Kgopolo E E mo Bibeleng

A go a Kgathalesega Gore o Dumela Eng?

“MOTHO O RATA GO DUMELA SELO SE A TSAYANG GORE SE BOAMMAARURI.”—FRANCIS BACON, 1561-1626, MOKWADI WA DITLHAMO LE MODIRELAPUSO WA MOESEMANE.

MO DITHUTONG tsa bodumedi, batho ba le bantsi ba akanya gore ga gore sepe gore motho o dumela eng fa fela a dumela ka pelo yotlhe gore ‘go na le Mongwe yo o kwa godimo kwa’ e bile a rata mongkaene. Ba bangwe ba ka leba megopolo e e sa tshwaneng e ditlhopha tsa bodumedi di e dumelang ka Modimo, maikaelelo a gagwe le tsela ya go mo obamela ba bo ba swetsa ka gore go farologana gono ga go masisi go le kalo, go tshwana le diaparo tse di farologaneng tsa motho a le mongwe fela. Ba ka nna ba bo ba akanya gore batho ba ba tsayang dipharologano tseno di le masisi thata ga ba tlhaloganye Bokeresete jwa boammaaruri sentle.

Dikwalo di bolela gore ga se gore metlotlo yotlhe e e kaga dithuto tsa bodumedi e mosola yotlhe. Ka sekai, moaposetoloi Paulo o ne a bua ka “ditatalalano” mo makwalong a gagwe a a tlhotlheleditsweng a a neng a a kwalela Timotheo. Paulo o ne a tlhalosa gore batho bao ba ne ba “kgweleantswe ke dipotso le dikganetsanyo tsa mafoko.” (1 Timotheo 6:4, 5) O ne a laela Timotheo gore a “gane dipotso tsa bonyana le tse di senang kitso, [o ntse o itse fa] di tsosa dikgang fela,” le gore a laye phuthego gore “ba se ka ba [ganetsana] ka ga mafoko fela, mo go se nang thuso.” (2 Timotheo 2:14, 23) Mo metlheng ya rona, go ile ga nna le dikganetsano tsa bodumedi tse di ntseng fela jalo, mme go ile ga bonala fa di sena mosola ope.

A mme seno se bolela gore metlotlo yotlhe kaga ditumelo tsa bodumedi ga e thuse sepe? Mme gone, re ka se tlogele go apara diaparo gotlhelele fela ka gonne mefuta mengwe ya diaparo ga e a siamela go ka aparwa, a ga go jalo? Ka jalo, ke ka ntlhayang fa re ka tlogela go bua gotlhelele ka dithuto tsa bodumedi re re ga di botlhokwa fela ka gonne dipotso dingwe kaga dithuto tsa jone ga di mosola gore di ka sekasekwa? Mafoko a ga Paulo a a nopotsweng fa godimo a supa gore o ne a tsaya kgang ya dithuto tsa bodumedi e le selo se se botlhokwa thata. Gangwe le gape o ne a tlhagisa gore dithuto tsa maaka di ne di ka nna tsa faposa tumelo ya motho mme o ne a laela Timotheo gore a “laye batho bangwe, gore ba se ka ba ruta ka thuto e sele.” (1 Timotheo 1:3-7; 4:1; 6:3-5; 2 Timotheo 2:14-18, 23-26; 4:3, 4) Ruri o ne a ka se ntshe tlhagiso e e gagametseng jalo fa e ne e le gore go ne go se botlhokwa gore Bakeresete bao ba lekgolo la ntlha la dingwaga ba dumela eng.

Mme jaanong ke eng fa go twe re gane dipotso tsa dithuto tsa bodumedi? E ne e le ka gonne mo metlheng ya ga Paulo batho bangwe—ba a ba tlhalosang e le “ba ba bodileng mogopolo, le ba ba latlhegetsweng ke boammaaruri”—ba ne ba tsosa dikgang ka dithuto tsa bodumedi ka maikaelelo a go koafatsa tumelo ya ba bangwe. (1 Timotheo 6:5) Ke ka ntlha ya dipotso tseo tse di neng di bodiwa ke batho bano ba ba bodileng megopolo go bo Paulo a ile a tlhagisa Timotheo gore a tile metlotlo e e kaga dilo tse di dumelwang tsa bodumedi.

A Dilo Tse di Dumelwang Tsa Bodumedi di Ama Maitsholo?

Mme batho bangwe ba ka ipotsa gore a dilo tsa bodumedi tse re di dumelang di tshwanetse go ama tsela e re leng ka yone ka tsela nngwe—mekgwa le boitshwaro jwa rona. Ba ka nna ba bo ba tsaya dilo tse re di dumelang le boitshwaro e le dilo tse pedi tse di sa amaneng ka gope, di tshwana fela le baki le borokgwe tse motho a ka di aparelang ka sengwe le sengwe fela se se farologaneng go ya kafa ene a ratang ka teng. Lefa go ntse jalo, mo Baebeleng, dilo tse re di dumelang le boitshwaro di tshwana fela le sutu, e re tshwanetseng go e apara fela jaaka e ntse.

Baebele e senola tsela e se re se dumelang le se re leng sone di amanang ka yone. Se Bafarisai ba motlha wa ga Jesu bao ba neng ba ipona ba siame ba neng ba se dumela ka boitshwaro se ne se sokame. (Mathaio 23:1-33; Luke 18:9-14) Kafa letlhakoreng le lengwe, Bakolosa 3:10 e tlhagisa jaana: “Lo apere motho yo moša, yo o ntseng a šafalediwa [go ya ka kitso e e tlhomameng, NW] ka fa setshwanong sa yo o mo tlhodileng.” Ela tlhoko gore maatla a go tshela botshelo jwa bomodimo a amanngwa le go nna le kitso e e tlhomameng ya Modimo.

Lefoko la Segerika le le ranotsweng go twe “kitso e e tlhomameng,” le le tlhagang ka makgetlho a le 20 mo Dikwalong Tsa Bokeresete Tsa Segerika, a raya kitso ya mmatota, e e tlhomameng kana e e feletseng. Nathanael Culverwel o e leng mokanoki wa Mogerika o e tlhalosa e le go “tlwaelana botoka le selo se nkileng ka se itse; tsela e e tlhomameng thata ya go leba selo se ke se bonetseng kgakala.” Fela jaaka fa morekisi wa majana a a tlhokegang a ka sekaseka majana a a tlhwatlhwakgolo gore a bone kafa a leng mantle ka teng le boleng jwa one, Mokeresete le ene o tshwanetse go sekaseka Lefoko la Modimo jalo gore a nne le kitso ya mmatota, e e tlhomameng le e e feletseng ka Modimo o a o direlang. Seno se akaretsa gore a itse botho jwa Modimo, maikaelelo a gagwe, melao ya gagwe le dithuto tsotlhe tse di bopang “sekao sa mafoko a a tshedileng”—selo se se farologaneng thata le go dumela fela gore ‘go na le Mongwe yo o kwa godimo kwa.’—2 Timotheo 1:13.

Sekai se se supang matswela a go se itse Modimo sentle se begilwe mo kgaolong ya ntlha ya lekwalo le le tlhotlheleditsweng la Baroma. Moo, go buiwa ka batho bangwe bao “le fa ba itsile Modimo, . . . [ba ileng ba gana go nna le kitso e e tlhomameng ka Modimo, NW].” Moaposetoloi Paulo o bolela matswela a dilo tseno tse di phoso tse ba neng ba di dumela jaana: “Modimo o ba lesitse ba ineela pelo e e manyelo fela, ba dira dilo tse di sa tshwanelang: Ba tlala tshiamololo yotlhe, le boikepo, le boiphetlho, le bopeloatlhoi; ba tletse bopelotshetlha, le polao, le kgang, le tsietso, le pateletso. Ke balomatsebe, le basebi, le baila Modimo, le baikgantshi, le batlhoka mafoko, le babelafadi, le basimolodi ba dilo tse di bosula, le ba ba sa utlweng batsadi ba bone. E le ba ba se nang tlhaloganyo, le batlodi ba dikgolagano, e le ba ba se nang lorato lo e leng lwa batho, e le ba ba se nang boutlwelobotlhoko.”—Baroma 1:21, 28-31.

Ga go na pelaelo ya gore, dilo tse batho bano ba neng ba di dumela, di ne di ama nonofo ya bone ya go tshela botshelo jwa Bokeresete ka tlhamalalo. Le gompieno, dilo tse motho a di dumelang le boitshwaro di ka tshwantshiwa le seaparo se se rokagantsweng, se o ka se keng wa se kgaoganya. Ka gone, go botlhokwa gore botlhe ba ba batlang go amogelwa ke Modimo ba tlhomamise gore dilo tsa bodumedi tse ba di dumelang, ke dilo tse di boammaaruri tota, di thailwe gotlhelele mo Lefokong la Modimo. Ka gonne “[Modimo o rata] gore batho botlhe ba ke ba bolokwe, mme ba fitlhe mo [kitsong e e tlhomameng, NW] ya boammaaruri.”—1 Timotheo 2:4.

[Setshwantsho mo go tsebe 16]

Tsela e e feteletseng e Mofarisai a neng a ipona tshiamo ka yone e ne e senola se a se dumelang