Tokitshake Jehowa la ntondo kaso nshi tshɛ

“Latukitshaka [Jehowa] la ntundu kami nshi tshe.”​—OSAM. 16:8.

1. Shɛngiya yakɔna yakoka monga la ɛkɔndɔ wa lo Bible le so?

ƆTƐKƐTA waki Jehowa wakafundama wekɔ la ɔkɔndɔ wa diambo efula wa yoho yakasalɛka Jehowa anto akambo. Vɔ tɛkɛtaka dikambo di’anto efula wakasha lonya lo okotshamelo wa sangwelo diaki Nzambi. Lo mɛtɛ, ɛtɛkɛta ndo etsha awɔ kofundama lo Bible oko ɛkɔndɔ w’anyanya paka dia tɔngɛnyangɛnya. Koko, ɛkɔndɔ wa ngasɔ kokaka tosukanya la Nzambi.​—Jak. 4:8.

2, 3. Naa kitshimudi yele la ɛtɛkɛta wa lo Osambu 16:8?

² Sho tshɛ kokaka kondja wetshelo w’efula oma lo kɛnɛ kakakomɛ anto weyama efula lo Bible wele oko Abarahama, Sara, Ruta, Davidi, Ɛsta, ɔpɔstɔlɔ Paulo ndo anto akina. Koko, sho kokaka kondja nto wahɔ oma l’ɛkɔndɔ w’anto wahaleke mbeyama wɔtɛkɛtshiwɔ lo Bible. Kana yimba la ɛkɔndɔ wa lo Bible kokaka tokimanyiya dia sala akambo lo yoho yɔtɔnɛ la ɛtɛkɛta waki omembi w’esambo w’ɔnɛ: “Latukitshaka [Jehowa] la ntundu kami nshi tshe. Lam’atunduyalaka lu lunya lami la pami, dimi hatudidimaka la woma.” (Osam. 16:8) Naa kitshimudi ya ɛtɛkɛta ɛsɔ?

³ Lɛkɛ la lonya l’omi laki ɔsɔlayi kokokamamɛka, nɛ dia mbala efula nde akakimɛka yɔɔmbɔ yande lo lonya l’omi ndo engawo lo lonya la wadi. Nde akakokamamɛka naka ɔngɛnyi ɔmɔtshi ekɔ lo ndɔsha suke la nde lo lonya l’omi. Naka sho namaka Jehowa lo yimba yaso ndo salaka lolango lande, kete nde ayotokokɛ. Nyɛsɔ tɔsɛdingole woho wakoka ɔsɛdingwelo wa ɛkɔndɔ wa lo Bible keketsha mbetawɔ kaso dia sho ‘kitshaka Jehowa la ntondo kaso nshi tshɛ.’

Jehowa kadimolaka alɔmbɛlɔ aso

4. Sha ɛnyɛlɔ kɛmɔtshi k’oma lo Afundelo kɛnya dia Nzambi kadimolaka alɔmbɛlɔ.

⁴ Naka sho kitshaka Jehowa la ntondo kaso, kete nde ayokadimolaka alɔmbɛlɔ aso. (Osam. 65:2; 66:19) Kɛnɛ kakakomɛ ondo Eliɛzɛrɛ, okambi waki Abarahama wakaleke osombe toshikikɛka dikambo sɔ. Abarahama akotome la Mɛsɔpɔtamiya dia totshukɛ Isaka wadi lakokaka Nzambi wɔma. Eliɛzɛrɛ akalɔmbɛ ɛlɔmbwɛlɔ kaki Nzambi ndo akashihodia dia Jehowa aki lo talɔmbɔla akambo etena kakasha Rɛbɛka kamɛlɔ yande ashi. Lam’ele nde aki la etete lo dɔmbɛlɔ, Eliɛzɛrɛ akatanɛ Isaka womoto lakayokomaka wadɛnde la ngandji. (Etat. 24:12-14, 67) Lo mɛtɛ, okambi waki Abarahama aki la ɔkɛndɛ wa lânde. Shi sho lawɔ pombaka ndjashikikɛ dia Jehowa mbokaka alɔmbɛlɔ aso?

5. Lande na kakokaso mbuta dia kânga dɔmbɛlɔ dia mondo, diosalemi l’etei k’otema kokaka monga l’etombelo w’ɛlɔlɔ?

⁵ Tena dimɔtshi, sho mbeyaka monga l’ohomba wa nɔmba Nzambi esadi eto dia kondja ekimanyielo kande. Lo diaaso dimɔtshi, Aratashasha nkumekanga k’ose Pɛrɛsiya akɛnyi dia Nehemiya ɔnɛ lakawodjɛka wanu lo dikɔhɔ aki la lonyangu. Nkumekanga akawombola ɔnɛ: ‘Ɔkɔkɔ wana weyɛ la lonyangu lam’eyɛ kema la kandji? Mbala kakɔ ɔtɔi [Nehemiya] akalɔmbɛ Nzambi ka l’olongo.’ Ondo l’otema mbakasale Nehemiya dɔmbɛlɔ sɔ ndo lo tshena pe. Koko, Nzambi akakadimola dɔmbɛlɔ sɔ, nɛ dia Nehemiya akakondja ekimanyielo oma le nkum’ekanga dia nyomotohika mpele dia Jerusalɛma. (Adia Nehemiya 2:1-8.) Eelo, kânga dɔmbɛlɔ dia mondo diosalemi l’etei k’otema kokaka monga la etombelo w’ɛlɔlɔ.

6, 7. a) Lo dikambo dia dɔmbɛlɔ, ɛnyɛlɔ kakɔna kakatotshikɛ Epafara? b) Lande na kahombaso nɔmba dikambo di’anto akina?

⁶ Sho keketshamaka dia ‘nɔmbanɛka’ kânga mbele aha mbala tshɛ mbɛnaso mbala kakɔ ɔtɔi woho wakadimɔma alɔmbɛlɔ aso. (Jak. 5:16) Epafara, “ukambi a Kristu a kolamelu,” akalɔmbaka l’otema ɔtɔi dikambo di’asekande ambetawudi. Paulo akafunde oma la Rɔma ate: “Epafara, usikanyu, [l’oma la Kɔlɔsɛ] ukambi a Kristu, ambunyutumela moyo. Ndi atonyolombelaka, dia nyu nduwana la ndjala la elungamelu ka wulu lu lulangu tshe la [Nzambi]. Ne dia omenyi a dikambu diandi mbemi, nti: ndi akakambi ulimu efula dikambu dianyu ndu asi Laodikiya, ndu asi Hiyerapoli.”​—Kol. 1:7; 4:12, 13.

⁷ Kɔlɔsɛ, Laodikiya ndo Hiyerapɔli aki esomba wa ɛtshi ka nkɛtɛ kâmɛ ka lo Asie Mineure. Akristo wa la Hiyerapɔli wakasɛnaka l’atei w’atɛmɔdi wa jambizambi ya womoto yakawelɛka Cybèle. Akristo wa la Laodikiya waki lo wâle, nɛ dia wakasɛnaka l’atei wa wanɛ wakɔsaka lomombo la l’emunyi la nɛmɔ di’efula. Ndo filozofi y’anto yakadjaka Akristo waki la Kɔlɔsɛ lo wâle. (Kol. 2:8) Mbokɛmaka hwe dia Epafara laki oma la Kɔlɔsɛ ‘akayashaka lo alɔmbɛlɔ’ dikambo dia ambetawudi wa l’osomba ɔsɔ! Bible halembetshiya woho wakakadimɔma alɔmbɛlɔ ande, koko nde kotshika nɔmba dikambo di’asekande ambetawudi. Sho lawɔ hatohombe tshika nɔmba dikambo di’asekaso ambetawudi. Kânga ‘mbahatayatambiya lo akambo w’anto akina,’ ondo sho mbeyaka dia ose nkumbo kɛmɔtshi kana ɔngɛnyi aso ɔmɔtshi ekɔ lo pembama wolo lo mbetawɔ. (1 Pet. 4:15) Shi ayonga dui dia dimɛna sho nɔmba dikambo diande? Alɔmbɛlɔ w’anto akina wakakimanyiya Paulo ndo woho akɔ wâmɛ mbele alɔmbɛlɔ aso kokaka kimanyiya anto akina efula.​—2 Kor. 1:10, 11.

8. a) Ngande weyaso dia dikumanyi di’oma l’Ɛfɛsɔ wakɔsaka dɔmbɛlɔ la nɛmɔ? b) Lande na kahombaso monga oko dikumanyi di’Akristo di’oma l’Ɛfɛsɔ?

⁸ Onde anto akina tɔsaka oko apami la wamato wele la mbekelo ka nɔmbaka? Lam’akahomana Paulo la dikumanyi di’oma lo Ɛfɛsɔ, “ndi akakhuse adui, akalombe la wo tshe.” Oma lâsɔ, “vo tshe wakaleli wulu, wakakhumbatela Paulu lu kingu, wakanonana la ndi. Vo wakaleki nyanga, ne dia diui diakandawatela ati: Hanyuyena elundji kami ntu.” (Etsha 20:36-38) Kânga mbahateye nkombo ya dikumanyi sɔ tshɛ, mɛnamaka dia vɔ wakɔsaka dɔmbɛlɔ la nɛmɔ. Lo mɛtɛ, sho pombaka ngɛnangɛna diɛsɛ diele laso dia nɔmbaka Nzambi ndo sho pombaka ‘mbediaka anya w’ekila’ la mbetawɔ, ko Shɛso lele l’olongo ayotokadimola.​—1 Tim. 2:8.

Tokitanyiyake Nzambi lo akambo tshɛ

9, 10. a) Ɛnyɛlɔ kakɔna kakatotshikɛ ana wa wamato waki Zelofɛhadɛ? b) Shɛngiya yakɔna yakoka monga l’okitanyiya w’ana wa wamato waki Zelofɛhadɛ lo woho wahomba Okristo weke onyemba mbɔsa diwala?

⁹ Namaka Jehowa lo yimba nshi tshɛ ayotokimanyiya dia sho mbokitanyiyaka ndo tayokondja ɛtshɔkɔ efula lo salaka ngasɔ. (Euh. 28:13; 1 Sam. 15:22) Dui sɔ nɔmbaka dia sho monga la yimba y’okitanyiya. Tɔsɛdingole dionga diaki ana wa wamato atanu waki Zelofɛhadɛ wakasɛnaka lo nshi ya Mɔsɛ. Lo ndjela mbekelo k’ase Isariyɛlɛ, ana w’apami mbakalongolaka etenyi ka sango oma le washɛwɔ. Zelofɛhadɛ akavu aha la mbota ana w’apami ndo Jehowa akate di’anande wa wamato atanu asɔ wakahombe nongola sango di’otondo diaki shɛwɔ, naka vɔ kotsha dikambo ɔtɔi. Vɔ wakahombe tshukama paka la ana w’apami wa lo dioho dia Manase, dia sango diakɔ tshikala paka lo dioho diâmɛ.​—Wal. 27:1-8; 36:6-8.

¹⁰ Ana wa wamato waki Zelofɛhadɛ waki la mbetawɔ dia awui wayeta dimɛna, naka vɔ kitanyiya Nzambi. Bible mbutaka ɔnɛ: “Okone ana amantu wa Zelofehade wakatshi uku akadjangela [Jehowa] Mose. Ana amantu wa Zelofehade, Mala, Tiriza, Hongela, Milika la Noa, wakatshukama la ana apami w’anangu shewo. Vo wakatshukama lu khumbu y’asika Manase, on’a Josefu. Okone etenyi kawo ka sangu kakatshikala lu khumbu ka diuhu dia shewo.” (Wal. 36:10-12) Wamato waki l’okitanyiya asɔ wakasale kɛnɛ kakawadjangɛ Jehowa. (Jas. 17:3, 4) Woho akɔ wâmɛ mbele, Akristo weke enyemba wambotshunda lo nyuma kitanyiyaka didjango diaki Nzambi dia tshukana ‘paka lo Nkumadiɔndjɔ.’​—1 Kor. 7:39.

11, 12. Ngande wakɛnya Kalɛba dia nde akayaɛkɛka le Nzambi?

¹¹ Sho pombaka kitanyiya Jehowa lo akambo tshɛ oko wakasale Kalɛba. (Euh. 1:36) L’ɔkɔngɔ w’etshungwelo k’ase Isariyɛlɛ oma lo Edjibito lo ntambe 16 N.T.D., Mɔsɛ akatome atɔpi 12 dia tokemba nkɛtɛ ya Kanana, koko atɔpi ahende ato, mbuta ate Kalɛba la Jashua mbakakeketsha anto dia vɔ ndjaɛkɛ tshɛ le Nzambi dia mbɔtɔ lo nkɛtɛ yakɔ. (Wal. 14:6-9) Ɛnɔnyi oko akumi anɛi l’ɔkɔngɔ, Jashua nde la Kalɛba wakikɔ weke la lɔsɛnɔ ndo wakayele Jehowa la otema awɔ tshɛ ndo Nzambi akakambe la Jashua dia nɔmbɔla Isariyɛlɛ polo lo Nkɛtɛ ya daka. Ondo etena kɛsɔ ko atɔpi dikumi waki komonga la kɔlamelo wamboshila mvɔ lo ɛnɔnyi 40 wakekekɔ ase Isariyɛlɛ l’oswe wa shɛnga.​—Wal. 14:31-34.

¹² Oko wakinde onto laki komvɔ l’oswe wa shɛnga, osombe Kalɛba akakoke memala la ntondo ka Jashua ko mbuta ɔnɛ: “Dimi lakayeli [Jehowa, Nzambi k]ami, l’utema tshe.” (Adia Jashua 14:6-9.) Kalɛba laki la ɛnɔnyi 85 akalɔmbɛ dia vɔ mbosha nkɛtɛ ya lo lɛkɛ l’akona yakolake Nzambi, kânga mbele atunyi wakadjasɛka lɛkɔ wakadjasɛka lo esomba wakadingama la nkombo ya weke.​—Jas. 14:10-15.

13. Oyadi ehemba wele laso, tayɔtshɔkwama naka sho sala dikambo diakɔna?

¹³ Lo ɛnyɛlɔ ka Kalɛba, pami kaki la kɔlamelo ndo la okitanyiya, tayɔtshɔkwama oma le Nzambi, naka sho ‘ndjela Jehowa l’otema aso tshɛ.’ Naka tambohomana la ekakatanu wa wolo, kete tayɔtshɔkwama naka sho ‘ndjela Jehowa l’otema aso tshɛ.’ Koko mbeyaka monga dikambo dia wolo dia sho sala dui sɔ lo lɔsɛnɔ laso l’otondo oko wakasale Kalɛba. Kânga mbakatatɛ nkumekanga Sɔlɔmɔna ndjela Jehowa lo etatelo ka ɛlɔmbwɛlɔ kande, waa wadɛnde wakɛngɛ otema ande dia tɛmɔla tozambizambi ta kashi lo nshi yande y’osombe ndo “ndi kundjela [Jehowa] l’utema tshe uku akatshaka Davidi, shi.” (1 Khum. 11:4-6) Oyadi ehemba akɔna wahomana laso, nyɛsɔ tokitanyiyake Nzambi lo akambo tshɛ ndo tokitshake Jehowa la ntondo kaso nshi tshɛ.

Toyaɛkɛke le Jehowa tena tshɛ

14, 15. Oma lo kɛnɛ kakakomɛ Naomi, wetshelo akɔna wambotokondja lo kɛnɛ kendana la ohomba wa ndjaɛkɛ le Nzambi?

¹⁴ Sho pombaka ndjaɛkɛka le Nzambi djekoleko etena kambotɔkɔmɔ nɛ dia taya bu la elongamelo lo kɛnɛ kendana la nshi yaso yayaye. Tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ kaki Naomi osombe ɔmɔtshi wa womoto wakavusha omɛnde ndo anande ahende w’apami. Etena kakandakalola la Juda oma la Mɔaba, nde akate ate: “Tanyumbetaki ntu nyati: Naomi (kitshimudi ati: Mpe), keli nyumbetaki nyati: Mara (kitshimudi ati: Ululu), ne dia Kanga-Wulu-Tshe akandudia too la ululu. Laki la efula lam’akamatshu, keli [Jehowa] ambukaluya anya atu. Ukundi ambetanyu nyati: Naomi, lam’enanyu nyati: [Jehowa] akalo la mi, Kanga-Wulu-Tshe akansuya?”​—Ruta 1:20, 21.

¹⁵ Kânga mbaki Naomi la lonyangu, naka sho mbadia dibuku dia Ruta dimɛna, kete tayɛna dia nde akayaɛkɛka le Jehowa. Awui waki lande wakayotshikitana. Ruta w’okilo waki Naomi akayotshukanaka la Bɔaza ndo nde akayotaka ɔna pami. Naomi akakome ɔndɛdi ndo ɔkɔndɔ mbutaka ɔnɛ: “Amantu, asukanyi andi, wakati vati: Naomi ambuta ona pami! Ku wakawole lukumbu vati: Obede. Obede ako kakuti Jese, shi Davidi.” (Ruta 4:14-17) Etena kayolwama Naomi, nde ayoyeya dia Ruta layolwama nde lawɔ akakome lɔtshɛtshɛ lɔmɔtshi laki Yeso Mɛsiya. (Mat. 1:5, 6, 16) Lo ɛnyɛlɔ ka Naomi, hatokoke mbeya woho wakoka dui dimɔtshi dia kɔlɔ tshikitana. Omalɔkɔ, nyɛsɔ toyaɛkɛke le Nzambi tena tshɛ oko watokeketsha Tukedi 3:5, 6 ɔnɛ: “Ekamaki [Jehowa] l’utema aye tshe, tekamaki yimba yaye hita. Uwetawoki lu akambu aye tshe, ku ndi ayukolongoswela mbuka yaye.”

Toyaɛkɛ le nyuma k’ekila

16. Ngande wakakimanyiya nyuma k’ekila kaki Nzambi dikumanyi dimɔtshi dia lo Isariyɛlɛ w’edjedja?

¹⁶ Naka sho kitshaka Jehowa la ntondo kaso nshi tshɛ, kete nde ayotɔlɔmbɔla la nyuma kande k’ekila. (Ngal. 5:16-18) Nyuma k’ekila kaki Nzambi kaki lâdiko dia dikumanyi di’apami 70 wakasɔnwama dia kimanyiya Mɔsɛ ‘dia mɛmba wotsho wa wodja’ wa Isariyɛlɛ. Bible mbolaka paka lokombo laki Ɛlɛdadɛ nde la Medadɛ ato, koko nyuma k’ekila kakâkimanyiya vɔ tshɛ dia vɔ kotsha ɛkɛndɛ awɔ. (Wal. 11:13-29) Aha la tâmu, vɔ waki l’akoka, wakokaka Nzambi wɔma, wakayaɛkɛka le nde ndo waki la losembwe oko wanɛ wakasɔnama la ntondo kawɔ. (Etum. 18:21) Ɛlɔ kɛnɛ, dikumanyi di’Akristo kɛnɛmɔlaka waonga akɔ wâmɛ.

17. Ngande wakakimanyiya nyuma k’ekila kaki Jehowa lo wokelo wa tabɛrnakɛlɛ?

¹⁷ Nyuma k’ekila ka Jehowa kakakimanyiya efula lo wokelo wa tabɛrnakɛlɛ lo oswe wa shɛnga. Jehowa akasɔnɛ Bɛzalɛlɛ ntondo oko otshudi ndo ombiki wa tabɛrnakɛlɛ lo ndaka dia mbolodia “la nyuma ka [Nzambi], la komba, la yimba, ndu la ewu ka mbeya wehu tshe w’elimu.” (Etum. 31:3-5) Apami waki la “tumba” wakakambe kâmɛ la Bɛzalɛlɛ ndo la okimanyedi ande Ɔhɔliyabɛ dia vɔ kamba olimu wa diambo ɔsɔ. Ndo nto, nyuma kaki Jehowa kakatshutshuya anto waki la etema wa lokaho dia vɔ kimɔ weshasha wa la lolango. (Etum. 31:6; 35:5, 30-34) Nyuma kakɔ kâmɛ kɛsɔ tshutshuyaka ekambi waki Nzambi wa nshi nyɛ dia vɔ sala tshɛ kakokawɔ sala dia ntɔla wahɔ wa Diolelo otsha la ntondo. (Mat. 6:33) Sho mbeyaka monga l’akoka amɔtshi, koko tekɔ l’ohomba wa nɔmba dia kondja nyuma k’ekila ndo tshika dia tɔ tɔlɔmbɔla, naka sho kombolaka kamba olimu wakasha Jehowa ekambi ande wa nshi yaso nyɛ.​—Luka 11:13.

Tɔlɛmiyake Jehowa Kanga lolembelembe tena tshɛ

18, 19. a) Dionga diakɔna diatokimanyiya nyuma k’ekila kaki Nzambi dia sho monga ladiɔ? b) Wetshelo akɔna wakondjaso oma lo ɛnyɛlɔ kaki Simɛyɔna la Ana?

¹⁸ Nyuma k’ekila tokimanyiyaka dia sho monga la dionga dia dilɛmiɛlɔ diatokimanyiya dia sho kitshaka Jehowa la ntondo kaso nshi tshɛ. Wakatɛ wodja w’edjedja waki Nzambi ɔnɛ: “Nyete [Jehowa] Kanga lulimbilimbi ekila.” (Is. 8:13) La Jerusalɛma ya lo ntambe ka ntondo, Simɛyɔna la Ana waki esombe wakalɛmiyaka Jehowa. (Adia Luka 2:25-38.) Simɛyɔna aki la mbetawɔ lo prɔfɛsiya yendana la Mɛsiya ndo “akalungamelaka esambelu ka Isariyele.” Nzambi akatshulwɛ Simɛyɔna nyuma k’ekila ndo akoshikikɛ dia nde ayɛna Mɛsiya. Ndo kɛsɔ mbakasalema. Lushi lɔmɔtshi la lo ɔnɔnyi 2 N.T.D., Mariya wa nyango Yeso la Yɔsɛfu ka she ka lodia wakatshu la Yeso lo tɛmpɛlɔ. Oma lo wolo wa nyuma k’ekila, Simɛyɔna akate ɛtɛkɛta wa prɔfɛsiya wendana la Mɛsiya ndo akatatɛkɛtshi dia lonyangu laki Mariya lo woho wakahombe Yeso panema l’otamba w’asui. Tokanyiya ɔngɛnɔngɛnɔ waki la Simɛyɔna etena kakandɛmbɛ “Kristu ka Khumadiondjo”! Ande ɛnyɛlɔ ka dimɛna ka dilɛmiɛlɔ kakatshikɛ Simɛyɔna ekambi waki Nzambi wa nshi nyɛ lee!

¹⁹ Ana osombe ɔmɔtshi wa wadi aki odo waki l’ɛnɔnyi 84 wakokaka Nzambi wɔma “kumumoka lu etemwelo l’utshu ndu la yanyi.” Nde akakambɛka Jehowa olimu w’ekila otsho oko otsho yanyi oko yanyi ‘la dɔmbɛlɔ ndo la dikilelo dia mbo ya ndɛ.’ Ana lawɔ aki lam’akawatshu la Yeso lo tɛmpɛlɔ, lâsɔ ko nde eke ɔna ashashi. Nde aki mɛtɛ la lowando dia mɛna ɔnɛ lakahombe ndjonga Mɛsiya! Lo mɛtɛ, nde “akuki [Nzambi] lusaka, akati dikambu diandi le antu wakalungamelaka etshungwelu ka Jerusalema.” Ana akahombe mbutɛ anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ lɔnɛ! Lo ɛnyɛlɔ ka Simɛyɔna la Ana, ɛlɔ kɛnɛ, Akristo w’esombe wekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula dia kânga onto aya osombe, nde kokaka kambɛ Jehowa oko Ɔmɛnyi ande ɔmɔtshi.

20. Oyadi ɛnɔnyi wele laso, kakɔna kahombaso sala, ndo lande na?

²⁰ Oyadi ɛnɔnyi wele laso, sho pombaka kitshaka Jehowa la ntondo kaso nshi tshɛ. Oma lâsɔ, nde ayɔtshɔkɔla welo wadjaso dia mbutɛ anto akina awui wendana la lokumekanga lande ndo etsha ande wa diambo. (Osam. 71:17, 18; 145:10-13) Naka sho kombolaka tombola Jehowa, kete sho pombaka kɛnɛmɔla waonga wangɛnyangɛnya Nzambi. Kakɔna kakokaso mbeka lo dikambo dia waonga asɔ lo sɛdingola bɛnyɛlɔ dikina dia lo Bible?

Ngande wayoyokadimola?

• Ngande weyaso dia Jehowa mbokaka alɔmbɛlɔ?

• Lande na kahombaso kitanyiya Nzambi lo akambo tshɛ?

• Oyadi tambɔkɔmɔ, lande na kahombaso ndjaɛkɛka le Jehowa tena tshɛ?

• Ngande wakimanyiya nyuma k’ekila kaki Nzambi ekambi ande?

[Osato wa lo lɛkɛ 4]

Jehowa akoke dɔmbɛlɔ diakasale Nehemiya

[Osato wa lo lɛkɛ 5]

Mbohɔ woho wakatshikitana awui waki la Naomi ayotokimanyiya dia sho ndjaɛkɛka le Jehowa