-
Toyele ɛnyɛlɔ kakasha YesoTshoto y’Etangelo—2005 | Ngɔndɔ ka ntondo 1
-
-
ɔnɛ hawâmane fundo, ndo efula mbahetshaka.
18, 19. Lo ndjela ɛnyɛlɔ kaki Yeso, kakɔna kasala Akristo la ntondo ka ɔlɔshamelo ndo ɛhɛnyɔhɛnyɔ?
18 Apɔstɔlɔ waki Yeso wakɛnyi lohetsho la mamba lele l’andja etena kakandama ndo kakadiakema Yeso, ndo vɔ wakɛnyi kɛnɛ kakasale Yeso la ntondo ka lohetsho lɔsɔ. L’ekambɔ ka Ngɛtɛsɛmanɛ, atunyi w’ase ɛtɛmwɛlɔ waki Yeso wakaye ndjowonda. Petero akayange dia mbokokɛ la yɔɔmbɔ, koko Yeso akatɛ Petero ate: “Ukaluya yombo yaye lu dihusu; ne dia wane tshe wakimela yombo, wayuvo la yombo.” (Mateu 26:52; Luka 22:50, 51) Lo nshi ya ntondo, ase Isariyɛlɛ wakalɔshaka atunyi awɔ la tɔɔmbɔ. Koko, ɛlɔ kɛnɛ, akambo wambotshikitana. Diolelo diaki Nzambi “diaha dia la kete nye” ndo diɔ bu l’elelo wendana la wedja wahombadiɔ kokɛ. (Joani 18:36) Aha la mbeta edja, Petero akahombe ndjonga ɔtɔi ɔmɔtshi wa lo wodja wa lo nyuma, wodja wele anto wa lɔkɔ wayotɔsɛna l’olongo. (Ngalatiya 6:16; Filipi 3:20, 21) Tatɛ oma l’etena kɛsɔ, ambeki waki Yeso wakahombe ndɔshana la lohetsho ndo l’ɛhɛnyɔhɛnyɔ l’ɛnyɛlɔ ka Yeso, mbut’ate aha la wɔma koko lo yoho ya ki. Vɔ wakahombe tshika akambo tshɛ l’anya wa Jehowa ndo ndjaɛkɛ le nde dia nde mbasha wolo wa vɔ mbikikɛ.—Luka 22:42.
19 Ɛnɔnyi efula l’ɔkɔngɔ, Petero akayofunda ate: “Kristu akanyusuwela, akanyutshikela [ɛnyɛlɔ], dia nyu mbuyela lu wanya andi. . . . Lam’akawôtenge, ndi kumbatenga. Lam’akandasuyama, ndi kumbânela, keli ndi akayakimo le one latulumbwanyaka ololo.” (1 Petero 2:21-23) Oko wakate Yeso, aya ɛnɔnyi efula wahomana Akristo l’ɛhɛnyɔhɛnyɔ wa wolo. Oko wakidiɔ lo ntambe ka ntondo ndo lo nshi nyɛ, Akristo wekɔ lo ndjela ɛnyɛlɔ kaki Yeso ndo lo yoho ya diambo vɔ mbikikɛka akambo asɔ la kɔlamelo tshɛ, lo mɛnya dia vɔ namaka olowanyi awɔ la wɔladi tshɛ. (Enyelo 2:9, 10) Nyɛsɔ sho tshɛ tongake anto walama olowanyi awɔ la wɔladi etena kahomanaso l’ekakatanu wa wolo.—2 Timote 3:12.
“Nyolote Khumadiondjo Jesu Kristu”
20-22. Lo yoho yakɔna ‘yalɔta Akristo Nkumadiɔndjɔ Yeso Kristo’?
20 Paulo akafundɛ etshumanelo ka la Rɔma ate: “Nyolote Khumadiondjo Jesu Kristu. Tanyutshikelaki saki ya kolo dihuli lu alimba anyu.” (Romo 13:14) Akristo ndɔtaka Yeso oko dihɔndɔ. Vɔ salaka la wolo dia mbokoya waonga ndo etsha ande polo ndo lo vɔ kɛnɛmɔla waonga w’Owandji awɔ, kânga mbewɔ kema kokele.—1 Tesalonika 1:6.
21 Tayokoka ‘ndɔta Nkumadiɔndjɔ Yeso Kristo’ dimɛna naka sho mbekesanɛ la lɔsɛnɔ lande ndo sala la wolo dia sɛna woho wakandasɛnɛ. Sho mbokoyaka okitshakitsha ande, ngandji kande k’akambo w’ɔlɔlɔ ndo lohetsho lande l’akambo w’ɔlɔlɔ, ngandji kande otsha le anango, woho wakinde kondjatambiya l’akambo wa l’andja ɔnɛ ndo woho wakandakikɛ asui la solo dia lotutsha. ‘Hatototshikɛ nsaki ya kɔlɔ dihole lo alemba aso,’ mbut’ate oyango aso woleki woke hatonga wa kotsha eyango wa l’emunyi kana wa ngɛnyangɛnya nsaki yaso ya demba. Koko, etena kɔsaso yɛdikɔ mɔtshi kana kakandolaso okakatanu ɔmɔtshi, sho la dia ndjambola ɔnɛ: ‘Kakɔna kotosala Yeso lo dikambo nɛ? Kakɔna kohondolanga dimi sala?’
22 L’ekomelo, sho mbokoyaka Yeso lo ndjasha efula lo tetemala ‘sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ.’ (Mateu 4:23; 1 Koreto 15:58) Ndo lo dikambo sɔ, Akristo ndjelaka ɛnyɛlɔ kakasha Yeso, ndo sawo diayela diayɛnya woho wayelawɔ ɛnyɛlɔ kakasha Yeso lo dikambo diakɔ.
-
-
Tambetshama dia sambisha dimɛna dimɛnaTshoto y’Etangelo—2005 | Ngɔndɔ ka ntondo 1
-
-
Tambetshama dia sambisha dimɛna dimɛna
“Nyu nyayuyala emenyi ami lu Jerusalema, lu Judiya tshe la Samariya edja ndu l’ekumelu ka kete.”—ETSHA 1:8.
1, 2. Ɔkɛndɛ akɔna wakalongola Petero ndo akawoshawɔ?
“JESU y’usi Nazareta . . . akatokokomiya ati: Nyusambisha antu, nyuwaenya nyati: Ndi akasonwama le [Nzambi], dia ndjala umbuledi a wasena la wakavu.” (Etsha 10:38, 42) Oma l’ɛtɛkɛta ɛsɔ, ɔpɔstɔlɔ Petero akewoya Kɔnɛliyo nde la nkumbo kande ɔkɛndɛ wakandalongola wa monga osambisha.
2 Etena kakɔna kakasha Yeso ɔkɛndɛ ɔsɔ na? Ondo Petero akakanyiyaka kɛnɛ kakate Yeso l’ɔkɔngɔ wa nde mbolɔ ndo yema la ntondo ka nde mbudɛ l’olongo. Lo diaaso sɔ, Yeso akatɛ ambeki ande wa kɔlamelo ate: “Nyu nyayuyala emenyi ami lu Jerusalema, lu Judiya tshe la Samariya edja ndu l’ekumelu ka kete.” (Etsha 1:8) Koko yema la ntondo ka lâsɔ, Petero akeyaka dia oko wakinde ombeki waki Yeso, nde ayohomba mbutɛ anto akina akambo wendana la mbetawɔ kande le Yeso.
Waketshama ɛnɔnyi oko esato
3. Dihindo diakɔna diakasale Yeso, ndo leeta lakɔna lakandasha Petero nde la Andɛlɛ?
3 Ngɔndɔ efula l’ɔkɔngɔ wa batismu kande lo 29 T.D., Yeso akasambisha lo ndjale ka Ngalileya, lo dihole diakakambaka Petero nde l’ɔnango Andɛlɛ olimu wa munda nse. Vɔ wakakambe otsho w’otondo aha la munda kânga yangɔ. Koko, Yeso akawatɛ ate: “Mosemiya watu utsha lu dingunda, nyukitshakitsha tei yanyu, keli nyokoke nsi.” Lam’akawasale kɛnɛ kakawatɛ Yeso, “vo wakandi nsi efula, ku tei yakate.” Lam’akandɛnyi dihindo sɔ, Petero akandama la wɔma, koko Yeso akokeketsha lo mbotɛ ate: “Tukaki woma. Uma ka kakiane, we ayundaka antu.”—Luka 5:4-10.
4. a) Ngande wakalɔngɔsɔla Yeso ambeki ande dia vɔ sambisha? b) Ngande wakahombe monga olimu w’ambeki waki Yeso lo mbɛdika l’olimu waki Yeso ndamɛ?
4 Aha la tshimbatshimba, Petero la Andɛlɛ, kâmɛ ndo Jakɔba la Joani, ana waki Zebede wakatshike wato awɔ ko wakayele Yeso. Ɛnɔnyi oko esato, vɔ wakatshindɛ Yeso lo kɛndɔ yande y’esambishelo ndo wakakondja ohokwelo wa monga esambisha. (Mateu 10:7; Mako 1:16, 18, 20, 38; Luka 4:43; 10:9) L’ekomelo k’etena ka ohokwelo kɛsɔ, lo Nisana 14, 33 T.D., Yeso akawatɛ ate: “One lambetawo, ndu ndi ayutsha elimu watumutshaka. Ndu elimu wuleki ene mbayundutsha.” (Joani 14:12) Ambeki waki Yeso wakahombe sambisha efula ndeka ndo woho wakasambisha Yeso. Oko wakiwɔ oma la dieka, vɔ ndo wanɛ wakahombe ndjokoma ambeki lo nshi yayaye wakahombe sambisha lo “wedja tshe” polo lo “ekumelu k’andja.”—Mateu 28:19, 20.
5. Lo toho takɔna takokaso kondja wahɔ oma lo ohokwelo wakasha Yeso ambeki ande?
5 Tekɔ lo sɛna lo nshi “y’ekumelu k’etena kene.” (Mateu 24:3) Otshikitanyi l’ambeki wa lo ntambe ka ntondo asɔ, sho hatokoke tshindɛ Yeso ndo menda woho wasambishande anto. Koko, sho koka kondja wahɔ oma lo ohokwelo wakasha Yeso lo mbadia lo Bible woho wakandasambishaka ndo alako wakandasha ambeki ande. (Luka 10:1-11) Koko, tayɛna lo sawo nɛ dikambo dimɔtshi di’ohomba efula diakɛnya Yeso ambeki ande, dikambo diakɔ ko: monga la yimba ya dimɛna lo dikambo di’olimu w’esambishelo.
Toyakiyanya dikambo di’anto
6, 7. Dionga diakɔna diaki la Yeso diakokimanyiya dia kondja etombelo w’ɔlɔlɔ, ndo ngande wakokaso mbôkoya lo dikambo sɔ?
6 Lande na kakasambisha Yeso dimɛna ngasɔ na? Ɔkɔkɔ ɔmɔtshi ele nɛ dia nde akayakiyanyaka efula dikambo di’anto. Omembi w’esambo akatatshi dia Yeso ‘ayoka amɛnyi fɔnu la ase wola kɛtshi.’ (Osambu 72:13) Nde akakotsha mɛtɛ prɔfɛsiya kɛsɔ. Bible mbutaka kɛnɛ kakete lo diaaso dimɔtshi ɔnɛ: “Lam’akandenyi elui w’antu, ndi akawauki ketshi, ne dia vo wakahenyahenyama, ndu kundjala la ekimanyelu, uku ekoko waha la ulami.” (Mateu 9:36) Kânga atshi wa pɛkato wa mamba wakɛnaka dia nde akayakiyanyaka dikambo diawɔ ndo wakakotɔmaka oya le nde.—Mateu 9:9-13; Luka 7:36-38; 19:1-10.
7 Ɛlɔ kɛnɛ sho lawɔ koka kondja etombelo w’amɛna naka sho ndjakiyanya woho akɔ wâmɛ dikambo di’anto. La ntondo ka tomba l’esambishelo, lande na kahayɔshi etena ka kana yimba lo woho wele anto l’ohomba w’efula wa mboka losango latayawaɛmbɛ na? Kanyiya ekakatanu wakokawɔ monga lawɔ wele paka Diolelo mbayoyeshidiya. Onga la kanyi y’ɔlɔlɔ otsha le onto tshɛ nɛ dia wɛ heye onto akɔna layetawɔ losango latayasambisha. Ondo onto okina layoyosambisha akalɔmbɛ Nzambi di’onto oko wɛ ndja ndjowenda ndo mbokimanyiya!
Ngandji mbakôtshutshuyaka
8. L’ɛnyɛlɔ ka Yeso, kakɔna katshutshuya ambeki ande dia sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ?
8 Lokumu l’ɔlɔlɔ lakasambishaka Yeso lakendanaka l’okotshamelo wa lolango laki Jehowa, okidiamelo wa lokombo Lande, ndo oyindjamelo wa lowandji Lande, mbut’ate akambo woleki ohomba efula wele la ntondo k’anto. (Mateu 6:9, 10) Lam’ele nde aki la ngandji otsha le She, Yeso akalame olowanyi ande polo l’ekomelo ndo akasambisha dimɛna dimɛna akambo wendana la Diolelo diayoyoshidiya ekakatanu ɛsɔ tshɛ. (Joani 14:31) Oko watshutshuyamawɔ oma lo ngandji, ambeki waki Yeso wa nshi nyɛ wekɔ l’etete l’olimu w’esambishelo. Ɔpɔstɔlɔ Joani akate ate: “Ngandji ka [Nzambi] kene, dia shu nama elembe andi: ku elembe andi hawuleki wutshu,” mbidja ndo ɔlɛmbɛ wa sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ ndo wa mbetɛ anto ambeki.—1 Joani 5:3; Mateu 28:19, 20.
9, 10. Lâdiko dia ngandji ka Jehowa, ngandji kakɔna nto katotshutshuya dia sambisha dimɛna dimɛna?
9 Yeso akatɛ ambeki ande ate: “Naka nyu nangakami, nyayukitanyia elembe ami. One leli la elembe ami, ndu latêkitanyiyaka, ndi kananga.” (Joani 14:15, 21) Ɔnkɔnɛ, ngandji ka Yeso pombaka totshutshuya dia sambisha akambo wa mɛtɛ ndo kitanyiya akambo akina wakadjanga Yeso. Lo diaaso dimɔtshi diakɛnama Yeso l’ɔkɔngɔ w’eolwelo kande, Yeso akakɔkɔmiya Petero ate: “Uleshaki an’ami w’ekoko. . . . Ulamaki ekoko ami. . . . Uleshaki ekoko ami.” Kakɔna kakahombe tshutshuya Petero dia sala dikambo sɔ? Yeso akakadimola lo wombola ɔsɔ etena kakandambola Petero mbala ko mbala ɔnɛ: ‘Onde wɛ mbokakami ngandji? Onde wɛ mbokakami ngandji? Onde wɛ ekɔ la ngandji le mi?’ Eelo, ngandji kaki la Petero otsha le Yeso kakahombe mbotshutshuya dia sambisha dimɛna dimɛna ndo mbokimanyiya dia tana “ekoko” waki Yeso, oma lâsɔ ko nde ndjonga onami awɔ wa lo nyuma.—Joani 21:15-17.
10 Ɛlɔ kɛnɛ sho hatɛnana la Yeso oko wakidiɔ lo dikambo diaki Petero. Koko, sho shihodiaka dimɛna kɛnɛ kakasale Yeso lo dikambo diaso. Etema aso munandemaka la ngandji ka mamba kakôkonya lo “mvwela antu tshe.” (Heberu 2:9; Joani 15:13) Sho ndjaokaka woho wakayaoke Paulo etena kakandafunde ate: “Ngandji ka Kristu atuto[tshutshuyaka] . . . Ndi akavwela tshe, ne dia waku weli la lumu, tawuyalaki la lumu dikambu diawo vame, keli dia one lakâvwela.” (2 Koreto 5:14, 15) Sho mɛnyaka dia sho mbɔsaka ngandji kaki Yeso la nɛmɔ efula ndo ɔnɛ sho lawɔ mbolangaka lo kotsha l’otema ɔtɔi ɔkɛndɛ wa sambisha dimɛna dimɛna. (1 Joani 2:3-5) Hatohombe monga la wendjudi l’olimu w’esambishelo, oko anto wɔsa di’olambo waki Yeso kema la nɛmɔ.—Heberu 10:29.
Tetawɔke di’ɛngɔ kɛmɔtshi kekola yimba oma lo kɛnɛ kele ohomba
11, 12. L’oyango akɔna wakaye Yeso lanɛ la nkɛtɛ, ndo ngande wakandɛnya dia nde akɔsaka dikambo sɔ oko olimu woleki tshɛ ohomba?
11 Lam’aki Yeso la ntondo ka Pɔnsɔ Pilato, nde akate ate: “Dimi lakuto dia dikambu ne. Dia dikambu ne mbakamayi la kete, dia mvuta akambu wa mete.” (Joani 18:37) Yeso kotshikɛ ndoko ɛngɔ dihole dia tɔ mbekola yimba yande oma lo sambisha akambo wa mɛtɛ. Ɔsɔ mbaki lolango laki Nzambi lo dikambo diande.
12 Satana akahembe Yeso lo dikambo sɔ. Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa batismu kande, Satana akalange mbôkonya onto la woke l’andja ɔnɛ, mbut’ate mbosha “waulelu tshe wa l’andja ndu lutumbu lawo.” (Mateu 4:8, 9) L’ɔkɔngɔ, ase Juda wakalange mbodja nkumekanga. (Joani 6:15) Anto amɔtshi mbeyaka ndjambola ɛlɔ kɛnɛ dia kana anto wotokondja wahɔ efula otondonga Yeso aketawɔ kɛnɛ kakalange Satana mbosha kɛsɔ, ondo lo kanyiya dia otondokoma nkumekanga, Yeso otokoka sala akambo efula w’ɔlɔlɔ lo dikambo di’anto. Koko Yeso akatone woho w’ekanelo ka yimba kɛsɔ. Nde akɔshi dia sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ mbele dikambo dioleki tshɛ ɔlɔlɔ diakandahombe sala.
13, 14. a) Kakɔna kaki kombekola yimba yaki Yeso oma l’olimu ande wakaleke ohomba? b) Kakɔna kakasale Yeso kânga mbakinde wola lo kɛnɛ kendana la lomombo la l’emunyi?
13 Ndo nto, Yeso kombetawɔ di’eyango w’ɔngɔnyi mbekola yimba. Diɔ diakɔ diakinde komonga ɔngɔnyi. Nde komonga kânga la luudu lande hita. Lo diaaso dimɔtshi, nde akate ate: “Mbulu yeko la afuku, fudu ya l’ulungu yeko la kefu, keli On’a untu kema la lama mbetamia ote andi.” (Mateu 8:20) Lo ndjela Bible, lam’akavu Yeso, ɛngɔ kâmɛ k’oshinga wolo kaki lande aki dihɔndɔ diele asɔlayi w’ase Rɔma wakadioke owale. (Joani 19:23, 24) Ko onde lâsɔ, Yeso aki la lɔsɛnɔ lele bu ɔngɛnɔngɛnɔ? Ndooko!
14 Kɛnɛ kakasale Yeso ndeka etale kɛnɛ kakoka akanga w’ɛngɔnyi washa weshasha wa kɛtshi sala. Paulo akate ate: “Ne dia nyu mbeyaka ngandji ka mamba ka Khumesu Jesu Kristu, nyati: Kuyanga ndi aki ongonyi, ndi akayala la wula dia dikambu diasu, dia nyu ndjala engonyi uma lu wula andi.” (2 Koreto 8:9; Filipi 2:5-8) Kânga mbakinde wola lo kɛnɛ kendana la lomombo la l’emunyi, Yeso akadiholɛ anto wele l’okitshakitsha mboka dia vɔ kondja lɔsɛnɔ la pondjo la kokele. Tekɔ mɛtɛ la lowando efula le nde! Ndo tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ efula lo difuto diakandakondja nɛ dia nde aketɛ osalelo wa lolango laki Nzambi dikambo dioleki ohomba lo lɔsɛnɔ lande!—Osambu 40:8; Etsha 2:32, 33, 36.
15. Kakɔna kele la nɛmɔ efula ndeka ɔngɔnyi?
15 Ɛlɔ kɛnɛ, Akristo wasala la wolo dia mbokoya Yeso tonaka dia oyango w’ɔngɔnyi mbekola timba tawɔ. (1 Timote 6:9, 10) Vɔ suyaka dia ɔngɔnyi mbeyaka mbetɛ lɔsɛnɔ l’onto dimɛna efula, koko vɔ mbeyaka di’ɔngɔnyi hasale ndoko dikambo lo kɛnɛ kendana la nshi yawɔ yayaye ya pondjo. Etena kavɔ Okristo, ɔngɔnyi ande wa l’emunyi bu nto la nɛmɔ le nde oko woho waki dihɔndɔ diaki Yeso komonga nto la nɛmɔ le nde lam’akandavu. (Undaki 2:10, 11, 17-19; 7:12) Etena kavɔ Okristo, ɛngɔ kâmɛ kele la nɛmɔ dia mɛtɛ kele lande ele diɔtɔnganelo diasande la Jehowa ndo la Yeso Kristo.—Mateu 6:19-21; Luka 16:9.
Ɔlɔshamelo kombɔkɔmɔla otema
16. Kakɔna kakasale Yeso la ntondo k’ɔlɔshamelo?
16 Ɔlɔshamelo kombekola yimba yaki Yeso oma lo sambisha akambo wa mɛtɛ. Kânga mbakandeyaka di’olimu ande wa la nkɛtɛ wayoyokomɛ lo nde ndjakema nyɔi k’olambo, dikambo sɔ kombɔkɔmɔla otema. Lo dikambo dia Yeso, Paulo akate ate: “Ne dia ongenongeno wakakitshama la ntundu kandi. Ndi akonyola sonyi kawo, akatudjase lu lunya la pami la kiti ka diulelu ka [Nzambi].” (Heberu 12:2) Tolembete dia Yeso “akonyola sonyi.” Nde kondjakiyanya lo kɛnɛ kakahombe atunyi kanyiya lo dikambo diande. Nde akadje yimba yande tshɛ l’osalelo wa lolango laki Nzambi.
17. Wetshelo akɔna wakondjaso oma lo wokikelo waki Yeso?
17 Lo mɛnya wetshelo wakondjaso oma lo wokikelo waki Yeso, Paulo akakeketsha Akristo ate: “Nyukaneli one lakayashikike l’atei
-