndo ekitɔ wa diolelo.’ Ekɔ ngasɔ nɛ dia mbala efula, ase wola mbaleka mbetawɔ lokumu l’ɔlɔlɔ. (1 Koreto 1:​26-29) Naka sho mbaɔsa oko olui, kete wanɛ wele l’ɔngɔnyi wa l’emunyi mɛngiyaka anto akina l’awui w’abasa, wa difuto, ndo wa mbafundaka laka lɛɛta. Vɔ hawɔtɛkɛta di’ɔlɔ dikambo dia Kristo ndo tɔhɛnyahɛnyaka nɛ dia lokombo lande lɛ̂mbaso. Koko, nyɛsɔ tɔkɔlame nɛmiya “olembe woleki ekina wuki,” watɔlɔmba dia mboka anyaso ngandji​—⁠lo mbokaka anto tshɛ ngandji woho wamɛ, oyadi akanga w’ɛngɔnyi kana wa wola. (Akambu w’Asi Lewi 19:18; Mateu 22:​37-40) Lam’ele kɛsɔ mbatɔlɔmba Nzambi, naka sho monga la shɔnɔdi, kete ‘tayotsha pɛkato.’

‘Kɛtshi Ndeka Elombwelo Wolo’

6 Naka sho monga la shɔnɔdi aha la mbokana kɛtshi, kete andjaki w’ɛlɛmbɛ mbeso. (Jakoba 2:​10-13) Naka sho tetemala la shɔnɔdi aha la mbokana kɛtshi, kete tamboyaetɛ andjaki w’ɛlɛmbɛ tshɛ wa Nzambi. Ase Isariyɛlɛ waki kosala loseka koko waki evi, wakɔnyɔla Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Oko weso Akristo, vɔ tolomboshaka lo ndjela “elembe wa ndjadjasela”​—⁠mbut’ate ɛlɛmbɛ w’Isariyɛlɛ wa lo nyuma wa lo sheke y’oyoyo, wofundami l’etema awɔ.​—⁠Jeremiya 31:​31-33.

7 Naka sho sɛmaka ɔnɛ tekɔ la mbetawɔ koko tetemalaka monga la shɔnɔdi, kete tekɔ lo wâle. Wanɛ wahokana ngandji ndo kɛtshi hawotolomboyama la kɛtshi. (Mateu 7:​1, 2) Jakɔba ate: “Ketshi kambuleka elumbwelu wulu.” Naka sho mbetawɔka nɔmbwama la nyuma k’ekila kaki Jehowa lo mbokana kɛtshi l’awui aso tshɛ, kete hawototanya lam’ayowotolombosha. Koko, wayotoka kɛtshi ko tayohinga l’elombwelo kɛsɔ ka lo kala ndo lo kala kana kahatotanyema.

Mbetawɔ Tondjaka Etsha w’Ɔlɔlɔ

8 Lâdiko dia tɔ tokimanyiya dia sho mbokaka anto ngandji la kɛtshi, mbetawɔ tondjaka etsha ekina w’ɔlɔlɔ. (Jakoba 2:​14-26) Lo mɛtɛ, mbetawɔ ka l’ɛlɔmɔ kaha l’etsha heye toshimbela. Mɛtɛ, Nzambi hakoke tɔsa oko anto w’ɔlɔlɔ lo ndjela etsha wa l’Ɛlɛmbɛ. (Romo 4:​2-5) Aha dikambo di’etsha wokimame l’ɛlɛmbɛ wa lofunda mbata Jakɔba lanɛ, koko di’etsha wotumbi oma lo ngandji la mbetawɔ. Naka tayonga la waonga wa ngasɔ, kete hatotokombwɛ onyaso lasowa lokolo l’ɔlɔ loto. Koko tayosha ɔnangɛso kana kadiyɛso k’Okristo ekimanyielo ka l’emunyi kahombande. Jakɔba amboka dimbola ate: ‘Naka wɛ ambotɛ ananyɔ wele lo dihombo ɔnɛ: “Nyutshu la ki, nyutuki dja, nyutuluti mbu ya nde” aha la mbasha kɛnɛ kahombawɔ, wahɔ akɔna wayoyala lasɔ na?’ Ndoko ɔtɔi. (Jobo 31:​16-22) “Mbetawo” ka ngasɔ kekɔ anyanya!

9 Ondo aya tshanda yambotekesanɛ l’ekambi wa Nzambi, koko dia sho mbuta ɔnɛ tekɔ la mbetawɔ, paka sho mbokikɛnɛmɔdi oma l’etsha aso l’otema ɔtɔi. Takasale dimɛna lam’akatatone wetshelo wa Losato l’Osanto ko mbetawɔ ɔnɛ ekɔ paka Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ. Koko, dietawɔ dia l’ɛlɔmɔ sɔ bu tshondo ya mbetawɔ. “Ndu edienge mbatetawoka pupu,” ko vɔ “watudidimaka” la wɔma nɛ dia elanyelo kekɔ lo mbakongɛ. Naka mɛtɛ tekɔ la mbetawɔ, kete etsha atɔ wayɛnama oma l’esambishelo kaso ka lokumu l’ɔlɔlɔ ndo lo kanɛka anyaso ambetawudi wɛna pâ dia kondja mbo ya ndɛ l’ahɔndɔ wa ndɔta. Jakɔba amboka dimbola nɛ: “Keli we untu k’untu [onto laheye Nzambi dimɛna], we heyi wati: Mbetawo kaha la etsha keli anyanya?” Eelo, nyɛsɔ tɛnyake mbetawɔ kaso oma l’etsha.

10 Mbetawɔ kaki la tshɛso Abarahama lakokaka Nzambi wɔma akotome dia nde kiɛnya oma l’etsha. Oko wakinde “[L]otshetshe l’akanga a mbetawo,” nde “[aka]nyindjama lu etsha andi lam’akandakimo on’andi Isaka l’ediakelu.” (Romo 4:​11, 12; Etatelu 22:​1-14) Kakɔna kototomba otondonga Abarahama kombidja mbetawɔ kande le Nzambi ɔnɛ nde ayôlola Isaka ndo ayokotsha daka Diande diendana la lɔtɔngɔ oma lo tshimbo yande na? Abarahama totondetawɔ kânga yema dia nambola ɔnande. (Heberu 11:19) Ele oma l’etsha w’okitanyiya waki Abarahama ‘mbakalowanyema mbetawɔ kande,’ kana ndjâla nto kokele. Lo yoho shɔ “efundelu [Etatelu 15:6] kakashidiyama ate: Abarahama aketawo [Jehowa]. Wakawadiya mbetawo kandi uku ololo andi.” Olimu wakatshe Abarahama lam’akandayange nambola Isaka akashikikɛ dui diakate Nzambi la ntondo ɔnɛ Abarahama aki onto ɔlɔlɔ. Oma l’etsha wa mbetawɔ kande, nde akɛnya ngandji kakandokaka Nzambi ko akayelamɛka ɔnɛ: “ongenyi a [Jehowa].”

11 Abarahama akɛnya ɔnɛ “Untu nyindjamaka dia etsha andi, keli hayindjama dia mbetawo ketu.” Ngasɔ mbakidiɔ ndo le Rahaba, numba kɛmɔtshi ka l’osomba wa Jeriko. Nde “[aka]nyindjama pupu lu etsha andi lam’akandalungula akendji [w’Ase Isariyɛlɛ], ku akâtumi lu mbuka kekina” diaha vɔ nkɔ l’anya w’atunyi awɔ w’Ase Kanana. La ntondo ka nde mɛnana l’atɔpi asɔ w’Ase Isariyɛlɛ, Rahaba akeye ɔnɛ Jehowa mbele Nzambi ka mɛtɛ, ndo nto, ɛtɛkɛta wakandayotaka l’ɔkɔngɔ ndo woho wakandatshike kinumba kande akɛnya mbetawɔ kande. (Jashua 2:​9-11; Heberu 11:31) L’ɔkɔngɔ w’ɛnyɛlɔ kahende kɛsɔ kakɛnama mbetawɔ oma l’etsha, Jakɔba ambota ate: “Uku atuvokaka dimba diaha la lumu, okone ndu mbetawo kaha la etsha mvokaka.” Naka onto ambovɔ, ndoko wolo kana ‘lɔsɛnɔ’ lele lo demba diande nto, nde hayokoka sala ndoko dui. Mbetawɔ ka l’ɛlɔmɔ keto kekɔ anyanya ndo hasalangana oko wele demba diaha la lumu. Naka mɛtɛ tekɔ la mbetawɔ k’oshika, kete tɔ pombaka tosokoya dia sho mɛnya oma l’etsha ɔnɛ sho mbokaka Nzambi wɔma.

Lamaka Lolemi Layɛ!

12 Olimu wa mbetsha la ndakanya anto kokaka mɛnya ɔnɛ onto ekɔ la mbetawɔ, koko ekɔ ohomba mombaka onyɔ. (Jakoba 3:​1-4) Oko wewɔ embetsha l’atei w’etshumanelo, dikumanyi wekɔ l’ɔkɛndɛ a woke ndo wayokoya la Nzambi. Omalɔkɔ, l’okitshakitsha tshɛ, vɔ la dia sɛdingola tokanyi ndo akoka awɔ. Lâdiko dia ewo ndo akoka awɔ, apami asɔ pombaka mboka Nzambi ndo anyawɔ ambetawudi ngandji k’efula. (Romo 12:​3, 16; 1 Koreto 13:​3, 4) Dikumanyi la dia mbishaka anto alako w’oma l’Afundelo. Naka ekumanyi ambosha dako dia kɔlɔ ko diɔ diambodja anto akina l’ekakatanu, kete Nzambi ayokoya la nde wolo lo tshimbo ya Kristo. Diakɔ diele, dikumanyi la dia ndjâkitshakitsha ndo mbidjaka yambalo lo wekelo awɔ, ndo ndjelaka Dui dia Nzambi la kɔlamelo tshɛ.

13 Eelo, sho tshɛ​—⁠kânga embetsha wa tomanamana​—⁠“tatutakanaka [“mbala,” NW] efula” nɛ dia sho bu kokele. Munga kaleka anto efula sala, ndo kokoki mbasalɛ kɔlɔ ele takana l’ɔtɛkɛta. Jakɔba ate: “Naka untu hatakana lu diui diandi, keti ndi [“ekɔ kokele,” NW], ndi mbeyaka nshimba dimba diandi tshe.” Otshikitanyi la Yeso Kristo, sho tshɛ ndoko lakoka nama lolemi lande l’awui tshɛ. Ko naka sho koka sala ngasɔ, kete lâsɔ sho mbeyaka nama bɛkɛ dikina dia demba diaso. Lâdiko dia lâsɔ, asingo la mɔlɔla watowokelekaka falasa l’onyɔ kitɔlaka otsha lɛnɛ alangaso kitɔla, ndo kânga masuwa a woke, yenda ya tshitshɛ mbatɔ̂lɔmbɔlaka l’atei w’asuku ndo wa pɛpɛ ya wolo otsha lɛnɛ alanga kapitɛnɛ ka masuwa.

14 Aha la tamu, sho tshɛ pombaka mbetawɔ ɔnɛ sho la dia mbidja welo wa mɛtɛ dia nama lolemi laso. (Jakoba 3:​5-12) Singo diekɔ tshitshɛ efula lo diɛdinya la falasa; woho akɔ mbele ndo yenda la masuwa. Ndo naka sho mbɛdinya lolemi la demba di’onto, kete tayoliɛna tshitshɛ efula koko “lo latosemaka lu akambu a waki.” Lam’ele Afundelo mɛnyaka hwe ɔnɛ Nzambi halange akanga w’etako, tɔ̂lɔmbɛ ekimanyielo di’aha sho monga etako. (Osambu 12:​3, 4; 1 Koreto 4:⁠7) Ndo nto, katolamake lolemi laso kânga lam’atosalɛwɔ kɔlɔ, tôhɔ ɔnɛ shase ya dja tsho kokaka nongoya okonda w’otondo. Oko wadiɛnya Jakɔba, “lulemi leko uku dja” ndo lɔ kokaka tondja awui wa kɔlɔ efula. (Tukedi 18:21) Eelo, lolemi lahake fɛlɛ ‘lekɔ tshondo y’andja w’atshi wa kɔlɔ’! Dionga tshɛ dia kɔlɔ dia l’andja ɔnɛ wahoke Nzambi wɔma mbɔtɔnganɛka la lolemi lahayakimɛ. Lɔ mbele kiɔkɔ y’awui wa kɔlɔ wele oko mamanyiɛ onto ndo ya wetshelo wa kashi. (Akambu w’Asi Lewi 19:16; 2 Petero 2:⁠1) Akanɛ lo dikambo sɔ na? Onde mbetawɔ kaso hatosokoya dia sho mbidja wolo dia namaka lolemi laso?

15 Lolemi lahake fɛlɛ ‘nanyaka lɔkɛwɔ laso’ tshɛ. Oko ɛnyɛlɔ, naka wambotonda mbala ko mbala tata kashi, vɔ mbeyaka ndjotɔsa oko akanga a kashi. Ko ngande ‘watshumba lolemi lahake fɛlɛ lɔsɛnɔ l’otondo l’onto’ na? Ele lo mbidja lɔsɛnɔ l’onto akɔ lo wâle kana l’okandokando. Onto lahalame lolemi lande mbeyaka shishɛ etshumanelo k’otondo ɔngɛnɔngɛnɔ atɔ. Jakɔba ambɔtɛkɛta dikambo dia ‘Ngɛhɛna,’ mbut’ate Okidi wa Hinɔmɛ. Lɔkɔ mbakawalambolaka ana w’akɛnda ntondo, koko vɔ wakayoyala daala dia tshumbaka mbo ya mindo ya la Jerusalɛma. (Jeremiya 7:31) Omalɔkɔ, Ngɛhɛna ekɔ didjidji di’elanyelo. Lo yoho mɔtshi, lolemi lahake fɛlɛ lekɔ la wolo wa nanya oko atolanyaka Ngɛhɛna diangɔ diadjawɔ lɔkɔ. Naka hatolami lolemi laso dimɛna, kete shamɛmɛ tayoyonyanga l’ɔkɔngɔ. (Mateu 5:22) Vɔ mbeyaka totshanya ndo oma l’etshumanelo dikambo tambɔtɛnga onto.​—⁠1 Koreto 5:​11-13.

16 Oko akokanyu dieya oma lo walelo wa Dui dia Nzambi, Jehowa akasha onto lowandji lâdiko dia waa nyama. (Etatelu 1:28) Ndo onto ambômunaka kana ambekiya ditongami tshɛ. Oko ɛnyɛlɔ, anto wakekiya tofudu tɔmɔ tele oko wa pongo dia tatshaka latɔ weenga. L’atei wa ‘diangɔ diayakotola’ diakate Jakɔba, sho kokaka tana ndo elui watɔlɔmbwamaka oma le akanga w’alɔhɔ. (Osambu 58:​4, 5) Onto kokaka ndo mbekiya wa shimamba ya l’ashi, koko lam’ele tekɔ atshi wa pɛkato, hatokoke mbekiya lolemi laso. Koko, paka sho mbewɔka di’aha kamba la lolemi laso lo yoho ya kɔlɔ, ɛnyɛlɔ oko: tondjanɛ efata, tɛnganaka kana mamiyana awui wa kashi. Lolemi lahake fɛlɛ mbeyaka ndjâla ehomɔ ka wâle koludi la lɔlɛngɔ ladiakana. (Romo 3:13) Lonyangu ko, nemi y’embetsha wa kashi yakanya Akristo amɔtshi oma lo mboka ka Nzambi. Omalɔkɔ, aha sho tshikɛ awui wa nɛngɔ w’ɛtɔlɔki (apɔstats), oyadi wa lɔtɛkɛta kana wa lofunda dihole dia vɔ tɔlɛmbia.​—⁠1 Timote 1:​18-20; 2 Petero 2:​1-3.

17 Monga la mbetawɔ le Nzambi ndo la saki ka mbɔngɛnyangɛnya kokaka tokokɛ oma lo apɔstazi ndo toshimba di’aha sho kamba la lolemi laso lo yoho ya kɔlɔ. Lam’akandatɛkɛtaka dikambo di’anto amɔ wahombe nemi yawɔ, Jakɔba akate ate: ‘la lolemi mbatombolaso Jehowa, Shɛso, ndo la lolemi lakɔ mbadjaso anto wakatongama l’ɛfanelo ka Nzambi mananu.’ (Etatelu 1:26) Jehowa ekɔ Shɛso nɛ dia “ndame katushaka tshe lumu, luwi, la diango tshe.” (Etsha 17:​24, 25) Ndamɛ mbele ndo She Akristo w’akitami lo yoho ya lo nyuma. Sho tshɛ ‘takatongama l’efanelo ka Nzambi’ lo ndjela akoka aso wa lo yimba la wa lo lɔkɛwɔ, ndo oma lo ngandji, losembwe, la lomba, awui watotshikitanya la waa nyama. Ko lâsɔ, ngande wahombaso ntshâka naka tekɔ la mbetawɔ le Jehowa na?

18 Ndɔka anto kɛdikɛdi, mbatshulamɛ, kana mbakombolɛ lokolo la kɔlɔ. Lam’ele sho bu amvutshi wa Nzambi wakalongola lotshungɔ la mbidja onto mananu, naka sho tondja ɛtɛkɛta wa ngasɔ, kete ayɛnama dia tekɔ lo mpetsha anto akina ndo tekɔ lo tɛmɔla Nzambi ɔtɛmɔlatɛmɔla. Kema dimɛna di’awui ahende anɛ tomba oma l’onyɔ wâmɛ: “diui di’otshoko la dia mananu.” (Luka 6:​27, 28; Romo 12:​14, 17-21; Jude 9) Ande kɔlɔ kayototsha naka sho malatombola Nzambi l’esambu lo nsanganya yaso ko l’ɔkɔngɔ diko ndjɔtɛkɛta kɔlɔ lo dikambo dia anyaso ambetawudi lee! Ashi w’amɛna la w’ololo hawokoke tomba oma lo kiɔkɔ yâmɛ. Oko waheye “utamba a fingu nto mbeli, kana okodi wa vinyo nto fingu,” ashi wa lɛɛhɔ hawokoke tondja ashi w’amɛna. Ayonga dui dia kɔlɔ efula lo nyuma naka sho wanɛ wahomba tondja awui w’amɛna tekɔ lo tetemala la mbutaka awui wahumuya anto akina. Naka tekɔ la mbekelo ka tondjanɛka ɛtɛkɛta wa nɛngɔ, kete tɔlɔmbɛ Jehowa dia nde tokimanyiya dia sho tshika mbekelo kɛsɔ.​—⁠Osambu 39:⁠1.

Salaka Akambo la Lomba l’oma l’Olongo

19 Sho tshɛ tekɔ l’ohomba wa lomba dia mbutaka la salaka awui wasungana l’anto wele la mbetawɔ. (Jakoba 3:​13-18) Naka sho mbokaka Nzambi wɔma w’aha sala kɛnɛ konyangiya, kete nde ayotosha lomba l’oma l’olongo, mbut’ate dikoka dia sho mbeyaka kɛnɛ kahombaso sala. (Tukedi 9:10; Heberu 5:14) Dui diande tetshaka nganɛ wakokaso mɛnya ɔnɛ ‘sho salaka akambo la memakana oko akanga a lomba.’ Ndo lam’ele tekɔ la memakana, sho mbidjaka wɔladi l’atei w’etshumanelo. (1 Koreto 8:​1, 2) Anto wayasɛma nganɛ walekawɔ mbeya mbetsha anyawɔ ambetawudi ‘mbutaka kashi lam’angunawɔ akambo wa mɛtɛ w’Akristo,’ wahokana l’etako awɔ. (Ngalatiya 5:26) ‘Lomba’ lawɔ lekɔ la “la kete”​—⁠lele l’atshi wa pɛkato wanganyi etale la Nzambi. Lɔ lekɔ lomba ‘la nyama,’ lotumbi oma lo nsaki ya l’emunyi. Eelo, lɔ ndja oma le ‘ɛdiɛngɛ,’ dikambo dia nyuma y’ɛdiɛngɛ yatɔsɛmaka efula! (1 Timote 3:⁠6) Omalɔkɔ, nyɛsɔ tosalake akambo la lomba ndo l’okitshakitsha di’aha sho sala ndoko dui diakoka ndjodja daala ɛtɛtɔ dia ‘awui w’anyanya’ wele oko mamatanyiyɛ anto awui wa kashi, kana monga la shɔnɔdi ndjofulanɛ.

20 “[Lo]mba lakahulo oma l’ulungu, ntundu leko pudipudi,” lɔ têtɛka pudipudi lo nyuma ndo lo lɔkɛwɔ. (2 Koreto 7:11) Lɔ lekɔ “ki,” ndo tosokoyaka dia sho ndjela wɔladi. (Heberu 12:14) Lomba l’oma l’olongo têtɛka ‘anto wakana yimba ɔlɔlɔ,’ koko aha akanga w’awui wolo ndo wahekesanɛ l’anto akina. (Filipi 4:⁠5) Lomba l’oma l’olongo lekɔ ‘suke dia kitanyiya,’ lɔ tokeketshaka dia kitanyiya wetshelo w’oma le Nzambi ndo dia kamba kâmɛ l’ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa. (Romo 6:17) Lomba l’oma l’olongo têtɛka anto wokana kɛtshi ndo wayadja lo dihole di’anto akina. (Jude 22, 23) Oko woludilɔ tɔɔ la “Elua w’akambu w’ololo,” lɔ tosokoyaka dia sho kanɛ anto akina ndo salɛ anto akina awui w’ɔlɔlɔ, w’osembwe, ndo wɔtɔnɛ l’akambo wa mɛtɛ. (Efeso 5:⁠9) Ndo oko weso anto walanga sɛna l’akina lo wɔladi, sho mumbaka ‘elowa wa losembwe’ wangɔna l’atei w’akambo wa losembwe.

21 Lo mɛtɛ, sho kokaka mbuta ɔnɛ mbetawɔ mɛnamaka oma l’etsha. Tɔ têtɛka anto waha la shɔnɔdi, wôkana kɛtshi, ndo watondja etsha w’ɔlɔlɔ. Mbetawɔ tokimanyiyaka dia sho nama lolemi laso ndo salaka akambo la lomba l’oma l’olongo. Tâkakoke mbeka akambo akina oma lo dibuku diakɔ. Jakɔba eke l’alako akina nto wakoka tokimanyiya dia sho ndjalɔmbɔla lo yoho yasungana la wanɛ wele la mbetawɔ le Jehowa.

[Study Questions]

1, 2. Ngande ayotosalaka awui aso naka tekɔ la mbetawɔ?

3, 4. Ngande wahomba tokimanyiya mbetawɔ lo yoho yasalɛso anto akina?

5. Waa na wakasɔnama oma le Nzambi dia vɔ ndjâla ‘ɔngɔnyi lo mbetawɔ,’ ndo ngande watotshaka akanga w’ɔngɔnyi wa l’emunyi tena efula?

6. Ngande wayotɛnama andjaki w’ɛlɛmbɛ naka hatoki anto akina kɛtshi na?

7. Lande na kele wanɛ watetemala monga la shɔnɔdi hawokoke mbokama kɛtshi oma le Nzambi na?

8. Ngande wele onto lata ɔnɛ nde ekɔ la mbetawɔ koko hakiɛnya l’etsha?

9. Kakɔna kɛnya ɔnɛ tekɔ la mbetawɔ?

10. Lande na kelamɛ Abarahama ɔnɛ “lotshetshe la akanga a mbetawo” na?

11. Kakɔna katɛnya ɔnɛ Rahaba aki la mbetawɔ na?

12. Dikumanyi dia l’etshumanelo ahombawɔ sala na?

13. Lande na katakanaso l’ɛtɛkɛta na?

14. Ngande waka Jakɔba epole ɔsɛkɛ dia mɛnya ɔnɛ sho pombaka nama lolemi laso na?

15. Kɔlɔ kakɔna kakoka sala lolemi lahake fɛlɛ?

16. Dia mbewɔ mpokoso kokuki ndja oma lo lolemi lahake fɛlɛ, ahombaso sala na?

17, 18. Awui akɔna wahokana watanaso lo Jakoba 3:​9-12, ndo ahombaso sala lo dikambo sɔ na?

19. Naka lomba l’oma l’olongo mbatɔlɔmbɔla, ngande ayotosalɛka anto akina?

20. Oko le yɛ, lomba l’oma l’olongo kɛdikɛdi na?

21. Lo ndjela Jakoba 2:1–3:​18, kakɔna kayototsha naka tekɔ la mbetawɔ le Nzambi na?

[Caption]

[Questions]

[Caption on page 13]

[Review on page 13]

Ngande Wayoyokadimola?

◻ Onde ekɔ kɔlɔ onto monga la shɔnɔdi?

◻ Ngande wɔtɔnɛ mbetawɔ l’etsha na?

◻ Bonde kele ekɔ ohomba efula nama lolemi laso?

◻ Elɛwɔ lomba l’oma l’olongo na?

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto