LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w24 ʻAokosi p. 2-6
  • Meʻa Kuo Fai ʻe Sihova ke Fakahaofi ʻa e Faʻahinga ʻo e Tangatá

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Meʻa Kuo Fai ʻe Sihova ke Fakahaofi ʻa e Faʻahinga ʻo e Tangatá
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2024
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • NAʻE ANGA-FĒFĒ HONO ʻOANGE ʻE SIHOVA ʻA E ʻAMANAKI KI HE FAʻAHINGA ANGAHALAʻIA ʻO E TANGATÁ?
  • NAʻE ANGA-FĒFĒ HONO MAʻU ʻE HE FAʻAHINGA ANGAHALAʻIA ʻO E TANGATÁ ʻI HE TAIMI ʻO E TOHI TAPÚ ʻA E HŌIFUA ʻA SIHOVÁ?
  • NAʻE ANGA-FĒFĒ HONO FAI ʻE SĪSŪ ʻA E FAKAHAOFÍ?
  • Ko e Hā ʻOku Akoʻi Mai ʻe he Huhuʻí?
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2025
  • Fakamolemole ʻa Sihová—ʻUhinga ʻEtau Houngaʻia Aí
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2025
  • Founga ʻOku Tau Maʻu ʻAonga Ai mei he ʻOfa ʻa Sihová
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2025
  • Tali Anga-Fakanānā ʻa e Meʻa ʻOku ʻIkai Te Ke ʻIloʻí
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2025
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2024
w24 ʻAokosi p. 2-6

KUPU AKO 31

HIVA 12 ʻOtua Lahi, Sihova

Meʻa Kuo Fai ʻe Sihova ke Fakahaofi ʻa e Faʻahinga ʻo e Tangatá

“Naʻe ʻofa lahi ʻaupito ʻa e ʻOtuá ki he māmaní ʻo ne foaki ai hono ʻAlo tofu-pē-taha-ne-fakatupú.”—SIONE 3:16.

TAUMUʻÁ

Ko e founga kuo tamuʻomuʻa ai ʻa Sihova ke tokoniʻi kitautolu ke faitau mo e angahalá pea mo e founga kuó ne ʻai ai ke malava kiate kitautolu ke tau maʻu ʻa e moʻui taʻengatá, ʻo tauʻatāina mei he angahalá.

1-2. (a) Ko e hā ʻa e angahala, pea ʻe lava fēfē ke tau ikuna ʻi he faitau mo iá? (Sio foki ki he “Lea mo Hono ʻUhinga.”) (e) Ko e hā te tau lāulea ki ai ʻi he kupu ko ení pea ʻi he ngaahi kupu kehe ʻi he ʻīsiu ko eni ʻo e Taua Leʻo? (Sio foki ki he “Fakamatala ki he Kau Lautohí” ʻi he ʻīsiu ko ení.)

TE KE saiʻia ke ʻilo fekauʻaki mo e lahi ʻo e ʻofa ʻa Sihova ko e ʻOtuá ʻiate koé? Ko ha founga lelei ʻeni ke ke ʻilo ai ʻa e talí: Ako fekauʻaki mo e meʻa kuó ne fai koeʻuhi ke fakahaofi koe mei he angahalá mo e maté. Ko e angahaláa ko ha fili fakalilifu, ʻa ia heʻikai lava ke ke ikunaʻi ʻiate koe pē. ʻOku tau faiangahala kotoa ʻi he ʻaho taki taha, pea ʻoku tau mate koeʻuhi ko e angahalá. (Loma 5:12) Ka ʻoku ʻi ai ha ongoongo lelei. ʻI he tokoni ʻa Sihová, ʻe lava ke tau ikunaʻi ʻa e angahalá. Ko hono moʻoní, ko ʻetau ikuná ʻoku papau fakaʻaufuli!

2 Ko Sihova ko e ʻOtuá kuó ne tokoniʻi ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá ke nau faitau mo e angahalá ʻi he taʻu nai ʻe 6,000. Ko e hā hono ʻuhingá? Koeʻuhí ʻokú ne ʻofa ʻiate kitautolu. Kuó ne ʻofa ʻi he faʻahinga ʻo e tangatá talu pē mei he kamataʻangá, ko ia kuó ne fai ʻa e ngaahi feinga lahi ke tokoniʻi kinautolu ʻi he faitau ko ení. ʻOku ʻafioʻi ʻe he ʻOtuá ko e angahalá ʻoku taki atu ki he mate, pea ʻoku ʻikai te ne finangalo ke tau mate. Ko hono finangaló ke tau moʻui taʻengata. (Loma 6:23) Ko e meʻa ia ʻokú ne loto ke ke maʻú. ʻI he kupu ko ení, te tau lāulea ki ha fehuʻi ʻe tolu: (1) Naʻe anga-fēfē hono ʻoange ʻe Sihova ʻa e ʻamanaki ki he faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá? (2) Naʻe anga-fēfē hono maʻu ʻe he faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá ʻi he taimi ʻo e Tohi Tapú ʻa e hōifua ʻa Sihová? (3) Naʻe anga-fēfē hono fakahaofi ʻe Sīsū ʻa e faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá?

NAʻE ANGA-FĒFĒ HONO ʻOANGE ʻE SIHOVA ʻA E ʻAMANAKI KI HE FAʻAHINGA ANGAHALAʻIA ʻO E TANGATÁ?

3. Naʻe anga-fēfē hoko ʻetau ʻuluaki ongo mātuʻá ʻo faiangahalá?

3 ʻI hono fakatupu ʻe Sihova ʻa e ʻuluaki tangatá mo e fefiné, naʻá ne loto ke na hoko ʻo fiefia. Naʻá ne ʻoange ha ʻapi fakaʻofoʻofa, ko e meʻaʻofa ʻo e nofo malí, mo ha vāhenga-ngāue fakatoʻoaloto. Naʻe fiemaʻu ke na fakafonu ʻa e māmaní ʻaki hona hakó, pea ʻai ʻa e foʻi palanité ko ha palataisi ʻo hangē ko e ngoue ʻo ʻĪtení. Naʻá ne ʻoange kiate kinaua ha fakangatangata faingofua pē ʻe taha. Pea naʻá ne fakatokanga kiate kinaua kapau te na maumauʻi ʻa e fekau ko iá ʻaki ʻa e angatuʻu ʻiloʻilo pau kiate ia, ko ʻena angahalá ʻe taki atu ki he mate. ʻOku tau ʻilo ʻa e meʻa naʻe hokó. Ko ha meʻamoʻui laumālie taʻehāmai, ʻa ia naʻe ʻikai haʻane ʻofa ki he ʻOtuá pe ʻiate kinaua, naʻá ne ʻasi hake ʻo fakataueleʻi kinaua ke na fakahoko ʻa e angahala ko iá. Naʻe tō ʻa ʻĀtama mo ʻIvi ʻi he tākiekina kovi ko iá. ʻI he ʻikai ke na falala ki heʻena Tamai ʻofá, naʻá na faiangahala. Hangē ko ia ʻoku tau ʻiló, ko e ngaahi lea ʻa Sihová naʻe hoko moʻoni. Talu mei he ʻaho ko iá, naʻe pau ke na fehangahangai mo e ngaahi nunuʻá: Naʻe kamata ke na hoholo ke motuʻa, pea faai atu pē ʻo na mate.—Sēn. 1:​28, 29; 2:​8, 9, 16-18; 3:​1-6, 17-19, 24; 5:5.

4. Ko e hā ʻoku fehiʻa ai ʻa Sihova ʻi he angahalá pea tokoniʻi kitautolu ke faitau mo iá? (Loma 8:​20, 21)

4 Naʻe ʻai ʻe Sihova ke hiki ʻa e talanoa fakalotomamahi ko iá ke tau maʻu ʻaonga mei ai. ʻOku tokoniʻi ai kitautolu ke tau mahinoʻi ʻa e ʻuhinga ʻokú ne mātuʻaki fehiʻa ai ʻi he angahalá. Ko e angahalá ʻokú ne fakamavaheʻi kitautolu mei heʻetau Tamaí, pea ʻoku taki atu ia ki he mate. (ʻAi. 59:2) Ko e ʻuhinga ia ʻoku hoko ai ʻa Sētane, ʻa e meʻamoʻui laumālie angatuʻu naʻá ne fakatupunga ʻa e faingataʻa kotoa ko ení, ʻo ʻofa ʻi he angahalá pea feinga ke pouaki iá. Naʻá ne fakakaukau nai kuó ne ikuna kāfakafa ʻi ʻĪteni. Ka naʻe ʻikai ke ne mahinoʻi ʻa e lahi ʻo e ʻofa ʻa Sihová. Naʻe ʻikai ʻaupito ke liliu ʻe he ʻOtuá ʻene taumuʻa ki he hako ʻo ʻĀtama mo ʻIví. ʻOkú ne ʻofa ʻi he fāmili fakaetangatá, ko ia naʻá ne ʻoange leva ha ʻamanaki kiate kinautolu kotoa. (Lau ʻa e Loma 8:​20, 21.) Naʻe ʻiloʻi ʻe Sihova ko e niʻihi ʻi he hako ko iá te nau fili ke ʻofa kiate ia pea kumi ki heʻene tokoní ʻi he faitau mo e angahalá. Pea ʻi hono tuʻunga ko ʻenau Tamai mo e Tokotaha-Fakatupu, te ne ʻoange kiate kinautolu ha founga ke fakatauʻatāinaʻi ai kinautolu mei he angahalá pea ʻunuʻunu ofi kiate ia. Ko e hā ʻe fai ʻe Sihova ke ʻai ke malava kotoa iá?

5. Ko fē taimi naʻe fuofua ʻoange ai ʻe Sihova ha fakalika ʻo e ʻamanakí ki he faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá? Fakamatalaʻi. (Sēnesi 3:15)

5 Lau ʻa e Sēnesi 3:15. Ko e fuofua fakalika ʻo e ʻamanakí naʻe hoko ia ʻi he taimi naʻe tala ai ʻe Sihova ʻa e tautea ʻo Sētané. Naʻe tomuʻa tala ʻe he ʻOtuá ha ‘hako’ ʻa ia te ne hoko ko e kī ki he ʻamanakí. Ko e hako ko ení ʻe faai atu pē ʻo ne laiki ʻa Sētane, ʻo fakangata ʻa e kovi kotoa naʻá ne fakatupunga ʻi ʻĪtení. (1 Sio. 3:8) Kae kehe, ko e hako ko iá te ne faingataʻaʻia ʻi he meʻá ni. ʻE taaʻi ia ʻe Sētane, ʻo fakatupunga ai ke ne mate. Ko e meʻa ia te ne fakalotomamahiʻi lahi taha ʻa Sihová. Ka ko e mamahí ʻe tuha kotoa ia ʻi he ngataʻangá koeʻuhi ko e faʻahinga taʻefaʻalaua ʻo e tangatá ʻe fakahaofi mei he angahalá mo e maté!

NAʻE ANGA-FĒFĒ HONO MAʻU ʻE HE FAʻAHINGA ANGAHALAʻIA ʻO E TANGATÁ ʻI HE TAIMI ʻO E TOHI TAPÚ ʻA E HŌIFUA ʻA SIHOVÁ?

6. Ko e hā naʻe fai ʻe he kau tangata ʻo e tuí, hangē ko ʻĒpeli mo Noá, koeʻuhi ke nau ʻunuʻunu ofi kia Sihová?

6 ʻI he ngaahi senituli ki mui aí, naʻe ʻai ʻe Sihova ke toe māʻalaʻala ange ʻa e founga ʻe lava ke ʻunuʻunu ofi ai ʻa e faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá kiate iá. Ko ʻĒpeli, ʻa e foha fika ua ʻo ʻĀtama mo ʻIví, ko e fuofua tangata ia ke ne fakahāhā ʻa e tui kia Sihova hili ʻa e angatuʻu ʻi ʻĪtení. Koeʻuhí naʻe ʻofa ʻa ʻĒpeli kia Sihova pea feinga ke fakahōifua mo ʻunuʻunu ofi kiate Ia, naʻá ne ʻohake ha feilaulau. Ko ʻĒpelí ko ha tauhi-sipi, ko ia naʻá ne toʻo ha niʻihi ʻo ʻene fanga kiʻi lamí ʻo tāmateʻi, pea ʻohake ia ko ha feilaulau kia Sihova. Naʻe anga-fēfē tali ki ai ʻa Sihová? Naʻá ne “hōifua hifo . . . kia ʻĒpeli pea ki heʻene foakí.” (Sēn. 4:4) Naʻe fakahāhā ʻe Sihova ʻa e hōifua ki he ngaahi feilaulau meimei tatau naʻe ʻohake ʻe he kakai naʻa nau ʻofa mo falala kiate ia—hangē ko Noá. (Sēn. 8:​20, 21) ʻI hono tali ʻa e ngaahi feilaulau peheé, naʻe fakahaaʻi ai ʻe Sihova ko e faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá ʻe lava ke nau maʻu ʻene hōifuá pea ʻunuʻunu ofi kiate ia.b

7. Ko e hā ʻoku tau ako mei he loto-lelei ʻa ʻĒpalahame ke feilaulauʻi ʻa hono fohá tonu?

7 Naʻe kole ʻe Sihova kia ʻĒpalahame, ko ha tangata naʻe tuʻu-ki-muʻa ʻene tuí, ke ne fai ha meʻa mātuʻaki faingataʻa—ke ne ʻohake ko ha feilaulau ʻa hono foha tonu ko ʻAisaké. Kuo pau pē ko e meʻa fakamamahi taha eni ke fai ʻe ʻĒpalahamé. Neongo ia, naʻá ne mateuteu ke talangofua kakato ki ai. Ka naʻe taʻofi ia ʻe he ʻOtuá ʻi he mōmeniti fakaʻosí. Neongo ia, ko e faʻifaʻitakiʻanga ko iá ʻokú ne akoʻi ki he kotoa ʻo e kakai tuí ha moʻoni mahuʻinga—ʻe loto-lelei ʻa Sihova ke foaki ʻa hono ʻAlo ʻofeiná tonu ko ha feilaulau. Ko e lahi ia ʻo e ʻofa ʻa Sihova ʻi he faʻahinga ʻo e tangatá.—Sēn. 22:​1-18.

8. Ko e hā naʻe tuhu ki ai ʻa e ngaahi feilaulau lahi naʻe fakahoko ʻi he malumalu ʻo e Laó? (Livitiko 4:​27-29; 17:11)

8 ʻI he ngaahi senituli ki mui aí, ko e Lao naʻe ʻoange ki he puleʻanga ʻIsilelí naʻe fiemaʻu ai ke fai ha ngaahi feilaulau lahi ke fakamolemoleʻi ʻa e ngaahi angahala ʻa e kakai ʻa e ʻOtuá. (Lau ʻa e Livitiko 4:​27-29; 17:11.) Ko e ngaahi feilaulau peheé naʻe tuhu ia ki ha feilaulau lahi ange, ko ha feilaulau te ne fakahaofi fakaʻaufuli ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá mei he angahalá. Ko e kau palōfita ʻa e ʻOtuá naʻe fakamānavaʻi ke nau fakamatalaʻi ko e hako naʻe talaʻofá, ʻa ia naʻe hoko ko ha ʻAlo makehe ʻo e ʻOtuá, ʻe pau ke ne faingataʻaʻia pea tāmateʻi. ʻE tāmateʻi ia ʻo hangē ko ha sipi ki ha feilaulau. (ʻAi. 53:​1-12) Sioloto atu: ʻE fokotuʻutuʻu ʻe Sihova ke feilaulauʻi ʻa hono ʻAlo ʻofeiná tonu koeʻuhí ke fakahaofi ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá—ʻo kau ai koe—mei he angahalá mo e maté!

NAʻE ANGA-FĒFĒ HONO FAI ʻE SĪSŪ ʻA E FAKAHAOFÍ?

9. Ko e hā naʻe fakahaaʻi ʻe Sione Papitaiso ʻo fekauʻaki mo Sīsuú? (Hepelū 9:22; 10:​1-4, 12)

9 ʻI he ʻuluaki senituli T.S., ko e sevāniti ʻa e ʻOtuá ko Sione Papitaisó naʻá ne sio kia Sīsū ʻo Nāsaletí peá ne pehē: “Vakai, ko e Lami ē ʻa e ʻOtuá ʻa ia ʻokú ne ʻave ʻa e angahala ʻa māmaní!” (Sione 1:29) Ko e ngaahi lea fakamānavaʻi ko ení naʻá ne fakahaaʻi ko Sīsū ʻa e hako naʻe fuoloa hono tomuʻa talá. Te ne ʻohake ʻa e feilaulau naʻe talaʻofá. ʻI he taimí ni ʻo lahi ange ʻi ha toe taimi ki muʻa, naʻe ʻi ai ha ʻamanaki mālohi ki he faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá—ʻe ikunaʻi fakaʻaufuli ʻa e angahalá.—Lau ʻa e Hepelū 9:22; 10:​1-4, 12.

10. Naʻe anga-fēfē hono fakahāhā ʻe Sīsū naʻá ne “haʻú ke ui” ʻa e kau angahalá?

10 Naʻe fakahanga ʻe Sīsū ʻa e tokanga makehe ki he kakai naʻa nau ongoʻi mafasia koeʻuhi ko e angahalá pea naʻá ne fakaafeʻi kinautolu ke hoko ko hono kau muimui. Naʻá ne ʻiloʻi ko e angahalá ʻa e tupuʻanga tefito ʻo e faingataʻaʻia ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá. Ko ia naʻá ne kumi ki he kau tangata mo e kau fefine naʻa nau ʻiloa ko e kau faiangahalá. ʻI hono ngāueʻaki ha talanoa fakatātā, naʻá ne fakamatalaʻi: “Ko e kakai ʻoku moʻui leleí ʻoku ʻikai fiemaʻu ki ai ha toketā, ka ʻoku fiemaʻu ia ki he faʻahinga ʻoku puké.” Naʻá ne toe pehē: “Naʻá ku haʻú ke ui, ʻo ʻikai ko e kakai māʻoniʻoní, ka ko e kau angahalá.” (Māt. 9:​12, 13) Naʻe moʻui ʻa Sīsū ʻo fakatatau ki he ngaahi lea ko iá. Naʻá ne anga-fakaalaala ʻo fakamolemoleʻi ʻa e ngaahi angahala ʻa e fefine naʻá ne fufulu hono ongo vaʻé ʻaki hono loʻimatá. (Luke 7:​37-50) Naʻá ne akoʻi ha ngaahi moʻoni mahuʻinga ki he fefine Samēlia ʻi he veʻe vaitupú, neongo naʻá ne ʻilo fekauʻaki mo ʻene moʻui taʻetāú. (Sione 4:​7, 17-19, 25, 26) Naʻe aʻu ʻo fakaivia ʻe he ʻOtuá ʻa Sīsū ke ne veteki ʻa e ikuʻanga ʻo e angahalá—ʻa e maté. Anga-fēfē? Naʻe fokotuʻu hake ʻe Sīsū ʻa e kakaí mei he maté—ʻa e tangata mo e fefine, fānau mo e kakai lalahi.—Māt. 11:5.

11. Ko e hā naʻe tohoakiʻi ai ʻa e faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá kia Sīsuú?

11 Tā neʻineʻi ke tohoakiʻi kia Sīsū naʻa mo e kakai naʻa nau kakanoʻaki ʻa e faiangahalá. Naʻá ne fakahāhā kiate kinautolu ʻa e manavaʻofa mo e kaungāongoʻi. Naʻa nau ongoʻi fiemālie ke fakaofiofi kiate ia. (Luke 15:​1, 2) Pea naʻe fakaongoongoleleiʻi mo fakapaleʻi ʻe Sīsū ʻa e faʻahinga peheé ko ʻenau fakahāhā ʻa e tui kiate iá. (Luke 19:​1-10) Naʻá ne tapua haohaoa mai ʻa e faimeesi ʻene Tamaí. (Sione 14:9) ʻI he lea mo e ngāue, naʻá ne fakahaaʻi ko ʻene Tamai manavaʻofa mo faimēsí ʻokú ne ʻofa ʻi he kakaí pea loto ke tokoniʻi ʻa e tokotaha taki taha ʻo kinautolu ke ikuna ʻi he faitau mo e angahalá. Naʻe tokoniʻi ʻe Sīsū ʻa e kakai angahalaʻiá ke nau maʻu ʻa e holi ke liliu honau ngaahi ʻalungá pea ke muimui ʻiate ia.—Luke 5:​27, 28.

12. Ko e hā naʻe akoʻi ʻe Sīsū fekauʻaki mo ʻene pekiá?

12 Naʻe ʻiloʻi ʻe Sīsū ʻa e meʻa naʻe toka mei muʻa kiate iá. Naʻe ʻikai ke tuʻo taha pē ʻene tala ki hono kau muimuí ʻe lavakiʻi ia pea tautau ʻi he ʻakaú. (Māt. 17:22; 20:​18, 19) Naʻá ne ʻiloʻi ko ʻene feilaulaú ʻe ʻave ai ʻa e angahala ʻa māmaní, ʻo hangē ko ia naʻe fanongonongo ʻe Sioné pea tomuʻa tala ʻe he kau palōfitá. Naʻe toe akoʻi ʻe Sīsū ko e hili ko ia ʻa e foaki ʻene moʻuí, te ne “tohoakiʻi mai kiate [ia] ʻa e faʻahinga kakai kotoa pē.” (Sione 12:32) Ko e faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá ʻe lava ke nau fakahōifuaʻi ʻa Sihova ʻaki hono tali ʻa Sīsū ko honau ʻEiki pea muimui ʻi hono topuvaʻé. Kapau te nau fai pehē, ʻe faai atu pē ʻo “fakatauʻatāinaʻi [kinautolu] mei he angahalá.” (Loma 6:​14, 18, 22; Sione 8:32) Ko ia naʻe loto-lelei mo loto-toʻa ʻa Sīsū ke fehangahangai mo e mate fakalilifú.—Sione 10:​17, 18.

13. Naʻe anga-fēfē ʻa e pekia ʻa Sīsuú, pea ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe heʻene pekiá fekauʻaki mo Sihova ko e ʻOtuá? (Sio foki ki he fakatātaá.)

13 Ko Sīsuú naʻe lavakiʻi, puke, leakovia, lauʻikovi loi, fakahalaiaʻi, pea aʻu ʻo fakamamahiʻi. Ko e kau sōtiá naʻa nau taki atu ia ki he feituʻu ke tāmateʻi aí pea tutuki ia ki he ʻakaú. ʻI heʻene kātekina faitōnunga ʻa e langa kotoa ko iá, naʻe ʻi ai ha Tokotaha naʻe toe lahi ange ʻene mamahí. Ko Sihova ko e ʻOtuá. Naʻá ne mapukepuke ʻa hono mālohi taʻefakangatangatá pea taʻofi ia mei haʻane fai ha meʻa. Ko e hā hono ʻuhingá? Ko e hā te ne ueʻi ha Tamai ʻofa ke ne fakafeangai pehē? ʻI ha foʻi lea pē ʻe taha, ko e ʻofá. Naʻe pehē ʻe Sīsū: “Naʻe ʻofa lahi ʻaupito ʻa e ʻOtuá ki he māmaní ʻo ne foaki ai hono ʻAlo tofu-pē-taha-ne-fakatupú, koeʻuhi ko e tokotaha kotoa pē ʻokú ne ngāueʻi ʻa e tui kiate iá ke ʻoua naʻa ʻauha ka ne maʻu ʻa e moʻui taʻengatá.”—Sione 3:16.

Fakatātā: 1. ʻOku tui ʻe Sīsū ha kalauni talatala. 2. ʻOku haha ia ʻaki ha uipi lolotonga ia ʻoku haʻi hono ongo nimá ki ha fuʻu pou. 3. ʻOkú ne fua ʻene ʻakau fakamamahí ʻi he ʻao ʻo ha kau mamata tokolahi. 4. ʻOku tautau ia ʻi ha ʻakau fakamamahi ʻi he vahaʻa ʻo ha ongo faihia lolotonga ʻoku ngāhiʻi ia ʻe he kau mamatá.

ʻI hono fakaʻatā hono ʻAló ke tāmateʻí, naʻe foua ai ʻe Sihova ha langa lahi fakaʻulia ke fakatauʻatāinaʻi kitautolu mei he angahalá mo e maté (Sio ki he palakalafi 13)


14. Ko e hā ʻoku akoʻi atu kiate koe ʻe he feilaulau ʻa Sīsuú?

14 Ko e feilaulau ʻa Sīsuú ko e fakamoʻoni taupotu taha ia ʻo e ʻofa lahi ʻa Sihova ʻi he hako ʻo ʻĀtama mo ʻIví. ʻOku fakamoʻoniʻi ai ʻa e lahi ʻo e ʻofa ʻa Sihova ʻiate koé. Naʻá ne fai ʻa e ngaahi feinga lahi, pea loto-lelei ke hokosia ʻa e tuʻunga fakamamahi taha ʻe ala sioloto atu ki aí koeʻuhí ke fakahaofi koe mei he angahalá mo e maté. (1 Sio. 4:​9, 10) ʻIo, ʻokú ne loto ke tokoniʻi ʻa e tokotaha taki taha ʻo kitautolu ke faitau mo e angahalá—pea ikuna!

15. Ko e hā kuo pau ke tau fai koeʻuhi ke maʻu ʻaonga mei he meʻaʻofa ʻa e ʻOtuá ko e feilaulau huhuʻi ʻa Sīsuú?

15 Ko e meʻaʻofa ʻa e ʻOtuá, ʻa e feilaulau huhuʻi ʻa hono ʻAlo tofu-pē-taha-ne-fakatupú, ʻokú ne ʻai ke malava ʻo fakamolemoleʻi ʻetau ngaahi angahalá. Ka ke maʻu ʻa e fakamolemole ʻa e ʻOtuá, kuo pau ke tau fai ha meʻa. Ko e hā ia? Ko Sione Papitaiso pea mo Sīsū Kalaisi naʻá na ʻomai ʻa e talí: “Mou fakatomala, he kuo ofi ʻa e Puleʻanga ʻo hēvaní.” (Māt. 3:​1, 2; 4:17) Ko ia ko e kií ko e fakatomala ʻo kapau ʻoku tau loto moʻoni ke faitau mo e angahalá pea ʻunuʻunu ofi ki heʻetau Tamai ʻofá. Ka ko e hā ʻoku kaunga ki he fakatomalá, pea ʻoku anga-fēfē ʻene tokoniʻi kitautolu ke faitau mo hotau tuʻunga angahalaʻiá? ʻE tali ʻa e fehuʻi ko iá ʻi he kupu ako hono hokó.

ʻE FĒFĒ HAʻO TALI?

  • Naʻe anga-fēfē hono ʻoange ʻe Sihova ʻa e ʻamanaki ki he faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá?

  • Ko e hā naʻe tuhu ki ai ʻa e ngaahi feilaulau monumanu ʻi he malumalu ʻo e Laó?

  • Naʻe anga-fēfē hono fakahaofi ʻe Sīsū ʻa e faʻahinga angahalaʻia ʻo e tangatá?

HIVA 18 Houngaʻia ʻi he Huhuʻí

a LEA MO HONO ʻUHINGA: ʻI he Tohi Tapú, ko e foʻi lea “angahala” ʻe ʻuhinga nai ia ki he ngaahi tōʻonga halá, ko e ʻikai ke moʻui pe ngāue ʻo fehoanaki mo e ngaahi tuʻunga fakaeʻulungaanga ʻa Sihová. Ka ko e foʻi lea “angahala” ʻe toe ʻuhinga nai ki he tuʻunga taʻehaohaoa, pe angahalaʻia, ʻa ia kuo tau maʻu tukufakaholo meia ʻĀtamá. Ko e angahala tukufakaholó ko e ʻuhinga ia ʻoku tau mate kotoa aí.

b Ko e makatuʻunga ki hono tali ʻe Sihova ʻa e ngaahi feilaulau ʻa e faʻahinga faitōnunga ʻo e tangatá ʻi he taimi ki muʻa ʻi he kau Kalisitiané ko e feilaulau ʻa Sīsū Kalaisi ʻi he kahaʻú, ʻa ia te ne ʻomai ʻa e fakanonga tuʻuloa mei he angahalá mo e maté.—Loma 3:25.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share