BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w98 7/1 lk. 22-27
  • ‘Wanɛ Wakavu Wayolɔ’

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • ‘Wanɛ Wakavu Wayolɔ’
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1998
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Yeso Ambosholɛ Anto Dikambo di’Eolwelo
  • Dia Mamɛ Elongamelo k’Eolwelo
  • Ekɔ Ohomba Monga la Mbetawɔ lo Eolwelo
  • Elongamelo ka eolwelo kekɔ la nkudu
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2000
  • Eolwelo kekɔ elongamelo ka shikaa!
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2020
  • Eolwelo ekɔ wetshelo wele la shɛngiya le yɛ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2005
  • Eolwelo ka Yeso—Onde mɛtɛ Yeso akolɔ?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2013
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1998
w98 7/1 lk. 22-27

‘Wanɛ Wakavu Wayolɔ’

“Ne dia pungi ayuda, antu wakavu wayulwama l’alimba wahahonde ku shu tayukadimo.”​—⁠1 KORETO 15:⁠52.

ONDE wɛ ambovushaka onto ayɛ ɔmɔtshi la ngandji efula? Naka ngasɔ, kete lâsɔ wɛ mbeyaka kandji katelaka nyɔi. Koko, Akristo kondjaka ekeketshelo oma lo daka diakasha Nzambi lo tshimbo y’omvutshi Hɔsea ate: “Undi, dimi layâtshungula, uma lu wulu w’udimu a Pengandu? Dimi layâshimbela uma le Nyoi? We Nyoi, lend’eli asui aye? Udimu a Pengandu, elanyelu kaye eto?”​—⁠Hosea 13:⁠14.

2 Amɔnyɔdi hawetawɔ kanyi y’ɔnɛ wanɛ wakavu wayokalola lo lɔsɛnɔ. Koko, Nzambi Kanga-Nkudu-Tshɛ ekɔ mɛtɛ la wolo wa ntsha dihindo sɔ! Tshondo ya dikambo ele mbeya kana Jehowa nangaka mbolola wanɛ wakavu. Jɔbɔ, onto ɔlɔlɔ, akambola ate: “Undi, naka [kanga wolo] ambuvo, ndi ayulumba ntu?” Ko nde akakadimola l’eshikikelo tshɛ ɔnɛ: “We ayumbeta, ku dimi layuketawo; we ayukaka ulimu w’anya aye ketshi.” (Jobo 14:​14, 15) Tshɛkɛta ‘mbuka kɛtshi’ mɛnyaka monga la nsaki k’efula. (Ɛdika l’Osambu Esam. 84:⁠2.) Eelo, Jehowa kombolaka mbolola anto​—⁠nde ekɔ la nsaki k’efula ka mɛna nto akanga wa kolamelo wakavu, wanɛ wasɛna lo yimba yande.​—⁠Mateu 22:​31, 32.

Yeso Ambosholɛ Anto Dikambo di’Eolwelo

3 Anto wa lo nshi y’edjedja, wanɛ waki la mbetawɔ oko Jɔbɔ kondekaka mana eolwelo fundo. Yeso Kristo mbakasholɛ anto dikambo di’elongamelo ka diambo k’eolwelo. Nde akɛnya ɔkɛndɛ a woke wele lande lɔkɔ lam’akandate ate: “One letawo Ona eko la [“lɔsɛnɔ,” NW] la pundju.” (Joani 3:36) Ko lende ayowotonga la lɔsɛnɔ lɔsɔ na? Le efula k’anto wele la mbetawɔ, vɔ wayɔsɛna lanɛ la nkɛtɛ. (Osambu 37:11) Koko, Yeso akatɛ ambeki ande ate: “Tanyukaki woma, nyu limba la tshitshe l’ekoko, ne dia Shenyu nangaka nyusha diulelu.” (Luka 12:32) Diolelo diaki Nzambi diekɔ dia l’olongo. Ɔnkɔnɛ, daka sɔ mɛnyaka ɔnɛ ‘lemba la tshitshɛ l’ɛkɔkɔ’ wayonga la Yeso l’olongo oko ditongami dia lo nyuma. (Joani 14:​2, 3; 1 Petero 1:​3, 4) Ande elongamelo ka lotombo lee! Oma lâsɔ, Yeso akayɛnyaka ɔpɔstɔlɔ Joani ɔnɛ lofulo la ‘lemba la tshitshɛ l’ɛkɔkɔ’ layonga paka anto 144000.​—⁠Enyelo 14:⁠1.

4 Ko ngande wayɔtɔ anto 144000 lo lotombo la l’olongo na? Yeso ‘akasholɛ anto lɔsɛnɔ ndo eongelo kahahɔndɛ lo tshimbo ya lokumu l’ɔlɔlɔ.’ L’ekimanyielo ka dikila diande, nde akadihola ‘mboka k’oyoyo ndo ka lɔsɛnɔ’ la l’olongo. (2 Timote 1:10; Heberu 10:​19, 20) Ntondotondo, nde akavu, oko wakataditshi Bible. (Isaya 53:12) Oma lâsɔ, oko akayota ɔpɔstɔlɔ Petero l’ɔkɔngɔ: ‘Yeso yakɔ Nzambi akawolola.’ (Etsha 2:32) Koko, Yeso kombolwama la demba dia l’emunyi. Nde akate ate: “Ee, ma diayumukimo ne dia [“lɔsɛnɔ,” NW] la wa la kete, mbeli dimba diami.” (Joani 6:51) Naka nde mbɔsa demba diande dia l’emunyi nto kete olambo ande monga anyanya. Omalɔkɔ, Yeso ‘akadiakema la demba dia l’emunyi, koko . . . akolwama lo nyuma.’ (1 Petero 3:18) Ɔnkɔnɛ, Yeso ‘akatokondjɛ etshungwelo ka pondjo,’ mbata ‘lemba la tshitshɛ l’ɛkɔkɔ.’ (Heberu 9:12) Nde akasha Nzambi oshinga wa lɔsɛnɔ lande l’onto la kokele lakandakimɔ oko tshungo lo dikambo di’akanga a pɛkato, ndo anto 144000 mbaki anto wa ntondo wa kondja wahɔ oma l’olambo ɔsɔ.

5 Aha Yeso oto mbayolwama otsha lo lɔsɛnɔ la l’olongo. Paulo akatɛ anyande Akristo wa la Rɔmɔ ɔnɛ vɔ wakakitama nyuma k’ekila dia monga ana wa Nzambi ndo ekitɔ kâmɛ la Kristo naka vɔ shikikɛ okitamelo awɔ lo mbikikɛ polo l’ekomelo. (Romo 8:​16, 17) Paulo akalembetshiya nto ate: “Naka shu takayala kame la ndi lu nyoi, keti tayuleka ndjala kame la ndi lu eulwelu kandi.”​—⁠Romo 6:⁠5.

Dia Mamɛ Elongamelo k’Eolwelo

6 Eolwelo ekɔ ɔtɔi ɔmɔtshi wa ‘wetshelo wa ntondo’ wa lo Lokristo. (Heberu 6:​1, 2) Koko, Ase Kɔrɛtɔ wakalɔshana la wetshelo ɔsɔ. Amɔtshi l’atei w’etshumanelo wakasɛngiyama mɛtɛ la filozofi k’Ase Ngirika, ko wakataka vate: “Nduku eulwelu k’uma lu nyoi keko.” (1 Koreto 15:12) Lam’akakome dikambo sɔ l’atui w’ɔpɔstɔlɔ Paulo, nde akɔtɔ lo mamɛ elongamelo k’eolwelo, djekoleko elongamelo k’Akristo w’akitami. Nyɛsɔ tɔsɛdingole ɛtɛkɛta waki Paulo oko wɔkɔndwamiwɔ lo 1 Koreto tshapita 15. Wɛ ayokondja wahɔ efula, naka wɛ akadia tshapita shɔ y’otondo, oko akawatɔlɔmbɛ lo sawo dia ntondo.

7 Lo avɛsa ahende wa ntondo wa 1 Koreto tshapita 15, Paulo ambɛnya ɔtɛ wa sawo diande: “Anyasu, kakiane dimi lambunyulimbitshiya lukumu l’ololo lakamanyusambishaka, ndu lakanyalungula, [“lɔkɔ mbemadinyu,” NW]. Nyu nyakashimbamela la lukumu lako, . . . kana nyu kumbetawo wetawotawo.” Naka Ase Kɔrɛtɔ koshikikala lo lokumu l’ɔlɔlɔ, kete ekɔ anyanya mbakawetawɔ akambo wa mɛtɛ. Paulo akatetemala ate: “Ne dia dimi lakatanyutedi dikambu diakamalungula nti: Kristu akavu ne dia kolo yasu, uku wata afundelu. Ndi akakhundama; akulwama lushi la satu uku wata afundelu. Nde akene le Kefasi; l’okongo diku le ambeki dikumi l’ahendi. L’okongo diku, ndi akene le anyasu wuleki kama tshanu l’etena kame. Etenyi kawo kuleki, weki la lumu edja ndu kakiane, keli amotshi wambuvo. Ku ndi akene le Jakoba; l’okongo diku le atumami tshe. La ndjihelu ndi akene ndu le mi, uku le ona uhasa.”​—⁠1 Koreto 15:​3-8.

8 Le wanɛ waketawɔ lokumu l’ɔlɔlɔ, mbetawɔ eolwelo ka Yeso komonga dikambo dia sɔna lɔsɔna. Anto efula wakɛnyi la washo awɔ wakikɔ dia shikikɛ ɔnɛ ‘Kristo akavu nɛ dia kɔlɔ yaso’ ndo ɔnɛ nde akolwama. Ɔmɔtshi l’atei awɔ, aki Kɛfasi, lakayeyamaka efula lo lokombo la Petero. L’ɔkɔngɔ wa Petero manguna Yeso l’otsho wakandafungama ndo wakawawonde, nde akayokeketshama efula lam’akayɛnɛka Yeso le nde. Lam’akiwɔ vɔ tshɛ ‘dikumi diakɔ l’ahende,’ Yeso lakolwama akɛnɛ le wɔ​—⁠dikambo sɔ akâkimanyiya mɛtɛ dia vɔ fumbola wɔma awɔ ndo monga ɛmɛnyi wele la dihonga dia nsambisha eolwelo ka Yeso.​—⁠Joani 20:​19-23; Etsha 2:⁠32.

9 Kristo akɛnɛ nto le lemba la woke, ‘lakalekana anango nkama tshanu.’ Lam’ele paka la Ngalileya oto mbakinde l’ambeki efula ngasɔ, ondo dikambo sɔ diakatshama l’etena kɛmɔtshi kakɔndɔla Mateu 28:​16-20, etena kakawadjangɛ Yeso dia vɔ mbetɛ anto ambeki. Ande djembetelo ya shika yakakoke anto asɔ ndjosha lee! Amɔtshi wakatshikala la lɔsɛnɔ polo lo 55 T.D., etena kakafundɛ Paulo Ase Kɔrɛtɔ mukanda ɔnɛ wa ntondo. Koko, eya dia wakataka dikambo di’anto asɔ wakavu oko ‘wanɛ woladi djɔ lo nyɔi.’ L’etena kɛsɔ ko vɔ watolɔ dia nongola difuto diawɔ di’otsha l’olongo.

10 Jakɔba, ɔnaki Yɔsɛfu la Madiya nyango Yeso, aki ɔmɛnyi okina w’oshika wakasambishaka eolwelo ka Yeso. La ntondo k’eolwelo ka Yeso, ko Jakɔba atonge mɛtɛ ombetawudi. (Joani 7:⁠5) Koko, l’ɔkɔngɔ wa Yeso mɛnɛ le nde, Jakɔba akayokoma ombetawudi ndo ondo nde akayotshaka tshɛ dia anango akina koma ambetawudi. (Etsha 1:​13, 14) Mbala k’ekomelo kakandasangana l’ambeki ande, lam’akandatadɛka l’olongo, Yeso akawadjangɛ dia vɔ monga ‘ɛmɛnyi . . . polo lo tokoma ta nkɛtɛ.’ (Etsha 1:​6-11) L’ɔkɔngɔ diko, nde akayɛnamaka le Saulo ka la Tarsisi, ɔnɛ lakasoyaka Akristo. (Etsha 22:​6-8) Yeso akɛnɛ le Saulo “uku le ona uhasa.” Aki oko Saulo ambotolwamaka lo lɔsɛnɔ la lo nyuma ndo akakokaka mɛna Nkumadiɔndjɔ lo lotombo deko efula la ntondo k’eolwelo k’akitami ndjonga. Dikambo sɔ diakashimbe Saulo la shashimuya di’aha nde tetemala la nyanga Akristo wa l’etshumanelo dia mbasoya la mbadiakaka ndo diakokimanyiya dia nde kadimola otema. (Etsha 9:​3-9, 17-19) Saulo akayokoma ɔpɔstɔlɔ Paulo, ɔtɔi ɔmɔtshi l’atei w’anto wakaleke mamɛ mbetawɔ k’Akristo.​—⁠1 Koreto 15:​9, 10.

Ekɔ Ohomba Monga la Mbetawɔ lo Eolwelo

11 Ɔnkɔnɛ, eolwelo kaki Yeso komonga dui dia lokolonganya. Ɔpɔstɔlɔ Paulo ate: “Naka wambusambisha dikambu dia Kristu vati: Ndi akulwama uma lu nyoi, ukundi wata amotshi anyu nyati: Nduku eulwelu k’uma lu nyoi keko?” (1 Koreto 15:12) Anto asɔ komonga tsho la tamu kana wembola lo dikambo di’eolwelo koko wakataka lo hwe ɔnɛ hawetawɔ wetshelo akɔ. Ɔnkɔnɛ, Paulo ambotondja kashi ka tokanyi tawɔ sɛkɛ. Nde ate: naka Kristo kombolɔ, kete losango l’Akristo laki kashi, ndo wanɛ wakataka ɔnɛ Kristo akolɔ waki ‘ɛmɛnyi a Nzambi wa kashi.’ Naka Kristo kombolɔ, kete ndoko tshungo kakakimwama le Nzambi; ndo kete lâsɔ Akristo waki ‘paka lo pɛkato yawɔ.’ (1 Koreto 15:​13-19; Romo 3:​23, 24; Heberu 9:​11-14) Ndo Akristo wanɛ ‘wakalale djɔ lo nyɔi,’ mbala mɔtshi nɛ dia vɔ konanga tona mbetawɔ kawɔ, wakavu aha la monga l’elongamelo k’oshika. Ande kandji kotonga l’Akristo asɔ otondonga vɔ komonga ndoko l’elongamelo kekina ka lo nshi yayaye lee! Tshike pâ kakawɛnyi kotonga anyanya.

12 Koko, vɔ kɔmɛna pâ ka wɛnɛna. Paulo ambotetemala ate: “Keli kakiane Kristu ambolwama uma lu nyoi.” Lâdiko wa lâsɔ, nde ekɔ “olonga a wane wakavu.” (1 Koreto 15:20) Lam’akalambolaka Ase Isariyɛlɛ Jehowa ɔlɔnga w’oma lo dikambɔ diawɔ l’okitanyiya tshɛ, Jehowa akâtshɔkɔla lo mbângɔnyɛ diangɔ efula. (Etumbelu 22:​29, 30; 23:19; Tukedi 3:​9, 10) Lo mbelɛ Kristo ‘ɔlɔnga,’ Paulo mɛnyaka ɔnɛ anto akina wayolwama oma lo nyɔi otsha lo lɔsɛnɔ la l’olongo. Paulo ate: “Ne dia nyoi akayi uma le untu, ndu eulwelu k’uma lu nyoi kakayi uma le untu. Ne dia antu tshe watuvokaka uma le Adama, wuhu ako mbayuyala antu tshe la lumu uma le Kristu.” (1 Koreto 15:​21, 22) Yeso akasha diaaso dia eolwelo monga lo kimɔ lɔsɛnɔ lande l’onto la kokele oko tshungo, lo diholɛ anto mboka woho wa vɔ tshungɔ oma lo lɔhɔmbɔ la pɛkato la nyɔi.​—⁠Ngalatiya 1:4; 1 Petero 1:​18, 19.a

13 Paulo ambotetemala ate: “Keli untu l’untu lu dihuli diandi: Kristu olonga a ntundu; l’okongo, wa wane weli wa Kristu lam’ayunduya.” (1 Koreto 15:23) Kristo akolwama lo 33 T.D. Koko, ambeki ande w’akitami​—⁠‘wanɛ wele wa Kristo’​—⁠wakahombe kongɛ polo ndo yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa wôngelo wa Yeso lo lowandji tatɛ, wôngelo wɛnya pɔlɔfɛsi ya lo Bible ɔnɛ wakonge lo 1914. (1 Tesalonika 4:​14-16; Enyelo 11:18) Ko kayotota lo dikambo dia wanɛ waki la lɔsɛnɔ lo nshi shɔ ya wôngelo ande na? Paulo ate: “Nyulungi, dimi lambunyutela dikambu diushami! Shu tshe hatulala djo lu nyoi, keli shu tshe tayukadimo, esadi, uku kamula ka su, lam’ayuda pungi ka ndjihelu. Ne dia pungi ayuda, antu wakavu wayulwama l’alimba wahahonde ku shu tayukadimo.” (1 Koreto 15:​51, 52) Mbokɛmaka hwe dia, aha akitami tshɛ mboladi djɔ lo waombo wakongɛ eolwelo. Wanɛ wavɔ lo nshi ya wôngelo wa Kristo kadimɔka lo kamula ka sso.​—⁠Enyelo 14:⁠13.

14 Paulo ambombola ate: “Naka aha osoku, [“wanɛ wabatizama dia monga edio ayowotsha na,” NW]? Naka antu wakavu hawulwama, okoko wana [wabatizamawɔ dia [monga] edio,” NW]? Dikambu diakona diesu las’eku la nyoi tena tshe?” (1 Koreto 15:​29, 30) Lanɛ, Paulo hɛnya ɔnɛ wanɛ wasɛna wakabatizama l’ɔtɛ wa dikambo dia wanɛ wakavu, oko wadiɛnya ekadimwelo ɛmɔtshi wa Bible. Sho mbeyaka dia batismu mendanaka l’olimu w’Akristo wa mbetɛ anto ambeki, ndo anto wambovɔ hawokoke ndjala ambeki. (Joani 4:⁠1) Koko, Paulo akatɛkɛtaka di’Akristo wasɛna, efula l’atei awɔ, waki ‘las’eko la nyɔi wonya tshɛ’ oko Paulo ndamɛ. Akristo w’akitami ‘wakabatizama lo nyɔi kaki Kristo.’ (Romo 6:⁠3) Tatɛ lam’akawakitama, vɔ ‘wakabatizamaka’ ko l’ɔkɔngɔ lo yoho ya didjidji; vɔ ndjɔsɛna lɔsɛnɔ lakâkonya lo nyɔi oko Kristo. (Mako 10:​35-40) Vɔ wakahombe mvɔ l’elongamelo ka eolwelo ka lotombo k’otsha l’olongo.​—⁠1 Koreto 6:14; Filipi 3:​10, 11.

15 Kakianɛ Paulo ambolembetshiya dia nde ndamɛ aki lo wâle lo yɛdikɔ yakandakoke mbuta ɔnɛ: ‘Lushi tshɛ dimi laki las’eko la nyɔi.’ Di’aha anto amɔtshi ndjota ɔnɛ nde ambotamanya mbidj’oshimu esɔ, Paulo ambokotsha ate: “Anyasu, dimi lambushiki[ke] diui dia ndjatumbula kami le nyu, keli le mi uma le Kristu Jesu Khumesu.” Dyookanelo dy’oyooyo kadimulaka divɛsa sɔ nganɛ: “Anaaleengo, oseka loshi lɔnɛ cɛɛ dimi leekɔ lo ntahande nyɔi: dimi lambonyotɛɛdyɔ oma l’ofunu wele lami lo dikambo dyaakinyu l’osanga wasaso la Yeeso Kristo Owan[d]ji waakiso.” Sho tanaka wâle ɔmɔtshi wakahomana lande lo divɛsa 32, lɛnɛ atɛkɛta Paulo dia ‘ta diakandalɔ la nyama ya ngala l’Ɛfɛsɔ.’ Ase Rɔmɔ wakadiakaka andjakanyi lo mbaokɛka le nyama ya ngala l’ahole wa tɔkɛnyɔ. Naka lo mɛtɛ mɛtɛ mbakalɔ Paulo la nyama ya ngala, kete paka l’ekimanyielo ka Jehowa mbakandake. Otondongaka elongamelo k’eolwelo bu, tshike totondokoka tadjaka lɔsɛnɔ lande lo wâle ngasɔ oko nyama. Ohondonga elongamelo ka lɔsɛnɔ la lo nshi yayaye kema, tshike ekɔ anyanya takikɛka ekakatanu ndo tasɛnaka lɔsɛnɔ la ndjahombia dia kambɛ Nzambi. Paulo ate: “Naka wavo hawulwama, tolekaki, tonokaki, ne dia shu tayuvo lui.”​—⁠1 Koreto 15:​31, 32; enda 2 Koreto 1:​8, 9; 11:​23-27.

16 Ondo Paulo akavusola Isaya 22:​13, divɛsa diɛnya dionga dia kɔlɔ diaki l’Ase Jerusalɛma w’ehedia. Kana ondo nde akohɔka wetshelo waki waa Epikura, wanɛ wakɔnyɔlaka oseka elongamelo tshɛ ka lɔsɛnɔ la l’ɔkɔngɔ a nyɔi ndo waketawɔka ɔnɛ paka tangɛnyingɛnyi kam’ekeyɛ la lɔsɛnɔ. Lo weho akɔ tshɛ, filozofi kana kanyi y’ɔnɛ ‘tole ndo tɔnɔ’ yaki kɔlɔ. Omalɔkɔ, Paulo tewolaka ate: “Tanyukesamaki. [“Diekesanelo,” NW] dia kolo diatulanyaka ditshelu di’ololo.” (1 Koreto 15:33) Mbekesanɛ la wanɛ watona wetshelo wa eolwelo mbeyaka monga lɔlɛngɔ le so. Ondo diekesanelo dia ngasɔ mbakatondja ekakatanu wakahombe Paulo kandola l’etshumanelo ka la Kɔrɛtɔ, ɛnyɛlɔ oko: awui wa loseka, diatɔnelo, fundana lo tuminadi, ndo hawɔlɛnya Dambo dia Nkumadiɔndjɔ dia Dikɔlɔ.​—⁠1 Koreto 1:11; 5:1; 6:1; 11:​20-22.

17 Diɔ diakɔ diasha Paulo Ase Kɔrɛtɔ dako nɛ di’ɔlɔlɔ ate: “Nyosene lu akambu w’ololo, tanyutshaki akambu wa kolo, ne dia amotshi haweyi [Nzambi]. Dimi lambuta osoku, ne dia nyutsha sonyi.” (1 Koreto 15:34) Wanɛ waki la kanyi ya kɔlɔ lo dikambo di’eolwelo wakayokomaka lo tɔkɔkala lo nyuma, oko anto wambodjɔ wanu. Vɔ wakahombe sungukala, memala lo wɛdimɔ. Ɛlɔ kɛnɛ, ndo Akristo w’akitami wekɔ l’ohomba wa sungukala lo nyuma, aha vɔ sɛngiyama la tokanyi t’amɔnyɔdi wa l’andja ɔnɛ. Vɔ pombaka sukɛ elongamelo kawɔ ka eolwelo k’otsha l’olongo. Koko wembola watashile​—⁠oyadi le Ase Kɔrɛtɔ wa l’etena kɛsɔ kana le so wa l’etena kɛnɛ. Oko ɛnyɛlɔ, alemba wa ngande wayonga l’anto 144000 wayolɔ otsha l’olongo? Ko kayotota lo dikambo dia miliyɔ y’anto akina wanɛ wele lo waombo ndo wele bu l’elongamelo k’otsha l’olongo na? Kitshimudi yakɔna yayonga l’eolwelo le anto asɔ na? Lo sawo diaso diayela tayɔsɛdingola etenyi kambotshikala ka sawo diaki Paulo di’eolwelo.

[Footnote]

a Enda lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka Hende 15, 1991 lo sawo diendana la tshungo.

[Study Questions]

1, 2. (a) Daka diakɔna di’ekeketshelo diakakondja anto lo tshimbo ya Hɔsea na? (b) Ngande weyaso ɔnɛ Nzambi nangaka mbolola wanɛ wakavu?

3, 4. (a) Ngande wakasholɛ Yeso anto elongamelo k’eolwelo? (b) Lande na kakolwama Yeso la demba dia lo nyuma, koko aha dia l’emunyi na?

5. Elongamelo kakɔna kaki l’ambeki wa Yeso wa l’eleko ka ntondo?

6. Bonde kakalɔshana Ase Kɔrɛtɔ la wetshelo w’eolwelo, ko ɔpɔstɔlɔ Paulo akandatshe?

7. (a) Lo dikambo diakɔna diakaleke Paulo tɛtɛ? (b) Waa na wakɛnyi Yeso ɔnɛ lakolwama?

8, 9. (a) Naa ohomba a wetshelo w’eolwelo na? (b) Ondo l’etena kakɔna kakɛnɛ Yeso le ‘anango ndekana nkama tshanu’?

10. (a) Losanganya l’ekomelo lakɔtɔ Yeso nde l’ambeki ande laki la shɛngiya yakɔna? (b) Woho akɔna wakɛnɛ Yeso le Paulo “uku le ona uhasa”?

11. Ngande wakatondja Paulo kashi ka wanɛ wata ɔnɛ ‘eolwelo k’oma lo nyɔi bu’ sɛkɛ?

12. (a) Mbelɛ Kristo ɔnɛ: ‘ɔlɔnga a wanɛ woladi djɔ lo nyɔi’ ɛnyande na? (b) Ngande wakasha Kristo diaaso dia eolwelo monga na?

13. (a) Etena kakɔna kakamɛ eolwelo k’otsha l’olongo? (b) Woho akɔna wele akitami amɔtshi ‘hawotolala djɔ lo nyɔi’ na?

14. Woho akɔna ‘wambobatizama akitami dia monga edo’?

15. Wâle akɔna wakakomɛ Paulo, ndo ngande wakokimanyiya mbetawɔ lo eolwelo dia nde mbakikɛ?

16. (a) Oma lende akatɔngɔ kanyi y’ɔnɛ: ‘tole ndo tɔnɔ, nɛ dia loyi tayovɔ’? (b) Wâle akɔna wakoka tokomɛ naka sho ndjela kanyi shɔ?

17. (a) Naa dako diakasha Paulo Ase Kɔrɛtɔ? (b) Wembola akɔna wambotshikala dia kadimɔma?

[Caption]

[Footnotes]

[Caption]

[Questions]

[Caption on page 23]

[Caption on page 23]

Ɔnaki Jariyo la omoto akonge djembetelo y’ɔnɛ eolwelo kayonga

[Caption on page 24]

[Caption on page 24]

Otondonga elongamelo k’eolwelo kema, tshike Akristo wa kɔlamelo totowovɔ l’ɔkɔkɔ wa mbetawɔ kawɔ

[Caption on page 26]

[Review on page 26]

Onde Wɛ Mbohɔka?

◻ Osase akɔna wakangamulɛ Yeso anto lo dikambo di’eolwelo?

◻ Naa anto amɔtshi wakɛnyi eolwelo ka Kristo?

◻ Bonde kakawalɔshana la wetshelo w’eolwelo, ndo Paulo akandatshe?

◻ Bonde kaki mbetawɔ l’eolwelo ohomba efula le Akristo w’akitami?

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto