Talateu
KO E tohi ʻeni ʻo e ngaahi talanoa moʻoni. ʻOku toʻo ʻeni mei he tohi lelei taha ʻi he māmaní, ko e Tohitapú. ʻOku ʻoatu ai kiate koe ʻe he ngaahi talanoá ʻa e hisitōlia ʻo e māmaní talu mei he taimi naʻe kamata ai ʻe he ʻOtuá ʻa e fakatupú ʻo aʻu mai ki hotau ʻahó ni. ʻOku nau toe fakahā mai ʻo fekauʻaki mo e ngaahi meʻa ʻoku talaʻofa ʻe he ʻOtuá te ne fai ʻi he kahaʻú.
Ko e tohí ni ʻokú ne ʻoatu kiate koe ha fakakaukau fakalūkufua ʻo fekauʻaki mo e Tohitapú. ʻOkú ne fakamatala ʻo kau ki he kakai ʻi he Tohitapú mo e ngaahi meʻa naʻa nau fai. ʻOkú ne toe fakahā foki ʻa e ʻamanaki fakaofo kuo foaki ʻe he ʻOtuá ki he kakaí ʻa ia ko e moʻui taʻengata ʻi he māmani ko ha palataisi.
ʻOku ʻi ai ʻa e ngaahi talanoa ʻe 116 ʻi he tohí ni. ʻOku fakatahaʻi ia ʻi ha ngaahi konga ʻe valu. ʻOku ʻi ai ʻa e peesi ʻi he kamataʻanga ʻo e konga taki taha ʻokú ne fakamatala nounou ki he meʻa ʻe maʻu ʻi he konga ko iá. ʻOku fakahokohoko ʻa e ngaahi talanoá ʻo fakatatau ki he taimi naʻe hoko ai ʻa e ngaahi meʻa ko iá ʻi he hisitōliá. ʻOku tokoni ʻeni kiate koe ke ke ako ʻo ʻilo ki he taimi naʻe hoko ai ʻa e ngaahi meʻa ʻi he hisitōliá ʻi heʻenau fekauʻaki mo e ngaahi meʻa kehe.
ʻOku tohi ʻa e ngaahi talanoá ʻi he lea faingofua. Ko e tokolahi ʻo kimoutolu fānaú te mou lava pē ʻo lau. Ko kimoutolu ʻa e ngaahi mātuʻá te mou ʻilo ʻe fiefia ʻa hoʻomou fānau iiki angé ke toutou lau ange maʻu pē ʻa e ngaahi talanoa ko ení. Te ke ʻilo ʻoku ʻi ai ʻa e ngaahi meʻa lahi ʻi he tohí ni ʻoku fakatupu tokanga ki he fānaú tatau pē mo e faʻahinga matuʻotuʻá.
ʻOku ʻi ai ʻa e ngaahi konga Tohitapu ʻoku ʻasi ʻi he konga ki mui ʻo e talanoa taki taha. ʻOku mau fakalototoʻaʻi koe ke ke lau ʻa e ngaahi konga Tohitapú ni ʻa ia ʻoku tefito mei ai ʻa e ngaahi talanoá. ʻI he ʻosi hoʻo fai e talanoá, toe fakamanatu ʻa e ngaahi fehuʻi ako ki he talanoa ko ia ʻoku maʻu he hili ʻa e Talanoa 116 pea feinga ke manatuʻi ʻa e ngaahi tali.