KALATA YAKULUTA KWA AHEBERI

1 Kali, Chiuta walongoronga ndi apapi ŵidu akali mu nyengu zinandi ndipuso mu nthowa zinandi kuporote mwa achimi.+ 2 Kweni sonu, mu mazuŵa ngakumaliya yanga, walongoro nasi kuporote mu Mwana,+ yo wakumusankha kuti wahari vinthu vosi,+ ndipu kuporote mwaku iyu, wakupanga zinyengu.*+ 3 Iyu walongo unkhankhu waku Chiuta+ kweniso ntchikozgu chayichu cha mo Chiuta waliri,+ ndipu wakoleze vinthu vosi mwakugwiriskiya ntchitu mazu ngaki nganthazi. Wati watitowesa ku ubudi widu,+ wanguja kujanja lamaryi la Wakutumbikika Ukongwa kuchanya.+ 4 Mwaviyo waluska angelu,+ mwakuti wahara zina lamampha ukongwa kuphara lawu.+

5 Mwakuyeruzgiyapu, kumbi ndi mungelu nuyu yo Chiuta wakumukambiyapu kuti: “Yiwi ndiwi mwana wangu; msanawale ndaja wusu”?+ Kweniso kuti: “Ndazamukuŵa wisi, ndipu iyu wazamukuŵa mwana wangu”?+ 6 Kweni pakukamba va nyengu yo wazamutumiza so mwana waki Wakwamba+ pacharu chapasi, wakamba kuti: “Ndipu angelu wosi aku Chiuta amusindamiyi.”

7 Kweniso, Chiuta wakamba vakukwaskana ndi angelu kuti: “Wapanga angelu ŵaki kuŵa mizimu, ndipuso ateŵeti ŵaki+ kuŵa mulipu wa motu.”+ 8 Kweni vakukwaskana ndi Mwana, wakamba kuti: “Chiuta ndiyu mpandu waku waufumu+ muyaya mpaka muyaya, ndipu nthonga ya Ufumu waku ndi nthonga yakunyoloka.* 9 Ungwanja urunji ndipu ungutinkha kuleka kuvwiya marangu. Ndichu chifukwa chaki Chiuta, Chiuta waku, wakukusankha+ mwakukupunguliya mafuta ngalikondwa likulu kuluska anyaku.”+ 10 Ndipuso kuti: “Yimwi Ambuya, pakwamba munguŵika mafawundeshoni nga charu chapasi, ndipu kuchanya, ndi ntchitu za manja nginu. 11 Vinthu venivi vazamumala kweni yimwi mulutirizgengi kuŵaku; ndipu vosi vazamumala nge mo chakuvwala chimaliya. 12 Mwazakuvivunga nge mkhanju, nge chakuvwala, ndipu vazamusinthika. Kweni yimwi musintha cha, ndipu vyaka vinu vimalengi cha.”+

13 Kweni kumbi ndi mungelu nuyu yo wakumukambiyapu kuti: “Ja kujanja langu lamaryi mpaka po ndaŵikiya arwani ŵaku nge chakukandapu maphazi ngaku”?+ 14 Asi angelu wosi ndi mizimu yo yichita uteŵeti wakupaturika,+ yo yitumika kuchiteŵete wo azamuhara utaski?

2 Ndichu chifukwa chaki tikhumbika kuŵikapu mtima ukongwa pa vinthu vo tikuvwa kuluska kali,+ kuti tileki kutuwaku ku chivwanu.+ 2 Pakuti asani mazu ngo ngangukambika kuporote mwa angelu+ ngenga ngauneneska ndipuso asani ŵanthu wo abudanga kweniso wo alekanga kuvwiya angulonde chilangu chakukoliyana ndi urunji,+ 3 kumbi isi tingazipona wuli asani takana utaski ukulu wenuwu?+ Pakuti ungwamba kukambika ndi Ambuyafwi+ ndipu ungusimikizika kwaku isi ndi ŵanthu wo anguŵavwa, 4 Chiuta nayu wangupereka ukaboni mwakugwiriskiya ntchitu visimikizu kweniso vakuziziswa, ntchitu zanthazi zakupambanapambana+ kweniso ndi mzimu wakupaturika wo ungugaŵika mwakukoliyana ndi khumbu laki.+

5 Pakuti charu chakujamu ŵa nthu cho chituza,+ cho isi tikamba, wakuchithereske kwa angelu cha. 6 Kweni pamalu panyaki kaboni munyaki wakukamba kuti: “Kumbi munthu ndiyani kuti mumukumbukengi, pamwenga kumbi mwana wa munthu ndiyani kuti mumuphweriyengi?+ 7 Mukumusisa kamanavi pakumuyeruzgiya ndi angelu; mukumuvwalika unkhankhu ndi ulemu, ndipuso mukumusankha kuti wawoneriyengi ntchitu za manja nginu. 8 Vinthu vosi mukuvithereske kusi kwa maphazi ngaki.”+ Mwakuthereske vinthu vosi kwaku iyu,+ palivi chinthu chechosi cho Chiuta wakuleka kuchithereske kwaku iyu.+ Kweni pasonu panu, titiviwona cha vinthu vosi vo wakuvithereske kwaku iyu.+ 9 Kweni tiwona Yesu yo wangusisika kamanavi kuluska angelu,+ sonu wapaskika unkhankhu ndi ulemu chifukwa chakusuzgika mpaka nyifwa,+ kuti mwa wezi ukulu waku Chiuta walaŵi nyifwa chifukwa cha munthu weyosi.+

10 Pakuti penga pakwenere kuti Chiuta, yo vinthu vosi viliku chifukwa chaku iyu ndipuso kuporote mwaku iyu, wachitiski kuti Mulongozgi Mura wa utaski wawu+ waŵi wakufikapu kuporote mu masuzgu,+ kuti watole ŵana anandi ku unkhankhu.+ 11 Pakuti yo watowesa ndipuso wo atoweseka,+ wosi atuliya ku yumoza,+ ndichu chifukwa chaki wachita soni cha kuŵadana kuti abali ŵaki,+ 12 nge mo wakambiya kuti: “Ndipharazgengi zina linu kwa abali ŵangu; pakati pa mpingu, ndikuthamikeningi ndi sumu.”+ 13 Wakamba so kuti: “Ndithembengi iyu.”+ Ndipuso kuti: “Awonani! Ini ndi ŵana anamana wo Yehova* wakundipaska.”+

14 Mwaviyo, pakuti “ŵana anamana” mbandopa ndi liŵavu, iyu nayu wanguŵa wandopa ndi liŵavu,+ kuti kuporote mu nyifwa yaki wanangi Dyaboli,+ yo we ndi nthowa yakuchitiskiya nyifwa,+ 15 ndipuso kuti wafwatuwi wosi wo ŵenga mu ukapolu wa kopa nyifwa, kwa umoyu wawu wosi.+ 16 Pakuti iyu watovya angelu cha, kweni watovya mphapu* yaku Abrahamu.+ 17 Mwaviyo, wakhumbikanga kuŵa nge “abali” ŵaki muvigaŵa vosi+ kuti waŵi wasembi mura walisungu ndipuso wakugomezgeka pa vinthu vakukwaskana ndi Chiuta, ndi chilatu chakuti wapereki sembi yakupepese*+ chifukwa cha maubudi nga ŵanthu.+ 18 Pakuti iyu mweneku wangusuzgika wachiyeseka,+ wangatondeka cha kuwovya ŵanthu wo ayeseka.+

3 Mwaviyo, abali akupaturika, yimwi mwe mu gulu lakudanikiya kuchanya,+ ŵanaŵaniyani vaku Yesu yo ngwakutumika kweniso wasembi mura mweniyo titimuzomera.*+ 2 Iyu wenga wakugomezgeka kwaku Chiuta yo wangumusankha,+ nge mo Mozesi nayu wenge wakugomezgeka munyumba yosi yaku Chiuta.+ 3 Pakuti iyu* ndiyu ngwakwenere unkhankhu ukulu+ kuluska Mozesi, chifukwa yo wazenga nyumba we ndi ulemu ukulu kuluska nyumba yo. 4 Mbuneneska kuti nyumba yeyosi ye ndi yo wakuyizenga, kweni Chiuta ndiyu wakuzenga vinthu vosi. 5 Sonu Mozesi wenga wakugomezgeka nge mteŵeti munyumba yosi yaku Chiuta. Uteŵeti waki wenga ukaboni wa vinthu vakuti vizikambiki kunthazi. 6 Kweni Khristu wenga wakugomezgeka nge mwana+ wakuwonere nyumba yaku Chiuta. Isi te nyumba yaku Chiuta+ asani tikolesa nadi mpaka pakumaliya wanangwa widu wakulongoro ndipuso chilindizga cho timalika nachu.

7 Mwaviyo, mzimu wakupaturika ukamba kuti,+ “Msanawale asani mwavwa mazu ngaki, 8 munganonopesanga mitima yinu cha, nge mo venge pa nyengu yo apapi ŵinu akali angundifyisiya mtima, nge mo venge mu zuŵa lakundiyesa muchipululu,+ 9 mwenimo apapi ŵinu akali angundiyesa, chinanga kuti anguwona ntchitu zangu kwa vyaka 40.+ 10 Ndichu chifukwa chaki ndinguseruka ndi mugonezi uwu, ndipu ndingukamba kuti: ‘Nyengu zosi yiwu alanda mumitima yawu, ndipu atiziziŵa cha nthowa zangu.’ 11 Mwaviyo, ndingukwiya ndipu ndingulapizga kuti: ‘Yiwu azamusere cha mu chipumulu changu.’”+

12 Abali, phweriyani kope kuti munthu munyaki pakati pinu wangayamba kuŵa ndi mtima uheni wambula chivwanu mwa kutuwaku kwaku Chiuta wamoyu.+ 13 Kweni lutirizgani kuchiskana zuŵa lelosi, lo lidanika kuti “Msanawale,”+ kuti paŵevi wakunonopa mtima chifukwa cha nthazi yachinyengu ya ubudi. 14 Pakuti tituŵa akusangana ndi Khristu pijapija asani chigomezgu cho tenga nachu pakwamba, titichikolesa mpaka pakumaliya.+ 15 Nge mo Malemba ngakambiya kuti, “Msanawale asani mwavwa mazu ngaki, munganonopesanga mitima yinu cha, nge mo venge pa nyengu yo apapi ŵinu akali angundifyisiya mtima.”+

16 Kumbi mbayani wo anguvwa kweni angumufyisa mtima? Asi ndi wosi wo angutuwa mu Ijipiti mwakulongozgeka ndi Mozesi?+ 17 Kumbi mbayani wo Chiuta wanguseruka nawu kwa vyaka 40?+ Asi mbeniwo angubuda, wo angufwiya muchipululu?+ 18 Kweniso kumbi mbayani wo wanguŵalapizgiya kuti azamusere cha mu chipumulu chaki? Asi mbeniwo anguchita vinthu mwambula kuvwiya? 19 Mwaviyo, tiwona kuti angutondeka kuseremu chifukwa chakuti ŵengavi chivwanu.+

4 Mwaviyo, pakuti layizgu lakusere mu chipumulu chaki lecheŵaka, tiyeni tiphwere* kope kuti munyaki pakati pinu wangaŵa wambula kwenere kuseremu.+ 2 Pakuti uthenga wamampha ukupharazgika so kwaku isi,+ nge mo venge kwaku yiwu; kweni yiwu anguyanduwa cha ndi mazu ngo anguvwa, chifukwa chakuti angutondeka kuŵa ndi chivwanu cha nge cha ŵanthu wo anguvwiya. 3 Pakuti isi talongo chivwanu tisere mu chipumulu chenichi, nge mo wakukambiya kuti: “Mwaviyo, ndingukwiya ndipu ndingulapizga kuti, ‘Yiwu azamusere cha mu chipumulu changu,’”+ chinanga kuti ntchitu zaki zikumala kwambiya po charu chikujalikiskikiya.+ 4 Pakuti pamalu panyaki wakukambapu vakukwaskana ndi zuŵa la 7 kuti: “Ndipu pa zuŵa la 7, Chiuta wangupumuwa ku ntchitu zaki zosi.”+ 5 Sonu yapa wakamba so kuti: “Yiwu azamusere cha mu chipumulu changu.”+

6 Sonu pakuti anyaki angaseremu mbwenu, ndipu ŵeniwo angudankha kupharazgikiya uthenga wamampha angutondeka kuseremu chifukwa cha kuleka kuvwiya,+ 7 pati pajumpha nyengu, wangusankha so zuŵa mwakukambiya limu mu salimo laku Davidi kuti, “Msanawale”; nge mo vakambikiyapu kali kuti, “Msanawale asani mwavwa mazu ngaki, munganonopesanga mitima yinu cha.”+ 8 Pakuti asani Yoswa+ wanguŵalongozge mumalu nga chipumulu, Chiuta watingi wakambengi so cha pavuli paki va zuŵa linyaki. 9 Mwaviyo sabata lakupumuliya lecheŵaka ku ŵanthu aku Chiuta.+ 10 Pakuti munthu yo wasere mu chipumulu chaku Chiuta, nayu wapumuwa ku ntchitu zaki nge mo Chiuta wakupumuliya ku ntchitu zaki.+

11 Mwaviyo, tiyeni tiyesesi kuti tisere mu chipumulu chenichi, kuti paŵevi munthu wakutole jalidu la kuleka kuvwiya.+ 12 Pakuti mazu ngaku Chiuta ngamoyu ndipuso nganthazi,+ ngakuthwa kuluska lipanga lelosi lawuyi kosikosi,+ ndipu ngahoma mpaka kupatuwa umoyu ndi mzimu,* kweniso kupatuwa mafundu nga viwanga ku mafuta nga muviwanga, ndipuso ngaziŵa maŵanaŵanu ndi makhumbiru nga mtima. 13 Ndipu palivi chakulengeka cho ntchakubisika pa masu paki,+ kweni vinthu vosi ve nkhuli ndipuso ve pakweru pa masu paku yo tazakumumuka.+

14 Mwaviyo, pakuti te ndi wasembi mura ukongwa yo wakuluta kuchanya, Yesu Mwana waku Chiuta,+ tiyeni tilutirizgi kupharazga pakweru vakukwaskana ndi iyu.+ 15 Pakuti wasembi mura yo te nayu wangaleka cha kutivwiya lisungu pa vinthu vo tinangisa,+ chifukwa iyu wanguyeseka mu vinthu vosi nge isi, kweni wangubuda cha.+ 16 Mwaviyo tiyeni tifiki kumpandu waufumu wa wezi ukulu ndi wanangwa wakulongoro,+ kuti tilonde lisungu ndi kusaniya wezi ukulu kuti vitiwovyi pa nyengu yakwenere.

5 Pakuti wasembi mura weyosi yo watoleka pakati pa ŵanthu, wasankhika kuti wateŵetiyengi ŵanthu pa vinthu vakukwaskana ndi kusopa Chiuta,+ kuti waperekengi mphasu ndi sembi za maubudi.+ 2 Iyu wachita vinthu mwalisungu* ndi ŵanthu ambula kuziŵa vinthu kweniso akubuda, pakuti iyu nayu wanangisa, 3 ndipu pa chifukwa chenichi, watenere kujipereke sembi ya maubudi ngaki, nge mo wapereke sembi ya maubudi nga ŵanthu anyaki.+

4 Munthu wachita kujipaska yija cha ulemu wenuwu, kweni watiwulonde pijapija asani wadanika ndi Chiuta nge mo venge ndi Aroni.+ 5 Mwakuyanana ŵaka, Khristu wangujikankhuska yija cha+ mwakuja wasembi mura, kweni wangukankhuskika ndi Mweniyo wangumukambiya kuti: “Yiwi ndiwi mwana wangu; msanawale ndaja wusu.”+ 6 Nge mo wakambiya so pamalu panyaki kuti, “Ndiwi wasembi kwamuyaya nge mo venge ndi Melekizedeki.”+

7 Pa nyengu ya umoyu waki wapacharu chapasi,* Khristu wangupereka mapempheru ngakuŵeyere ndipuso mapemphu, mwakuliya ukongwa kweniso ndi masozi,+ kwaku Yo wangamutaska ku nyifwa ndipu wangumukika chifukwa chakuti wawopanga Chiuta. 8 Chinanga kuti wenga mwana waki, wangusambira kuvwiya chifukwa cha masuzgu ngo wangukumana nangu.+ 9 Ndipu waŵa wakufikapu,+ wangupaskika udindu wakupereka utaski wamuyaya ku ŵanthu wosi wo atimuvwiya,+ 10 chifukwa chakuti wakusankhika ndi Chiuta kuŵa wasembi mura nge mo vinguŵiya ndi Melekizedeki.+

11 Te ndi vinandi vo tingakamba vakukwaskana ndi iyu, kweni mphakusuzga kuvikonkhoska chifukwa muvwisa liŵi cha vinthu. 12 Chinanga kuti kufika pa nyengu iyi mphanyi mwe asambizi, kweni namwi mukhumbika munthu munyaki kuti wakusambizeni kutuliya pakwamba fundu zipusu+ za mu mazu ngakupaturika ngaku Chiuta, ndipu mwayamba so kukhumba mkaka mumalu mwa chakurya chakukhoma. 13 Pakuti munthu weyosi yo walutirizga kumwa mkaka watingaziŵa cha mazu nga urunji, chifukwa ndi litema.+ 14 Kweni chakurya chakukhoma ntcha ŵanthu akukhwima, wo asambira kupambanisa pakati pa chamampha ndi chiheni chifukwa agwiriskiya ntchitu lusu lawu la kuvwisa vinthu.

6 Mwaviyo, pakuti sonu tamaliza kusambira chisambizu chakwamba+ chakukwaskana ndi Khristu, tiyeni tiyesesi kuti tifiki pakukhwima.+ Tingayambanga kuzenga so fawundeshoni cha, kung’anamuwa kulapa ntchitu zakufwa kweniso kuvwana mwaku Chiuta, 2 chisambizu cha maubatizu ndipuso kuŵika manja,+ kuyuka kwa akufwa+ ndipuso cheruzgu chamuyaya. 3 Ndipu asani Chiuta wazomereza, tifikengi pakukhwima.

4 Ŵanthu wo nyengu yinyaki angulonde ukweru,+ ŵeniwo akulaŵapu mphasu yawezi yakuchanya, wo so akulondiyaku mzimu wakupaturika 5 ndipuso wo akulaŵapu mazu ngamampha ngaku Chiuta kweniso nthazi za nyengu* yo yituza, 6 kweni ŵawa,+ mphakusuzga kuŵayuska so kuti alapi, chifukwa chakuti akhoma so Mwana waku Chiuta pachimiti ndipuso atimulengesa pakweru.+ 7 Pakuti dongu litumbikika ndi Chiuta asani lilonde vuwa yo yituwa kaŵikaŵi, ndipu lituzga vakume vo vitovya wo atililima. 8 Kweni asani lituzga minga ndi vimadondu vaminga, atilijowo, lija kamanavi kutembeka ndipu pakumaliya paki liwotcheka.

9 Chinanga kuti tilongoro viyo, kweni isi tisimikiza kuti vinthu ve umampha kwaku yimwi akwanjiwa, mwe ndi vinthu vo vingakuwovyani kuti muzitaskiki. 10 Pakuti Chiuta ngwambula urunji cha kuti wangaluwa ntchitu yinu ndi chanju cho mungulongo pa zina laki,+ pakuti munguteŵete akupaturika ndipu mweche kuŵateŵete. 11 Kweni tikhumba kuti weyosi waku yimwi walutirizgi kulongo phamphu lo wenga nalu pakwamba, kuti muŵi ndi chigomezgu chosi pa vinthu vo mulindizga+ mpaka pakumaliya,+ 12 ndi chilatu chakuti muleki kuŵa alesi,+ kweni muyezgengi wo kuporote mu chivwanu ndi kuzikira, alonde vo Chiuta wakulayizga.

13 Pakuti Chiuta wachilayizga Abrahamu wangulapizgiya paku iyu mweneku, chifukwa pengavi munthu munyaki weyosi wakumuluska wakuti wangalapizgiyapu.+ 14 Iyu wangukamba kuti: “Ndazakukutumbika nadi ndipuso ndazakukuyandanisa.”+ 15 Sonu Abrahamu wati wazikira, wangulonde layizgu lenili. 16 Pakuti ŵanthu alapizga mwakugwiriskiya ntchitu zina la munthu wakuluska yiwu, ndipu vo alapizga vichitiska kuti mphindanu yimali, chifukwa chakuti visimikiziya kuti vo akamba vauneneska.+ 17 Mwakuyanana ŵaka, Chiuta pakukhumba kuŵalongo umampha akuhara layizgu+ kuti iyu wasintha cha khumbu laki,* wangusimikiziya* mwakuchita kulapizga, 18 kuti kuporote mu vinthu viŵi vo vingasinthika cha, vo Chiuta wangapusika cha,+ isi tathaŵiya kumalu ngakubisamaku tichiskiki ukongwa kuti tikolesi chilindizga cho chaŵikika panthazi pidu. 19 Te ndi chilindizga chenichi+ nge ndondowa ya umoyu widu. Ntchakusimikizika kweniso ntchakukho, ndipu chititisereza mukati kujumpha ketani,+ 20 mo Yesu yo we panthazi pidu wakusere mumalu mwaku isi.+ Iyu waja wasembi mura kwamuyaya nge mo vinguŵiya ndi Melekizedeki.+

7 Pakuti Melekizedeki mwenuyu, fumu ya ku Salemu, wasembi waku Chiuta Wapachanya Limu, wangukumana ndi Abrahamu yo watuwanga kuchibaya mafumu ndipu wangumutumbika.+ 2 Abrahamu wangumupaska* chatchumi cha chinthu chechosi. Chakwamba, zina laki lifwatulikiya kuti “Fumu ya Urunji,” ndipuso iyu ndi fumu ya ku Salemu, kung’anamuwa kuti, “Fumu ya Chimangu.” 3 Iyu wengavi awisi, wengavi anyina, wengavi mkoka, wengavi chiyambi cha mazuŵa pamwenga umaliru wa umoyu, kweni pakuti wangupangika nge Mwana waku Chiuta, walutirizga kuŵa wasembi mpaka muyaya.+

4 Wonani kuti munthu uyu wenga mura ukongwa, mweniyo Abrahamu, mutu wa banja wangumupaska chatchumi cha vinthu vosi vamampha ukongwa vo wanguphanga ku nkhondu.*+ 5 Kukamba uneneska, mwakukoliyana ndi dangu, ŵana aku Levi+ wo alonde udindu wawu nge asembi ŵe ndi dangu lakuti alondiyengi vatchumi kutuliya ku ŵanthu,+ kung’anamuwa kutuliya kwa abali ŵawu, chinanga kuti yiwu ndi mphapu yaku* Abrahamu. 6 Kweni munthu uyu yo wangutuliya mu fuku laku Levi cha, wanguto vatchumi kutuliya kwaku Abrahamu, ndipu wangutumbika yo wangulonde malayizgu.+ 7 Sonu palivi yo wangasuska kuti mumana ndiyu watumbikika ndi munthu mura. 8 Alevi alonde vatchumi ndipu yiwu mbanthu wo atufwa, kweni munthu munyaki yo walonde vatchumi, Malemba ngatimuchitiya ukaboni kuti ngwamoyu.+ 9 Ndipu tingakamba kuti chinanga ndi Levi yo walonde vatchumi, nayu wapereka vatchumi kuporote mwaku Abrahamu, 10 pakuti iyu wenga wechendabaliki ndi* mpapi waki wakali pa nyengu yo Melekizedeki wangukumana ndi Abrahamu.+

11 Asani munthu waŵanga wakufikapu chifukwa cha udindu wakuŵa wasembi, wo Alevi ŵenga nawu+ (pakuti wenga chigaŵa cha Dangu* lo linguperekeka ku ŵanthu), kumbi patingi pakhumbikengi so kuti paŵi wasembi munyaki yo wakambika kuti waŵengepu nge mo vinguŵiya ndi Aroni cha, kweni nge mo vinguŵiya ndi Melekizedeki?+ 12 Pakuti udindu wakuŵa wasembi usinthika, ndikuti Dangu* nalu litenere kusinthika.+ 13 Chifukwa munthu yo wakambikiya vinthu venivi watuliya mu fuku linyaki, ndipu palivi munthu wakutuliya mu fuku lenili yo wakuteŵetiyapu paguŵa la sembi.+ 14 Vakuwoneke limu kuti Ambuyafwi akutuliya mu fuku laku Yuda,+ kweni Mozesi wakukambapu kanthu cha vakukwaskana ndi asembi akutuliya mu fuku lenili.

15 Ndipu venivi vawoneka umampha ukongwa kwaku isi pakuti wasembi+ munyaki wa nge Melekizedeki wasankhika.+ 16 Iyu wateŵete nge wasembi chifukwa cha fuku lo wakutuliyamu cha mwakukoliyana ndi Dangu,* kweni chifukwa cha nthazi yo yitimupaska umoyu wo unganangika cha.+ 17 Pakuti lemba linyaki litimuchitiya ukaboni, kuti: “Ndiwi wasembi kwamuyaya nge mo venge ndi Melekizedeki.”+

18 Mwaviyo, dangu lakali liŵikika pamphepeti chifukwa chakuti lilivi nthazi kweniso ndakovya cha.+ 19 Pakuti Dangu* likuchitiskapu chinthu chechosi cha kuŵa chakufikapu,+ kweni kwamba kwa chilindizga chamampha ndiku,+ ndipu chifukwa cha chilindizga chenichi tindere kufupi ndi Chiuta.+ 20 Ndipuso venivi vinguchitika cha kwambula kulapizga 21 (pakuti pe ŵanthu anyaki wo aŵa asembi kwambula kuti munyaki waŵalapizgiya, kweni uyu waŵa wasembi mwakuchita kumulapizgiya. Ndipu Yo wakulapizga wangukamba kuti: “Yehova* walapizga ndipu wasinthengi cha maŵanaŵanu ngaki. Iyu wakamba kuti: ‘Ndiwi wasembi kwamuyaya’”),+ 22 mwaviyo, Yesu waŵa chisimikizu* cha phanganu lamampha.+ 23 Kweniso anandi wo aŵanga pa udindu nge asembi aserenga mumalu mwa ŵanthu anyaki+ chifukwa chakuti nyifwa yaŵatondekesanga kulutirizga kuŵa asembi. 24 Kweni pakuti iyu walutirizgengi kuŵa ndi umoyu mpaka muyaya,+ palivi munthu yo wangasere mumalu mwaki nge wasembi. 25 Sonu iyu wangafiska so kutaskiya limu ŵanthu wosi wo atuza kwaku Chiuta kuporote mwaku iyu chifukwa ngwamoyu nyengu zosi kuti waŵeyere mumalu mwawu.+

26 Pakuti mphakwenere kuti isi tiŵi ndi wasembi mura waviyo, yo ngwakugomezgeka, wambula kafukwa, wambula kufipiskika,+ wakupambana ndi ŵanthu akubuda, ndipuso yo wakukwezeka kuchanya.+ 27 Mwakupambana ndi asembi ŵara wo, iyu wakhumbika cha kupereka sembi zuŵa lelosi,+ chakwamba ya maubudi ngaki ndipu pavuli paki ya maubudi nga ŵanthu wosi,+ chifukwa wakuchita venivi kamoza pe mbwenu mpaka muyaya pa nyengu yo wangujipereka mweneku.+ 28 Pakuti Dangu* lisankha ŵanthu akunanga kuti aŵi asembi ŵara,+ kweni mazu ngo ngangulapizgika+ pavuli pa Dangu,* ngasankha Mwana, yo waŵa wakufikapu+ mpaka muyaya.

8 Sonu fundu yikulu yo tikamba njakuti: Te ndi wasembi mura nge mwenuyu+ ndipu waja kujanja lamaryi la mpandu waufumu wa Wakutumbikika Ukongwa kuchanya.+ 2 Iyu ndi mteŵeti wa malu ngakupaturika+ ndipuso wa hema launeneska lo likujinthika ndi Yehova,* munthu cha. 3 Pakuti wasembi mura weyosi wasankhika kuti waperekengi mphasu kweniso sembi; mwaviyo penga pakwenere kuti uyu nayu wapereki chinthu chinyaki.+ 4 Asani wenga pacharu chapasi watingi waŵengi wasembi cha,+ chifukwa alipu kali ŵanthu wo apereka mphasu mwakukoliyana ndi Dangu.* 5 Ŵanthu yaŵa achita uteŵeti wakupaturika mu chakuwoniyapu chayichu kweniso mu chithuthuzi+ cha vinthu vakuchanya,+ nge mo Mozesi wanguchitiya pa nyengu yo wenga pafupi kujintha hema. Iyu wangupaskika dangu ndi Chiuta lakuti: Pakuti Iyu wakamba kuti: “Uwonesesi kuti wapanga vinthu vosi mwakulondo pulanu yo ndingukulongo muphiri.”+ 6 Kweni sonu Yesu wapaskika uteŵeti wamampha ukongwa chifukwa ndi mwendapakati+ so wa phanganu lamampha,+ lo likujalikiskika mwadangu chifukwa cha malayizgu ngamampha.+

7 Asani phanganu lakwamba lengavi kafukwa, patingi pakhumbikengi so phanganu lachiŵi cha.+ 8 Pakuti ŵanthu watiŵasaniya ndi kafukwa wachikamba kuti: “Yehova* wakamba kuti, ‘Awonani! Mazuŵa ngatuza penipo ndazamuchita phanganu lifya ndi nyumba yaku Isirayeli kweniso nyumba yaku Yuda. 9 Kweni lazamuyanana cha ndi phanganu lo ndinguchita ndi apapi ŵawu akali pa zuŵa lo ndinguko janja lawu kuti ndiŵatuzgi mucharu cha Ijipiti,+ chifukwa angulutirizga cha kusunga phanganu langu, mwaviyo ndinguleka kuŵaphwere,’ Yehova* ndiyu wakamba.

10 “Yehova* wakamba kuti: ‘Pakuti ili ndi phanganu lo ndazamuchita ndi nyumba yaku Isirayeli pavuli pa mazuŵa ngo. Ndazamuŵika marangu ngangu mumaŵanaŵanu mwawu ndipuso ndazakungalemba mumitima yawu.+ Ndipu ini ndazamukuŵa Chiuta wawu, yiwu azamukuŵa ŵanthu ŵangu.+

11 “‘Ndipu palivi yo wazamusambiza so munyaki wa mucharu chaki kweniso mubali waki kuti: “Ziŵa Yehova!”* Pakuti kwambiya mumana mpaka mura ukongwa pakati pawu, wosi azakundiziŵa. 12 Pakuti ndazakuŵachitiya lisungu pa ntchitu zawu zambula urunji ndipu ndazamukumbuka so cha maubudi ngawu.’”+

13 Wachikamba kuti “phanganu lifya,” wachitiska kuti lakali limali ntchitu.+ Sonu pakuti lamala ntchitu kweniso likota, ndikuti le pafupi kumala.+

9 Sonu phanganu lakwamba laŵanga ndi marangu ngakuchitiya uteŵeti wakupaturika, ndipuso laŵanga ndi malu ngaki ngakupaturika+ pacharu chapasi. 2 Pakuti chipinda chakwamba muchihema chinguzengeka ndipu mwenga chakuŵikapu nyali,+ thebulu ndipuso viŵandi vakulongo.*+ Chipinda chenichi chadanikanga kuti Malu Ngakupaturika.+ 3 Kweni kuseri kwa ketani yachiŵi+ kwenga chipinda cha chihema cho chadanikanga kuti Malu Ngakupaturika Ukongwa.+ 4 Mwenumu mwenga chakuperekiyapu sembi za vakununkhira chagolidi+ ndipuso bokosi la phanganu+ lo angulipaka golidi losi.+ Mubokosi lenili mwenga msuku wagolidi wo mwenga mana,+ nthonga yaku Aroni yo yingusunda+ ndipuso mya+ ya phanganu; 5 ndipu pachanya paki penga akerubi aunkhankhu wo abenekeriyanga chibenekeleru chakupepesiyapu maubudi.*+ Kweni iyi ndi nyengu yakukonkhoske vinthu venivi cha.

6 Vinthu venivi vati vanozgeka mu nthowa yeniyi, asembi aserenga muchipinda chakwamba cha chihema kaŵikaŵi kuti akachiti uteŵeti wakupaturika;+ 7 kweni wasembi mura waserenga yija muchipinda chachiŵi, kamoza pa chaka.+ Ndipu waserengamu cha kwambula ndopa+ zo wajiperekiyanga iyu mweneku,+ kweniso zo waperekiyanga maubudi ngo ŵanthu+ achita kwambula kuziŵa. 8 Mwaviyo, mzimu wakupaturika ulongore limu kuti nthowa ya kumalu ngakupaturika yenga yechendavumbuliki pa nyengu yo chihema chakwamba chenga checheŵaka.+ 9 Chihema chenichi ntchakuyeruzgiyapu cha mu nyengu yinu+ ndipu mwakukoliyana ndi ndondomeku yeniyi, vosi viŵi mphasu ndi sembi viperekeka.+ Kweni venivi vingafiska cha kuchitiska njuŵi ya munthu yo wachita uteŵeti wakupaturika kuŵa yakufikapu.+ 10 Vikwaskana ŵaka ndi vakurya, vakumwa ndipuso mitundu yakupambanapambana ya kusamba mwakukoliyana ndi mwambu.*+ Venga vinthu vakukhumbika va mu dangu vakukwaskana ndi liŵavu+ ndipu ŵanthu akhumbikanga kuchita venivi mpaka pa nyengu yakuŵikika yakunyoloske vinthu.

11 Kweni Khristu wati waza nge wasembi mura wa vinthu vamampha vo vachitika kali, wanguporota muchihema chikulu kweniso chamampha ukongwa, chakupangika ndi manja nga ŵanthu cha, kung’anamuwa kuti cha mu chilengedu ichi cha. 12 Iyu wangusere mumalu ngakupaturika ndi ndopa za mbuzi cha pamwenga za matholi* nganthulumi, kweni ndi ndopa zaki.+ Wanguseremu kamoza pe mbwenu mpaka muyaya, ndipu wakutisaniriya utaski wamuyaya.*+ 13 Pakuti asani ndopa za mbuzi ndi za ng’ombi zinthulumi+ ndipuso vyotu va ng’ombi yinthukazi yambula kubalapu* vo viwazika pa ŵanthu wo afipiskika vitowesa liŵavu,+ 14 kwe wuli mo ndopa zaku Khristu,+ yo kuporote mu mzimu wamuyaya wangujipereka mweneku wambula kalema kwaku Chiuta, zingatowese njuŵi zidu ku ntchitu zakufwa+ kuti tichiti uteŵeti wakupaturika kwaku Chiuta wa moyu?+

15 Ndichu chifukwa chaki iyu ndi mwendapakati wa phanganu lifya+ kuti wo adanika alonde layizgu la chihara chamuyaya,+ chifukwa nyifwa yachitika kuti yiwu afwatuliki ndi sembi yo yikuŵawombo+ ku maubudi ngo ŵenga nangu pasi pa phanganu lakali. 16 Pakuti po pe phanganu patenere so kuchitika nyifwa ya munthu yo wachita phanganu lo, 17 pakuti phanganu ligwira ntchitu pa nyifwa, chifukwa ligwira ntchitu cha asani munthu yo wachita phanganu ngwamoyu. 18 Ndimu so viliri kuti phanganu lakali lagwiranga ntchitu cha* kwambula ndopa. 19 Pakuti Mozesi wachikambiya ŵanthu wosi dangu lelosi la mu Dangu* lo wangupaskika, watonga ndopa za matholi,* za mbuzi limoza ndi maji, weya wa mbereri uyera ndipuso hisopi* ndi kuwaza pabuku* kweniso pa ŵanthu wosi. 20 Iyu wakambanga kuti: “Izi ndi ndopa za phanganu lo Chiuta wakukulamulani kuti musungengi.”+ 21 Ndipu ndopa zo waziwazanga so pachihema kweniso paviyaŵi vosi vakuchitiya uteŵeti wakupaturika.+ 22 Mwakukoliyana ndi Dangu* pafufupi vinthu vosi vitoweseka ndi ndopa,+ ndipu kwambula kudira ndopa Chiuta wangagowoka cha maubudi nga ŵanthu.+

23 Mwaviyo, penga pakwenere kuti vakuwoniyapu+ chayivu va vinthu vakuchanya vitoweseki mwakugwiriskiya ntchitu nthowa zenizi,+ kweni vinthu vakuchanya vikhumbika sembi zamampha ukongwa. 24 Pakuti Khristu wakusere mumalu ngakupaturika ngakupangika ndi manja cha,+ ngo ntchakuwoniyapu ŵaka cha malu chayingu.+ Kweni iyu wakusere kuchanya chayiku+ ndipu sonu wawoneke pa masu paku* Chiuta mumalu mwaku isi.+ 25 Iyu wakujipereka kananandi cha nge mo wasembi mura waseleriyanga mumalu ngakupaturika chaka ndi chaka+ ndi ndopa zo zenga zaki cha. 26 Vikaŵengi viyo, watingi wasuzgikengi mwakuwerezawereza kutuliya po charu chikujalikiskikiya. Kweni sonu iyu mweneku wawoneke kamoza pe mbwenu mpaka muyaya pakumaliya pa mugonezi* kuti watuzgepu ubudi kuporote mu sembi yaki.+ 27 Nge mo viliri kuti ŵanthu atufwa kamoza pe mbwenu mpaka muyaya, kweni pavuli paki alonde cheruzgu, 28 ndimu so viliri kuti Khristu wakujipereka kamoza pe mbwenu mpaka muyaya, kuti wapingi maubudi nga ŵanthu anandi;+ ndipu nyengu yachiŵi yo wazamuwoneke wazamulimbana ndi ubudi cha, ndipu ŵanthu wo atimupenja ndi mtima wosi kuti ataskiki ndiwu azakumuwona.+

10 Pakuti Dangu* le ndi vinthu chayivu cha,+ kweni le ndi chithuthuzi ŵaka cha vinthu vamampha vo vituza,+ lingachitiska cha* kuti ŵanthu wo asopa Chiuta aŵi akufikapu mwakupereka sembi zimozamoza pe, zo zilutirizga kuperekeka chaka ndi chaka.+ 2 Asani venga viyo, asi sembi zatingi ziperekekengi so cha? Chifukwa wo achita uteŵeti wakupaturika, asani atoweseka ŵaka atingi angaziŵengi so cha maubudi. 3 Mwakupambana ndi venivi, sembi izi zikumbusa maubudi chaka ndi chaka,+ 4 chifukwa ndopa za ng’ombi zinthulumi kweniso za mbuzi zingatuzgapu cha maubudi.

5 Sonu wati waza pacharu chapasi wangukamba kuti: “‘Se mbi kweniso chakupereka munguvikhumba cha, kweni mungundinozge liŵavu. 6 Mungukondwa cha ndi sembi zakupiriza zamphumphu kweniso sembi za ubudi.’+ 7 Pavuli paki ndingukamba kuti: ‘Awonani! Ndaza (mumpukutu* mukulembeka vakukwaskana ndi ini) kuzichita khumbu linu, yimwi Chiuta.’”+ 8 Wati wakamba dankha kuti: “Mungukhumba cha ndipuso mungukondwa cha ndi sembi, vakupereka, sembi zakupiriza zamphumphu kweniso sembi za ubudi,” kung’anamuwa sembi zo ziperekeka mwakukoliyana ndi Dangu,* 9 wangukamba so kuti: “Awonani! Ndaza kuzichita khumbu linu.”+ Watuzgapu chakwamba kuti wajalikiski chachiŵi. 10 Chifukwa cha “khumbu” lenili,+ tatoweseka kuziya mwaku Yesu Khristu yo wakupereka liŵavu laki kamoza pe mbwenu mpaka muyaya.+

11 Ndipuso wasembi weyosi watuma pamalu ngaki zuŵa ndi zuŵa kuti wachiti uteŵeti wakupaturika,+ kweniso kaŵikaŵi wapereka sembi+ zimozamoza pe zo zingatuzgiyapu limu cha maubudi.+ 12 Kweni munthu uyu wakupereka sembi yimoza pe mpaka muyaya chifukwa cha maubudi ndipu wakuja kujanja lamaryi laku Chiuta.+ 13 Kutuliya pa nyengu yeniyo, walindizga mpaka po arwani ŵaki aŵikikiya kusi kwa maphazi ngaki.+ 14 Pakuti mwakupereka sembi yimoza, wachitiska kuti ŵanthu wo atoweseka aje akufikapu+ mpaka muyaya. 15 Ndipuso mzimu wakupaturika utitipaska ukaboni chifukwa wati wakamba kuti: 16 “Yehova* wakamba kuti, ‘Ili ndi phanganu lo ndazamuchita nawu pavuli pa mazuŵa ngo. Ndazamuŵika marangu ngangu mumitima yawu ndipuso ndazakungalemba mumaŵanaŵanu mwawu,’”+ 17 pavuli paki ungukamba kuti: “Ndazamukumbuka so cha maubudi ngawu kweniso ntchitu zawu za kuleka kuvwiya marangu.”+ 18 Sonu pakuti Chiuta wagowoka venivi, palivi chifukwa chakupereke sembi ya ubudi.

19 Mwaviyo abali, pakuti te ndi chiganga kwenda mu nthowa yakuselere kumalu ngakupaturika+ chifukwa cha ndopa zaku Yesu, 20 yeniyo wakutijuliya nge nthowa yifya yakulongozge ku umoyu kuporota paketani,+ yo ndi liŵavu laki, 21 ndipuso pakuti te ndi wasembi wapachanya ukongwa wakuwonere nyumba yaku Chiuta,+ 22 tiyeni tifiki kwaku iyu ndi mtima wauneneska kweniso chivwanu chosi, chifukwa mitima yidu yawazika* ndipu yatoweseka ku njuŵi yiheni+ kweniso maliŵavu ngidu ngasambisika ndi maji ngakutowa.+ 23 Tiyeni tikolesi mwaŵi wakupharazga pakweru chilindizga chidu, ndipu tingasukunyikanga cha,+ pakuti yo wakulayizga ngwakugomezgeka. 24 Ndipu tiyeni tiŵanaŵaniyanengi kuti tichiskiyani ku chanju ndi ku ntchitu zamampha,+ 25 ndipu tingalekanga cha kuwungana pamoza,+ nge nkhalusu ka ŵanthu anyaki, kweni tichiskanengi,+ ukongwa po muwona kuti zuŵa lo le pafupi.+

26 Pakuti asani tichitiya dala maubudi pavuli pakuti tawuziŵa umampha uneneska,+ palivi so sembi ya maubudi yo yingaperekeka,+ 27 kweni chilindizga cho chilipu ntcheruzgu chakofya ndipuso ukali wakukole wo utuza kuzinanga akususka.+ 28 Munthu weyosi yo wayuyuwa Dangu* laku Mozesi wabayika kwambula kumuchitiya lisungu, asani pe ukaboni wa ŵanthu ŵaŵi pamwenga atatu.+ 29 Kumbi muŵanaŵana kuti munthu yo wakandakanda Mwana waku Chiuta ndipuso yo wayuyuwa ndopa za phanganu+ zo wakutoweseka nazu kweniso yo wakwiyisa mzimu wa wezi ukulu mwakuwunyoza, wazamulonde cheruzgu chikulu wuli?+ 30 Pakuti titimuziŵa Yo wakukamba kuti: “Kuweze nduzga nkhwangu; ndazamuweze ndini.” Ndipuso kuti: “Yehova* wazamuyeruzga ŵanthu ŵaki.”+ 31 Kulangika ndi Chiuta wamoyu nkhwakofya ukongwa.

32 Kweni lutirizgani kukumbuka mazuŵa ngakudankha ngeningo ukweru wati wakuŵaliyani,+ mungukunthiyapu vinthu vinandi limoza ndi masuzgu. 33 Nyengu zinyaki mwanyozekanga ndipuso mwasuzgikanga pakweru,* ndipu nyengu zinyaki mwasuzgikiyanga nawu limoza* ŵanthu wo akumananga ndi venivi. 34 Pakuti mungulongo lisungu wo ŵenga mujeri, kweniso munguzomereza mwalikondwa kuphangika vinthu vinu,+ pakuziŵa kuti mwe ndi katundu wamampha ukongwa kuluska mwenuyu kweniso wakujalisa.+

35 Mwaviyo, mungatayanga cha chiganga chinu* chifukwa mwazamutumbikika ukongwa.+ 36 Pakuti mukhumbika kukunthiyapu+ kuti asani mwachita khumbu laku Chiuta, muzilonde vo wakulayizga. 37 Pakuti kwaja “kanyengu kamanavi,”+ ndipu “yo watuza, wafikengi ndipu waswerengi cha.”+ 38 “Kweni murunji wangu wazamukuŵa ndi umoyu chifukwa cha chivwanu,”+ ndipu “asani wawere vuli, ndikondwa nayu cha.”+ 39 Sonu te mtundu wa ŵanthu wo awere vuli cha kuluta ku kunangika,+ kweni te mtundu wa ŵanthu wo ŵe ndi chivwanu chakusunga maumoyu ngidu.

11 Chivwanu ntchigomezgu chakusimikizika cha vinthu vo munthu walindizga,+ ukaboni wakuwoneke limu* wa vinthu chayivu vo viwoneka cha. 2 Pakuti chifukwa cha chivwanu chenichi, ŵanthu a mu nyengu yakali* ŵenga ndi ukaboni wakuti Chiuta wakondwanga nawu.

3 Chifukwa cha chivwanu, tiziŵa kuti migonezi yikuŵikika* mundondomeku yaki mwakugwiriskiya ntchitu mazu ngaku Chiuta, kuti vo viwoneka viŵeku kutuliya ku vinthu vo viwoneka cha.

4 Chifukwa cha chivwanu, Abelu wangupereka sembi yamampha ukongwa kwaku Chiuta kuluska yaku Kayini,+ ndipu kuporote mu chivwanu chenichi Chiuta wangumuchitiya ukaboni kuti wenga murunji, pakuti Chiuta wangukondwa ndi* mphasu zaki.+ Ndipu chinanga kuti wakufwa, weche kulongoro+ kuporote mu chivwanu chaki.

5 Chifukwa cha chivwanu, Enoki+ wangusamisika kuti waleki kuwona nyifwa ndipu wangusanirika so kwekosi cha chifukwa Chiuta wangumusamisa.+ Pakuti wechendasamisiki, Chiuta wangumuchitiya ukaboni kuti wangumukondwesa. 6 Ndipuso kwambula chivwanu vingachitika cha kukondwesa Chiuta, pakuti weyosi yo watuza kwaku Chiuta, watenere kugomezga kuti iyu waliku nadi ndipuso kuti wapereka mphotu ku ŵanthu wosi wo atimupenja ndi mtima wosi.+

7 Chifukwa cha chivwanu, Nowa+ wati watcheŵeskeka ndi Chiuta vakukwaskana ndi vinthu vo wenga wechendaviwoni,+ wangulongo kuti watopa Chiuta, ndipu wangukhoma chombu*+ kuti a munyumba yaki ataskikiyemu. Ndipuso kuporote mu chivwanu chenichi, wangususka charu+ ndipu wanguhara urunji wo uŵapu chifukwa cha chivwanu.

8 Chifukwa cha chivwanu, Abrahamu+ wati wadanika, wanguvwiya ndipu wanguluta kucharu cho wazilondiyanga nge chihara. Wanguluta chinanga kuti waziŵangaku cha ko walutanga.+ 9 Chifukwa cha chivwanu, wanguja nge mulendu mucharu chakulayizgika nge kuti waja mucharu chachilendu.+ Iyu wajanga mumahema+ limoza ndi Isaki kweniso Yakobe wo ŵenga akuhariya nayu limoza layizgu lo.+ 10 Pakuti walindizganga tawuni yakuŵa ndi mafawundeshoni chayingu, yeniyo Chiuta ndiyu wakuyipanga kweniso kuyizenga.+

11 Chifukwa cha chivwanu, Sara nayu wangulonde nthazi yakume nthumbu, chinanga kuti nyengu yaki ndipu yajumphapu,+ pakuti wanguwona kuti Yo wangulayizga ngwakugomezgeka.* 12 Pa chifukwa chenichi, kutuliya ku munthu yumoza yo wenga nge wakufwa,+ kukubalika ŵana+ anandi nge nyenyezi zakuchanya ndipuso ambula kuŵerengeka nge mchenga wa mumphepeti mwa nyanja.+

13 Wosi ŵenaŵa akufwa ŵe ndi chivwanu chinanga kuti angungawona cha malayizgu ngachifiskika;+ kweni angungawona nge patali+ ndipu angungalonde kweniso angupharazga pakweru kuti yiwu ŵenga alendu ndipuso ŵanthu ambula kujalisa mucharu cho. 14 Pakuti wosi wo akamba venivi, alongo kuti atijipenje ndi mtima wosi malu ngawu. 15 Ndipu asani nyengu zosi akumbukanga malu ngo angutuwaku,+ atingi asaniyengi mpata wakuti aweriyeku. 16 Kweni sonu atesesa kuti asaniyi malu ngamampha ukongwa, kung’anamuwa nga kuchanya. Mwaviyo, Chiuta wachita nawu soni cha kuti amudanengi kuti Chiuta wawu,+ pakuti wakuŵanozge tawuni.+

17 Chifukwa cha chivwanu, Abrahamu wati wayeseka,+ wanguja nge kuti wapereka kali Isaki. Munthu mwenuyu, yo wangukondwa ukongwa kulonde malayizgu, wenga wakunozgeka kupereka mwana waki wapade,+ 18 chinanga kuti Chiuta wangumukambiya kuti: “Yo yazamudanika kuti mphapu* yaku yazamutuliya mwaku Isaki.”+ 19 Kweni wanguziŵa kuti Chiuta wangamuyuska chinanga nkhu nyifwa, ndipu mwantharika wangumulonde nadi kutuliya ku nyifwa.+

20 Chifukwa cha chivwanu, Isaki nayu wangutumbika Yakobe+ ndi Esawu+ ndipu wanguŵakambiya vinthu vo vichitikengi kunthazi.

21 Chifukwa cha chivwanu, Yakobe we pafupi kufwa,+ wangutumbika mwana munthulumi weyosi waku Yosefi+ ndipuso wangusopa Chiuta wanyekeza mutu wa nthonga yaki.+

22 Chifukwa cha chivwanu, Yosefi we pafupi kufwa, wangukamba vakukwaskana ndi ulendu wa ŵana aku Isirayeli ndipu wanguŵapaska ulongozgi wakukwaskana* ndi viwanga vaki.*+

23 Chifukwa cha chivwanu, Mozesi wangubisika ndi apapi ŵaki kwa myezi yitatu kutuliya po wanguwiyaku,+ chifukwa anguwona kuti mwana yo wenga wakutowa+ ndipu angopa cha vo fumu yingulamula.+ 24 Chifukwa cha chivwanu,+ Mozesi wati wakuwa, wangukana kudanika kuti mwana wa mwana munthukazi waku Farawo,+ 25 ndipu wangusankha kuti wasuzgikiyi limoza ndi ŵanthu aku Chiuta, mumalu mwakusaniya likondwa la ubudi la kanyengu kamanavi, 26 chifukwa wawonanga kunyozeka kwaki nge Khristu, kuti ntchuma chakuzirwa kuluska chuma chaku Ijipiti. Venga viyo chifukwa walereseskanga pa mphotu yo wazilondiyanga. 27 Chifukwa cha chivwanu, wangutuwaku ku Ijipiti,+ kweni wangutuwaku chifukwa cha kopa ukali wa fumu cha,+ pakuti wangulutirizga kuŵa wakukho nge kuti wawona wambula kuwoneka Yo.+ 28 Chifukwa cha chivwanu, wanguchita mwambu wa Pasika ndipuso wanguwaza ndopa, kuti wakunanga waleki kubaya* ŵana ŵawu akwamba.+

29 Chifukwa cha chivwanu, anguyambuka pa Nyanja Yiyera nge kuti atenda pamtunda,+ kweni po Ayijipiti anguseremu kuti ayambuki, yinguŵameza.+

30 Chifukwa cha chivwanu, mpanda wa ku Yeriko unguwa ŵanthu ŵati aguba mwakuwuzunguliya mazuŵa 7.+ 31 Chifukwa cha chivwanu, Rahabi yo wenga huli, wangufwiya nawu limoza cha ŵanthu wo anguleka kuvwiya, pakuti wanguŵalonde mwachimangu akufufuza charu.*+

32 Kumbi ndingakambanji so chinyaki? Pakuti nyengu yindimaliyengi kuti ndilutirizgi kukonkhoska vaku Gidiyoni,+ Baraki,+ Samusoni,+ Yefita,+ Davidi+ kweniso Samuyeli+ ndi achimi anyaki. 33 Chifukwa cha chivwanu anguthereska maufumu,+ anguchitiska kuti paŵi urunji, angulonde malayizgu,+ angujala milomu ya nkharamu,+ 34 anguthereska nthazi ya motu,+ angupona ku wuyi wa lipanga.+ Chinanga kuti ŵenga akulopwa, angupaskika nthazi,+ anguŵa anthazi mu nkhondu+ ndipu anguthereska magulu ngankhondu ngo ngazanga.+ 35 Anthukazi angulonde akufwa ŵawu wo anguyuka ku nyifwa,+ kweni ŵanthu anyaki angutombozgeka chifukwa chakuti angukana kufwatulika mwakuwomboleka ndi chinthu chinyaki, kuti asaniyi chiyuka chamampha ukongwa. 36 Ndipu anyaki anguyeseka mwa kunyozeka ndipuso kukhwechulika, ndipu kuluska penapa, angumangika ndi simbi+ kweniso kuponyeka mujeri.+ 37 Anguponyeka mya,+ anguyeseka, angucheketeka pakati ndi sowu, angubayika ndi lipanga,+ anguyingayinga avwala vikopa va mbereri, vikopa va mbuzi,+ uku asoŵa vakukhumbika, asuzgika+ ndi kuchitikiya nkhaza,+ 38 ndipu charu chaŵayeneriyanga cha. Anguyingayinga muvipalamba, mumapiri, mumphanji+ ndipuso mumphaku za charu chapasi.

39 Ndipu wosi yaŵa, chinanga kuti Chiuta wanguŵachitiya ukaboni kuti wakondwanga nawu chifukwa cha chivwanu chawu, anguwona cha kufiskika kwa layizgu lo, 40 chifukwa Chiuta wanguwone limu chinthu chamampha+ chakuti watipaski, kuti yiwu aleki kuŵa akufikapu kwambula isi.

12 Mwaviyo, pakuti te ndi mtambu ukulu wenuwu wa akaboni wo watizunguliya, tiyeni so tizuwi chizitu chechosi kweniso ubudi wo utitiwonja mwambula kusuzga,+ ndipu tiyeni titchimbiyi mwakukunthiyapu maphara ngo ngaŵikika panthazi pidu.+ 2 Tichiti venivi tichilereseska Mulongozgi Mura ndipuso Wakufiska chivwanu chidu, Yesu.+ Chifukwa cha likondwa lo linguŵikika panthazi paki, iyu wangukunthiyapu chimiti chakutombozgekiyapu,* wangutoliyaku kanthu cha vinthu vakuchitiska soni, ndipu waja kujanja lamaryi la mpandu waufumu waku Chiuta.+ 3 Muŵanaŵaniyengi mwakuphwere munthu yo wangukunthiyapu kunyoza kwa ŵanthu akubuda+ kwenuku, ko anguyanduwa naku cha, kuti muleki kuvuka kweniso kuwere vuli.+

4 Muchilimbana ndi ubudi wenuwu, mwalimbana nawu mpaka kufika pa kubayika cha. 5 Ndipu mwaluwiya limu kuŵeyere ko kutikuchitiskani kuti mudaniki nge ŵana kuti: “Wamwana wangu, ungayuyuwanga cha chilangu chaku Yehova* pamwenga kuwere vuli asani iyu watikuchenya. 6 Pakuti Yehova* walanga wo watiŵayanja, ndipu kukamba uneneska, wakhwechuwa weyosi yo watimulondere nge mwana waki.”+

7 Mukhumbika kukunthiyapu nge chilangu chinu.* Chiuta wachita namwi vinthu nge ŵana ŵaki.+ Pakuti ndi mwana nuyu yo walangika cha ndi awisi?+ 8 Kweni asani mosi mukulondiyaku cha chilangu chenichi, ndikuti mwe ŵana ŵaki cha, kweni mwe ŵana apadondu. 9 Kweniso awusefwi akuliŵavu ayanjanga kutilanga ndipu taŵapaskanga ulemu. Kumbi titenere cha kujithereska ndi mtima wosi kwa Ada a umoyu widu wauzimu kuti tiŵi ndi umoyu?+ 10 Pakuti yiwu atilanganga kwa kanyengu kamanavi mwakukoliyana ndi vo awonanga kuti vamampha, kweni Chiuta watitilanga kuti tiyanduwi ndi chilatu chakuti tije atuŵa nge mo iyu waliri.+ 11 Kukamba uneneska palivi chilangu cho chituŵa chakukondwesa pa nyengu yo chiperekeka kweni chituŵa chakuŵaŵa. Kweni pavuli paki chibala chipasu cha chimangu cho mburunji, ku ŵanthu wo asambirapu kanthu.

12 Mwaviyo, tchinthisani manja ngakulombotoka ndipuso makongonu ngakundenguka,+ 13 ndipu lutirizgani kunyoloska nthowa za maphazi nginu,+ kuti cho chapinthuka chileki kutuwamu mumalunga, kweni mumalu mwaki chichizgiki. 14 Yesesani kuja mwachimangu ndi ŵanthu wosi+ ndipuso muje akutowa,*+ ndipu kwambula kutowa kwenuku munthu wazakuŵawona cha Ambuya. 15 Muwonesesi kuti paŵevi munthu wakutondeka kulonde wezi ukulu waku Chiuta, ndi chilatu chakuti paleki kume msisi wapoyizoni, wo ungachitiska masuzgu ndipuso wo ungafipiska ŵanthu anandi.+ 16 Kweniso muwonesesi kuti paŵevi wakuchita ureŵi* pamwenga weyosi yo waleka kuwonga vinthu vakupaturika, nge Esawu, yo wangupereka wanangwa waki wakuja mwana wakwamba kuwaku mwakusinthana ndi chakurya chakuryapu kamoza pe.+ 17 Pakuti yimwi muziŵa kuti pavuli paki pa nyengu yo wakhumbanga kuhara vitumbiku, wangukanizika chinanga kuti wanguyesesa ndi mtima wosi kweniso ndi masozi+ kuti awisi asinthi maŵanaŵanu, kweni palivi cho chinguchitika.*

18 Pakuti ko mwafika nkhuphiri lo lingakwaskika cha,+ lo lakole motu,+ lo le ndi mtambu ufipa, mdima wakuti bii, chimphepu,+ 19 ko kuliya mbata+ ndipuso ko kuvwika mazu ngakutuliya kuchanya,+ ngo ŵanthu ŵati angavwa angupempha kuti ngangakambikanga so cha kwaku yiwu.+ 20 Pakuti angutondeka kukunthiyapu dangu lakuti: “Asani chinyama chakwaska phiri, chitenere kuponyeka mya.”+ 21 Ndipuso vo vinguwoneka venga vakofya ukongwa mwakuti Mozesi wangukamba kuti: “Nditopa ndipuso ndimbwambwanthiya.”+ 22 Kweni yimwi mwafika ku Phiri la Ziyoni+ ndipuso tawuni yaku Chiuta wamoyu, Yerusalemu wakuchanya,+ ko kwe masawuzandi nganandi nga angelu 23 mu unganu ukulu,+ ndipuso mpingu wa mwana wakwamba yo walembeka zina kuchanya. Ko so kwe Chiuta Wakweruzga ŵanthu wosi+ ndipuso kwe maumoyu ngauzimu+ nga ŵanthu arunji wo apangika kuŵa akufikapu.+ 24 Ndipuso ko kwe Yesu, mwendapakati+ wa phanganu lifya,+ ndi ndopa zakuwazika, zo zilongoro mu nthowa yamampha ukongwa kuluska ndopa zaku Abelu.+

25 Muwonesesi kuti mukana cha kuvwisiya kwaku yo walongoro. Pakuti asani wo angukana kuvwisiya kwaku yo wa ngutumika ndi Chiuta kuti waŵatcheŵeski pacharu chapasi, angupona cha, ndikuti isi tingapona cha asani tituwaku kwaku yo walongoro kutuliya kuchanya!+ 26 Pa nyengu yo, mazu ngaki ngangusukunyisa charu chapasi,+ kweni sonu iyu walayizga kuti: “Ndazamusukunyisa so charu chapasi pe cha, kweni ndazamusukunyisa so kuchanya.”+ 27 Sonu mazu ngakuti “ndazamusukunyisa so” ngalongo kutuzgikapu kwa vinthu vo vasukunyisika, vinthu vo vapangika, kuti vinthu vo vasukunyisika cha, vilutirizgi kuŵapu. 28 Mwaviyo, pakuti tiwona kuti tazamulonde Ufumu wo ungasukunyisika cha, tiyeni tilutirizgi kulonde wezi ukulu, ndipu kuporote mu wezi wenuwu tichita uteŵeti wakupaturika kwaku Chiuta mwakuzomerezeka, mwamantha ndi ulemu ukulu. 29 Pakuti Chiuta widu ndi motu wakupiriza.+

13 Lutirizgani kwanja abali.+ 2 Mungaluwanga cha kulonde alendu,*+ pakuti mwakuchita viyo, anyaki angulonde angelu mwambula kuziŵa.+ 3 Lutirizgani kukumbuka ŵanthu wo ŵe mujeri*+ nge kuti namwi mwamangikiya nawu limoza.+ Mukumbukengi so wo atombozgeka, pakuti yimwi namwi mweche mu liŵavu.* 4 Nthengwa yiŵi yakutumbikika ku ŵanthu wosi, ndipuso pakugona ŵanthu akutorana paŵi pambula kufipiskika,+ pakuti Chiuta wazamuyeruzga areŵi* kweniso achigololu.+ 5 Umoyu winu uŵi wambula kwanja ndalama,+ kweni mukhorwengi ndi vo mwe navu pasonu panu.+ Pakuti iyu wakukamba kuti: “Ndazakukulekani cha ndipuso ndazakukujowoni cha.”+ 6 Kuti tiŵi ndi chiganga ndi kukamba kuti: “Yehova* ndiyu watindiwovya; ndiwopengi cha. Kumbi munthu wangachitanji nani?”+

7 Kumbukani wo alongozga pakati pinu,+ ŵeniwo atikukambiyani mazu ngaku Chiuta, ndipu muchilereseska vipasu va jalidu lawu, yezgani chivwanu chawu.+

8 Yesu Khristu wasintha cha, zana, msanawale ndipuso muyaya.

9 Lekani kulandizgika ndi visambizu vakupambanapambana kweniso vachilendu. Pakuti nkhanthu kuti mtima ukhwimisiki ndi wezi ukulu kuluska kuti ukhwimisiki ndi vakurya,* vo vitiŵawovyapu cha wo atangwanika navu.+

10 Te ndi guŵa la sembi, lo ŵanthu wo achita uteŵeti wakupaturika pachihema alivi mazaza ngakurya va paguŵa la sembi lenili.+ 11 Pakuti maliŵavu nga nyama zo wasembi mura watole ndopa zaki kumalu ngakupaturika nge sembi ya ubudi, ngawotcheke kubwalu kwa msasa.+ 12 Mwaviyo, Yesu nayu wangusuzgikiya kubwalu kwa geti la tawuni+ kuti watowesi ŵanthu ndi ndopa zaki.+ 13 Sonu nasi tiyeni tiluti kwaku iyu kubwalu kwa msasa tichinyozeka nge mo iyu wangunyozeke,+ 14 pakuti kunu tilivi tawuni yo yiŵengepu mpaka muyaya, kweni tikhumbisiska tawuni yo yituza.+ 15 Kuporote mwaku iyu, tiyeni nyengu zosi tiperekengi sembi yakuthamika kwaku Chiuta,+ yo ntchipasu cha milomu yidu+ yo yizomereza zina laki pakweru.+ 16 Ndipuso mungaluwanga cha kuchita vamampha ndi kugaŵiyaku anyinu vinthu vo mwe navu,+ pakuti Chiuta wakondwa ukongwa ndi sembi zaviyo.+

17 Muvwiyengi ŵanthu wo alongozga pakati pinu+ ndipuso mujithereskengi kwaku yiwu,+ pakuti yiwu awonere maumoyu nginu nge ŵanthu wo azamumuka mulandu.+ Muchitengi venivi kuti agwiri ntchitu yawu mwalikondwa kweniso mwambula kudandawula, chifukwa asani angadandawula mbwenu mupwetekekengi.

18 Lutirizgani kutipemphere, pakuti tigomezga kuti te ndi njuŵi yauneneska,* chifukwa tikhumba kuchita vinthu vosi mwauneneska.+ 19 Kweni nditikupemphani kuti mupempherengi ndi chilatu chakuti ndiwere so kwaku yimwi pambula kuswera.

20 Sonu Chiuta wachimangu yo wakuyuska Ambuya Yesu, mliska mura+ wa mbereri yo wenga ndi ndopa za phanganu lamuyaya, 21 wakupaskeni chinthu chechosi chamampha kuti muje akunozgeka kuchita khumbu laki, kweniso wachiti kwaku isi cho ntchakukondwesa pa masu paki kuporote mwaku Yesu Khristu. Kwaku iyu kuŵi unkhankhu muyaya mpaka muyaya. Ame.

22 Sonu nditikupemphani abali kuti muvwisiyi mwakuzikira mazu ngakuchiska yanga, chifukwa ndakulembiyani kalata yifupi. 23 Ndikhumba kukuziŵisani kuti mubali widu Timote wafwatulika. Asani waza liŵi, po ndiziyengi ko kuzikuwonani, ndizengi nayu.

24 Mundipereke moni kwaku wosi wo alongozga pakati pinu kweniso kwa akupaturika wosi. Wo ŵe ku Itale+ atikutawuzgani.

25 Wezi ukulu uŵi namwi mosi.