LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w98 6/1 p. 3-4
  • Tokanga Telia ʻa e Kau Manukí!

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Tokanga Telia ʻa e Kau Manukí!
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1998
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • ʻOku Kei Tatau Ai Pē ʻa e Meʻa Kotoa Pē?
  • Tauhi ke Ofi ʻi he Fakakaukaú ʻa e ʻAho ʻo Sihová
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1997
  • “Oku Ofi Ae Aho Lahi O Jihova”
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2006
  • Tatali Anga-Kātaki
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1998
  • ʻOkú Ke Manako ki he “Lao ʻo Sihova”?
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2004
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1998
w98 6/1 p. 3-4

Tokanga Telia ʻa e Kau Manukí!

ʻI he ʻahó ni, ʻoku hulu ʻa e vavaló, pea ko e pisinisi ʻo e ako ki he kahaʻú ʻoku tupulekina. “ʻI he ofi mai ange ʻa e taʻu 2000,” ko e fakamatala ia ʻa e The Daily Telegraph ʻo Lonitoní, “ʻoku hoko ai ha meʻa ngalikehe ka ʻoku ʻikai ke taʻeʻamanekina kotoa ia. Laui afe ʻa e kakai takatakai ʻi he māmaní ʻoku nau aʻusia ʻa e ngaahi vīsone matamatakehe ʻaupito pea faʻa fakalilifu fekauʻaki mo e kahaʻú.” Ki he kau mamata tokolahi ko e mahuʻingaʻia lahi ko ʻeni ʻi he kahaʻú ko ha toe hoko atu pē ia ʻo e ʻamanaki ki ha ngaahi liliu ki muʻa ʻa ia naʻe ʻikai ke hoko.

ʻI HE tupulekina ʻa e fononga toho hoosi ʻi he senituli hono 19, naʻe vavaloʻi ai ʻe ha tangata ʻe taha ʻe faifai atu pē ʻo fulutāmakia ʻa e ngaahi kolo lalahi ʻi ʻIulopé ʻi he teʻehōsí. Ko e moʻoni, naʻe fakamoʻoniʻi ʻa e hala ʻo ʻene vavaló. Ko ia ai, ʻi hono fakamamafaʻi ʻa e anga ʻo e faʻa tōnounou ʻa e ngaahi vavaló, naʻe pehē ʻe he The Times ʻo Lonitoní: “Ko e kahaʻú ko ha foʻi uta teʻehoosi pē.”

ʻOku manukiʻi ʻe he niʻihi kehé ʻa e faʻahinga ko ē ʻoku nau sio ki he fakatuʻutāmaki ʻi muʻá. Ko e fakatātaá, ko ha palōfesa pisinisi ʻe taha ʻi ha ʻunivēsiti U.S. naʻá ne poleʻi ke peti mo e faʻahinga ko ia ʻoku nau fakatokanga fekauʻaki mo ha tōlalo fakaeʻātakaí pe ʻe kovi ange ʻa e ʻalungá. Hangē ko ia ʻoku līpooti ʻi he makasini New Scientist, ʻokú ne taukaveʻi ko e “anga ʻo ʻetau moʻuí ʻoku lelei ange pea ʻe hokohoko pehē ai pē ʻo taʻengata.”

Lolotonga ʻa e puputuʻu ʻi he ngaahi taukaveʻí mo e taukaveʻi fakafepakí, ʻoku tui ʻa e tokolahi ʻe tuʻumaʻu taʻeliliu ʻa e tuʻunga tefito ʻo e meʻa kotoa pē. ʻI hono manukiʻi ha fakakaukau pē ki ha kau fakaʻotua mai ki he ngaahi meʻa ʻa e tangatá, ʻoku fakahāhā ai ha fakakaukau ʻo hangē ko ia ko e kau manuki ʻi he ʻuluaki senituli T.S.

ʻOku Kei Tatau Ai Pē ʻa e Meʻa Kotoa Pē?

Ko e tohi fakamānavaʻi hono ua ʻa e ʻapositolo Kalisitiane ko Pitá, naʻe tohi ia ʻi he taʻu 64 T.S. nai, naʻe fakatokanga ai: “ʻI he ngaahi ʻaho fakaʻosí ʻe hoko mai ai ha kau manuki mo ʻenau manuki, ʻo fai fakatatau ki heʻenau ngaahi holi ʻanautolú.”​—2 Pita 3:3, NW.

ʻOku kumi ʻa e kau manukí ke ʻai ʻa e taumuʻa ʻo ʻenau manukí ke hā fakaoli ngali vale. Ko e tokotaha ʻoku foʻi ʻi he manukí ʻoku tō nai ai ki ha tauhele siokita koeʻuhi he ko e tokotaha manukí ʻokú ne faʻa loto ke ngāueʻaki ʻe he faʻahinga ko ia ʻoku fanongó ʻene fakakaukaú. Mahalo ko e niʻihi ʻo e kau manuki ʻa ia naʻe fakatokanga ki ai ʻa Pitá naʻa nau hangē ko ʻení, “ʻo nau fou ʻi he ngaahi holi ʻanautolu.” ʻI he fakatokanga ki heʻene kau lautohí, naʻe ngāueʻaki ʻe he ʻapositoló ha founga lea fakamamafa. Naʻá ne fakatokanga ki he hoko mai ʻa e “kau manuki mo ʻenau manuki.”

Ko e kau manuki ko ia ʻi he ʻuluaki senitulí naʻa nau fehuʻia ʻa e moʻoni ʻo e ‘talaʻofa ʻo e hoko mai [“ʻi ai,” NW]’ ʻa Kalaisí, ʻi heʻenau pehē: “Komaʻāʻia ʻa e talaʻofa ʻo ʻene hoko mai [“ʻi aí,” NW]? he talu ʻa e mohe ʻa e kau mātuʻa, mo e pehe ni pe ʻa e meʻa kotoa pe, ʻio, ʻa ia ai pe talu mei he kamataʻanga ʻo mamani.” (2 Pita 3:4) Naʻe hā pehē ia kiate kinautolu. Ka ʻi he taʻu 33 T.S., naʻe ʻosi tomuʻa tala ai ʻe Sīsū ʻa e fakatuʻutāmaki ʻe hoko ki he kolo ko Selusalemá. “Tokaange hao taimi,” naʻá ne fakahā, “ʻe ʻākoloʻi koe ʻe ho ngaahi fili, pea te nau kapuʻi koe, mo punipuni mei he potu kotoa pe, pea te nau laiki koe mo hoʻo fanau foki; pea ʻe ʻikai te nau fakatoe hao maka ʻo taʻeholoki.” He fehālaaki ē ko e faʻahinga naʻa nau manuki ki he fakatokanga ko iá! ʻI he 70 T.S., naʻe ʻākoloʻi ai ʻe he kautau Lomá ʻa Selusalema pea fakaʻauha ʻa e koló, fakataha mo e mole lahi ʻo e moʻuí ki hono kau nofo aí. Ko e hā naʻe ʻikai teuteu ai ʻa e tokolahi taha ʻo e kau nofo ʻi he koló ki he fakatamaki ko ʻení? Koeʻuhi he naʻe ʻikai te nau ʻilo kuo ʻosi siviʻi kinautolu ʻe he ʻOtuá fakafou ʻi hono ʻAlo, ko Sīsuú.​—Luke 19:​43, 44.

ʻOku lave ʻa e ʻapositolo ko Pitá ki ha kau mai ʻi he kahaʻú ʻa e ʻOtua Māfimafi-Aoniú. “ʻE hoko mai pe ʻa e ʻaho ʻo e ʻEiki ʻo hange ha kaihaʻa,” ko e fakatokanga ia ʻa Pitá. (2 Pita 3:​10) ʻI he taimi ko iá ʻe toʻo atu ai ʻe he ʻOtuá ʻa e kau fakaʻotuamaté mei he kolopé fakalūkufua pea fakahaofi ʻa kinautolu kuo fakamāuʻi ʻoku nau māʻoniʻoní. Hangē ko ia kuo faʻa fakamatalaʻi ʻi he pepa ko ʻení, ko e “ʻi ai” ʻa Kalaisi Sīsuú naʻe kamata ia ʻi he 1914. Ka ʻoku kei tuʻu mei he kahaʻú ʻa ʻene fakahoko ʻa e ngāue ke toʻo atu ʻa e fulikivanú ʻi he tuʻunga ko e Tokotaha-Faifakaʻauha ʻa e ʻOtuá. Fakatatau ki ai, ko e fakatokanga ʻa e ʻapositoló ke tokanga telia ʻa e kau manukí ʻoku kaungatonu ia ki he taimí ni mo toe fakavavevave ange.

Kuó ke ʻosi tatali nai ʻi ha taimi lōloa ki ha kaunga fakaʻotua mai ki he ngaahi meʻa ʻa e tangatá. Ko e hā te ne tokoniʻi koe ke hokohoko atu ʻa e tatali anga-kātaki ʻo ʻikai hoko ʻo maʻu ʻe he kau manukí? Kātaki ʻo hokohoko atu ʻa e lautohí.

[Fakamatala ʻi he peesi 4]

“Tokaange hao taimi ʻe ʻākoloʻi koe ʻe ho ngaahi fili, pea te nau kapuʻi koe, mo punipuni mei he potu kotoa pe, . . . pea ʻe ʻikai te nau fakatoe hao maka ʻo taʻe holoki.” Naʻe ʻikai ko ha fakatokanga ia ke manukiʻi. Naʻe fakaʻauha ʻe he kautau Lomá ʻa Selusalema, fakataha mo e mole lahi ʻo e moʻuí.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share