LAYIBULARE YA PA INTANETI
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitonga (Malawi)
  • BAYIBOLU
  • MABUKU
  • MAUNGANU
  • cl mutu 9 pp. 87-96
  • “Khristu ndi Nthazi Yaku Chiuta”

Vidiyo yo mwasankha palivi.

Pepani, vidiyo iyi yikana kujula.

  • “Khristu ndi Nthazi Yaku Chiuta”
  • Ndereni Kufupi ndi Yehova
  • Mitu yimanayimana
  • Nkhani Yakuyanana
  • Nthazi zo Mwana Wapade Waku Chiuta Wenazu
  • ‘Wanthazi mu . . . Mazu’
  • ‘Wanthazi mu Vakuchita Vaki’
  • Wagwiriskiyanga Ntchitu Nthazi Zaki Mwakwenere Kweniso pa Vifukwa Vakwenere
  • Vakuziziswa vo Wachitanga Vilongo vo Wazamuchita Kunthazi
  • Vinthu vo Yesu Wanguchita po Wenga Pacharu
    Kondwani ndi Umoyu Kwamuyaya!—Kusambira Bayibolu Mwakukambiskana
  • “Yehova . . . We ndi Nthazi Zikulu Ukongwa
    Ndereni Kufupi ndi Yehova
  • Kumbi Tisambiranji ku Vakuziziswa vo Yesu Wanguchita?
    Chigongwi cha Mlinda Chakupharazga Ufumu Waku Yehova (Chakusambira)—2023
  • Yesu Wachita Vakuziziswa
    Kumbi Bayibolu Le Ndi Uthenga Wuli?
Wonani Vinandi
Ndereni Kufupi ndi Yehova
cl mutu 9 pp. 87-96
Yesu we pa Nyanja ya Galileya usiku ndipu kwe chimphepu.

MUTU 9

“Khristu ndi Nthazi Yaku Chiuta”

1-3. (a) Kumbi ntchinthu wuli cho chinguchitiska mantha akusambira pa Nyanja ya Galileya, nanga kumbi Yesu wanguchitanji? (b) Ntchifukwa wuli wakutumika Paulo wangukamba kuti “Khristu ndi nthazi yaku Chiuta”?

AKUSAMBIRA aku Yesu anguchita mantha ukongwa. Achiyambuka nyanja ya Galileya, mwamabuchibuchi kungwamba chimphepu chanthazi. Tikayikiya cha kuti angukumanapu kali ndi chimphepu chaviyo nyengu yinyaki kuvuli, chifukwa anyaki mwa akusambira ŵenaŵa ŵenga alovi.a (Mateyu 4:18, 19) Kweni ichi chenga “chimphepu chikulu” ukongwa ndipu chinguchitiska kuti nyanja yiyuki. Anthulumi ŵenaŵa anguvuŵa boti mwanthazi kuti akafiki kumtunda kweni chimphepu ichi chinguŵaphara nthazi. Mayiŵa nganthazi “ngapumanga boti lo,” vo vachitisanga kuti maji ngaserengi mukati. Chinanga kuti anthulumi ŵenaŵa achitanga chiwawa chifukwa cha mantha, Yesu wangugona tulu takufwa natu kuvuli kwa boti, pakuti wanguvuka kusambiza ŵanthu. Chifukwa chakuwopa kufwa, akusambira angumuyuska ndipu angumupempha kuti: “Ambuya, titaskeni, titufwa!”—Mariko 4:35-38; Mateyu 8:23-25.

2 Yesu wanguchita mantha cha. Mwachiganga, iyu wanguchenya mphepu ndi nyanja kuti: “Leka! Ja cheti!” Nyengu yeniyo, mphepu kweniso nyanja vingumuvwiya mwakuti mphepu yinguleka, mayiŵa ngangumala ndipuso “nyanja yingugona.” Akusambira ŵaki ŵati awona venivi, anguchita mantha ukongwa. Yiwu akambiskananga kuti: “Kumbi munthu uyu ndiyani?” Kukamba uneneska, ndiyani yo wangachenya nyanja kweniso mphepu, nge kuti wachenya mwana waki yo ngwambula kuvwiya?—Mariko 4:39-41; Mateyu 8:26, 27.

3 Yesu wayanananga cha ndi munthu munyaki weyosi. Yehova wangugwiriskiya ntchitu nthazi zaki munthowa zapade ukongwa kuti wawovyi Yesu, ndipuso kuti nayu wawovyi ŵanthu anyaki. Wakutumika Paulo wangukambirika kulemba vakukwaskana ndi Yesu kuti: “Khristu ndi nthazi yaku Chiuta.” (1 Akorinto 1:24) Kumbi nthazi yaku Chiuta yiwoneke wuli mwaku Yesu? Nanga isi tikwaskika wuli ndi mo Yesu wagwiriskiya ntchitu nthazi yeniyi?

Nthazi zo Mwana Wapade Waku Chiuta Wenazu

4, 5. (a) Kumbi ndi nthazi kweniso udindu wuli wo Yehova wangupaska Mwana waki wapade? (b) Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya Yesu kuti wafiski kugwira ntchitu nge Mumisili Walusu?

4 Aŵanaŵaniyani nthazi zo Yesu wenga nazu kuchanya wechendazi pacharu chapasi. Yehova wangugwiriskiya ntchitu “nthazi zaki zambula kumala,” pakulenga Mwana waki wapade mweniyo wanguzidanika kuti Yesu Khristu. (Aroma 1:20; Akolose 1:15) Pavuli paki, Yehova wangupaska Mwana mwenuyu nthazi zinandi kweniso udindu ukulu ukongwa, ndipu wangumugwiriskiya ntchitu pakulenga vinthu vosi. Pakukamba va Mwana mwenuyu, Bayibolu likamba kuti: “Vinthu vosi vikuŵaku kuporote mwaku iyu, ndipu palivi chinanga nkhanthu kamoza ko kakuŵaku kwambula iyu.”—Yohane 1:3.

5 Tingaja ndi chithuzi chimanavi ŵaka cha ukulu wa ntchitu yeniyi. Mwakuyeruzgiyapu, aŵanaŵaniyani nthazi zo zakhumbikanga kuti angelu anthazi mamiliyoni nganandi alengeki, kuchanya ndi milalagomba mabiliyoni nganandi vilengeki ndipuso kuti charu chapasi ndi vosi vo ve mwenimo vilengeki. Kuti wafiski kugwira ntchitu zosi zenizi, Mwana wapade mwenuyu wangugwiriskiya ntchitu nthazi yikulu ukongwa muchilengedu chosi, wo ndi mzimu wakupaturika waku Chiuta. Iyu wangukondwa ukongwa kuja nge Mumisili Walusu, mweniyo Yehova wangumugwiriskiya ntchitu pakulenga vinthu vosi.—Nthanthi 8:22-31.

6. Yesu wati wayuskika, kumbi wangupaskika nthazi kweniso mazaza wuli?

6 Kumbi Yehova watingi wamupasengi so nthazi zinyaki Mwana waki? Yesu wati wayuskika wangukamba kuti: “Mazaza ngosi ngapaskika kwaku ini, kuchanya ndi pacharu chapasi.” (Mateyu 28:18) Yesu wakupaskika nadi nthazi kweniso mazaza ngakulongo nthazi zaki muchilengedu chosi. Pakuŵa “Fumu ya mafumu kweniso Mbuya wa ambuya,” Yesu wakupaskika mazaza ‘ngakuzituzgapu maboma ngosi, mazaza ngosi kweniso nthazi’ kung’anamuwa kuti wazamutuzgapu ŵanthu wosi wo asuskana ndi Awisi. (Chivumbuzi 19:16; 1 Akorinto 15:24-26) Yehova “wakuthereske vinthu vosi” kwaku Yesu. Kweni ndi iyu mweneku pe yija yo we pasi paku Yesu cha.—Aheberi 2:8; 1 Akorinto 15:27.

7. Ntchifukwa wuli tingagomezga kuti Yesu wazamugwiriskiya ntchitu umampha nthazi zaki zo Yehova wakumupaska?

7 Kumbi tikhumbika kufipa mtima kuti panyaki Yesu wangagwiriskiya ntchitu uheni nthazi zaki? Awa, chinanga nkhamanavi! Yesu watiŵayanja ukongwa Awisi ndipu wakhumba cha kuchita chechosi cho chingaleka kuŵakondweska. (Yohane 8:29; 14:31) Yesu waziŵa umampha kuti Yehova wagwiriskiya ntchitu uheni cha nthazi zaki. Kanandi, iyu wamuwonanga Yehova wachifufuza mipata ‘yakuti walongo nthazi zaki pakovya ŵanthu wo mtima wawu ngwamphumphu kwaku iyu.’ (2 Mbiri 16:9) Kukamba uneneska, Yesu watanja ŵanthu nge mo Awisi achitiya, mwaviyo tigomezga kuti nyengu zosi iyu wazamugwiriskiya ntchitu umampha nthazi zaki. (Yohane 13:1) Ndipu pa nkhani yeniyi, Yesu we ndi mbiri yamampha ukongwa kwamba kali. Tiyeni sonu tikambiskani mo iyu wagwiriskiyanga ntchitu nthazi zo wenga nazu po wenga pacharu chapasi kweniso chifukwa cho wachitiyanga venivi.

‘Wanthazi mu . . . Mazu’

8. Yesu wati walonde mzimu wakupaturika, kumbi wangupaskika nthazi zakuchitiyanji, nanga wanguzigwiriskiya wuli ntchitu nthazi zaki?

8 Pa unamana waki panyengu yo wenga ku Nazareti, Yesu wanguchitapu chakuziziswa chechosi cha. Kweni vinthu vingusintha wati wabatizika mu 29 C.E., ndipu pa nyengu iyi ndipu we ndi vyaka pafufupi 30. (Luka 3:21-23) Bayibolu lititikambiya kuti: “Chiuta wangumusankha ndi mzimu wakupaturika kweniso nthazi, ndipu iyu wangwenda mucharu chosi kuchita vinthu vamampha, kweniso kuchizga ŵanthu wosi wo akandirizgikanga ndi Dyaboli.” (Machitidu 10:38) Mazu ngakuti “kuchita vinthu vamampha” ngalongo kuti Yesu wagwiriskiya ntchitu umampha nthazi zaki, asi viyo? Ndipu wati walonde mzimu wakupaturika, “vakuchita vaki ndi mazu ngaki vingulongo kuti ndi mchimi wanthazi.”—Luka 24:19.

9-11. (a) Kumbi ndi nunkhu ko Yesu wayanjanga ukongwa kusambiza ŵanthu, nanga wakumananga ndi masuzgu wuli? (b) Ntchifukwa wuli chigulu cha ŵanthu chinguzizwa ndi mo Yesu wasambiziyanga?

9 Kumbi Yesu wangulongo wuli kuti wenga wanthazi mu mazu? Kanandi, iyu wasambizganga ŵanthu pakweru nge mumphepeti mwa nyanja, mumphepeti mwa mapiri, mumisewu kweniso mumisika. (Mariko 6:53-56; Luka 5:1-3; 13:26) Ŵanthu wo atingi alekengi kumuvwisiya asani vo ŵaŵasambizanga valekanga kuŵafika pamtima. Kweni ŵanthu wosi wo amuvwisiyanga akhumbikanga kusunga mumtima vo iyu wakambanga, chifukwa pa nyengu yo kwengavi mabuku ngakuchita kusindikiza. Mwaviyo, Yesu wakhumbikanga kuŵasambiza mwakuvwika umampha ukongwa, munthowa yipusu kweniso munthowa yakuti ŵanthu wo aleki kuluwa vo avwa. Kweni kuchita venivi yenga suzgu cha kwaku Yesu. Mwakuyeruzgiyapu, aŵanaŵaniyani Upharazgi waki wa Paphiri.

10 Zuŵa linyaki ndi mlenji, kukwambiriya kwa chaka cha 31 C.E., chigulu cha ŵanthu chinguwungana mumphepeti mwa Nyanja ya Galileya. Anyaki mwa ŵanthu ŵenaŵa angutuliya ku Yudeya ndi ku Yerusalemu mtunda wa makilomita 100 mpaka 110. Penipo anyaki angutuliya muvigaŵa vakunkhondi vamumphepeti mwa Nyanja ya Turo ndi Sidoni. Ŵanthu anandi wo atamanga anguza kwaku Yesu kuti azimukwaski waka, ndipu wanguŵachizga wosi. Ŵanthu wosi wo akhumbikanga kuchizgika ŵati amala, Yesu wangwamba kuŵasambiza. (Luka 6:17-19) Ndipu pati pajumpha kanyengu kutuliya po wangumaliziya kulongoro, ŵanthu wo anguzizwa ukongwa ndi vo anguvwa. Chifukwa wuli?

11 Pati pajumpha vyaka, munthu munyaki yo wanguvwa upharazgi wa paphiri wenuwu wangukamba kuti: “Chigulu chosi cha ŵanthu chinguzizwa ndi mo wasambiziyanga, chifukwa waŵasambizanga nge alembi ŵawu cha, kweni nge munthu waudindu.” (Mateyu 7:28, 29) Vo Yesu wakambanga vaŵafikanga pamtima ŵanthu. Iyu walongoronga mumalu mwaku Chiuta ndipu wagwiriskiyanga ntchitu Mazu ngaku Chiuta pakusambiza. (Yohane 7:16) Yesu wasambizanga vinthu vakuvwika umampha, wachiskanga ŵanthu kuti achitengi vo avwa ndipu fundu zaki zenga zambula kususkika. Iyu wawovyanga ŵanthu kuvwisa cho chitambisa masuzgu kweniso kuti aŵanaŵaniyengi mtundu wa munthu wo yiwu ŵali. Wanguŵasambiza mo angasaniriya likondwa, mo angapemphere, mo angapenje dankha Ufumu waku Chiuta kweniso vo angachita kuti azikondwi ndi umoyu kunthazi. (Mateyu 5:3–7:27) Kweniso mazu ngaki ngaŵafikanga pa mtima ŵanthu wo ŵenga ndi nja ya uneneska kweniso urunji waku Chiuta. Ŵanthu ŵenaŵa akhumbisiskanga ‘kujikana’ ŵija ndi kuleka chechosi kuti amulondo. (Mateyu 16:24; Luka 5:10, 11) Kukamba uneneska, wenuwu mbukaboni ukulu ukongwa wakuti mazu ngaku Yesu ngenga nadi nganthazi!

‘Wanthazi mu Vakuchita Vaki’

12, 13. Kumbi Yesu wenga ‘wanthazi mu vakuchita vaki’ munthowa wuli, nanga ndi vakuziziswa vakupambapambana nivi vo iyu wanguchita?

12 Yesu wenga so ‘wanthazi mu vakuchita vaki.’ (Luka 24:19) Mabuku nga Uthenga Wamampha ngakamba za vakuziziswa vakujumpha 30 vo iyu wanguchita mu “nthazi yaku Yehova.”b (Luka 5:17) Vakuziziswa vo Yesu wanguchita vinguwovya ŵanthu anandi. Mwakuyeruzgiyapu, aŵanaŵaniyani ŵaka vakuziziswa viŵi ivi: Wanguryiska anthulumi 5,000 ndipu pavuli paki wanguryiska so anthulumi 4,000 kwambula kuŵerengiyaku anthukazi ndi ŵana. Kweni asani tingaŵerengiyaku anthukazi ndi ŵana ndikuti ŵanthu wo angurya ŵenga masawuzandi nganandi ukongwa!—Mateyu 14:13-21; 15:32-38.

13 Yesu wanguchita vakuziziswa vakupambanapambana. Mwakuyeruzgiyapu, iyu wenga ndi nthazi pa viŵanda ndipu wasuzgikanga cha kuvituzga. (Luka 9:37-43) Iyu wangusambusa maji kuja vinyu. (Yohane 2:1-11) Aŵanaŵaniyani so mo akusambira ŵaki anguzizwiya ŵati ‘awona Yesu wachiyenda panyanja.’ (Yohane 6:18, 19) Yesu wenga ndi nthazi pa matenda mwakuti wanguchizga ŵanthu akupunduka, wo angutama kwa nyengu yitali kweniso ŵeniwo ŵenga pafupi kufwa. (Mariko 3:1-5; Yohane 4:46-54) Iyu wanguchizga ŵanthu ŵenaŵa mu nthowa zakupambanapambana. Anyaki waŵachizganga we kutali, penipo anyaki wachitanga kuŵakwaska. (Mateyu 8:2, 3, 5-13) Ndipu anyaki achiranga nyengu yeniyo, penipo anyaki achiranga mwakamanakamana.—Mariko 8:22-25; Luka 8:43, 44.

“Anguwona Yesu wachiyenda panyanja”

14. Kumbi Yesu wangulongo kuti we ndi nthazi zakuyuskiya akufwa mu vakuchitika nivi?

14 Chakuziziswa chikulu ukongwa cho Yesu wanguchita nkhuyuska ŵanthu akufwa. Bayibolu lititikambiya maulendu ngatatu ngo Yesu wanguyuskapu ŵanthu wo angufwa. Ulendu wakwamba wanguyuska kamsungwana ka vyaka 12 ndi kukapereka kwa apapi ŵaki. Kachiŵi wanguyuska mwana yo wenga yumoza pe kwa anyina wo ŵenga choko. Ndipu kachitatu wanguyuska munthu yo azichi ŵaki amuyanjanga ukongwa. (Luka 7:11-15; 8:49-56; Yohane 11:38-44) Pengavi chinthu chakusuzga ukongwa kwaku Yesu. Msungwana wa vyaka 12 yo wanguyuskika, pangujumpha nyengu yitali cha kutuwa panyengu yo wangufwiya kufika panyengu yo Yesu wangumuyuskiya. Mwana wa choko wangumuyuskiya we pakasalasala yo angumunyamuwapu, ndipu tikayikiya cha kuti lenili lenga zuŵa lo wangufwiya. Penipo Lazaro wanguyuskika wagona kali mumasanu kwa mazuŵa nganayi.

Wagwiriskiyanga Ntchitu Nthazi Zaki Mwakwenere Kweniso pa Vifukwa Vakwenere

15, 16. Kumbi pe ukaboni wuli wo ulongo kuti Yesu wenga wambula kujiyanja pakugwiriskiya ntchitu nthazi zaki?

15 Aŵanaŵaniyani ŵaka mo vinthu vatingi vinangikiyengi asani nthazi zo Yesu wakupaskika, zingupaskika ku munthu munyaki wambula kufikapu. Kweni Yesu wengavi ubudi. (1 Peturo 2:22) Iyu wangukana kutoliyaku jalidu la kujiyanja, kujikuzga ndipuso mbunu vo vichitiska ŵanthu ambula kufikapu kuti agwiriskiyengi ntchitu nthazi zawu pakupweteka anyawu.

16 Yesu wengavi jalidu lakujiyanja ndipu wagwiriskiyanga ntchitu nthazi zaki kuti wawovyi ŵanthu anyaki. Pa nyengu yo wenga ndi nja, iyu wangukana kusambusa mya kuja viŵandi kuti waryi. (Mateyu 4:1-4) Kweniso wenga ndi vinthu vimanavi ŵaka vakuliŵavu, vo vilongo kuti wangugwiriskiya ntchitu nthazi zaki kuti wakhupuki cha. (Mateyu 8:20) Ukaboni so unyaki wo ulongo kuti wengavi mbunu pakuchita ntchitu zaki zanthazi ngwakuti, asani wachita vakuziziswa, wavichitanga ndi mtima wosi kweniso mwakujipereka ukongwa. Asani wachizga akutama, nthazi yatuwanga mwaku iyu, mwakuti chinanga wangachizga ŵaka munthu yumoza, waziŵanga mbwenu kuti nthazi yatuwa mwaki. (Mariko 5:25-34) Kweni wazomerezanga kuti chigulu cha ŵanthu chimukwaski ndipu wosi wo amukwaskanga achiranga. (Luka 6:19) Venivi vilongo kuti Yesu waŵanaŵaniyanga vakukhumba va ŵanthu anyaki ndipu nyengu zosi wagwiriskiyanga ntchitu nthazi zaki kuti waŵawovyi.

17. Kumbi Yesu wangulongo wuli kuti wagwiriskiyanga ntchitu nthazi zaki kuti wajiwonesi cha?

17 Kusazgiyapu yapa, Yesu wagwiriskiyanga ntchitu nthazi zaki kuti wajiwonesi cha pamwenga kuti ŵanthu aŵanaŵaniyengi ŵaka vaku iyu pe. (Mateyu 4:5-7) Mwakuyeruzgiyapu, iyu wangukana kulongo chakuziziswa pamasu paku Herodi pakukhumba kumukondweska. (Luka 23:8, 9) Ndipuso mumalu mwakukambiyanga ŵaka weyosi vakukwaskana ndi nthazi zo wenazu, kanandi Yesu walamulanga ŵanthu wo waŵachizga kuti angachikambiyanga weyosi cha. (Mariko 5:43; 7:36) Iyu wakhumbanga cha kuti ŵanthu aziŵi kuti wenga Mesiya chifukwa cha kuvwa ŵaka vakuziziswa vo wachitanga.—Mateyu 12:15-19.

18-20. (a) Ntchifukwa wuli Yesu wagwiriskiya ntchitu nthazi zaki pakuchita vamampha? (b) Kumbi mutuvwa wuli mumtima asani muŵanaŵaniya mo Yesu wanguchizgiya munthu wambula kuvwa?

18 Munthu wanthazi mwenuyu, Yesu, wenga wakupambana ukongwa ndi akulamuliya wo agwiriskiyanga ntchitu nthazi zawu kwambula kuŵanaŵaniyaku vakukhumba va ŵanthu anyaki kweniso masuzgu ngawu. Yesu waŵanaŵaniyanga ŵanthu. Iyu wakwaskikanga ukongwa asani wawona ŵanthu asuzgika mwakuti wachitangapu kanthu kuti waŵawovyi. (Mateyu 14:14) Iyu waŵanaŵaniyanga mo ŵanthu ŵenaŵa avwiyanga kweniso vo akhumbanga, mwaviyo wagwiriskiyanga ntchitu nthazi zaki kuti waŵawovyi. Chakuyeruzgiyapu chamampha cha mo wachitiyanga venivi chisanirika pa Mariko 7:31-37.

19 Pa chakuchitika chenichi, chigulu cha ŵanthu chati chamusaniya Yesu, chingwamba kuza ndi ŵanthu anandi wo atamanga ndipu wanguŵachizga wosi. (Mateyu 15:29, 30) Kweni pagulu la ŵanthu wo akhumbikanga kuchizgika, Yesu wanguwona kuti munthu munyaki wakhumbikanga kumuwovya mwapade. Munthu mwenuyu wenga wambuwu ndipuso watondekanga kulongoro. Yesu wanguwona kuti panyaki munthu uyu wachita mantha pamwenga soni. Mwaviyo, chifukwa cha kumuŵanaŵaniya, Yesu wangumutole pakuyija, patali ndi chigulu cha ŵanthu. Pavuli paki, wangulongoro nayu ndi manja pakumukambiya vo wakhumba kuchita. Iyu “wangusereza vikumbu vaki mumakutu nga munthu yo ndipu wati wafunya mata, wanguko lilimi la munthu yo.”c (Mariko 7:33) Wati wachita venivi, wangulereska kuchanya ndi kupemphera ndi kusisiya mtima pasi. Vo Yesu wanguchita yapa venga nge kuti watimukambiya munthu yo kuti, ‘Vo ndikhumba kukuchitiya, vichitikengi ndi nthazi yakutuliya kwaku Chiuta.’ Pakumaliya paki, Yesu wangumukambiya kuti: “Julika.” (Mariko 7:34) Munthu yo wangujulika nadi, wangwamba so kuvwa kweniso kulongoro umamphaumampha.

20 Tichiskika ukongwa asani tiŵanaŵaniya mo Yesu walongoliyanga kuti waŵanaŵaniya ŵanthu kweniso kuŵachizga mwakugwiriskiya nthazi zaku Chiuta! Kumbi vakuchiska so cha kuziŵa kuti Yehova wapereka Ufumu wa Umesiya mumanja mwa Wakulamuliya walisungu kweniso wakuŵanaŵaniya ŵanthu nge uyu?

Vakuziziswa vo Wachitanga Vilongo vo Wazamuchita Kunthazi

21, 22. (a) Kumbi vakuziziswa wuli vo Yesu wazamuchita kunthazi? (b) Chifukwa chakuti Yesu we ndi nthazi zakulamuliya vinthu va mu chilengedu, kumbi tikhaza kuti wazamuchitanji mu ulamuliru wa Ufumu waki?

21 Ntchitu zanthazi zo Yesu wanguchita pacharu chapasi, zititiwovya kuziŵa vitumbiku vinandi vo vituza mu ulamuliru wa ufumu waki. Mu charu chifya, Yesu wazamuchita so vakuziziswa vinandi, kweni pa nyengu iyi wazamuchita pacharu chosi! Aŵanaŵaniyani vinthu vakukondweska vo tilindizga kunthazi.

22 Yesu wazamuweziyapu vinthu vosi vo vikunangika pacharu chapasi. Kumbukani kuti pa nyengu yo wenga pacharu chapasi, iyu wangulongo kuti we ndi nthazi zakulamuliya vinthu va mu chilengedu mwakulamula nyanja kweniso mphepu kuti vije cheti. Mwaviyo, mu ulamuliru wa Ufumu waku Khristu, ŵanthu azamuwopa cha kufwa ndi vimphepu vakofya, vidilirisi, kuphulika kwa charu pamwenga masoka nganyaki ngachilengedu. Pakuti Yesu ndi Mumisili Walusu, mweniyo Yehova wangumugwiriskiya ntchitu pakulenga charu chapasi ndi chamoyu chechosi cho che mwenimo, iyu waziŵa umampha mo charu chikulengeke. Waziŵa so umampha mo wangagwiriskiya ntchitu vinthu mucharu ichi kwambula kuchinanga. Mwaviyo mu ulamuliru waki, charu chosi chapasi chazamusambuka Paradayisu.—Luka 23:43.

23. Nge Fumu, kumbi Yesu wazamufiska wuli vakukhumba va munthu weyosi?

23 Wuli pakukamba za vinthu vo ŵanthu akhumbikiya ukongwa? Vo Yesu wanguchita pakuryiska ŵanthu masawuzandi nganandi mwakugwiriskiya ntchitu chakurya chimanavi cho chengapu, vititisimikiziya kuti mu ulamuliru waki kwazamuŵavi nja. Ndipu chakurya chinandi cho chazamugaŵika kwambula kwanjiya pa nyengu yo, chazamuwovya kuti nja yimali. (Salimo 72:16) Nthazi zo wenazu pa matenda kweniso milili, vititiwovya kuziŵa kuti mu ulamuliru waki kwazamuŵavi yo wazamutama, achibulumutiya, ambuwu, vilima kweniso akupunduka, ndipu ŵanthu azamutama so cha. (Yesaya 33:24; 35:5, 6) Kusazgiyapu yapa, nthazi zo wenazu zakuyuskiya akufwa, vititisimikiziya kuti nge Fumu yanthazi yakuchanya iyu we ndi nthazi zakuziyuskiya ŵanthu mamiliyoni nganandi pacharu chapasi ŵeniwo Awisi atiŵakumbuka.—Yohane 5:28, 29.

24. Po tiŵanaŵaniya nthazi zo Yesu wenazu, kumbi tikhumbika kukumbukanji, nanga chifukwa wuli?

24 Asani tiŵanaŵaniya nthazi zo Yesu wenazu, tikhumbika kukumbuka kuti Mwana mwenuyu wayezga Awisi ndendende. (Yohane 14:9) Mwaviyo, mo Yesu wagwiriskiya ntchitu nthazi zaki, vititilongo mo Yehova nayu wagwiriskiya ntchitu nthazi zaki. Mwakuyeruzgiyapu, ŵanaŵaniyani mo Yesu wanguchitiya vinthu mwalisungu pakuchizga munthu yo wenga ndi khati. Chifukwa cha chitima, Yesu wangukwaska munthu yo ndi kukamba kuti: “Ndikhumba!” (Mariko 1:40-42) Kuziya mu nkhani ngati zenizi, Yehova watitikambiya kuti, ‘Ndimu ndigwiriskiya ntchitu nthazi zangu viyo!’ Tikayikiya cha kuti namwi mukhumbisiska kumuthamika kweniso kumuwonga Chiuta widu wanthazizosi chifukwa chakugwiriskiya ntchitu nthazi zaki mu nthowa yachanju nge yeniyi!

a Vimphepu vamabuchibuchi vitanja ukongwa kuchitika pa Nyanja ya Galileya. Chifukwa chakuti nyanja yeniyi ye pamalu ngakusika ukongwa, mphepu yo yiputa pa nyanja iyi yifunda ukongwa kupambana ndi vigaŵa vinyaki vo vazunguliya nyanja yeniyi, ndipu venivi vichitiska kuti mphepu yamude yitimbanyizgikengi. Muchidika cha Yorodani muputa mphepu zanthazi ukongwa zo zituliya ku phiri la Herimoni, lo le kunkhondi kwa nyanja yeniyi. Ndipu nyengu yambula mphepu yingasintha mwaliŵi ukongwa ndi kwamba chimphepu chikulu ukongwa.

b Kusazgiyapu yapa, nyengu zinyaki mabuku nga Uthenga Wamampha ngakamba waka mwakudumuwa chakuziziswa chimoza, penipo Yesu wanguchita vakuziziswa vinandi pa nyengu yo. Mwakuyeruzgiyapu, nyengu yinyaki “ŵanthu wosi a mutawuni” yinyaki anguza kuzimuwona, ndipu iyu wanguchizga ŵanthu “anandi” wo atamanga.—Mariko 1:32-34.

c Kufunya mata pakukhumba kuchizga munthu, kwenga kwakuzomerezgeka ndi Ayuda kweniso ŵanthu amitundu yinyaki ndipuso mumabuku nga Aarabi. Yesu panyaki wangufunya mata pakukhumba kusimikiziya munthu uyu kuti wepafupi kumuchizga. Kweni mwemosi mo vinthu venge, Yesu wangugwiriskiya ntchitu mata nge munkhwala cha.

Mafumbu ngo Tikhumbika Kuŵanaŵaniyapu

  • Yesaya 11:1-5 Kumbi Yesu walongo wuli “mzimu wa . . . nthazi,” nanga kumbi tingasimikiza kuti wazamuchitanji mu ulamuliru waki?

  • Mariko 2:1-12 Kumbi kuchizga mwakuziziswa ko Yesu wachitanga, kulongo kuti iyu wakupaskika mazaza wuli?

  • Yohane 6:25-27 Chinanga kuti mwakuziziswa Yesu wangupaska ŵanthu vinthu vakuliŵavu vo akhumbikanga, kumbi chilatu chikulu cha uteŵeti waki chenga chakuti wuli?

  • Yohane 12:37-43 Ntchifukwa wuli ŵanthu anyaki wo anguwona vakuziziswa vo Yesu wanguchita angumugomezga cha, nanga kumbi isi tisambiranjipu?

    Mabuku nga Chitonga (1996-2025)
    Tuwanipu
    Sereni
    • Chitonga (Malawi)
    • Tumizani
    • Vo Mukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Fundu zo Mutenere Kulondo
    • Nkhani Yakusunga Chisisi
    • Kusintha Vinthu Vachisisi
    • JW.ORG
    • Sereni
    Tumizani