Alaka amɔtshi wakakotshama, koko efula kokotshama

Onde wɛ kombolaka mbeya akambo wa lo nshi yayɛ yayaye? Ɔsɔ ekɔ dimbola diayaoka anto efula. Ekɔ anto efula wewoya awui wa lo nshi yayaye ndo dui sɔ mongaka l’etombelo wotshikitanyi. Tende bɛnyɛlɔ diayela nɛ:

• AMBEWI WA SIANSƐ kambaka la dihomɔ dia wolo ndo la falanga y’efula dia mbewoya awui wotshikitanyi, ɛnyɛlɔ woho wayonga olanelo wa hiɛlɛlɛ la shɛngiya le anto tshɛ ndo ɔnɛ mvula ayɔlɔ lui lo ngelo kosukanyi la so.

• ASƐDINGODI WA TOMANAMANA mbewoyaka la ntondo woho wayonga awui w’okanda ndo wa pɔlitikɛ. Warren Buffett lele l’atei w’anto woleki ɔngɔnyi l’andja akewoya etshikitanu wakahombe ndjosalema l’awui w’okanda, ko awui asɔ wakakotshama woho ɔnɛ wele anto wakayotatɛ mbeelɛ omvutshi. Nate Silver, akasɛdingola awui amɔtshi dia monga l’akoka wa mbutɛ tshunda dia l’Amɛrikɛ dielɛwɔ Hollywood diatondja waa filmɛ woho wayeta awui wa pɔlitikɛ wa l’États-Unis.

• EFUNDELO WA LO NSHI Y’EDJEDJA wakɔsama oko alaka. Anto amɔtshi mbutaka di’awui wakotshama nshi nyɛ wekɔ awui wahokama hwe wakafundama oma le Michel de Notredame (Nostradamus) lo ntambe ka 16. Alamanaka wa Maya wakakomɛ lo Ngɔndɔ ka dikumi l’ahende 21, 2012, akɔsama oma le anto amɔ oko djembetelo ya mpokoso ya weke yakahombe nkomɛ anto.

• EWANDJI W’ƐTƐMWƐLƆ mbewoyaka lo tena dimɔtshi dia mpokoso ya wolo yayoyala l’andja w’otondo l’oyango wa mbewola ndo ntshumanya anto awɔ. Harold Camping, omvutshi wewoya paka awui w’elombwelo nde l’ambeki ande wakewoya ɔnɛ ekomelo k’andja ɔnɛ kayoyala lo 2011. Koko andja kokomɛ.

• ASAKI W’AWOLO sɛmaka dia vɔ wekɔ l’akoka wa laande wa mbewoya akambo wa lo nshi yayaye. Edgar Cayce ndo Jeane Dixon wakewoya awui amɔtshi wendana la ntambe ka 20 wakayokotshama. Koko, efula k’awui wakawewoya kokotshama. Ɛnyɛlɔ, Dixon akewoya ɔnɛ Ta dia sato di’andja w’otondo diayotatɛ lo 1958 ndo Cayce akewoya ɔnɛ New York ayotambɛ lo ndjale oya l’atei atei w’ɛnɔnyi wa 1970.

Onde ekɔ mɛtɛ yoho mɔtshi ya shikaa yakokaso mbeya awui wa lo nshi yayaye? Ɔsɔ ekɔ dimbola di’ohomba efula. Otondonga wɛ ekɔ l’akoka wa mbeya akambo wayosalema lo nshi yayaye, ondo dui sɔ diotonga la shɛngiya lo lɔsɛnɔ ndo l’ɛsɔnwɛlɔ ayɛ.