Dipotso Tse di Tswang Kwa Babading

Bakeresete ba tshwanetse go leba peeletsano ya go nyalana e le masisi go le kana kang?

Go beeletsana go nyalana ke selo se se itumedisang, mme gape ke kgang e e masisi. Ga go na Mokeresete ope yo o godileng yo o ka tsayang peeletsano e le selo se se sa reng sepe, a akanya gore a ka nna a e fedisa ka nako nngwe le nngwe fela ka ntlha ya mabaka a a sa utlwaleng. Nako ya go beeletsana gape ke nako e batho ba babedi bano ba itsaneng botoka ka yone pele ga lenyalo.

Fa re tlotla ka kgang eno, re tshwanetse go lemoga gore ditlwaelo tsa setšhaba tse di amanang le lenyalo le dikgato tse di tsewang tse di isang kwa go nyalaneng, di farologane thata go ya ka mafelo le ka dinako. Baebele e supa seno.

Bomorwadia Lote ba babedi, ba ba “iseng ba itse monna,” ba ne ba beeleditswe ka tsela nngwe ke banna ba babedi ba lefelo la gaabo. ‘Bagwe ba ga Lote ba ne ba tla tsaya bomorwadie,’ mme le fa go ntse jalo Baebele ga e re bolelele gore ke ka ntlha yang fa ba ile ba beelediwa le gone ba beeleditswe jang. A barwadi bano ba ne ba godile? A ba ne ba na le seabe se segolo mo go tlhopheng motho yo ba neng ba batla go nyalana nae? A ba ne ba beelediwa ka gore go tsewe kgato nngwe e e bonwang ke batho botlhe? Ga re itse. (Genesise 19:8-14) Gone re itse gore Jakobe ke ene a ileng a itirela ditumalano le rraagwe Ragele gore a nyale Ragele fa a sena go mmerekela ka dingwaga di le supa. Le mororo Jakobe a ne a bua ka Ragele e le “mosadi wa me,” ba ile ba se ka ba tlhakanela dikobo mo dingwageng tseo. (Genesise 29:18-21) Fa re tsaya sekai se sengwe, pele ga gore Dafide a nyale morwadia Saulo, o ne a tshwanetse go fenya Bafilisitia. Fa a sena go dira se Saulo a neng a se batla, Dafide o ne a kgona go nyala morwadie e bong Mikale. (1 Samuele 18:20-28) Nngwe le nngwe ya “dipeeletsano” tseo di ne di farologane ka botsone e bile di farologane le se se tlwaelegileng mo dinageng di le dintsi gompieno.

Molao wa ga Moshe o ne o na le ditao malebana le lenyalo le peeletsano. Ka sekai, monna o ne a ka kgona go nna le basadi ba ba fetang a le mongwe; o ne a ka kgona go mo tlhala ka mabaka a a farologaneng, le fa gone go bonala fa mosadi ene a ne a sa kgone go dira jalo. (Ekesodo 22:16, 17; Duteronome 24:1-4) Monna yo o neng a leswafatsa lekgarebana le le sa beelelwang o ne a tshwanetse go le nyala fa rraagwe a dumela, mme le ka motlha o ne a se kitla a le tlhala. (Duteronome 22:28, 29) Melao e mengwe e ne e dira mo lenyalong, jaaka e e jaaka gore dikamano tsa tlhakanelodikobo di ne di tshwanetse go tilwa leng. (Lefitiko 12:2, 5; 15:24; 18:19) Ke ditao dife tse di neng di dirisiwa mo peeletsanong?

Mosadi yo o beeleditsweng wa Moiseraele o ne a le mo boemong jo bo farologaneng go ya ka molao go farologana le mosadi yo o neng a sa beelelwa; ka tsela nngwe o ne a tsewa jaaka motho yo o nyetsweng. (Duteronome 22:23-29; Mathaio 1:18, 19) Baiseraele ba ne ba ka se beeletsane kana go nyalana le ba losika ba ba rileng. Gantsi e ne e le ba losika ba ba neng ba amana le bone ka tsalo, mme dipeeletsano le manyalo mangwe a ne a thibelwa ka ntlha ya ditshwanelo tsa boswa. (Lefitiko 18:6-20; bona Tora ya Tebelo ya March 15, 1978, ditsebe 25-8, [ka Seesemane].) Ga go na pelaelo gore batlhanka ba Modimo ba ne ba sa tshwanela go tsaya peeletsano e le selo se se sa reng sepe.

Baiseraele ba ne ba le kafa tlase ga ditao tseno tsotlhe tsa Molao, mme Bakeresete ga ba kafa tlase ga Molao oo, go akaretsa le ditao tsa one tse di malebana le peeletsano le lenyalo. (Baroma 7:4, 6; Baefeso 2:15; Bahebera 8:6, 13) Tota e bile, Jesu o ne a ruta gore tlwaelo ya Bakeresete e e amanang le lenyalo e farologane le ya Molao. (Mathaio 19:3-9) Le fa go ntse jalo, o ne a sa tlhofofatse bomasisi jwa lenyalo le jwa peeletsano. Ka jalo he, go tweng ka kgang e go tlotliwang ka yone, go beeletsana ga Bakeresete?

Mo dinageng di le dintsi batho ba itlhophela gore ba tla nyalana le mang. Fa fela monna le mosadi ba solofetsana go nyalana, go tsewa gore ba beeletsane. Gantsi, ga go tlhokege kgato epe e nngwe go tlhomamisa peeletsano ya bone. Ke boammaaruri gore mo mafelong a mangwe go tlwaelegile gore monna a neye motho yo e tla nnang mosadi wa gagwe palamonwana go supa gore ba beeletsane. Kana ke tlwaelo gore peeletsano e itsisiwe ba losika le ditsala, jaaka fa lelapa le kopanetse dijo kana le le mo kokoanong nngwe e potlana. Dilo tseno ke dilo tse motho a itlhophelang go di dira, ga se tse di batlegang go ya ka Dikwalo. Se se supang gore batho ba beeletsane ke tumalano e e dirilweng ke batho ba babedi bao.a

Mokeresete ga a tshwanela go itlhaganelela go ratana, go beeletsana kana go nyala. Re gatisa dikgatiso tse di theilweng mo Baebeleng tse di ka thusang batho ba ba sa nyalang gore ba dire tshwetso ya gore a go tla bo go le botlhale gore ba simolole go ratana kana go tsaya dikgato tsa go beeletsana kana go nyalana.b Moko wa kgakololo eno ke gore lenyalo la Bokeresete le nnela ruri.—Genesise 2:24; Mareko 10:6-9.

Bakeresete ba babedi ba tshwanetse go itsane sentle pele ga ba ka simolola go akanya ka go beeletsana. Mongwe le mongwe wa bone a ka ipotsa, ‘A tota ke tlhomamisega ka bomoya jwa yo mongwe le boineelo jwa gagwe mo Modimong? A ke kgona go ipona ke direla Modimo botshelo jwa me jotlhe le motho yono? A re nnile le nako e e lekaneng ya go bona mekgwa ya botho ya mongwe le mongwe wa rona? A ke tlhatswegile pelo gore re tla nna re tshwanelana goyagoile? A mongwe le mongwe wa rona o itse mo go lekaneng ka ditiro tsa nako e e fetileng tsa yo mongwe le ka maemo a gone jaanong?’

Fa Bakeresete ba babedi ba sena go beeletsana, go a tshwanela gore bone le ba bangwe ba lebelele gore go latele lenyalo. Jesu o ne a gakolola jaana: “A lefoko la lona la Ee le reye Ee, Nnyaa wa lona, Nnyaa.” (Mathaio 5:37) Bakeresete ba ba beeletsaneng ba tshwanetse ba bo ba ikaeletse. Le fa go ntse jalo, ka sewelo, Mokeresete yo o beeletsaneng a ka nna a utlwa ka sengwe se se masisi se se neng se sa umakiwa kana se se neng se fitlhilwe pele ga peeletsano. E ka tswa e le kgang e e masisi ka botshelo jo bo fetileng jwa yo mongwe, tota le e leng bokebekwa kana boitsholo jo bo sa siamang. Mokeresete yo o utlwang ka seno o tshwanetse go dira tshwetso ya gore o tla dira eng. Gongwe bobedi jwa bone ba tla tlotla ka kgang eo ka botlalo mme ba bo ba dumalana go tswelela pele ka peeletsano ya bone. Kana ba ka nna ba dumalana boobabedi go fedisa peeletsano. Le fa gone go dira jalo e tla nna kgang ya bone ya botho—e se selo se ba bangwe ba tshwanetseng go itshunya nko mo go sone, go phopholetsa gore go diragetseng, kana go atlhola—ke tshwetso e e boima thata. Kafa letlhakoreng le lengwe, motho yo o utlwang ka kgang e e masisi a ka nna a bo a ikutlwa gore o patelesega go fedisa peeletsano, tota le fa motho yo mongwe a batla gore e tswelele pele.—Bona “Dipotso Tse di Tswang Kwa Babading” go Tora ya Tebelo ya June 15, 1975, (ka Seesemane).

Go na le mabaka a a utlwalang a gore dikgang tse di ntseng jalo di rarabololwe pele ga lo tsena mo lenyalong. Jesu o ne a bolela gore motheo o le mongwe fela wa Dikwalo wa go tlhala o o dirang gore motho a gololesege go ka nyala gape ke por·neiʹa, boitsholo jo bo maswe thata jwa tlhakanelodikobo jo bo dirwang ke molekane yo mongwe wa lenyalo. (Mathaio 5:32; 19:9) Ga a ise a ko a re lenyalo le le kafa molaong le ka fedisiwa ka go tlhala fa motho a utlwa ka bothata bongwe jo bo masisi kana phoso nngwe e e dirilweng pele ga lenyalo.

Ka sekai, mo motlheng wa ga Jesu go ne go le motlhofo go nna le lepero. Fa monna wa Mojuda a ne a utlwa gore molekane wa gagwe (a itse kana a sa itse) o ne a na le lepero fa a ne a nyalana le ene, a o ne a ka nna le lebaka la go mo tlhala? Mojuda yo o neng a le kafa tlase ga Molao o ne a ka nna a tlhala, mme Jesu ga a ka a re balatedi ba gagwe ba ka dira jalo. Akanya ka maemo mangwe a segompieno. Monna yo o tshwaeditsweng ka thosola, bolwetse jwa tlhakanelodikobo jwa herpes, HIV, kana bolwetse jo bongwe jo bo masisi jo bo tshelanwang, a ka nna a nyala kwantle ga go tlhalosa dintlha tseo. Gongwe o ile a tshwaediwa ka bolwetse jono ka boitsholo jo bo sa siamang jwa tlhakanelodikobo pele kana ka nako ya peeletsano. Fa moragonyana mosadi a ka utlwa ka bolwetse kana boitsholo jwa gagwe jo bo sa siamang (tota le ka boopa kana go tlhoka keletso ya go tlhakanela dikobo) seno ga se fetole lebaka la gore ba setse ba nyalane gone jaanong. Boitsholo jo bo maswe jwa nako e e fetileng pele ga lenyalo ga se lebaka le le theilweng mo Dikwalong la go fedisa lenyalo fela jaaka gore mosadi o ile a nna le bolwetse bongwe kana tota le e leng go fitlha gore o imisitswe ke monna yo mongwe fa a ne a nyalwa e se kitla e nna lebaka la go fedisa lenyalo. Ba nyalane gone jaanong mme ba itlamile mongwe go yo mongwe.

Gone ke boammaaruri gore maemo a a utlwisang botlhoko jalo a nna teng ka sewelo, mme dikai tseno di tshwanetse go gatelela ntlha ya konokono: Peeletsano ga e a tshwanela go tsewa motlhofo. Pele ga peeletsano le ka nako ya yone Bakeresete ba tshwanetse go leka gore ba itsane sentle. Ba tshwanetse gore ba ikanyege malebana le se yo mongwe wa bone a batlang go se itse kana a tshwanetseng go se itse. (Mo dinageng dingwe go ya ka molao baratani ba tlhoka gore ba dire tlhatlhobo ya kalafi pele ga lenyalo. Batho ba bangwe ba ka nna ba bo ba batla gore ditlhatlhobo tse di ntseng jalo di dirwe gore bone ka bobone ba nne le tshedimosetso e e tshwanetseng.) Ka go dira jalo monate le bomasisi jwa peeletsano di tla fitlhelela maikaelelo a a tlotlegang fa batho ba babedi bano ba ntse ba tswelela pele go ya go fitlha mo seemong se se itumedisang le se se masisi le go feta sa lenyalo.—Diane 5:18, 19; Baefeso 5:33.

[Dintlha tse di kwa tlase]