Tolongolake la lowando ndo toshake l’otema ɔtɔi

JEHOWA, Shɛso ka ngandji kele l’olongo ndjakiyanyaka dikambo diaso. Ɔtɛkɛta waki Nzambi toshikikɛka dia nde ndjakiyanyaka efula dikambo di’ekambi ande tshɛ. (1 Pet. 5:7) Yoho mɔtshi yɛnya Jehowa woho wayakiyanyande dikambo diaso ele lo tosha diangɔ diatokimanyiya dia sho mbokambɛ la kɔlamelo. (Is. 48:17) Djekoleko etena kahomanaso l’ekakatanu watosha pâ, Jehowa nangaka dia sho kamba la ekimanyielo katoshande. Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ shikikɛka dikambo sɔ.

Lo Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ, Jehowa akasale dia “asi wula” ɛnyɛlɔ oko ana wa tshike, wadi waki edo ndo angɛndangɛnda kondja ekimanyielo ka la ngandji. (Lew. 19:9, 10; Euh. 14:29) Nde mbeyaka dia ekambi ande ɛmɔtshi mbeyaka monga l’ohomba w’ekimanyielo k’oma le asekawɔ atɛmɔdi. (Jak. 1:27) Omalɔkɔ, ndoko okambi waki Jehowa wahomba tona nongola ekimanyielo k’oma le wanɛ watshutshuyama oma le Jehowa dia mbokimanyiya lo yoho shɔ. Kânga mbediɔ ngasɔ, sho pombaka nongola ekimanyielo kɛsɔ la yimba y’ɔlɔlɔ.

L’etena kakɔ kâmɛ, Ɔtɛkɛta waki Nzambi mbidjaka dikako vɔlɛ lo diɛsɛ diele nto l’ekambi waki Nzambi dia mbisha asekawɔ. Tohɔ ɔkɔndɔ waki “wadi aki udu kanga wula” wele Yeso akawɛnyi lo tɛmpɛlɔ ka la Jerusalɛma. (Luka 21:1-4) Ondo nde lawɔ akalongolaka ekimanyielo kakate Jehowa l’ɛlɛmbɛ dia wadi waki edo nongola. Koko, kânga mbakinde wola, Bible tɛkɛtaka dikambo diaki wadi aki odo ɔsɔ aha oko onto lakalongola koko oko onto lakakimɔ. Yimba yande ya lokaho yakahombe mbosha ɔngɛnɔngɛnɔ, nɛ dia Yeso akate dia ‘ɔngɛnɔngɛnɔ waya lo mbisha ndeka wa nongola.’ (Etsha 20:35) L’awui asɔ lo yimba, ngande wakokaso ‘kaha’ ndo monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ waya oma lɔkɔ?​—Luka 6:38.

‘Kayomofuta Jehowa?’

Omembi w’esambo akambola ɔnɛ: ‘Kayomofuta Jehowa l’ɔtɛ w’ɛlɔlɔ ande le mi?’ (Osam. 116:12) Ɛlɔlɔ akɔna wakandakondja? Jehowa akosukɛ l’etena ka “pa ndu shoko.” Ndo nto, Jehowa “akashimbela lumu la[nde] uma lu nyoi.” Kakianɛ, nde akalange ‘futa’ Jehowa lo yɛdikɔ mɔtshi. Kakɔna kakakoke omembi w’esambo sala? Nde akate ɔnɛ: “Dimi layushidiya alaka ami le [Jehowa].” (Osam. 116:3, 4, 8, 10-14) Nde akɔshi yɛdikɔ ya kotsha alaka ande wakandalake Jehowa ndo kotsha kɛnɛ tshɛ kakandɔlɔmbaka.

Sho lawɔ kokaka sala woho akɔ wâmɛ. Lo ngande? Lo ndjelaka tena tshɛ yoho ya lɔsɛnɔ yɔtɔnɛ la ɛlɛmbɛ ndo la atɔndɔ waki Nzambi. Omalɔkɔ, toyashikikɛ dia yoho yatɛmɔlaso Jehowa mbele dui dioleki ohomba lo lɔsɛnɔ laso ndo tetawɔ dia nyuma ka Nzambi tɔlɔmbɔla lo kɛnɛ tshɛ kasalaso. (Und. 12:13; Ngal. 5:16-18) Lo mɛtɛ, ndoko ɛngɔ kakokaso futa Jehowa l’ɔtɛ wa kɛnɛ katosalɛnde. Koko ‘Jehowa ngɛnangɛnaka’ etena kokambɛso l’otema ɔtɔi. (Tuk. 27:11) Ekɔ mɛtɛ diɛsɛ dia woke dia ngɛnyangɛnya Jehowa lo yoho shɔ!

Tosha lonya di’ɔlɔlɔ w’etshumanelo

Aha la tâmu, wɛ ayetawɔ dia etshumanelo k’Akristo kekɔ lo tokimanyiya lo toho efula. Lo tshimbo yatɔ, Jehowa ekɔ lo tosha lokema la mbo ya ndɛ ya lo nyuma. Tekɔ lo mbetshama akambo wa mɛtɛ watotshungola oma lo munga ndo oma lo wodjima wa lo nyuma. (Joa. 8:32) Lo nsanganya ya l’etshumanelo ndo ya weke yalɔngɔsɔla ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ,’ sho kondjaka ewo kayotokonya lo lɔsɛnɔ la pondjo lo paradiso ka la nkɛtɛ, lɛnɛ ahatonga pâ la asui. (Mat. 24:45-47) Hatokoke mɛtɛ mbeya mbadia ɛlɔlɔ wakondjaso oma lo tshimbo y’etshumanelo kaki Nzambi. Ko kakɔna kayotofuta etshumanelo l’ɔtɛ w’ɛlɔlɔ ɛsɔ?

Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ate: “Dimba tshe diambusanganyema uma le ndi, ndu diambumamanyema kame la asonga tshe, uku atsha beke tshe leke la leke, dia mbudia dimba, dia dio mpikama lu ngandji.” (Ef. 4:15, 16) Kânga mbele divɛsa sɔ mendanaka ntondotondo l’olui w’Akristo w’akitami, tɔndɔ diele lɔkɔ kokaka mendana l’Akristo tshɛ ɛlɔ kɛnɛ. Eelo, ose etshumanelo tshɛ kokaka mbisha lonya di’ɔlɔlɔ ndo di’ohamelo w’etshumanelo. Lo toho takɔna?

Sho kokaka sala dikambo sɔ lo salaka la wolo dia mongaka nshi tshɛ kiɔkɔ y’ekeketshelo ka lo nyuma le anto akina. (Romo 14:19) Sho kokaka nto mbisha lonya lo ‘wodielo wa demba’ lo kɛnɛmɔla waonga w’olowa wa nyuma kaki Nzambi lo woho wasalɛso asekaso ambetawudi akambo. (Ngal. 5:22, 23) Ndo nto, sho kokaka nyanga waaso wa ‘salɛka anto tshɛ ɔlɔlɔ djekoleko asekaso ambetawudi.’ (Ngal. 6:10; Heb. 13:16) Onto tshɛ la l’etshumanelo kokaka mbisha lonya lo ‘wodielo wa demba lo ngandji.’

Ndo nto, sho kokaka kamba la diewo, wolo ndo diangɔ diaso dia mbisha lonya l’olimu w’esambishelo washimbɛ nsɛnɔ walɔngɔsɔla etshumanelo. Yeso akate ate: “Nyakalungula ulungulalungula.” Akokaso sala la woshasha wakatalongola olongolalongola? Nde akakotsha ɔnɛ: “Nyukimo ukimokimo.” (Mat. 10:8) Ɔnkɔnɛ, toyasha l’ohetoheto tshɛ l’olimu w’ohomba w’esambishelo ka Diolelo ndo wa mbetɛ anto ambeki. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Onde wɛ bu l’akoka w’efula wa ndjasha l’olimu ɔsɔ? Ohɔ wadi aki odo l’ose wola lakatɛkɛta Yeso dikambo diande. Woshasha ande waki tshitshɛ efula, koko Yeso akate dia nde akakimɔ ndeka anto akina tshɛ. Nde akakimɔ kɛnɛ tshɛ kaki la nde.​—2 Kor. 8:1-5, 12.

Tolongolake la kanyi y’ɔlɔlɔ

Koko, mbeyaka monga tena dimɔtshi dieyɛ l’ohomba w’etshumanelo kokimanyiya. Tengengake pondjo dia nongola ekimanyielo kakoka etshumanelo kosha etena kalɔshanayɛ l’ekakatanu wa lo dikongɛ nɛ di’akambo. Jehowa akasha apami wele l’akoka ndo la ngandji ɔkɛndɛ wa ‘nama etshumanelo,’ mbuta ate wa kokimanyiya etena kahomanayɛ l’ehemba ndo l’ekakatanu. (Etsha 20:28) Dikumanyi ndo ase etshumanelo akina nangaka kosamba, kosukɛ ndo kokokɛ lo tena dia pâ.​—Ngal. 6:2; 1 Tes. 5:14.

Koko, yashikikɛ dia etena kalongolayɛ yema y’ekimanyielo, wɛ kilongolaka la yimba y’ɔlɔlɔ. Mbala tshɛ, ongaka la lowando l’ekimanyielo kalongolayɛ. Ɔsaka ekimanyielo kakosha asekayɛ ambetawudi oko djembetelo ya ngandji ka lɔsɛngɔ kakoka Nzambi. (1 Pet. 4:10) Lande na kele dui sɔ ohomba? Nɛ dia sho hatolange nongola ekimanyielo katoshawɔ oko wasala ase andja ɔnɛ, mbuta ate aha la lowando.

Tonge la wɛdimo ndo l’ekanelo k’ɔlɔlɔ

Lo mukanda wakandafundɛ ase etshumanelo ka la Filipi, Paulo akafunde lo dikambo dia Timɔtɛ ate: “Dimi kema la untu ukina l’ololo uku ndi, layunyukanela mete.” Nde akakotsha ɔnɛ: “Vo tshe watuyangaka akambu awo, aha akambu wa Jesu Kristu.” (Fil. 2:20, 21) La awui w’ohomba wakate Paulo asɔ lo yimba, ngande wakokaso ɛlɔ kɛnɛ mbewɔ dia ndeka ndjakiyanya paka dia ‘wahɔ aso hita’?

Hatohombe pondjo mpika etena kalɔmbaso anto akina wa l’etshumanelo dia vɔ tokimanyiya dia sho kandola ekakatanu aso. Lande na? Tɔshi ɛnyɛlɔ kɛnɛ: Aha la tâmu, tayonga la lowando l’efula etena katokimanyiya ɔnangɛso ɔmɔtshi dia sho kandola dikambo dimɔtshi dia wanyandja. Ko onde sho pombaka mbodjangɛ la wolo dia nde tokimanyiya? Kema. Woho akɔ wâmɛ mbele, kânga mbonga anangɛso wa la ngandji mbala tshɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia tokimanyiya, sho pombaka monga la wɛdimo ndo l’ekanelo k’ɔlɔlɔ l’ekimanyielo kalongamɛso oma le wɔ. Oyadi kɛnɛ tshɛ kasala asekaso ambetawudi dia tokimanyiya dia sho ndɔshana l’ekakatanu, sho nangaka dia vɔ kisala la lolango lawɔ.

Aha la tâmu, ananyɔ l’akadiyɛyɛ w’Akristo wayongaka tena tshɛ suke dia kokimanyiya la lolango. Koko, tena dimɔtshi, vɔ mbeyaka monga ko waya bu l’akoka wa kokimanyiya. L’etena kɛsɔ, yashikikɛ dia Jehowa ayokosukɛ lo ekakatanu tshɛ wakoka pomana la yɛ oko wakandasukɛ omembi w’esambo.​—Osam. 116:1, 2; Fil. 4:10-13.

Ɔnkɔnɛ, tengengake dia nongola la lowando ekimanyielo tshɛ kakosha Jehowa djekoleko lo tena dia pâ ndo dia shɔkɔ. (Osam. 55:22) Nde nangaka dia wɛ sala dikambo sɔ. Koko, nde nangaka nto dia wɛ monga la ‘yimba ya lokaho.’ Lâsɔ, ‘yashikikɛ l’otema ayɛ’ dia kimɔka weshasha etena tshɛ keyɛ l’akoka dia sukɛ ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. (2 Kor. 9:6, 7) Lo yoho shɔ, wɛ ayolongolaka la lowando tshɛ ndo ayoshaka l’otema ɔtɔi.

[Kiombo/​Esato wa lo lɛkɛ 31]

‘Kayomofuta Jehowa l’ɔtɛ w’ɛlɔlɔ ande le mi?’​—Osam. 116:12

▪ Yanga waaso wa ‘salɛ anto tshɛ kɛnɛ kele ɔlɔlɔ’

▪ Onga kiɔkɔ y’ekeketshelo ka lo nyuma le anto akina

▪ Yasha lo yɛdikɔ yɛdimi l’akoka ayɛ l’olimu wa mbetɛ anto ambeki