PACHARU PACHITIKA VINTHU VAKOFYA

3 | Vikiliyani Ubwezi Winu ndi Ŵanthu wo Mutiŵayanja

NTCHIFUKWA WULI NKHWAKUKHUMBIKA?

Po ŵanthu afipa ukongwa mtima chifukwa cha vinthu vakofya vo vichitika pacharu, anandi aleka kuja pa ubwezi ndi anyawu.

Ŵanthu atijipatuwa ku mabwezi ngawu.
Akutorana achitiyana vinthu mwankhaza.
Apapi ativitoliyaku kanthu viŵi cha vinthu vo vitiŵafipiska mtima ŵana ŵawu.

Vo Mutenere Kuziŵa

Mabwezi ngakukhumbika chifukwa ngangakuwovyani kuja ndi liŵavu lanthazi kweniso kuti muleki kusuzgika maŵanaŵanu, ukongwa pa nyengu ya masuzgu.
Kusuzgika maŵanaŵanu chifukwa cha vinthu vakofya, kungachitiska masuzgu ngamabuchibuchi mubanja mwinu.
Asani ŵana avwisiya, aŵerenga pamwenga kuwonere nkhani zakofya, angachita mantha ukongwa kuluska mo muŵanaŵaniya.

Vo Mungachita Pasonu Panu

Bayibolu likamba kuti: “Bwezi chayilu litanja nyengu zosi ndipu ilu ndi mubali yo wakubalika kuti wakuwovyi pa nyengu ya suzgu.”—Nthanthi 17:17.

Mabwezi ngangatiwovya kweniso kutipaska ulongozgi wamampha. Mabwezi ngenanga ngangatiwovya kusaniya nthazi kuti tikunthiyepu asani takumana ndi masuzgu.

KUMBI MUNGAJIVIKILIYA WULI?—Fundu Zakovya

Pa nyengu yo kwachitika vinthu vakofya, vikiliyani ubwezi winu mwakuchita vinthu ivi

KHOLESANI NTHENGWA YINU

Kholesani nthengwa yinu

Bayibolu likamba kuti: “Ŵaŵi aluska yumoza . . . Pakuti asani yumoza wawa, munyaki wamuyuskengi.” (Wakutawula 4:9, 10) Ŵanthu akutorana akhumbika kuchita vinthu nge wakwendesa ndegi ndipuso wakovyana nayu wo achitiya vinthu limoza pa ulendu wawu, ndipu akhumbika kupindana cha.

Mungachitiyananga nkhaza cha chifukwa chakuti mwasuzgika maŵanaŵanu. Muyesesengi kuja akuzikira.
Kamoza pa sabata, mukambiskanengi va masuzgu ngo mwe nangu. Chilatu chinu chijengi cha kumalana ndi suzgu mumalu mwakuwona kuti yo we ndi suzgu ndiyani.
Musaniyengi nyengu yakuchitiya limoza vinthu vo mosi mutanja.
Mukumbukengi nyengu zakukondwesa zo munguchitiya vinthu limoza nge kuwona vithuzi va zowala zinu pamwenga vinthu vinyaki vakukondwesa.

“Ŵanthu akutorana angakoliyana pa chechosi cha, kweni venivi ving’anamuwa kuti angatondeka cha kuchitiya vinthu limoza. Yiwu angasankhiya vinthu limoza ndipu pavuli paki angachitiya vinthu limoza kuti vo asankha viyendi umampha.”—David.

KHOLESANI UBWEZI WINU

Kholesani ubwezi winu

Kusazgiyapu pa kulonde chovyu kwa mabwezi nginu, namwi so muŵanaŵaniyengi nthowa zo mungaŵawovye. Asani muchiska anyinu, mutijichiska mwaŵeni.
Mukambiskanengi ndi mabwezi nginu zuŵa lelosi kuti muziŵi mo aliri.
Mufumbengi mabwezi nginu mo achitiya ndi masuzgu ngakuyanana ndi ngo yimwi mwakumana nangu.

“Asani wakumana ndi masuzgu, mabwezi ngangakuwovya. Yingu ngangakulongozge kwakwenere kusazgapu kukumbusa vinthu vo uziŵa kali. Mabwezi ngatikuŵanaŵaniya ndipu aziŵa kuti nawi utiŵaŵanaŵaniya.”—Nicole.

MULONGONGI KUTI MUTANJA ŴANA ŴINU

Mulongongi kuti mutanja ŵana ŵinu

Bayibolu likamba kuti: ‘Mujengi apusu kuvwa, akusweriyapu kulongoro.’ (Yakobe 1:19) Pakwamba, ŵana ŵinu angafwatuka cha kukamba vinthu vo atopa kweniso vo vitiŵafipiska mtima, kweni asani muvwisiya mwakuzikira mungaŵawovya kuti akonkhoski mo avwiya.

Muchitengi vo vingawovya kuti ŵana ŵinu afwatukengi kukukambiyani mo avwiya. Ŵana anyaki afwatuka kulongoro ndi apapi ŵawu asani achita vinthu vinyaki, nge asani aturya chakurya, akwera galimotu, pamwenga atenda, mumalu mwa kulongoro nawu aja pasi pa masu ndi pa masu.
Muwonesesengi kuti ŵana ŵinu awonere nkhani zinandi cha zakutimbanyizga.
Muŵakambiyengi ŵana ŵinu vo mwachita kuti banja linu lilutirizgi kuja lakuvikilirika.
Munozgekiyengi limu vo mwazamuchita asani kwachitika vinthu vamabuchibuchi ndipu muyeseriyengi ndi ŵana ŵinu.

“Mukambiskanengi ndi ŵana ŵinu ndipu muŵazomerezengi kuti akukambiyeningi mo avwiya. Yiwu angabisa vo atopa, vo vitiŵafipiska mtima pamwenga vo vitiŵakwiyisa. Muŵakambiyengi kuti namwi so mwasuzgikanga ndi maŵanaŵanu ngenanga ndipuso mo mungumaliyana nangu.”—Bethany.