Ke Mang yo o Bopang Tsela e o Akanyang ka Yone?
“GA GO na ope yo o mpolelelang gore ke akanye eng! E bile ga go ope yo o mpolelelang gore ke dire eng!” Go bua jalo ka tsela ya go gatelela gantsi go raya gore o a itshepa e bile o tshepa le ditshwetso tsa gago. A ke tsela e o ikutlwang ka yone? Gone ke boammaaruri, ga go ope yo o tshwanetseng go go direla ditshwetso. A mme go botlhale go itlhaganelela go gana se e ka tswang e le kgakololo e e siameng? A ga go opeope fela yo o ka go thusang go dira ditshwetso tse di siameng? Gone mme, a tota o ka tlhomamisega gore ga go ope yo o laolang tsela e o akanyang ka yone, kwantle ga gore o lemoge seo?
Ka sekai, pele ga ntwa ya bobedi ya lefatshe, Joseph Goebbels, yo e neng e le mmueledi wa tlhotlheletso ya ga Hitler, o ne a laola kgwebo ya difilimi ya kwa Jeremane. Ka ntlha yang? Ka gonne o ne a lemoga gore seno e tla nna sedirisiwa se se nonofileng se a ka se dirisang “go tlhotlheletsa batho mo dilong tse ba di dumelang mme ka go dira jalo a tlhotlheletsa le boitshwaro jwa bone.” (Propaganda and the German Cinema 1933-1945) O ka tswa o itse gore o ne a atlega jang fa a ne a dirisa seno le mekgwa e mengwe go tlhotlheletsa batho ba e seng ba maemo—batho fela ba ba itshiametseng ba ba akanyang sentle—gore ba latele filosofi ya Bonasi kwantle ga go ikakanyetsa.
Ntlha ke gore tsela e o akanyang ka yone, le tsela e o itshwarang ka yone, ka metlha di tlhotlhelediwa ka tsela nngwe ke maikutlo le dipono tsa batho ba o ba reetsang. Le gale, seo se ka nna sa bo se se molato. Fa e le gore batho bao ke ba ba amegang ka wena—ba ba jaaka barutabana, ditsala kana batsadi—o tla solegelwa molemo thata ke kgakololo ya bone. Mme fa e le gore ke batho ba ba lebileng melemo ya bone fela e bile bone ka bobone ba tsieditswe kana ba sentswe megopolo, e le “batsietsi ba mogopolo” jaaka moaposetoloi Paulo a ba tlhalosa, ikele tlhoko!—Tito 1:10; Duteronome 13:6-8.
Ka jalo, o se ka wa tsaya dilo motlhofo o akanya gore ga go ope yo o ka go tlhotlheletsang. (Bapisa 1 Bakorintha 10:12.) Gongwe e bile go setse go diragala—ka makgetlo a mantsi go feta kafa o ka akanyang ka teng—o sa lemoge. Tsaya sekai se se tlwaelegileng sa selo se o swetsang go se reka fa o ile lebenkeleng. A ka metlha ke tshwetso e o e itiretseng ka bowena e o e akanyeditseng sentle? Kana a batho ba bangwe, ka tsela e e sa bonaleng, le e e bofitlha ba tlhotlheletsa tshwetso e o e dirang? Mokwadi wa dikgang yo o sekasekang dilo e bong Eric Clark o akanya gore ba a go tlhotlheletsa. O bolela jaana: “Fa dilo tsa phasalatso di nna di boaboelediwa, seo se dira gore re se ka ra ela tlhoko mme kwantle ga pelaelo di bo di re tlhotlheletsa.” Mme gape o bega gore fa batho ba bodiwa gore ba akanya gore phasalatso e tlhotlheletsa go le kana kang, “bontsi bo dumela gore e a tlhotlheletsa, mme e seng bone.” Batho ba na le go akanya gore mongwe le mongwe a ka fekeetsega mme e seng bone. “Go bonala e le bone fela ba ba sa amegeng.”—The Want Makers.
A o Patelediwa go Bopega ka Tsela ya ga Satane?
Lebaka la go bo o tlhotlhelediwa ke dilo tsa phasalatso ya letsatsi le letsatsi le ka nna la se ka la nna le ditlamorago tse di masisi. Le fa go ntse jalo, go na le tlhotlheletso e nngwe, e e kotsi le go feta. Baebele e bontsha sentle gore Satane ke motsietsi yo mogolo. (Tshenolo 12:9) Filosofi ya gagwe e batla e tshwana le mogopolo wa moemedi mongwe wa phasalatso yo o neng a re go na le ditsela tse pedi tsa go tlhotlheletsa bareki—“ka go ba gogela kana ka go tlhotlheletsa megopolo ya bone.” Fa babueledi le batho ba ba phasalatsang ba dirisa ditsela tse di bofitlha jalo go tlhotlheletsa tsela e o akanyang ka yone, a bo Satane ene a na le bokgoni jo bogolo jang ne go dirisa ditsela tse di tshwanang!—Johane 8:44.
Moaposetoloi Paulo o ne a itse seno. O ne a boifa gore bangwe ba Bakeresetekaene ba ka nna ba palelwa ke go itisa mme ba bo ba tsiediwa ke Satane. O ne a kwala jaana: “Ke boifa gore ka tsela nngwe, jaaka noga e ne ya faposa Efa ka bohelepa jwa yone, megopolo ya lona e ka nna ya senngwa ya tswa mo bopeloephepeng le mo boitshekong tse di tshwanetseng Keresete.” (2 Bakorintha 11:3) Tsaya tlhagiso eo masisi. Fa o sa dire jalo o ka nna wa tshwana le batho ba ba akanyang gore dipuo tsa tsietso le ditlhotlheletso di a dira—“mme e seng mo go bone.” Kgang ya gore tsietso ya Satane e a dira e bonala sentle mo dilong tse di re dikologileng tse di jaaka bosetlhogo, bosula le boitimokanyi tse di tletsetletseng mo kokomaneng ya gone jaanong.
Ka jalo, Paulo o ile a kopa Bakeresetekaene gore ba ‘tlogele go bopega jaaka tsamaiso eno ya dilo.’ (Baroma 12:2) Moranodi mongwe wa Baebele o ne a baya mafoko ano a ga Paulo ka tsela eno: “Lo se ka lwa letla gore lefatshe le lo leng mo go lone le lo pateletse go bopega jaaka lone.” (Baroma 12:2, Phillips) Satane o tla leka sengwe le sengwe go go pateletsa gore o bopege ka tsela ya gagwe, fela jaaka mmopi wa letsopa wa bogologolo yo o neng a tsenya letsopa mo foromong gore le tswe le na le matshwao le dipopego tse a batlang le nna le tsone. Satane o dirisa dipolotiki tsa lefatshe, kgwebo, bodumedi le boitlosobodutu go dira sone seo. Tlhotlheletso ya gagwe e aname go le kana kang? E aname thata fela jaaka go ne go ntse mo motlheng wa ga moaposetoloi Johane. Johane o ne a re: “Lefatshe lotlhe le namaletse mo maatleng a yo o boikepo.” (1 Johane 5:19; bona gape 2 Bakorintha 4:4.) Fa e le gore o belaela gore Satane o kgona go tsietsa batho le go senya megopolo ya bone, gopola kafa a ileng a atlega go dira seno ka teng mo setšhabeng sotlhe sa Iseraele, se se neng se ineetse mo Modimong. (1 Bakorintha 10:6-12) A o ka diragalelwa ke selo se se tshwanang? Se ka go diragalela fa o letla mogopolo wa gago o tlhotlhelediwa ke Satane ka tsela e e tsietsang.
Itse Gore go Direga Eng
Gantsi, ditlhotlheletso tse di ntseng jalo tse di tsietsang di tla tlhotlheletsa mogopolo wa gago fela fa o di letla. Vance Packard o ne a tlhalosa jaana mo bukeng ya gagwe ya The Hidden Persuaders: “Re sa ntse re na le boiphemelo jo bo nonofileng kgatlhanong le ditlhotlheletso tse di ntseng jalo tse di [fitlhegileng]: re sa ntse re ka kgona go tlhopha gore re se ka ra tlhotlhelediwa. Mo e ka nnang mo maemong otlhe re sa ntse re ka kgona go itlhophela, mme re ka se ka ra tsiediwa thata fa re itse gore go direga eng.” Go ntse jalo le ka dipuo tsa tsietso le boferefere.
Gone mme, “go itse gore go direga eng” o tshwanetse gore o dumele mogopolo wa gago go amogela ditlhotlheletso tse di siameng. Mogopolo o o itekanetseng, fela jaaka mmele o o itekanetseng, o tlhoka go otliwa sentle gore o dire sentle. (Diane 5:1, 2) Go tlhoka kitso go ka nna kotsi fela jaaka go nna le tshedimosetso e e sa siamang go le kotsi. Ka jalo le fa gone o tlhoka go sireletsa mogopolo wa gago mo dikgopolong tse di tsietsang le difilosofi, leka gore o se ka wa nna le boikutlo jwa go tenegela le go se tshepe dikgakololo tsotlhe kana tshedimosetso e o e fiwang.—1 Johane 4:1.
Tlhotlheletso e e ikanyegang ga e tshwane le megopolo e e bofitlha. Moaposetoloi Paulo o ile a tlhagisa lekawana Timotheo gore a ele tlhoko ‘batho ba ba boikepo le maferefere ba ba tla tswelelang ba sulafalela pele, ba timetsa e bile ba timediwa.’ Mme Paulo o ne a oketsa jaana: “Lefa go ntse jalo, wena tswelela mo dilong tse o di ithutileng wa ba wa tlhotlhelediwa go di dumela, ka o itse gore ke batho bafe ba o di ithutileng mo go bone.” (2 Timotheo 3:13, 14) E re ka sengwe le sengwe se o se tsenyang mo mogopolong wa gago se tla go tlhotlheletsa ka tsela nngwe, selo se se botlhokwa ke go ‘itse batho ba o ithutang dilo mo go bone,’ o tlhomamise gore ke batho ba ba amegang ka wena, e seng ba ba amegang ka melemo ya bone fela.
Tlhopho ke ya gago. O ka nna wa tlhopha go “bopega jaaka tsamaiso eno ya dilo” ka go dumelela difilosofi tsa lefatshe leno le ditekanyetso tsa tsamaiso eno go laola tsela e o akanyang ka yone. (Baroma 12:2) Mme lefatshe leno ga le amege ka wena. Ka gone, moaposetoloi Paulo o tlhagisa jaana: “Disang: gongwe go ka tswa go na le mongwe yo o tla lo tsayang jaaka thopo ya gagwe ka botlhajana le tsietso e e lolea go ya ka ngwao ya batho.” (Bakoloso 2:8) Go patelediwa go bopega ka tsela ya ga Satane ka tsela eno, kana ‘go tsewa jaaka thopo ya gagwe,’ go motlhofo. Go ntse jaaka mosi o o o hemang mo phefong. O ka amiwa motlhofo fela ka go hema moya o o kgotletsweng.
Sengwe se se farologaneng se o ka se dirang, ke go tila go hema “moya” oo. (Baefeso 2:2) Go na le moo, latela kgakololo ya ga Paulo: “Lo fetolwe ke go fetola megopolo ya lona, gore lo iponele se thato ya Modimo e e molemo le e e amogelesegang le e itekanetseng e leng sone.” (Baroma 12:2) Se se tlhoka gore motho a dire maiteko. (Diane 2:1-5) Gakologelwa, Jehofa ga se motsietsi. O re naya tshedimosetso yotlhe e re e tlhokang, mme gore e go solegele molemo, o tshwanetse go e reetsa le go dira gore e tlhotlheletse tsela e o akanyang ka yone. (Isaia 30:20, 21; 1 Bathesalonika 2:13) O tshwanetse wa bo o iketleeditse go tlatsa mogopolo wa gago ka boammaaruri jo bo leng mo ‘mekwalong e e boitshepo,’ Lefoko la Modimo le le tlhotlheleditsweng e leng Baebele.—2 Timotheo 3:15-17.
Tsibogela Tsela ya ga Jehofa ya go Bopa
Jehofa o ile a bontsha botlhokwa jwa gore o tsiboge ka tsela e e molemo le e e bontshang kutlo e le gore o tle o solegelwe molemo ke tsela ya gagwe ya go bopa ka go dirisa setshwantsho se se nonofileng fa Jehofa a ne a bolelela moporofeti Jeremia gore a etele bodirelo jwa mmopi wa letsopa. Jeremia o ne a bona mmopi wa letsopa a fetola mogopolo malebana le se a neng a se bopa fa sejana se a neng a leka go se dira se ne se “senyega mo atleng sa mmopi wa dipitsa.” Morago ga foo, Jehofa o ne a re: “A ga nkake ka dira ka lona jaaka mmopi yo wa dipitsa? . . . Bonang, jaaka letsopa le ntse mo seatleng sa mmopi wa dipitsa, le lona lo ntse jalo mo seatleng sa me, lona ba ntlo ya Iseraele.” (Jeremia 18:1-6) A seo se ne se kaya gore batho ba Iseraele ba ne ba ntse fela jaaka loribi lo lo sa tsheleng lwa letsopa mo diatleng tsa ga Jehofa gore a lo pateletse go bopega ka tsela e a ratang ka yone a lo fetola go tswa mo sejaneng se se rileng go ya go se sengwe?
Jehofa ga a ke a dirisa maatla a gagwe a magolo go dira gore batho ba dire dilo tse ba sa di batleng; e bile ga se ene a dirileng dilo tse di sa siamang, jaaka fa go ka direga ka mmopi wa letsopa. (Duteronome 32:4) Go nna le diphoso fa batho ba Jehofa a lekang go ba bopa ka tsela e e siameng ba gana kaelo ya gagwe. Eo ke yone pharologano e kgolo e e leng teng fa gare ga gago le loribi lo lo sa tsheleng la letsopa. Wena o na le kgololesego ya go itlhophela. O ka e dirisa go tlhopha go tsibogela tsela ya ga Jehofa ya go go bopa kana wa e gana ka boomo.
A bo e le thuto e e molemo jang ne! A bo go le botoka thata jang go reetsa lentswe la ga Jehofa go na le gore o bue jaana ka boikgogomoso, “Ga go na ope yo o mpolelelang gore ke dire eng”! Rotlhe re tlhoka kaelo ya ga Jehofa. (Johane 17:3) Nna jaaka mopesalema Dafide, yo o ileng a rapela jaana: “Ntshupetsa metlhala ya gago Jehofa; o nthute ditsela tsa gago.” (Pesalema 25:4) Gakologelwa se Kgosi Solomone a ileng a se bolela: “Motho yo o botlhale a utlwe, a totafale mo go ithuteng.” (Diane 1:5) A o tla reetsa? Fa o reetsa “bokgoni jwa go akanya bo tla nna bo go lebeletse, temogo e tla go dibela.”—Diane 2:11, NW.