Fakamaau Totonu Moʻoní ʻi he Malumalu ʻo e Founga-Pule ʻa e ʻOtuá
ʻOKU fakahaaʻi ʻe he kikite ʻa e Tohi Tapú ko e māmani lolotongá ʻoku te u fetongi ia ʻe ha māmani foʻou ʻe fokotuʻu ʻe he ʻOtuá. ʻIkai ngata aí, ko e māmani foʻou ko iá te ne maʻu ha founga-pule pē taha—ko e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá, ʻa ia ʻoku Tuʻi ai ʻa Sīsū Kalaisi. (Fakahā 11:15) ʻE anga-fēfē hono fakangata ʻe he Puleʻanga ʻo e ʻOtuá ʻa e fakamaau taʻetotonú? Te ne fakahoko ia ʻi he founga ʻe ua.
1. Ko e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá te ne fakangata ʻa e pule taʻefaitotonu, mo taʻetaau fakaetangatá. ʻOku fakahaaʻi ʻi he Taniela 2:44: “ʻI he taimi ʻo e ngaahi tuʻi ko ia, [ngaahi founga-pulé] ko e ʻOtua ʻo Langi te ne fokotuʻu ha puleʻanga . . . te ne laiki mo fakaʻauha ʻa e ngaahi puleʻanga ko ia [ʻoku faʻu ʻe he tangatá], kae tuʻu pe ia ʻo taʻengata.”
2. Ko e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá te ne fakaʻauha ʻa e fulikivanú pea fakahaofi ʻa e faitotonú. ʻOku pehē ʻi he Saame 37:10 (PM): “Oku toetoe jii be, bea e ikai ae agakovi.” ʻOku fakalea ʻi he veesi 28: “He oku ofa a Jihova ki he fakamāu [totonú], bea oku ikai te ne liaki hono kakai maonioni; kuo fakamoui mau ai be akinautolu.”
Ko e “kakai maonioni” ko iá te nau hokosia ʻa e fakahoko ʻo ha lea naʻe fai ʻe Sīsū ʻi heʻene sīpinga lotú. Naʻá ne pehē: “Tuku ke hoko mai ho Puleʻangá. Tuku ke fai ho finangaló, ʻo hangē ko ia ʻi hēvaní, ke pehē foki ʻi māmani.” (Mātiu 6:10) Ko e hā ʻa e finangalo ʻo e ʻOtuá ki he māmaní?
ʻI he Taimi ʻe Pule Ai ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá ʻi he Māmaní . . .
Ko e kākaá mo e fakafeʻātungiá ʻe ngata. ʻI he fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí, ʻoku pehē ʻi he Hepelū 1:9: “Ne ke ʻofa ʻi he māʻoniʻoní, pea ne ke fehiʻa ʻi he maumau-laó.” ʻI hono tuʻunga ko ha Pule faitotonu moʻoní, ko Sīsuú te ne hanga ʻo “fakahaofi ʻa e masiva ʻo ka tangi; ko e vaivai foki mo ia ʻoku ʻikai hano tokoni. . . . ʻOku ne huhuʻi honau laumalie mei he maumau mo e fakamalohi, pea ʻoku mahuʻinga honau toto ʻi heʻene vakai.”—Saame 72:12-14.
ʻE maʻu ʻe he tokotaha kotoa ʻa e meʻakai lahi fau. “Kuo foaki ʻe he kelekele hono fua: ʻE tapuakiʻi [kitautolu] ʻe Elohimi ko hotau ʻOtua.” (Saame 67:6) “E i ai ae falukuga oe uite i he fonua i he tumutumu oe gaahi mouga, e gauʻeuʻe hono fua.” (Saame 72:16, PM) Naʻe fafangaʻi fakaemana ʻe Sīsū he taimi ʻe taha ʻa e laui afe—ko ha tomuʻa fakaʻali ia ʻo e meʻa te ne fakahoko fakafou ʻi he Puleʻanga ʻo e ʻOtuá.—Mātiu 14:15-21; 15:32-38.
ʻE ʻikai taʻofi ʻa e fakamaau totonú ʻe he ngaahi fakangatangata fakaetangatá. “ʻOku ʻikai ʻi ai ha meʻa fakatupu ʻe puli mei heʻene vakaí [ʻa e ʻOtuá], ka ko e ngaahi meʻa kotoa pē ʻoku telefua mo tokaimaʻananga ia ki he ongo foʻi fofonga ʻo ia ko ē kuo pau ke tau fai ki ai haʻatau fakamatalá.” (Hepelū 4:13) ʻI he fekauʻaki mo Kalaisí, ʻoku tau lau: “Ko ʻene fai fakamaau ʻoku ʻikai fai ki he meʻa ʻoku ha ki he mata, pea ko ʻene fakaʻosi ʻe ʻikai fai ki he ongo ʻo e telinga. Ka ʻe fou ʻi he totonu ʻene fakamaau ʻa e kau masiva, pea ʻe fai ki he tuha ʻene tuʻutuʻuni meʻa ki he faʻahinga maʻulalo ʻo mamani.”—ʻAisea 11:3, 4.
ʻOku Ofi e Pule ʻa e Puleʻangá!
Ko e tuʻunga ololalo ʻo e māmaní ʻoku fakamoʻoniʻi ai ʻa e tuʻunuku mai ʻo hono ngataʻangá. “Ka faliki mai ʻa e angahala hange ha musie, pea fisi ʻa e kau faikovi fuape; ko hono ʻuhinga ke nau ʻauhia ai pe,” ko e lau ia ʻa e Saame 92:7. ʻE lava fēfē ke ke fakaʻehiʻehi mei he tuha mo e taʻefakahōifua ʻa e ʻOtuá pea kau ʻi he lotolotonga ʻo e faʻahinga ko ia ʻokú ne fakahaofí? Naʻe pehē ʻe Sīsū Kalaisi: “Ko ʻeni ia ʻe maʻu ai ʻa e moʻui taʻengatá, ko ʻenau hoko ʻo ʻiloʻi koe, ko e ʻOtua moʻoni pē taha, pea mo e tokotaha ko ia naʻá ke fekau maí, ʻa Sīsū Kalaisi.”—Sione 17:3.
ʻOkú ke holi ki he ʻilo mahuʻinga ko iá? Kapau ko ia, ʻi he hangē ko Heide, Dorothy, mo Firuddin, naʻe lave ki ai ki muʻá, ko e hā ʻoku ʻikai te ke talanoa ai ki he meʻá ni mo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová? Te nau fiefia ke tali hoʻo ngaahi fehuʻí ʻo ʻikai ha totongi pe ʻikai fakafatongiaʻi ai koe ki ha meʻa.
[Puha/Fakatātā ʻi he peesi 9]
ʻI HE TAIMI ʻOKU HĀ NGALI ʻIKAI AI HA FAKAMAAU TOTONU ʻI HE MOʻUÍ
Ko Emily, ʻa ia ʻoku nofo ʻi ʻAmelika, naʻe ʻiloʻi ʻoku kanisā toto ʻi he taimi naʻá ne taʻu fitu aí. Lolotonga naʻe pau ke feangainga hono ngaahi kaumeʻá mo e momokó pe fuluú ʻi he taimi ki he taimi, kuo kātekina ʻe Emily ʻa e ngaahi taʻu ʻo e tokangaʻi fakafaitoʻo lahi, ʻo kau ai ʻa e faitoʻo fakakemikalé. “ʻOku fakailifia ʻa e kanisā totó!” ko ʻene leá ia.
Neongo ʻa e tā ne oʻo kuo hoko ki ai ʻi he moʻuí, kuo ʻikai ke siva e ʻamanaki ʻa Emily. ʻI hono kehé, ʻokú ne tatali ki he taimi, ʻa ia ʻi he malumalu ʻo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá, “ʻoku ʻikai ha nofo ai te ne pehe, ʻOku ou mahaki.” (ʻAisea 33:24) “Ko e konga Tohi Tapu ʻoku ou manako taha aí,” ko e lau ia ʻa Emily, “ko e Maʻake 12:30: ‘Kuo pau ke ke ʻofa kia Sihova ko ho ʻOtuá ʻaki ho lotó kotoa, ʻaki hoʻo moʻuí kotoa, ʻaki ho ʻatamaí kotoa, pea ʻaki ho mālohí kotoa.’ ʻI he taimi ʻoku ou lotu ai kia Sihová, ʻokú ne ʻai au ke u mālohi. ʻOku ou fakamālō kia Sihova ʻi heʻene ʻomai kiate au hoku fāmilí, ko ʻeku fakatahaʻangá, mo e ʻamanaki ʻo e moʻui taʻengata ʻi he māmani foʻou Palataisí. Ko e ʻamanakí ni kuó ne tokoniʻi lahi au.”
[Fakatātā ʻi he peesi 8, 9]
ʻI he malumalu ʻo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá, ʻe maʻu ai ʻe he faʻahinga kotoa ʻo e tangatá ha meʻakai hulu fau, pea pehē ki he fakamaau totonu moʻoni mo e moʻui ʻo ʻikai ha tomuʻa fehiʻa