ʻOku Akoʻi Kitaua ʻe Sīsū Ke Ta Lotu

ʻOKÚ KE talanoa kia Sihova ko e ʻOtuá?— ʻOkú ne fiemaʻu koe ke ke talanoa ange kiate ia. ʻI he taimi ʻokú ke talanoa ai ki he ʻOtuá, ʻoku ui eni ko e lotu. Naʻe faʻa lea ʻa Sīsū ki heʻene Tamai ʻi hēvaní. ʻI he taimi ʻe niʻihi, naʻá ne fiemaʻu ai ke tokotaha pē ʻi heʻene talanoa ki he ʻOtuá. ʻI he taimi ʻe taha, ʻoku pehē ʻe he Tohitapú, ‘Pea ʻalu hake tokotaha pē ia ki he moʻungá ke lotu: pea hokosia ʻa e efiafí, ʻokú ne kei ʻi ai tokotaha pē.’—Mātiu 14:​23, PM.

Ko fē ʻe lava ke ke ʻalu ʻo lotu tokotaha ai kia Sihová?— Mahalo ʻe lava ke ke talanoa tokotaha kia Sihova ki muʻa ke ke mohe ʻi he poʻulí. Naʻe pehē ʻe Sīsū: “O ka ke ka lotu, hū ki ho loki, pea tapuni ho matapā, pea fai hoʻo hū ki hoʻo Tamai.” (Mātiu 6:⁠6) ʻOkú ke lotu kia Sihova ʻi he pō taki taha ki muʻa peá ke mohé?— ʻOku totonu ke ke fai pehē.

Naʻe lotu foki ʻa Sīsū ʻi he taimi naʻe ʻiate ia ai ʻa e kakai kehé. ʻI he taimi naʻe mate ai ʻa hono kaumeʻa ko Lāsalosí, naʻe lotu ʻa Sīsū fakataha mo e niʻihi kehé ʻi he potu naʻe tuku ai ʻa Lāsalosí. (Sione 11:​41, 42) Pea naʻe toe lotu ʻa Sīsū ʻi he taimi naʻá ne fakataha ai mo ʻene kau ākongá. ʻOkú ke ʻalu ki he ngaahi fakataha ʻoku leaʻaki ai ʻa e lotú?— ʻE faʻa lotu ai ha tokotaha ʻoku matuʻotuʻa ange. Fanongo tokanga ki he meʻa ʻokú ne leaʻakí he ʻokú ne talanoa ki he ʻOtuá maʻau. ʻE malava leva ai ke ke pehē “ʻĒmeni” ki he lotú. ʻOkú ke ʻiloʻi ʻa e ʻuhinga ke pehē ai “ʻĒmeni” ʻi he ʻosi ha lotu?— ʻOku ʻuhingá ʻokú ke saiʻia ʻi he lotú. ʻOku ʻuhinga iá ʻokú ke loto ki ai pea ʻokú ke fiemaʻu foki ia ke hoko ko hoʻo lotu.

Naʻe lotu foki ʻa Sīsū ʻi he ngaahi taimi kaí. Naʻá ne fakamālō kia Sihova koeʻuhí ko ʻene meʻakaí. ʻOkú ke lotu maʻu pē ki muʻa ke ke maʻu hoʻo meʻatokoní?— ʻOku lelei ke ta fakamālō kia Sihova koeʻuhi ko e meʻakaí ki muʻa ke ta toki kaí. ʻE fai nai ʻe ha taha kehe ʻa e lotú ʻi he taimi ʻoku mou kai fakataha aí. Kae fēfē kapau ʻokú ke kai tokotaha pē? Pe fēfē kapau ʻokú ke kai fakataha mo ha kakai ʻoku ʻikai te nau fakamālō kia Sihova?— ʻE fiemaʻu leva ke ke fai haʻo lotu pē ʻaʻau.

ʻE pau maʻu pē ke ke lotu leʻo-lahi? Pe ʻoku malava ke fanongo hifo ʻa Sihova kia koe kapau ʻokú ke lotu fakalongolongo?— ʻOku malava ke ta ʻilo ʻa e talí mei he meʻa naʻe hoko kia Nehemaiá. Ko ha tokotaha lotu ia kia Sihova, ʻa ia naʻe ngāue ʻi he palasi ʻo e Tuʻi Pēsia ko ʻAtaseasé. ʻI he ʻaho ʻe taha, naʻe hoko ʻo loto-mamahi ʻaupito ʻa Nehemaia koeʻuhí naʻá ne fanongo ko e ʻā ʻo Selusalemá, ʻa e kolo lahi ʻo hono kakaí, kuo holo ia.

ʻI he taimi naʻe ʻeke ai ʻe he tuʻí kia Nehemaia ʻa e ʻuhinga ʻoku loto-mamahi aí, naʻe tomuʻa fai ʻe Nehemaia ha lotu fakalongolongo. Naʻe toki tala ange leva ʻe Nehemaia ki he tuʻí ʻa e ʻuhinga ʻo ʻene loto-mamahí pea kole ange kiate ia pe ʻe lava ke ne ʻalu ki Selusalema ke toe langa ʻa e ʻaá. Ko e hā naʻe hokó?—

ʻIo, naʻe tali ʻe he ʻOtuá ʻa e lotu ʻa Nehemaiá. Naʻe pehē ʻe he tuʻí ke ne ʻalu! Naʻe aʻu ʻo ʻoange ʻe he tuʻí kia Nehemaia ha ʻakau lahi ke ngāueʻaki ki hono langa ʻo e ʻaá. Ko ia, ʻoku malava moʻoni ʻe he ʻOtuá ke ne tali ʻeta lotú, naʻa mo e taimi ʻoku fai fakalongolongo aí.—Nehemaia 1:​2, 3; 2:​4-8.

Sai, fakakaukau angé ki he meʻa ko ení. ʻOku totonu ke punou ho ʻulú ʻi hoʻo lotú? ʻOku totonu ke ke tūʻulutui? Ko e hā hoʻo fakakaukaú?— ʻI he taimi ʻe niʻihi, naʻe tūʻulutui ʻa Sīsū ʻi heʻene lotú. Naʻá ne tuʻu ʻi ha ngaahi taimi. Pea ʻi he taimi ʻe niʻihi naʻá ne hanga hake ki he langí ʻi heʻene lotú, ʻo hangē ko ia naʻá ne fai ʻi heʻene lotu maʻa Lāsalosí.

Ko ia, ko e hā ʻoku fakahaaʻi ʻe he meʻa ko ení?— ʻIo, ʻoku fakahaaʻi ʻe he meʻá ni ko e tuʻunga ʻokú ke ʻi aí ʻoku ʻikai ko e meʻa mahuʻingá ia. ʻI he taimi ʻe niʻihi, ʻoku lelei ke punou ho ʻulú pea kuikui ho matá. ʻI ha ngaahi taimi kehe, ʻe aʻu ʻo ke loto nai ke ke tūʻulutui, ʻo hangē ko ia naʻe fai ʻe Sīsuú. Ka ke manatuʻi, ʻoku malava ke ta lotu ki he ʻOtuá ʻi ha faʻahinga taimi pē ʻi he ʻahó pe poʻulí, pea te ne fanongo mai kia kitaua. Ko e meʻa ʻoku mahuʻinga fekauʻaki mo e lotú he ʻokú ta tui moʻoni ʻoku fanongo mai ʻa Sihova. ʻOkú ke tui ʻoku fanongo mai ʻa Sihova ki hoʻo ngaahi lotú?—

Ko e hā ʻoku totonu ke ta leaʻaki ʻi heʻeta lotu kia Sihová?— Tala mai angé: ʻI hoʻo lotú, ko e hā ʻokú ke tala hake ki he ʻOtuá?— ʻOku foaki mai ʻe Sihova kia kitaua ʻa e ngaahi meʻa lelei lahi ʻaupito, pea ʻoku taau ke fakamālō kiate ia koeʻuhi ko e ngaahi meʻa ko iá, ʻikai ko ia?— ʻE malava ke ta fakamālō kiate ia ki he meʻakai ʻokú ta kaí. Ka, kuó ke fakamālō kiate ia ʻi ha taimi koeʻuhí ko e langi lanu puluú, ko e ʻuluʻakau lanu matá mo e ngaahi matalaʻiʻakau fakaʻofoʻofá?— Naʻá ne ngaohi foki mo e ngaahi meʻa ko iá.

Naʻe ʻi ai ha taimi naʻe kole ai ʻa e kau ākonga ʻa Sīsuú kiate ia ke ne akoʻi kinautolu ki he founga ke fai ai ʻa e lotú. Ko ia, naʻe fai ia ʻe he Faiako Lahí pea naʻá ne fakahā kia kinautolu ʻa e ngaahi meʻa naʻe mahuʻinga taha ke lotu ki aí. ʻOkú ke ʻilo ʻa e ngaahi meʻa ko ení?— Toʻo mai hoʻo Tohitapú, pea fakaava ia ki he Mātiu vahe 6. ʻI he veesi 9 ki he 13, ʻokú ta maʻu ai ʻa e meʻa ʻoku ui ʻe he kakai tokolahi ko e ʻEmau Tamaí pe ko e Lotu ʻa e ʻEikí. Ta lau fakataha muʻa ia.

ʻI hení, ʻokú ta ako ai naʻe tala mai ʻe Sīsū ke ta lotu ʻo fekauʻaki mo e huafa ʻo e ʻOtuá. Naʻá ne pehē ke lotu ke fakatāpuhaaʻi ʻa e huafa ʻo e ʻOtuá, pe ke ʻai ke māʻoniʻoni. Ko hai ʻa e huafa ʻo e ʻOtuá?— ʻIo, ko Sihova, pea ʻoku totonu ke ta ʻofa ʻi he huafa ko iá.

Ko hono uá, naʻe akoʻi kitaua ʻe Sīsū ke ta lotu ke hoko mai ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá. Ko e Puleʻanga ko ení ʻoku mahuʻinga he te ne ʻomai ʻa e melino ki he foʻi māmaní pea ʻai ia ke hoko ko ha palataisi.

Ko hono tolú, naʻe pehē ʻe he Faiako Lahí ke lotu ki he finangalo ʻo e ʻOtuá ke fakahoko ʻi he māmaní ʻo hangē ko hono fakahoko ʻi he langí. Kapau ʻokú ta lotu ki he meʻa ko ení, pea ʻoku totonu leva ke ta fai ʻa e meʻa ʻoku fiemaʻu ʻe he ʻOtuá.

Ko hono hokó, naʻe akoʻi kitaua ʻe Sīsū ke lotu ʻo fekauʻaki mo e meʻakai ʻokú ta fiemaʻu ki he ʻahó. Naʻá ne toe pehē ke ta tala ki he ʻOtuá ʻokú ta fakatomala ʻi heʻeta fai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku halá. Pea ʻoku totonu ke ta kole ki he ʻOtuá ke ne fakamolemoleʻi kitaua. Ka ki muʻa ke ne fai peheé, kuo pau ke ta fakamolemoleʻi ʻa e niʻihi kehé kapau naʻa nau fai mai ha hala kia kitaua. ʻOku faingofua nai ia kia koe ke fai?—

Ko hono fakaʻosí, naʻe pehē ʻe Sīsū ke ta lotu ke maluʻi kitaua ʻe Sihova ko e ʻOtuá mei he fili, ko Sētane ko e Tēvoló. Ko ia, ko e kotoa ʻo e ngaahi meʻa ko ení ko e ngaahi meʻa lelei ia ke lotu ki he ʻOtuá ʻo fekauʻaki mo ia.

ʻOku totonu ke ta tui ʻoku fanongo mai ʻa Sihova ki heʻeta lotú. Tuku kehe ʻa e kole kiate ia ke ne tokoniʻi kitauá, ʻoku totonu ke ta hanganaki fakamālō kiate ia. ʻOkú ne fiefia ʻi heʻeta ʻuhingaʻi ʻa e meʻa ʻokú ta leaʻaki ʻi he lotú pea ʻi heʻeta kole kiate ia ʻa e ngaahi meʻa totonú. Pea te ne foaki mai leva kia kitaua ʻa e ngaahi meʻa ko ení. ʻOkú ke tui ki ai?—