LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w17 Maʻasi p. 32
  • Ko ha Hingoa Fakatohitapu ʻi ha Foʻi Hina Motuʻa

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Ko ha Hingoa Fakatohitapu ʻi ha Foʻi Hina Motuʻa
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2017
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • Ko e Huafa Fakaʻotuá—Ko Hono Ngāueʻakí mo Hono ʻUhingá
    Ko e Hā ʻOku Akoʻi Moʻoni ʻe he Tohi Tapú?
  • Ko Hai ʻa e Huafa ʻo e ʻOtuá?
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Maʻá e Kakai)—2019
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2017
w17 Maʻasi p. 32
Tohi faka-Kēnani motu‘a ‘i ha fo‘i hina ‘umea ‘oku ta‘u ‘e 3,000 hono motu‘á ‘oku hā ai ha hingoa Fakatohitapu

Ko ha Hingoa Fakatohitapu ʻi ha Foʻi Hina Motuʻa

Ko ha fo‘i hina ‘umea ‘oku ta‘u ‘e 3,000 hono motu‘á

ʻI he 2012, naʻe maʻu ai ʻe he kau keli fakatotoló ha ngaahi kongokonga ʻo e foʻi hina ʻumea naʻe taʻu ʻe 3,000 hono motuʻá. Naʻe fiefia ʻaupito ʻa e kau keli fakatotoló. Ko e hā hono ʻuhingá? Naʻe ʻikai ko e kongokonga hiná ka koeʻuhí ko e meʻa naʻe hiki ʻi aí.

ʻI he taimi naʻe fakatahatahaʻi ai ʻe he kau keli fakatotoló ʻa e kongokongá, naʻe malava ai ke nau lau ʻa e tohi faka-Kēnani ʻi he foʻi hiná. Naʻe pehē ai: “Eshba’al Ben Beda,” ʻa ia ʻoku ʻuhingá ko e “ʻEsipeali, foha ʻo Beda.” Ko e ʻuluaki taimi eni ke maʻu ai ʻe he kau keli fakatotoló ʻa e hingoa ko ení mei ha meʻa naʻe tohi ʻi he kuonga muʻá.

ʻOku lave ʻa e Tohi Tapú ki ha tokotaha ʻe taha naʻe hingoa ko ʻEsipeali. Ko e taha ia ʻo e ngaahi foha ʻo Tuʻi Saulá. (1 Kal. 8:33; 9:39) Ko palōfesa Yosef Garfinkel, ʻa e taha ʻo e faʻahinga naʻa nau maʻu ʻa e foʻi hiná, naʻá ne pehē: “ʻOku mahuʻinga ke fakatokangaʻi ko e hingoa ʻEsipealí ʻoku hā ia ʻi he Tohi Tapú, pea ʻoku toe hā eni ʻi he lēkooti ʻa e kau keli fakatotoló, ʻi he taimi pē naʻe pule ai ʻa Tuʻi Tēvitá.” Ko e fakatātā eni ʻe taha ʻo e anga hono poupouʻi ʻe he ngāue keli fakatotoló ʻa e Tohi Tapú!

ʻI he Tohi Tapú, ko e foha ʻo Saula ko ʻEsipealí ʻoku toe ui ia ko ʻIsipōseti. (2 Sām. 2:10) Ko e hā naʻe fetongi ai ʻa e “pealí” ʻaki ʻa e “pōsetí”? ʻOku fakamatala ʻa e kau fakatotoló ko e tokotaha-tohi ʻo e Ua Sāmiuelá naʻá ne fakaʻehiʻehi nai mei hono ngāueʻaki ʻa e hingoa ʻEsipealí koeʻuhí naʻe fakamanatu ai ki he kau ʻIsilelí ʻa Pēali, ʻa e ʻotua ʻo e afā ʻa ia naʻe lotu ki ai ʻa e kau Kēnaní. Kae kehe, ko e tohi ʻUluaki Kalonikalí ʻi he Tohi Tapú, ʻe lava ke tau kei maʻu ai ʻa e hingoa ʻEsipealí.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share