BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w09 6/15 lk. 28-31
  • Mbisha anto akina ɛkɛndɛ: Lande na ndo ngande?

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Mbisha anto akina ɛkɛndɛ: Lande na ndo ngande?
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Mbisha anto akina ɛkɛndɛ kɛdikɛdi na?
  • Naa ohomba wa mbisha anto akina ɛkɛndɛ?
  • Ɛkɔkɔ wengenga anangɛso amɔ dia mbisha anto akina ɛkɛndɛ
  • Woho wa mbisha anto akina ɛkɛndɛ
  • Apami wele la wɛdimo ndowanyaka anto akina ndo mbashaka ɛkɛndɛ
    Lɔsɛnɔ ndo olimu aso w’Okristo—Dikatshi dia losanganya—2020
  • Kɛndakɛnda l’okitshakitsha kaamɛ la Nzambi ndo eya elelo ayɛ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2020
  • ‘Akambo asɔ kimɔwɔ le apami wele la kɔlamelo’
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2017
  • Tolowanya apami wambobatizama dia mɛmba ɛkɛndɛ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2011
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
w09 6/15 lk. 28-31

Mbisha anto akina ɛkɛndɛ: Lande na ndo ngande?

OMA k’etongelo ka nkɛtɛ, onto ɔmɔtshi okongaka la mbekelo ka mbishaka anto akina ɛkɛndɛ. Jehowa akatonge Ɔnande ɛtɔi lakandote ndo oma lâsɔ, nde akakambe la nde oko “ukambi a komba” dia tonga andja. (Tuk. 8:22, 23, 30; Joa. 1:3) Etena kakatonge Nzambi atshukanyi wa ntondo, nde akawatɛ ate: “Nyuludia kete, nyuyûleli.” (Etat. 1:28) Otungi akasha anto ɔkɛndɛ wa nanula elelo wa paradiso k’Ɛdɛna lo nkɛtɛ k’otondo. Eelo, oma k’etatelo Jehowa ndo ekambi ande wôkoshaka anto akina ɛkɛndɛ.

Kakɔna kalɔmbama dia mbisha anto akina ɛkɛndɛ? Lande na kahomba dikumanyi di’Akristo mbeka dia mbishaka anto akina ɛkɛndɛ ɛmɔtshi wa lo etshumanelo? Ndo ngande wakokawɔ sala dui sɔ?

Mbisha anto akina ɛkɛndɛ kɛdikɛdi na?

“Mbisha anto akina ɛkɛndɛ” kɛdikɛdi “mbɛkɛ otema le anto akina; sɔna onto ɔmɔtshi dia nde sala dui dimɔtshi lo dihole diaso; kahanya ɛkɛndɛ kana yema ya lowandji.” Ɔnkɔnɛ, mbisha anto akina ɛkɛndɛ nɔmbaka dia wɛ mbisha anto akina diaaso dia kotsha eyango ɛmɔtshi. Kɛsɔ kimanyiyaka dia mbisha anto akina yema ya lowandji.

Wanɛ washawɔ olimu ɔmɔtshi wa sala l’etshumanelo k’Akristo nɔmbamaka dia kotsha ɔkɛndɛ awɔ, sala alapɔlɔ w’olimu awɔ ndo mumbolaka kanyi y’ɔnɛ lakawasha ɔkɛndɛ akɔ mbala la mbala. Koko, ɔnangɛso lashana ɛkɛndɛ mbele l’ɔkɛndɛ woleki woke wa woho wakotsha ɔnɛ lakandasha ɔkɛndɛ akɔ. Nde pombaka ndjashikikɛ di’olimu wekɔ lo takambema dimɛna ndo mbisha alako naka ekɔ ohomba. Koko, anto amɔtshi mbeyaka mumbola ɔnɛ: ‘Naa ohomba wa mbisha anto akina ɛkɛndɛ naka wɛmɛ kokaka kamba olimu akɔ?’

Naa ohomba wa mbisha anto akina ɛkɛndɛ?

Tokanyiya etena kakatonge Jehowa Ɔnande ɛtɔi lakandote ndo wakandawosha ɔkɛndɛ wa tonga diangɔ dikina tshɛ. Eelo, “le ndi, kakatungama diango tshe, l’ulungu ndu la kete, diango dienama ndu diango diahenama.” (Kol. 1:16) Otungi akakoke sala awui tshɛ ndamɛ, koko nde akalange dia ndo Ɔnande monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ waya oma lo tonga diangɔ. (Tuk. 8:31) Kɛsɔ akakimanyiya Ɔna dia nde nyomeka akambo efula wendana la waonga waki Nzambi. Lo yoho mɔtshi, She akakambe la diaaso sɔ dia mbetsha Ɔnande ɛtɔi lakandote.

Etena kakinde la nkɛtɛ, Yeso Kristo akokoya She lo mbisha anto akina ɛkɛndɛ. Nde aketshaka ambeki ande yema yema. Nde akatome apɔstɔlɔ 12 ndo l’ɔkɔngɔ diko ambeki 70 dia vɔ mbeta la ntondo l’ahole wakandahombe ndjosambisha. (Luka 9:1-6; 10:1-7) Etena kakatokomaka Yeso l’ahole asɔ, nde akatane dia mboka kamboshilaka nɔngɔswama dia nde sambisha. Lam’akandamɔ oma la nkɛtɛ, Yeso akasha ambeki ande wakandetsha ɛkɛndɛ wa weke, mbidja ndo wa sambisha l’andja w’otondo.​—Mat. 24:45-47; Etsha 1:8.

Etshumanelo k’Akristo mbeyamaka lo woho wetshatɔ ndo washatɔ anto akina ɛkɛndɛ. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akatɛ Timɔtɛ ate: “Akambu [anɛ]. . . uwakimo le akanga a kolamelu, weya lama mbetsha ndu akina.” (2 Tim. 2:2) Eelo, anto wambohokɔ akambo pombaka mbetsha anto akina wele vɔ lawɔ wayoyetsha anto akina.

Lo mbisha anto akina elimu wahombande sala, ekumanyi kokaka kahana l’anto akina ɔngɛnɔngɛnɔ waya lo mbetsha ndo nama ɛkɔkɔ. Lo mbeya dia anto wekɔ l’elelo, dikumanyi wekɔ l’ɛkɔkɔ w’eshika wa mbisha akina ɛkɛndɛ ɛmɔtshi wa l’etshumanelo. Bible mbutaka ɔnɛ: “[Lo]mba [l]atuyalaka kame la kanga ndjakitshakitsha.” (Tuk. 11:2) Onto lele l’okitshakitsha mbeyaka dia nde ekɔ l’elelo. Naka wɛ nyanga dia sala oseka dui tshɛ wɛmɛ, kete wɛ kokaka nɛmba ndo hatokondja wenya efula wa mbetsha kâmɛ la nkumbo kayɛ. Ɔnkɔnɛ, ekɔ dui dia lomba dia kahana l’anto akina ɛkɛndɛ. Tɔshi ɛnyɛlɔ k’ɔnangɛso lakamba oko ɔnɔmbɔdi w’olui wa dikumanyi. Nde mbeyaka nɔmba dikumanyi dikina dia vɔ sala owadi wa falanga y’etshumanelo. Lo sala ngasɔ, dikumanyi sɔ wayokoka mbeya woho wakambema falanga y’etshumanelo.

Etena kele mbisha anto akina ɛkɛndɛ kimanyiyaka dia anto akina monga l’akoka ndo la diewo, dui sɔ kimanyiyaka nto ɔnɛ lakahanya ɛkɛndɛ dia nde sɛdingola akoka wele la wanɛ walongola ɛkɛndɛ akɔ. Omalɔkɔ, lo mbisha anto akina elimu ɛmɔtshi wa l’etshumanelo, dikumanyi mbeyaka pemba ‘akoka’ w’anto amɔtshi wakokawɔ ndjɔsɔna oko ekambi wakimanyiya.​—1 Tim. 3:10.

Ndo lo mbisha anto akina ɛkɛndɛ, dikumanyi mɛnyaka dia vɔ ndjaɛkɛka le wɔ. Paulo aketsha Timɔtɛ lo kamba la nde kâmɛ l’olimu wa misiɔnɛrɛ. Dimama dia wolo diakayonga lam’asa apami ahende asɔ. Paulo akelɛ Timɔtɛ ɔnɛ “on’ami la mete lu mbetawo.” (1 Tim. 1:2) Woho akɔ wâmɛ mbele dimama dia wolo diakonge lam’asa Jehowa nde la Yeso etena kakawakambaka kâmɛ dia tonga diangɔ dikina tshɛ. Lo mbisha anto akina ɛkɛndɛ, dikumanyi kokaka monga la dimama dia wolo lam’asawɔ l’anto asɔ.

Ɛkɔkɔ wengenga anangɛso amɔ dia mbisha anto akina ɛkɛndɛ

Kânga mbeyawɔ ɛlɔlɔ waya oma lo dikambo sɔ, dikumanyi dimɔtshi mbokaka wolo mbisha anto akina ɛkɛndɛ ondo lo mbɔsa dia wayoshisha yema ya lowandji. Vɔ mbeyaka mbɔsa dia paka vɔamɛ kosadi dikambo ko diɔ ndowana. Koko, tohɔ dia la ntondo ka nde mbidɛ l’olongo, Yeso akasha ambeki ande lotshungɔ la mɛmba ɛkɛndɛ wa weke lo mbeya dia vɔ wayokamba olimu woleki wakandakambe!​—Mat. 28:19, 20; Joa. 14:12.

Dikumanyi dikina mbeyaka monga ko wakashaka anto akina ɛkɛndɛ lo nshi yakete, koko anto asɔ kombakotsha dimɛna. Vɔ mbeyaka mbɔsa dia vɔamɛ mbakoka kamba lo yoho yoleki dimɛna ndo esadi esadi. Koko, tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ kaki Paulo. Nde akeyaka ohomba wa mbisha anto akina ɛkɛndɛ, koko nde akeyaka nto dia wanɛ wakandetshaka kokokaka kotsha nshi tshɛ kɛnɛ kakandalongamɛka le wɔ. Lo lɔkɛndɔ lande la ntondo la misiɔnɛrɛ, Paulo aketsha Mako ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi wakotshindɛ. Woho wakatotshika Mako ɔkɛndɛ ande ndo wakandakalola la ngelo akanyangiya Paulo efula. (Etsha 13:13; 15:37, 38) Koko, dui sɔ koshimba Paulo dia nde mbetsha anto akina. Oko wakatashidi la mbuta, nde akalɔmbɛ ɔlɔngɔlɔngɔ w’Okristo Timɔtɛ dia nde tawotshindɛka. Etena kaki Timɔtɛ suke dia mɛmba ɛkɛndɛ wa weke, Paulo akotshike l’Ɛfɛsɔ ndo akawosha ɔkɛndɛ wa nde sɔnaka emendji ndo ekambi wakimanyiya l’etshumanelo.​—1 Tim. 1:3; 3:1-10, 12, 13; 5:22.

Woho akɔ wâmɛ mbele ɛlɔ kɛnɛ, dikumanyi hawohombe mpekɔ dia mbetsha anangɛso paka l’ɔtɛ w’ɔnɛ ɔmɔtshi la l’atei awɔ hakotsha kɛnɛ kalongamɛwɔ. Ekɔ dui dia lomba ndo di’ohomba efula dia mbeka woho wa mbisha anto akina ɛkɛndɛ ndo mbaetsha. Ko awui akɔna wahomba dikumanyi mbohɔka etena kashawɔ anto akina ɛkɛndɛ?

Woho wa mbisha anto akina ɛkɛndɛ

Etena kakahanyanyu ɛkɛndɛ, nyɔsɛdingole akoka wele l’anangɛso walanganyu mbisha ɛkɛndɛ. Etena kakatombe okakatanu wendana la okahanyelo wa diangɔ dia ndɛ dia lushi la lushi la Jerusalɛma, apɔstɔlɔ wakasɔnɛ ‘apami esambele wele la lokumu l’ɔlɔlɔ ndo wakalole la nyuma ndo la lomba.’ (Etsha 6:3) Naka nyu nɔmba onto lele bu l’akoka dia nde sala olimu ɔmɔtshi, kete nde hokoka kotsha olimu akɔ dimɛna. Ɔnkɔnɛ, nyotate mbasha ɛkɛndɛ wa totshitshɛ. Naka onto ambɛnya dia nde ekɔ la kɔlamelo, kete nde mbeyaka ndjolongola ɛkɛndɛ wa weke.

Koko, awui efula nɔmbamaka dia mbisha onto ɔkɛndɛ. Lonto, akoka ndo diewo diele l’anto tshikitana. Ɔnangɛso lele l’osalosalo mbeyaka kamba dimɛna dia nongolaka anto etena kele ɔnɛ lele bu l’ofukutanu mbeyaka kimanyiya dimɛna sekeletɛlɛ ka l’etshumanelo. Nyu mbeyaka mbisha kadiyɛso keya nɛnga ɔkɛndɛ wa nɔngɔsɔla alɛmbɔlɛmbɔ lo Eohwelo.

Etena kashanyu onto ɔkɛndɛ, nyolembetshiya dimɛna kɛnɛ kahombande sala. La ntondo ka Joani Obatizanyi toma anto le Yeso, nde akalembetshiya kɛnɛ kakandalangaka mbeya ndo kɛnɛ kakawahombe tombola. (Luka 7:18-20) Lo wedi okina, etena kakalɔmbɛ Yeso ambeki ande dia vɔ tɔngɔna diangɔ diakatshikala oma lo mbo ya ndɛ yakandatondja oma lo dihindo, nde kombatɛ kiambokambo tshɛ yakawahombe sala. (Joa. 6:12, 13) Akambo efula nemanɛka la ɔkɛndɛ ndo akoka wele l’onto lashanyu ɔkɛndɛ. Ɔnɛ lasha ɔkɛndɛ ndo ɔnɛ lashande pombaka shihodia dimɛna etombelo walongamɛwɔ ndo mbala ngana yahomba ɔnɛ loshawɔ ɔkɛndɛ mbishaka alapɔlɔ. Vɔ tshɛ pombaka mbeya tɛdikɔ takɔna tahomba ɔnɛ loshawɔ ɔkɛndɛ ndamɛ mbɔsa. Naka pombaka shidiya ɔkɛndɛ akɔ lo datɛ dimɔtshi, kete mbeyaka monga dimɛna takɛtshanyisha datɛ diakɔ lo dihole dia mbotɛ tsho datɛ diahombande shidiya.

Onto lalongola ɔkɛndɛ pombaka monga la falanga, dihomɔ ndo kɛnɛ tshɛ kayowokimanyiya dia kotsha ɔkɛndɛ akɔ. Ondo ayonga ohomba mbewoya anto akina ɔkɛndɛ wambonyosha onto. Etena kakasha Yeso Petero “sapi ya diulelu dia l’ulungu,” nde akasale dikambo sɔ lo washo w’ambeki akina. (Mat. 16:13-19) Woho akɔ wâmɛ mbele, l’akambo amɔtshi mbeyaka monga dimɛna mbewoya etshumanelo anto akɔna wɛmba ɛkɛndɛ ɛmɔtshi.

Koko, paka monga la yewo. Naka nyu nyanga dia sala olimu wambonyoshilaka mbisha onto ɔmɔtshi, kete ayonga oko onto lawotɛ ɔnɛ: “Hatɛkɛ otema le yɛ.” Ekɔ mɛtɛ dia tena dimɔtshi etombelo mbeyaka monga aha mɛtɛ woho walongamɛnyu. Koko, naka ɔnangɛso lakalongola ɔkɛndɛ monga la diaaso dia kotsha ɔkɛndɛ akɔ lo nde ndamɛ, kete ondo nde ayoleka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo fudia diewo diande. Dui sɔ hɛnya dia hanyohombe mbidja yimba l’ɔkɛndɛ wakanyasha onto ɔmɔtshi. Kânga mbakandasha Ɔnande ɔkɛndɛ l’etongelo, Jehowa akatetemala ndjasha l’olimu akɔ. Nde akatɛ Okambi ande wa kɔmba ɔnɛ: “Tutungi untu lufanyi la su.” (Etat. 1:26, sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Ɔnkɔnɛ, oma l’ɛtɛkɛta ndo l’etsha anyu, nyosuke olimu wasalema ndo nyandole welo wadja onto lakanyasha ɔkɛndɛ wa sala olimu akɔ. Ɔsɛdingwelo wa lo tshena pe w’etombelo w’oma l’olimu akɔ kokaka mbokimanyiya. Naka olimu hawokambema dimɛna, kete tanyengengake dia mbosha alako kana ekimanyielo. Tanyohɛke dia nyu wanɛ washana ɛkɛndɛ mbele l’ɔkɛndɛ w’etombelo tshɛ w’olimu wasalema.​—Luka 12:48.

Anto efula wakakondja wahɔ oma lo woho wakawasha dikumanyi ɛkɛndɛ ɛmɔtshi wa l’etshumanelo ndo woho wakayasha dikumanyi le wɔ. Lo mɛtɛ, l’ɛnyɛlɔ ka Jehowa, dikumanyi tshɛ pombaka mbeka dia mbeya ohomba ndo woho wa mbisha anto akina ɛkɛndɛ.

[Kiombo ya lo lɛkɛ 29]

MBISHA ANTO AKINA ƐKƐNDƐ EKƆ

• yoho y’anto akina monga ndo vɔ lawɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ waya lo kotsha olimu ɔmɔ

• yoho ya sala elimu efula mbala ɔtɔi

• yoho ya mɛnya lomba ndo okitshakitsha

• yoho ya mbetsha anto akina

• yoho ya mbɛkɛ otema le anto akina

[Kiombo ya lo lɛkɛ 30]

WOHO WA MBISHA ANTO ƐKƐNDƐ

• Nyɔsɔnɛ anto wakoka sala woho ɔmɔtshi w’olimu

• Nyalembetshiya dimɛna/nyosawolake

• Nyalembetshiya hwe kɛnɛ kahombawɔ sala

• Nyowasha kɛnɛ kele la wɔ ohomba

• Nyoyasha l’olimu wasalema ndo nyɛnya woho wɛkɛnyu otema le wɔ

• Nyonge suke dia mbetawɔ dia nyu mbele l’ɔkɛndɛ w’etombelo w’oma l’olimu wasalema

[Esato wa lo lɛkɛ 31]

Mbisha anto akina ɛkɛndɛ nɔmbaka dia mbisha onto olimu ndo menda woho watandosale

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto