Kɛnɛ ka nsala naka olonganyi ayɛ amboshisha kɔlamelo

MARGARITA nde la Raúl w’omɛnde wakakambɛ Jehowa kâmɛ oko ekambi wa lo tena tshɛ lo edja k’ɛnɔnyi efula.a Koko yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa vɔ mbota ɔnawɔ la ntondo, Raúl akatatɛ nshisha diɔtɔnganelo diasande la Jehowa. L’ekomelo, Raúl akayotatɛ ndjasha l’awui wa mindo ndo akayotshanyemaka oma lo etshumanelo k’Akristo. Margarita mbutaka ate: “Etena kakatombe akambo asɔ tshɛ, dimi lakayaoke oko layanga mvɔ. Dimi lakasongotɔ demba ndo dimi kombeyaka kɛnɛ ka nsala.”

Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa Jane ntshukama, omɛnde akashisha kɔlamelo le nde lo yoho mɔtshi yotshikitanyi. Nde akatatɛ mbosoya lo demba. Jane mbutaka ate: “Mbala ka ntondo kakandakɔmɔla, dimi lakambe, lakanyange ndo lakalɔwɛ la sɔnyi. Akayokomaka oko shambo dia l’ɔkɔngɔ wa nde kɔmɔlami ko nde nɔmbami edimanyielo. Dimi lakɔsaka dia oko wakimi Okristo, dimi lakahombaka tena tshɛ mbodimanyiya ndo mbohɛ. Dimi lakɔsaka nto dia ayonga kɔlɔ mbutɛ anto akina okakatanu wele la so, oyadi kânga dikumanyi dia lo etshumanelo. Takasale ɛnɔnyi efula la shambo yande ya kɔmɔlami ko l’ɔkɔngɔ nde nɔmbami edimanyielo. Etena kɛsɔ tshɛ, dimi lakɔsaka dia aki dikambo dimɔtshi diakamakokaka nsala dia omɛmi nangami. Etena kakandayotshikaka dimi la ɔnaso la womoto, dimi lakɛnyi dia welo tshɛ wakamadjaka wambɔtɔ l’ashi, ndo ɔnɛ lakahombe nsala akambo akina dia nkokɛ diwala diaso.”

L’ɛnyɛlɔ ka Margarita nde la Jane, ondo wɛ ekɔ lo diɛnɛ la ekiyanu wa lo yimba, ekakatanu wendana la ekondjelo ndo wa lo nyuma nɛ dia omɛyɛ amboshisha kɔlamelo yande oya le yɛ. Kana wɛ ekɔ omi ladiɛnɛ la ekiyanu wa lo yimba ndo la ekakatanu wendana la ekondjelo l’ɔtɛ wamboshisha wadɛyɛ kɔlamelo yande. Aha la tâmu, tekɔ lo nsɛna lo “tena dia wulu,” diakatatshi Bible. Prɔfɛsiya kɛnɛ mɛnyaka dia lo “nshi y’ekumelu,” kâmɛ ka lo nkumbo kayɔtɔ lo wâle ndo anto efula hawotonga la ngandji ka mɛtɛ. Amɔtshi wayokambɛ Nzambi la dungi pende. (2 Tim. 3:1-5) Akristo hawohandwe oma lo ekakatanu ɛsɔ. Lâsɔ, kakɔna kakoka kokimanyiya naka olonganyi ayɛ amboshisha kɔlamelo?

Yaɔsa woho wakɔsa Jehowa

L’etatelo, mbeyaka monga wolo dia wɛ mbetawɔ dia onto lokayɛ ngandji konyangiya lo yoho ya kɔlɔ efula. Wɛ mbeyaka ndjotatɛ ndo ndjaɛndja onongo l’ɔtɛ wa dionga diande dia kɔlɔ.

Ohɔ dia kânga Yeso laki onto la kokele akafungama oma le onto ɔmɔtshi lakandɛkɛka otema ndo lakandokaka ngandji. Yeso akasɔnɛ angɛnyi ande wa ma ma, mbuta ate apɔstɔlɔ l’ɔkɔngɔ wa nde nkana yimba ndo nɔmba efula. Ɔnkɔnɛ, vɔ akɔ 12 waki ekambi waki Jehowa wakakokaka anto mbɛkɛ otema le wɔ. Oma lɔkɔ, aha la tâmu, Yeso akanyange efula etena kakakome Judasɛ “ufungi.” (Luka 6:12-16) Koko, Jehowa kɔmɛndja Yeso onongo wa kɔlɔ kakasale Judasɛ.

Lo mɛtɛ, ndoko otshukanyi wele kokele nshi nyɛ. Atshukanyi akɔ ahende kokaka nsala munga. Omembi ɔmɔtshi w’esambo akasambiyama dia mfunda ɔnɛ: “[Jehowa], utunduyala we ali efula ka kolo, we Khumadiondjo, akona ututshikala?” (Osam. 130:3) L’ɛnyɛlɔ ka Jehowa, atshukanyi akɔ ahende pombaka dimanyiyana munga.—1 Pet. 4:8.

Koko, ‘sho tshɛ tayoyokoya la Nzambi l’onto ndo l’onto.’ (Romo 14:12) Naka olonganyi ɔmɔtshi aya la mbekelo ka tondjɛka osekande ɛtɛkɛta wa kɔlɔ kana mbosalɛka akambo wa kɔlɔ, kete ɔnɛ lasala akambo asɔ mbayoyokoya la Jehowa. Jehowa halange awui wa ngala ndo ɛtɛkɛta wa kɔlɔ, ɔnkɔnɛ ndoko ɔkɔkɔ wele la onto dia mpɛnyahɛnya olonganyi ande lo nsala akambo lo yoho yaha la ngandji ndo yaha la dilɛmiyɛlɔ ya ngasɔ. (Osam. 11:5; Ef. 5:33; Kol. 3:6-8) Ɔnkɔnɛ, naka Okristo ekɔ lo ndɔ ta kana tshikɛka kɛlɛ dihole mbala la mbala ko hayatshumoya, kete nde pombaka mbitshanyema oma l’etshumanelo k’Akristo. (Ngal. 5:19-21; 2 Joa. 9, 10) Otshukanyi hahombe ndjaoka dia nde ayonga la onongo etena kalangande tosholɛ dikumanyi yoho ya dionga yele kema pudipudi le Akristo ya ngasɔ. Ɔnkɔnɛ, Jehowa mbokaka otshukanyi wasalɛwɔ awui wa kɔlɔ wa ngasɔ kɛtshi.

Naka olonganyi ɔmɔtshi ambosala loseka, kete nde ambosala pɛkato aha tsho la ntondo k’olonganyi ande koko ndo ka Jehowa. (Mat. 19:4-9; Heb. 13:4) Naka olonganyi wosalewɔ kɔlɔ ekɔ lo nsala la wolo dia nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ l’atɔndɔ wa lo Bible, kete nde hahombe ndjaɛndja onongo wa kɔlɔ kosadi kanga loseka ɔsɔ.

Ohɔ dia Jehowa mbeyaka woho wayaokayɛ. Nde akate dia nde ekɔ omi aki wodja w’Isariyɛlɛ ndo Ɔtɛkɛta ande wekɔ la avɛsa efula wɛnya kandji kakongaka la nde etena kakasalaka wodja ɔsɔ loseka la lo nyuma. (Is. 54:5, 6; Jer. 3:1, 6-10) Yashikikɛ dia Jehowa mbeyaka dimɛna asɔyi wakɛdjayɛ l’ɔtɛ wamboshisha olonganyi ayɛ kɔlamelo yande le yɛ. (Mal. 2:13, 14) Nde mbeyaka dia wɛ ekɔ l’ohomba w’esambelo ndo w’ekeketshelo.

Woho watosamba Jehowa

Yoho mɔtshi yatosamba Jehowa ele lo tshimbo ya etshumanelo k’Akristo. Jane lakakondja osukɔ wa ngasɔ mbutaka ate: “Omendji w’otshimbedi akaye ndjembola etshumanelo kaso paka l’etena kakimi la pâ k’efula ka lo yimba. Nde akeye dia ɔkɔmwɛlɔ ami waki l’ɔtɛ wakadiake omɛmi diwala diaso. Nde akɔshi etena ka kimanyiyami dia dimi nkana yimba la avɛsa wele oko 1 Koreto 7:15. Avɛsa wa lo Bible ndo elembetshiyielo w’ɛlɔlɔ wakandambisha akakimanyiya diaha dimi ndeka ndjaɛndja onongo ndo akambisha ki k’efula ka lo yimba.”b

Margarita, lakatatɛkɛtshi dikambo diande la diko akashihodia dia Jehowa mbishaka ekimanyielo k’oshika lo tshimbo y’etshumanelo k’Akristo. Margarita mbutaka ate: “Etena kakamɛnyi hwe dia omɛmi kema la ndjatshumoya, lakɔshi anami ko takonɔ otsha l’osomba okina. Etena kakatakome lɛkɔ, takatane luudu la futɛ laki la toshambrɛ tohende. La wedi a pindju, etena kakamalɔngɔlaka atapa aso lele la lɔkɔnyɔ l’efula, okimi ko onto akɔkɔla lo lokuke. Dimi lakafɔnya dia mama kanga lokombo laki lo soko diakasukana la mi mbakɔkɔla. Tete le kadiyɛso kaketsha mama Bible ndo kakakimanyiya nkumbo kaso dia mbeya akambo wa mɛtɛ mbaki lo nkɔkɔla. Nde konongamɛka dia mɛnana la mi, nɛ dia nde akaye lo luudu lakamatatɛ futɛ lɔsɔ dikambo nde akekaka Bible la mama kanga lokombo. Dimi lakakeketshama ndo handeye mbuta woho wakamayaoke mɛtɛ. Ɔnkɔnɛ, dimi lakawotɛ okakatanu waki la mi ko takalele dimi la nde kâmɛ. Aha la ntshimbatshimba, nde akatokimanyiya dia sho ntshɔ lo losanganya lushi lakɔ. Ase etshumanelo wakatolongola ndo dikumanyi wakɔshi tɛdikɔ ta shikaa dia kimanyiyami woho wa dimi kotshaka ehomba wa lo nyuma wa nkumbo kami.”

Woho wakoka anto akina tokimanyiya

Lo mɛtɛ, ase etshumanelo k’Akristo kokaka mbisha osukɔ wa shikaa lo toho efula. Ɛnyɛlɔ, etena kɛsɔ Margarita aki l’ohomba w’olimu. Nkumbo kɛmɔtshi ka l’etshumanelo kaketawɔ dia mbôkimanyiya dia mbolamɛka anande oma l’ɔkɔngɔ wa vɔ nkalola oma la kalasa etena kaki dikambo sɔ ohomba.

Margarita mbutaka ate: “Kɛnɛ kaleka ngɛnyangɛnyami ele etena ketawɔ anangɛso la akadiyɛso dia vɔ tshindɛmi dimi l’anami l’esambishelo.” Lo mbisha ekimanyielo ka shikaa ka ngasɔ, ase etshumanelo wekɔ lo mbisha lonya dia ‘mɛmbanɛ wetsho’ ndo lo nsala ngasɔ vɔ wekɔ lo nkotsha ‘ɔlɛmbɛ wa Kristo.’—Ngal. 6:2.

Wanɛ wadiɛnɛ l’ɔtɛ wa pɛkato y’anto akina ngɛnangɛnaka mɛtɛ ekimanyielo ka shikaa ka ngasɔ. Monique lele omɛnde akakakitɔna la nde ko mbotshika la ana anɛi ndo la dibasa dia dɔlara 15 000 mbutaka ate: “Analengo la akadiyɛmi wa lo nyuma wakamboke ngandji k’efula. Dimi kokoka nsɛna otondonga vɔ kosukɛmi. Dimi lakoke dia Jehowa akambisha analengo la akadiyɛmi wa ngandji efula nɛ dia vɔ wakayasha dia nkimanyiya anami. Lekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia mɛna woho watahame anami lo nyuma diɛsɛ la ekimanyielo kɛsɔ. Etena tshɛ kakimi la ohomba wa dako, dikumanyi wakakimanyiyaka. Etena tshɛ kakimi l’ohomba w’onto nsawola la mi, vɔ wakapokamɛka.”—Mako 10:29, 30.

Lo mɛtɛ, ɔngɛnyi wele la ngandji mbeyaka etena kahandahombe ntatɛ ntɛkɛta dikambo dia kɔlɔ diakakomɛ osekande. (Und. 3:7) Margarita mbutaka ate: “Tena efula dimi lakangɛnangɛnaka ntɛkɛta l’akadiyɛso wa l’etshumanelo kaso k’oyoyo akambo wendana la olimu w’esambishelo, ambeki aso wa Bible ndo l’anaso, mbuta ate akambo tshɛ onyake di’ekakatanu ami hita. Dimi lakangɛnangɛna woho wakawakimanyiya dia mbohɛ akambo wakakomɛ ndo woho wa dimi ntatɛ nsɛna lɔsɛnɔ l’oyoyo.”

Tɔsɔmbɔyake

Lo tena dimɔtshi, lo dihole dia wɛ ndjaɛndja onongo wa pɛkato yaki olonganyi ayɛ, wɛ mbeyaka ndjoshihodia dia wɛ ekɔ lo diɛnɛ efula l’ɔtɛ wa kɔlɔ yande. Naka wɛ mbetawɔ dia tokanyi tɔsɔ mpama l’otema ayɛ, kete tɔ mbeyaka ndjokitshakitsha yɛdikɔ yayɛ ya ntshikala la kɔlamelo le Jehowa. Ɛnyɛlɔ, wɛ mbeyaka pembama dia nsɔmbɔya olonganyi ayɛ wamboshisha kɔlamelo.

Naka wɛ amboshihodia dia nsaki ka nsɔmbɔya kekɔ lo tahame l’otema ayɛ, kete kana yimba la ɛnyɛlɔ kaki Jashua la Kalɛba. Apami wa kɔlamelo asɔ wakadje nsɛnɔ yawɔ lo wâle dia tokemba Nkɛtɛ ya daka. Apami akina wakatokemba nkɛtɛ shɔ wakashisha mbetawɔ ndo wakakonya anto diaha vɔ nkitanyiya Jehowa. Ase Isariyɛlɛ amɔtshi wakalange mboka Jashua la Kalɛba ave etena kakawalange nkeketsha wodja dia ntshikala la kɔlamelo. (Wal. 13:25–14:10) Etombelo waki la dionga di’ase Isariyɛlɛ sɔ, ele Jashua nde la Kalɛba wakekekɔ l’oswe wa shenga l’edja k’ɛnɔnyi 40 aha l’ɔtɛ wa kɔlɔ yawɔ koko y’anto akina.

Kânga mbele ondo Jashua nde la Kalɛba wakanyange, vɔ kombetawɔ dia pɛkato y’anangɛwɔ mbakonya dia vɔ mbaombɛ kumbɛkumbɛ. Vɔ wakake washo lo woho wakawakoke nama wɛdimo awɔ wa lo nyuma. L’ekomelo k’ɛnɔnyi 40 wakiwɔ l’oswe wa shɛnga, kâmɛ l’ase Lɛwi, vɔ wakalongola difuto diawɔ lo mpanda oma l’atei wa lɔlɔnga laki l’oswe wa shɛnga ndo lo mbetawɔma dia mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya daka.—Wal. 14:28-30; Jas. 14:6-12.

Etsha waki olonganyi ayɛ wamboshisha kɔlamelo mbeyaka kɔhɛnyahɛnya etena k’otale. Diwala kokaka mvɔ, koko l’ɔkɔngɔ wɛ mbeyaka ndjodiɛnɛ la tokanyi ndo l’ekakatanu wendana la ekondjelo. Ɔnkɔnɛ, lo dihole dia wɛ ntshika tokanyi ta kɔlɔ ndola lo wɔɔngɔ ayɛ, ohɔ dia Jehowa mbeyaka dimɛna kɛnɛ kahombande salɛ wanɛ wɔnyɔla atɔndɔ ande l’okonda, oko wadiɛnya kɛnɛ kakandasalɛ ase Isariyɛlɛ waki komonga la kɔlamelo l’oswe wa shɛnga.—Heb. 10:30, 31; 13:4.

Wɛ kokaka ntondoya!

Lo dihole dia mbetawɔ dia tokanyi ta kɔlɔ kɔkɔmɔla, lodja yimba yayɛ la tokanyi taki Jehowa. Jane mbutaka ate: “Lakatane dia pokamɛka wadielo wa Tshoto y’Etangelo ndo Réveillez-vous ! wakadjama lo bandɛ kasɛtɛ akakimanyiya dia dimi ntondoya. Nsanganya ya l’etshumanelo yaki nto kiɔkɔ ya woke y’ekeketshelo. Mbishaka kɔmatɛrɛ la waasaso lo nsanganya y’Akristo akakimanyiya dia dimi mbohɛ ekakatanu waki la mi. Olimu w’esambishelo wakakimanyiya lo yoho yakɔ yâmɛ. Lo nkimanyiya anto akina dia vɔ monga la mbetawɔ le Jehowa, lakakeketsha mbetawɔ kami hita. Ndo mbekaka la ambeki wa Bible akakimanyiya dia nshikikɛ yimba yami l’akambo woleki ohomba.”

Monique, lakatatɛkɛtshi dikambo diande la diko mbutaka ate: “Mbɔtɔka lo nsanganya mbala la mbala ndo tombaka lo olimu w’esambishelo lo ndjela akoka ami akakimanyiya dia dimi mbikikɛ. Ase nkumbo kami wamboleka monga la diɔtɔnganelo lam’asawɔ ndo lam’asawɔ l’ase etshumanelo. Okakatanu waki la mi akakimanyiya dia mbeya wɛɔdu ami. Dimi lakahembama, koko l’ekimanyelo ka Jehowa dimi lekɔ l’akoka wa mbikikɛ.”

Ndo wɛ lawɔ kokaka ntondoya ehemba wa ngasɔ. Kânga mbele woho wamboshisha olonganyi ayɛ kɔlamelo kokaka kosha pâ l’asolo, sala la wolo dia nkitanyiya dako diakasambiyama diaki Paulo diata ɔnɛ: “Tatuhekoki dia ntsha ditshelu di’ololo, ne dia tayuna lu eleku ka muna, naka hatuheko.”—Ngal. 6:9.

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

[Osato wa lo lɛkɛ 31]

Elonganyi wambowɔsɛka ngɛnangɛnaka woho wâkimanyiya anto akina l’esambishelo