Nkokɛ mbalasa ka Diolelo l’etena ka COVID-19

“Olui-walɔmbɔla akɔshi yɛdikɔ ya nkeketsha tshumanelo dia ntatɛ mbɔtɔ nsanganya ya l’okoko l’okoko, onyake naka ɛlɛmbɛ wa lo wodja wenyu hawetawɔ dui sɔ, lomingu la Ngɔndɔ ka nɛi 1.” Diewoyelo sɔ, diakɔtɔ lo jw.org l’etatelo ka Ngɔndɔ ka sato 2022, diakangɛnyangɛnya Ɛmɛnyi wa Jehowa wa l’andja w’otondo. Koko hemɔ ka COVID-19 kaki katashile.a Naa etshikitanu, diangɔ, ndo dihomɔ diakikɔ ohomba dia nkokɛ wanɛ wakɔtɔka nsanganya oma lo hemɔ? L’ɔkɔngɔ w’ɛnɔnyi ehende mbeta wahatɔtwɛ nsanganya y’okoko l’okoko, onde mbalasa yaso ya Diolelo yakakoke monga suke?

Diɛsɛ ko, anangɛso wakayalɔngɔsɔlaka l’edja ka ngɔndɔ mɔtshi la ntondo dia kawolɛ nsanganya lo mbalasa ya Diolelo.

Ehomba wotshikitanyi, Etombelo wotshikitanyi

Ngɔndɔ ɔtɔi keto l’ɔkɔngɔ wa sho ntshika nsala nsanganya ya l’okoko l’okoko lo 2020, departɛma dia l’andja w’otondo dia wokelo dia lo Warwick, l’États-Unis, diakatatɛ la nsɛdingola woho wakakoke hemɔ ka COVID-19 mendana la woho wakambaso la Mbalasa ka Diolelo ndo kɛnɛ kahombama dia kikokɛ oma lo hemɔ.

Kɛnɛ kakikɔ ohomba l’ahole amɔtshi komonga ohomba l’ahole akina. Matthew De Sanctis, lakamba lo wokelo, nembetshiyaka ate: “Lo wedja ɛmɔtshi, ohomba ɔmɔtshi ele wa monga la ahole wa solaka anya. Etena kele Mbalasa ka Diolelo keema l’ɔlɔnda w’ashi, kete ohomba wa nsomba kana mɛmba ashi ma l’ɔkɛdi wakongaka. Lo wedja ekina, aseka lɛɛta wakadje ɛlɛmbɛ awɔ lo kɛnɛ kendana la dihomɔ diadiya djungudungu lo luudu ndo diadja tshitshi diele oko vatilatɛrɛ ndo klimatizɛrɛ, wengɔnyelo wa lɔpɛpɛ ndo tolembetelo tendana la yonge ndo la pudipudi.”

Kakɔna kakasale anangɛso dia ntondoya ekakatanu ɛsɔ? Matthew mbutaka ate: Anangɛso wakɛnyi dia lo Mbalasa ya Diolelo efula, “toho ta wɔdu ndo tahatonga l’akambo wa wolo ayowakimanyiya.” Ɛnyɛlɔ la Papouasie-Nouvelle-Guinée, wakalɔngɔsɔla ahole wa solaka anya la bidɔ ya ponde y’ɔtɔ litrɛ y’ashi 20 ko mbidja ɛlɔnda lɔkɔ. Ɔnkɔnɛ, anangɛso waki l’akoka wa kotsha ohomba wa Mbalasa kawɔ lo kɛnɛ kendana la ashi wa solaka anya la falanga oko dɔlara 40. Lo dikambo dia Mbalasa ya Diolelo ya l’Afrikɛ, ndekana diangɔ di’amɛna 6000 dia solaka anya diakasombama oma le wanɛ watosondja diangɔ w’oma l’Aziya.

Etshikitanu ekina wakasalema mbidja ndo wɔnɛ wa mbidja kana minya vatilatɛrɛ dia nkimayiya wengɔnyelo wa lɔpɛpɛ lo Mbalasa ka Diolelo. Tshumanelo efula diakasombe nsɔlɔ yakɔhɛwɔ mikro dia mbewɔ di’anto nkimɛ. Welo wakadjama dia nkitshakitsha ndo mbala efula mbidja pudipudi lo tenyi dianandema, ɛnyɛlɔ oko dihole diakimɛwɔ dia ndjihola lukuke, dia nsola anya, ahole wakoka hemɔ sambiyama. Lo komba yawɔ, tshumanelo dimɔtshi diakalɔngɔsɔla dia atala pɛtaka vwamɛ etena k’ɔtɔ oto lɔkɔ. Dia nsala etshikitanu wahombama la Chili, akahombamaka falanga ya dɔlara oko 1400 l’oseka Mbalasa ka Diolelo tshɛ.

Etena kakawashaka lonya dia nkokɛ Mbalasa ka Diolelo oma lo hemɔ, anangɛso wakasalaka la wolo dia kimɔka weshasha. Ɛnyɛlɔ lo wedja ɛmɔtshi, wakakondja ekimanyielo oma le aseka lɛɛta ka mbasombɛ diangɔ diasolaka anya la nsɔlɔ yakɔhɛwɔ mikro. Waa bɛtɛlɛ yakakambe kaamɛ dia nkokɛ weshasha lo nsomba mbo ya ndɛ lo yɛdikɔ y’efula yahatosombamaka. Waa filiyalɛ la Departɛma diendana l’awui w’osombelo wakayakongɛ dia nsomba diangɔ oma le etshudi vwamɛ, laasɔ kɛsɔ akakitshakitshaka aha tsho oshinga wa diangɔ koko akakimanyiyaka nto dia diangɔ nkoma la wonya.

“Ekokelo kakimi l’ohomba”

Ɛlɔngɔswɛlɔ wa nkokɛ Mbalasa ka Diolelo wakakokɛ ndo wakasha anto wakatatɛ nsala nsanganya ya l’okoko l’okoko eshikikelo. Kadiyɛso kɛmɔtshi ka lo Perou kelɛwɔ Dulcine, mbetawɔka dia nde akikɔ “yema la wɔma” etena kakandoke dia wangakalolɛ nsanganya lo Mbalasa ka Diolelo. Nde mbutaka ate: “Lakatate COVID-19 yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa hemɔ kakɔ ntatɛ. Diakɔ diele komonga wɔdu lemi dia ntshɔ lo Mbalasa ka Diolelo dikambo lakokaka wɔma nɛ dia aki wɔdu dia dimi mbɔsa hemɔ nto. Koko etena kakamakome lo Mbalasa ka Diolelo, lakɛnyi dia dikumanyi wakalɔngɔsɔla diangɔ efula l’oyango wa sho monga l’ekokelo aha la mbokala wale, ɛnyɛlɔ oko okambelo wa la desinfectant ndo nsɔlɔ yakɔhɛwɔ mikro, la ekongelo ka solaka mbalasa pudipudi la ntondo ndo l’ɔkɔngɔ wa losanganya tshɛ. Awui asɔ tshɛ wakambisha eshikikelo dia lekɔ lo ekokelo kahombama.”b

Sara, kadiyɛso kadjasɛ lo Zambie, akahomana l’ekakatanu wotshikitanyi. Nde nembetshiyaka ate: “Ngɔndɔ efula l’ɔkɔngɔ, omɛmi akavu la hemɔ ka COVID-19. Lakayakiyanyaka lo woho wakamakoke ndjaoka etena kayomɔtɔ lonsanganya l’okoko l’okoko aha kaamɛ lande.” Ngande wayawokande kakiyanɛ lo kɛnɛ kendana la ntshɔ lo Mbalasa ka Diolelo? Nde mbutaka ate: “Nsanganya ya l’okoko l’okoko yakamɛnya dia Jehowa ekɔ kaamɛ la so l’etena ka nshi y’ekomelo nyɛ. Kakianɛ, oleki woho wakamayaokaka ntondo, lekɔ lo ndjaoka dia lekokeketshama, lekonangema ndo lekɔ l’osukɔ wahombama oma le dikumanyi, anangɛso ndo akadiyɛso.”

Asekaso atɛmɔdi wa l’andja w’otondo wekɔ la lowando lo diɛsɛ dia kalolɛ nsanganya ya lo Mbalasa yawɔ ya Diolelo. Losaka efula l’ɔtɛ wa weshasha anyu, wele efula ka l’atei awɔ wakakimɔma lo tshimbo ya donate.jw.org. Weshasha ɛsɔ wakatokimanyiya dia mbetsha ahole w’ɔtɛmwɛlɔ aso pudipudi ndo aha la waale dia nsangana kaamɛ.