Go Itaya ga Pelo go Akaretsa Eng?

● Pelo ya gago ke motswedi wa thulaganyo ya madi mme e dira ka natla. Fa e le gore o motho yo o godileng, go ka direga gore pelo ya gago e itaya ka makgetlo a a fetang 100 000 ka letsatsi. Tota le fa o sa dire sepe, mesifa ya pelo ya gago e dira ka natla—tota e bile, e dira ka natla ka makgetlo a a menaganeng gabedi go feta mesifa ya leoto la gago fa o tlola. Mme fa go tlhokega, pelo ya gago e ka oketsa lobelo lo e itayang ka lone ka makgetlo a a menaganeng gabedi mo metsotswaneng e le metlhano. Mo bathong ba ba godileng, selekanyo se pelo e pompang madi ka sone se farologana go tswa go dilitara di le tlhano ka motsotso—dilitara tse tlhano ke selekanyo sa madi se se mo mmeleng—go ya go dilitara di le 20 ka motsotso fa o ikatisa.

Tsela e pelo ya gago e itayang ka yone e laolwa ke se se tlhalosiwang sentle go twe ke thulaganyo ya ditshika tsa mmele e e dirilweng ka matsetseleko. Thulaganyo eno e tlhomamisa gore mesifa ya dikarolo tse di kwa godimo tsa pelo (di-atrium) di a gagamala pele ga dikarolo tse di kwa tlase (di-ventricle), ka go diegisa go gagamala ga mesifa ya dikarolo tseno tse di kwa tlase ka karolwana ya motsotswana. Se se kgatlhang ke gore, modumo o dingaka di o utlwang ka stethoscope ya bone o dirwa ke go tswala ga dibelefo tsa pelo, e seng ka ntlha ya go uba ga mesifa ya pelo.

Go Itaya ka Makgetlo a le Bilione

Ka tlwaelo, selekanyo se pelo ya phologolo e itayang ka sone se farologana ka tsela e e sa tsamaisaneng le bogolo jwa mmele wa yone—se se rayang gore, fa phologolo e le kgolwane, selekanyo se pelo ya yone e itayang ka sone se kwa tlase. Ka sekai, palogare ya selekanyo se pelo ya tlou e itayang ka sone, ke makgetlo a le 25 ka motsotso, mme pelo ya thaga yone e itaya ka selekanyo sa lobelo lo logolo lwa makgetlo a a ka nnang 1 000 ka motsotso! Mo bathong selekanyo sa go itaya ga pelo se fokotsega go tswa mo e ka nnang ka makgetlo a le 130 ka motsotso fa motho a tsholwa go ya go makgetlo a le 70 kgotsa go feta fa a godile.

Go bonala selekanyo se bontsi jwa dipelo tsa diamusi se itayang ka sone mo nakong e di e tshelang e le mo e ka nnang ka makgetlo a le bilione. Ka jalo, peba e pelo ya yone e itayang ka makgetlo a le 550 ka motsotso, e ka nna ya tshela go fitlhela dingwaga di le tharo; mme leruarua le le bidiwang blue whale le pelo ya lone e itayang mo e ka nnang ka makgetlo a le 20 ka motsotso, le ka nna la tshela dingwaga tse di fetang 50. Batho bone ba farologane. Go ya ka selekanyo se dipelo tsa rona di itayang ka sone, re tshwanetse go tshela dingwaga tse di ka nnang 20. Le fa go ntse jalo, pelo e e itekanetseng ya motho, e ka nna ya itaya ka makgetlo a le dibilione di le tharo kgotsa go feta mme ka ntlha ya seo motho yoo a bo a tshela dingwaga tse di ka nnang 70 kgotsa 80!a

Le fa go ntse jalo, ga go na ope wa rona yo a ka ratang go lekanyetsa selekanyo se re se tshelang go ya ka makgetlo a dipelo tsa rona di itayang ka one, ka gonne, mo pelong, batho ba eletsa go tshelela ruri. Tota e bile, keletso eno ke ya tlholego, ka gonne ke Modimo a e tsentseng mo go rona. Mo godimo ga moo, nako ya gore boleo—jo bo bakang loso—bo fedisiwe, e ntse e atamela ka bonako. (Baroma 5:12) Ka ntlha ya seo, Tshenolo 21:3, 4 ya re: “Loso lo tla bo lo seyo.”

[Ntlha e e kwa tlase]

[Setshwantsho mo go tsebe 29]

(Go bona mokwalo o o feletseng, leba kgatiso)

SEKAELO SA PELO

“Atrium” ya moja

“Atrium” ya molema

“Ventricle” ya moja

“Ventricle” ya molema