Ŵara Aliska Mskambu

PA NYENGU yo Yesu wenga pacharu chapasi wangulongo kuti ndi “mliska wamampha.” (Yoha. 10:11) Iyu wati wawona gulu la ŵanthu wo amulondonga “wanguŵalenge lisungu chifukwa ŵenga akulimukalimuka kweniso akujowoleka nge mbereri zambula mliska.” (Mate. 9:36) Peturo ndi akutumika anyaki anguwona kuti Yesu wayanjanga ŵanthu. Iyu wapambananga ukongwa ndi aliska aboza a ku Isirayeli. Aliska ŵenaŵa aziphweriyanga cha mbereri zawu vo vachitiskanga kuti ziparanyiki kweniso zije ndi nja ya mazu ngaku Chiuta. (Ezeki. 34:7, 8) Yesu wasambizanga ndi kuphwere mbereri ndipu wangujipereka mpaka kuzifwiya. Venivi vinguwovya akutumika kuziŵa mo angawovye ŵanthu wo ŵe ndi chivwanu kuti awere kwaku Yehova yo ndi “mliska kweniso wakuwonere maumoyu [ngawu].”—1 Petu. 2:25.

² Nyengu yinyaki, Yesu wangukambiya Peturo mwakuwerezawereza kukhumbika kwakuliska mbereri ndi kuziphwere. (Yoha. 21:15-17) Mwambula kukayika, Peturo wanguchiskika ukongwa ndi vo Yesu wangumukambiya ndipu pavuli paki wangukambiya ŵara mu mpingu wakwamba wachikhristu kuti: “Liskani mskambu waku Chiuta wo we mu manja mwinu, teŵetiyani nge akuwonere, mwakuchichizgika cha, kweni mwakukhumbisiska pa masu paku Chiuta; kuti musaniriyepu phindu lachinyengu cha, kweni ndi mtima wosi; mwakuchita ufumu cha pa ŵanthu wo ntchihara chaku Chiuta, kweni muŵi vakuwoniyapu ku mskambu.” (1 Petu. 5:1-3) Mazu ngaku Peturo ngagwira so ntchitu ku ŵara mazuŵa nganu. Chifukwa chakuti ayezga Yesu, ŵara alongozga mskambu pakuteŵete Yehova, ndipu achita viyo mwakujipereka ndipuso mwakukhumbisiska. Yiwu aja vakuwoniyapu ku mskambu.—Ahe. 13:7.

³ Tikhumbika kuŵawonga ŵara ŵenaŵa, wo akusankhika mwakugwiriskiya ntchitu mzimu wakupaturika kuti awoneliyengi mpingu. Tiyanduwa ukongwa chifukwa chakuti atitiphwere. Mwakuyeruzgiyapu, yiwu achiska ndi kuphwere weyosi mu mpingu. Sabata yeyosi, alongozga mawunganu nga mpingu ngo ngachiska mpingu. (Aro. 12:8) Yiwu atesesa so kutivikiriya ku ŵanthu aheni. (Yesa. 32:2; Tito 1:9-11) Asani apharazga mwaphamphu, nasi tichiskika ndipu tilutirizga kupharazga uthenga wamampha mwezi wewosi. (Ahe. 13:15-17) Kuporote mwa ŵara wo ndi “mphasu,” Yehova watovya kuti mpingu uje wakukoliyana.—Aefe. 4:8, 11, 12.

VINTHU VO ŴANTHU WO AKHUMBA KUJA ŴARA ATENERE KUFISKA

⁴ Kuti vinthu viyendengi umampha mu mpingu, abali wo afiska fundu zo ze m’Mazu ngaku Chiuta ndiwu asankhika kuja ŵara. Asani afiska fundu za m’Malemba, alongo kuti akusankhika nadi mwakugwiriskiya ntchitu mzimu wakupaturika. (Machi. 20:28) Mbuneneska kuti fundu za m’Malemba zo ŵara achikhristu atenere kufiska zapachanya chifukwa chakuti kuja wakuwonere ndi ntchitu yikulu ukongwa. Kweni Akhristu wo atanja nadi Yehova ndipuso mbakunozgeka kuti waŵagwiriskiyi ntchitu, angatondeka cha kufiska fundu zenizi. Ŵanthu wosi akhumbika kuwona kuti ŵara agwiriskiya ntchitu fundu za m’Bayibolu pa vo achita zuŵa lelosi.

⁵ Mukalata yakwamba yo wakutumika Paulo wangulembe Timote ndipuso mukalata yo wangulembe Tito, wakulembamu vinthu vo munthu yo wakhumba kuja mura watenere kufiska. Pa 1 Timote 3:1-7 pakamba kuti: “Asani munthu wapenja kuja wakuwonere, wakhumba ntchitu yamampha. Mwaviyo wakuwonere waje munthu wambula kafukwa, munthulumi wa munthukazi yumoza, wakujiko pakuchita vinthu, wakuŵanaŵana umampha, wakuchita vinthu mwandondomeku, wakulonde alendu, wakuziŵa kusambiza, muloŵevu cha, wandewu cha, kweni wakoloŵa, wabefu cha, wakwanja ndalama cha. Waje munthu wakuziŵa kulongozga a munyumba yaki mu nthowa yamampha ndipuso wa ŵana akuvwiya ndi mtima wosi. (Pakuti asani munthu watondeka kulongozga a munyumba yaki, wangawuphwere wuli mpingu waku Chiuta?) Wangaŵanga wakung’anamuka sonu cha, kuchitiya kuti wangayamba kujikuzga, ndi kulonde cheruzgu cho Dyaboli wakulonde. Waje so wakuti ŵanthu akubwalu atimuchitiya ukaboni wamampha kuti waleki kunyozeka ndi kuwila muchiŵana chaku Dyaboli.”

⁶ Paulo wangulembe Tito kuti: “Ndingukuleka mu Kirete kuti unozgi vinthu vo vingunangika ndipuso kuti uŵiki ŵara mumatawuni ngakupambanapambana nge mo ndikukulamuliya kuti: mura watenere kuja wambula kafukwa, munthulumi wa munthukazi yumoza, yo we ndi ŵana akugomezga wo alivi mijalidu yabwekabweka pamwenga ŵana ambula kugaruka. Pakuti nge mteŵeti waku Chiuta, wakuwonere wakhumbika kuja wambula kafukwa, wakuvwa vaki pe cha, wambula kukwiya liŵi, wakuloŵe cha, wandewu cha, wakusaniya phindu mwauryarya cha chifukwa cha mbunu, kweni waje wakulonde alendu, wakwanja vinthu vamampha, wakuŵanaŵana umampha, murunji, wakugomezgeka, wakujiko, wakukolesa mazu ngakugomezgeka wachisambiza umampha kuti wachiski ŵanthu ndi chisambizu chamampha kweniso kuchenya wo asuska.”—Tito 1:5-9.

⁷ Chinanga kuti fundu zinyaki za m’Malemba zo ŵara akhumbika kufiska, zingawoneka nge kuti zakusuzga kweni anthulumi achikhristu akhumbika cha kopa kuja ndi udindu mu mpingu. Asani yiwu alongo mijalidu yamampha yachikhristu yo ŵara atenere kuja nayu, atovya kuti ŵanthu mu mpingu nawuso aje nayu. Paulo wangukamba kuti anthulumi achikhristu ŵenaŵa ndi “mphasu” yo yiperekeka “kuti anyolo akupaturika, kuti achiti ntchitu ya uteŵeti, azengi liŵavu laku Khristu, mpaka po tosi tafikiya pa umoza mu chivwanu ndi kumuziŵa umampha Mwana waku Chiuta, mpaka po tajaliya munthu wakukhwima ndipuso mpaka po tafikiya pa msinkhu wakufikapu nge Khristu.”—Aefe. 4:8, 12, 13.

⁸ Ŵara akhumbika cha kuja anamana ukongwa pamwenga ŵanthu wo ang’anamuka ŵaka sonu. M’malu mwaki, yiwu akhumbika kuŵa ŵanthu wo aja kwa nyengu yitali mu uneneska, atiliziŵa umampha Bayibolu, atiziziŵa umampha fundu zandimba za m’Malemba ndipu atanja mpingu ndi mtima wosi. Yiwu achita mantha cha kulongoro asani vinthu vanangika ndipuso kuchenya ŵanthu wo abuda. Kuchita viyo kutovya kuti mbereri zije zakuvikirilika ku ŵanthu wo akhumba kuzipweteka. (Yesa. 32:2) Ŵara aziŵika ndi ŵanthu wosi mu mpingu kuti atanja ukongwa Chiuta ndipuso mskambu waki.

⁹ Munthu yo watenere kuja mura, vakuchita vaki vilongongi kuti ŵe ndi zeru. Asani ngwakuto, watenere kulondo fundu zachikhristu zakukwaskana ndi nthengwa. Iyu watenere kuja munthulumi wa munthukazi yumoza, ndipuso wakuziŵa kulongozga a munyumba yaki mu nthowa yamampha. Asani we ndi ŵana akugomezga, wo avwiya ndi mtima wosi ndipuso alivi mijalidu yabwekabweka, ŵanthu mu mpingu angaza kwaku iyu kuti amupemphi ulongozgi wa mu banja kweniso wa mo angajaliya ndi mijalidu yachikhristu. Wakhumbika so kuŵa wambula kafukwa kweniso watenere kuŵa yo ŵanthu, chinanga angaŵa akubwalu, atimuchitiya ukaboni wamampha. Iyu wakhumbika cha kuja ndi mijalidu yiheni yo yingachitiska kuti mbiri ya mpingu yinangiki. Ndipu watenere cha kuja munthu yo wachenyeka pambula kuswera chifukwa cha ubudi ukulu wo wanguchita. Wakhumbika kuja chakuwoniyapu chamampha cho ŵanthu mu mpingu angalondo. Venivi vingachitiska kuti yiwu akondwengi chifukwa aziŵa kuti waŵawovyengi kuja pa ubwezi wakukho ndi Chiuta.—1 Akori. 11:1; 16:15, 16.

¹⁰ Abali akwenere ŵenaŵa, angateŵete mu mpingu wachikhristu nge mo achitiyanga ŵara ŵa Ayisirayeli wo akambikanga kuti ŵenga “azeru, akuwamu ndipuso akuziŵa vinthu.” (Doto. 1:13) Ŵara achikhristu mbambula kufikapu kweni nyengu zosi alongo kuti mijalidu yawu yikoliyana ndi fundu zaku Chiuta. Mu mpingu ndi ko aja aziŵika kuti mbanthu akugomezgeka kweniso atopa Chiuta. Chifukwa cha mijalidu yawu yamampha, alongoro mwakufwatuka mu mpingu.—Aro. 3:23.

¹¹ Abali wo mbakwenere kuŵa ŵara atijiko pakuchita vinthu ndipuso asani achita vinthu ndi anyawu. Yiwu achita vinthu mwakujumpha mwesu cha. Mumalu mwaki, aŵanaŵana umampha kweniso atijiko. Achita venivi asani aturya, atumwa, achita masaza ndipuso asani achita vakukondwesa. Abali ŵenaŵa atumwa ukongwa cha moŵa kuti aleki kuja akuloŵe. Munthu yo watimbanyizgika maŵanaŵanu chifukwa cha moŵa watondeka kujiko ndipu wangaphwere cha ŵanthu mu mpingu.

¹² Kuti munthu walongozgi mpingu, wakhumbika kuchita vinthu mwandondomeku. Mo munthu wavwaliya, mo waphwerere nyumba yaki ndipuso mo wachitiya vinthu zuŵa ndi zuŵa vingalongo kuti wachita vinthu mwandondomeku. Iyu wachita vidazi cha, waziŵa vo wakhumbika kuchita ndipu wanozgeke limu. Iyu walondo fundu zaku Chiuta.

¹³ Mura wakhumbika kuja wakoloŵa. Watenere kugwira ntchitu limoza ndi wupu wa ŵara kweniso kukoliyana nawu. Wakhumbika cha kuwusa anyaki ndipuso kujiwona kuti ngwakukhumbika kuluska anyaki. Asani mura ngwakoloŵa, wamiziliya cha fundu zaki ndipu wawona kuti fundu za ŵara anyaki nazu zakukhumbika. Anyaki angaŵa ndi mijalidu kweniso lusu lo iyu walivi. Mura walongo kuti ngwakoloŵa asani vinthu vo wasankha vituliya m’Malemba ndipu watesesa kulondo chakuwoniyapu chaku Yesu Khristu. (Afi. 2:2-8) Iyu wakhumbika kuja wabefu cha pamwenga kuja wandewu kweni wakhumbika kuŵatumbika ndi kuŵawona kuti atimuluska. Iyu ngwakuvwa vaki pe cha, ndipu wamiziriya cha kuti anyaki alondongi fundu zaki pe nyengu zosi. Iyu wakwiya liŵi cha kweni wachita vinthu mwachimangu.

¹⁴ Mubali yo ngwakwenere kuja mura mu mpingu wakhumbika so kuŵa wakuŵanaŵana umampha. Ivi ving’anamuwa kuti wachita vinthu mwabundi cha kweni mwakuzika. Iyu watiziziŵa umampha fundu zaku Yehova ndipuso mo zigwiriya ntchitu. Munthu yo waŵanaŵana umampha, wavwiya asani anyaki atimuchenya kweniso atimupaska ulongozgi. Ndipu wachita vinthu mwachinyengu cha.

¹⁵ Paulo wangukumbuska Tito kuti mura wakhumbika kuja wakwanja vinthu vamampha. Iyu wakhumbika kuja murunji kweniso wakugomezgeka. Mura walongo mijalidu yeniyi pa nyengu yo wachita vinthu ndi ŵanthu ndipuso asani nyengu zosi wachita vinthu vamampha. Iyu walutirizga kujipereka kwaku Yehova ndipu nyengu zosi walondo fundu za urunji. Wasunga chisisi. Watanja kulonde alendu ndi mtima wosi, watijipereka kuti wawovyi ŵanthu kweniso watiŵapaska vinthu vo akhumbika.—Machi. 20:33-35.

¹⁶ Kuti mura wagwirengi umampha ntchitu yaki, wakhumbika kuŵa wakuziŵa kusambiza. Mwakukoliyana ndi vo Paulo wangukambiya Tito, mura wakhumbika kuŵa “wakukolesa mazu ngakugomezgeka wachisambiza umampha kuti wachiski ŵanthu ndi chisambizu chamampha kweniso kuchenya wo asuska.” (Tito 1:9) Asani wasambiza, wakhumbika kukonkhoska fundu za m’Malemba mwakuvwika umampha, watenere kupereka ukaboni wa vo wakamba, kususka fundu zaboza kweniso watenere kulongo mo abali angagwiriskiya ntchitu fundu yo wakamba. Venivi vingawovya kuti chivwanu chawu chikho. Mura wasambiza mwalusu mu nyengu yamampha ndi yiheni. (2 Timo. 4:2) Iyu wachita vinthu mwakuzikira pakuchenya munthu yo wananga pamwenga kovya munthu yo wakayikiya fundu zinyaki ndi kumuchiska kuti wachitengi vinthu vamampha chifukwa cha chivwanu cho we nachu. Asani mubali wafiska kusambiza munthu yumoza pamwenga mpingu, walongo kuti wangaŵa wakwenere kuja mura.

¹⁷ Ŵara akhumbika kupharazga mwaphamphu. Pakugwira ntchitu yeniyi, yiwu akhumbika kulongo kuti atesesa kuyezga Yesu. Iyu wawonanga kuti ntchitu yakupharazga uthenga wamampha njakukhumbika ukongwa. Yesu waŵanaŵaniyanga akusambira ŵaki, waŵawovyanga kuti apharazgengi mwalusu. (Mariko 1:38; Luka 8:1) Asani ŵara atesesa kupharazga chinanga kuti atangwamika, vichitiska kuti mpingu wosi upharazgengi. Asani yiwu apharazga limoza ndi mabanja ngawu kweniso ndi anyaki mu mpingu, ‘achiskana.’—Aro. 1:11, 12.

¹⁸ Munthu yo wakhumba kuteŵete nge mura wangawona kuti kufiska vinthu venivi nkhwakusuzga ukongwa. Chinanga kuti mura wangafiska ndendende cha fundu zo ze m’Bayibolu, kweni wangatondekiyanga limu cha kuja ndi mijalidu yeniyi chifukwa vingachitiska kuti paje suzgu likulu ukongwa. Ŵara angaja ndi mijalidu yamampha yakupambanapambana vo vingachitiska kuti wupu wa ŵara uje ndi mijalidu yosi yachikhristu yo yingaŵawovya kuti alongozgengi umampha mpingu waku Chiuta.

¹⁹ Asani wupu wa ŵara ukhumba kuzomereza kuti mubali waje mura, ukhumbika kukumbuka mazu ngaku Paulo ngakuti: “Ndikambiya weyosi waku yimwi kweniko, kuti mungajiŵanaŵaniyanga kuluska mo mutenere kujiŵanaŵaniya cha, kweni muŵanaŵanengi mwakulongo kuti mwe ndi maŵanaŵanu ngamampha, mwakukoliyana ndi chivwanu cho Chiuta wakupereka kwaku weyosi.” (Aro. 12:3) Mura weyosi wakhumbika kujiwona kuti anyaki atimuluska. Palivi yo wakhumbika kuŵa “murunji ukongwa” asani akambiskana za mubali yo akhumba kuti waje ndi udindu. (Waku. 7:16) Mwakulondo fundu za m’Malemba, wupu wa ŵara ukhumbika kuwona asani mubali yo watesesa kufiska fundu zo zikhumbika. Ŵara akhumbika kuziŵa kuti tosi te ambula kufikapu. Yiwu akhumbika cha kwanjiya ndipuso kuchita chinyengu asani akhumba kupaska mubali udindu. Asani achita venivi, alongo kuti atumbika fundu za urunji zaku Yehova kweniso aziŵa kuti venivi vingawovya mpingu. Yiwu akhumbika kupemphera kwaku Yehova asani akambiskana nkhani yeniyi ndipuso kulondo ulongozgi wa mzimu wakupaturika waku Chiuta. Ntchitu yeniyi yo ŵara ŵe nayu njikulu ukongwa ndipu akhumbika kulondo ulongozgi waku Paulo wakuti: “Ungathaŵiriyanga cha kuŵika manja pa munthu weyosi.”—1 Timo. 5:21, 22.

MIJALIDU YO MZIMU UTUZGA

²⁰ Ŵara wo ŵe pa ubwezi wakukho ndi Yehova alongo kuti alongozgeka ndi mzimu wakupaturika ndipu alongo mijalidu yaki pa umoyu wawu. Paulo wanguzumbuwa mijalidu 9 yo mzimu waku Chiuta utuzga, ndipu mijalidu yaki “ntchanju, likondwa, chimangu, kuzikira, lisungu, umampha, chivwanu, kuzika, kujiko.” (Aga. 5:22, 23) Ŵara wo ŵe ndi mijalidu yeniyi, achiska abali ndipu atovya kuti mpingu ukoliyanengi pakuchita uteŵeti wakupaturika. Jalidu lawu ndipuso mo agwiriya ntchitu yawu, vilongo kuti akusankhika mwakugwiriskiya ntchitu mzimu wakupaturika.—Machi. 20:28.

ŴARA ACHITA VINTHU MWAKUKOLIYANA

²¹ Kuti mu mpingu muje chimangu, ŵara akhumbika kuchita vinthu mwakukoliyana. Yiwu angaŵa ndi mijalidu yakupambanapambana, kweni asani avwirana achita vinthu mwakukoliyana chinanga kuti angaŵa ndi maŵanaŵanu ngakupambana pa nkhani zo akambiskana. Asani vo anyaki akamba visuskana cha ndi fundu za m’Bayibolu, weyosi wakhumbika kuja wakoloŵa ndi kuzomereza vo wupu wa ŵara wasankha. Kuja ndi jalidu lakoloŵa kulongo kuti mulongozgeka ndi “zeru yakutuwa kuchanya” yo “njachimangu, njakoloŵa.” (Yako. 3:17, 18) Palivi mura yo watenere kujiwona kuti waphara anyaki pamwenga yo watenere kukandirizga anyaki. Asani wupu wa ŵara uchita vinthu mwakukoliyana kuti uwovyi mpingu ndikuti uchita khumbu laku Yehova.—1 Akori., chap. 12; Ako. 2:19.

YESESANI KUTI MUJE NDI UDINDU

²² Abali akukhwima mwauzimu, atenere kukhumbisiska kuja ŵara. (1 Timo. 3:1) Kuti munthu waje mura wakhumbika kujipereka kweniso kugwira ntchitu mwaphamphu. Wakhumbika kuja wakunozgeka kovya abali asani akhumbika chovyu ndipuso kuti aje pa ubwezi wamampha ndi Yehova. Kuti munthu waŵi mura, watenere kwesesa kufiska fundu za m’Malemba.

VINTHU VINGASINTHA PA UMOYU

²³ Mubali yo wateŵete mwakugomezgeka kwa nyengu yitali, wangayamba kutama pamwenga kutondeka kufiska ntchitu zinyaki. Panyaki chifukwa cha ukoti, wangatondeka kugwira ntchitu zo mura watenere kugwira. Chinanga kuti vingaŵa viyo, mutenere kumutumbika ndipuso kumuwona kuti ndi mura. Iyu wakhumbika cha kuleka kuteŵete nge mura chifukwa chakuti watondeka kugwira ntchitu zo ŵara agwira. Titenere mbwenu kumupaska ulemu ukulu nge mo tichitiya ndi ŵara wosi wo agwira ntchitu mwaphamphu pakuliska mskambu.

²⁴ Asani mubali wawona kuti wangafiska cha kuteŵete nge mura chifukwa chakuti vinthu vasintha pa umoyu waki ndipu watondeka kugwira ntchitu za ŵara, wangasankha kuleka. (1 Petu. 5:2) Iyu watenere kutumbikika mbwenu. Chinanga kuti wangagwira so cha ntchitu zo ŵara agwira, kweni wangawovya pa vinthu vinyaki mu mpingu.

MAUDINDU NGAKUPAMBANAPAMBANA MU MPINGU

²⁵ Ŵara aja so ndi maudindu ngakupambanapambana mu mpingu. Paja wakukumaniska ntchitu za wupu wa ŵara, mlembi, wakuwonere uteŵeti, wakuchitiska Sambiru la Chigongwi cha Alinda kweniso wakuwonere Unganu wa Umoyu Wachikhristu Ndipuso Uteŵeti. Ŵara anandi ateŵete nge akuwonere timagulu ta uteŵeti. Yiwu apaskika cha utali wa nyengu yo ateŵetiyengi pa maudindu ngenanga. Kweni asani mura wasama, watondeka kugwira ntchitu yaki chifukwa cha kutama kweniso asani wafiska cha fundu za m’Malemba, asankha mura munyaki kuti wasere m’malu mwaki. Mu mipingu yo mwe ŵara amana, mura yumoza wangaja ndi maudindu nganandi mpaka po abali anyaki asankhikiya.

²⁶ Wakukumaniska ntchitu za wupu wa ŵara ndiyu waja cheyamani pa unganu wa wupu wa ŵara. Mwaviyo, wagwira ntchitu ndi ŵara anyaki mwakujiyuyuwa kuti aliski mskambu waku Chiuta. (Aro. 12:10; 1 Petu. 5:2, 3) Iyu watenere kuchita vinthu mwandondomeku ndipuso kugwira ntchitu zaki mwaphamphu—Aro. 12:8.

²⁷ Mlembi wasunga fayelu ya mpingu ndipu waziŵiska ŵara nkhani zinyaki zakukhumbika. Asani pakhumbika chovyu, mura munyaki pamwenga mteŵeti wakovya wakwenere wapempheka kuti wamuwovyengi.

²⁸ Wakuwonere uteŵeti ndiyu wanozga ndondomeku ya ntchitu yakupharazga ndipu waphwere so nkhani zinyaki zakukwaskana ndi uteŵeti. Iyu watende timagulu tosi ta uteŵeti ndipu mwezi wewosi watende kagulu kamoza, kukumaliya kwa sabata. Mu mipingu yo ye ndi timagulu ta uteŵeti timana, wangayende kagulu kekosi kaŵi pa chaka. Pa nyengu yo wacheze kagulu, wachitiska unganu wakunozgeke uteŵeti, wapharazgiya nawu limoza, walutiya limoza ndi apharazgi ku maulendu ngakuweriyaku ndipuso ku masambiru nga Bayibolu.

AKUWONERE TIMAGULU TA UTEŴETI

²⁹ Udindu unyaki wakukhumbika ukongwa mu mpingu, nkhuteŵete nge wakuwonere kagulu ka uteŵeti. Mubali yo wapaskika udindu wenuwu (1) watesesa kovya munthu weyosi mukagulu kaki kuti waluti panthazi; (2) watovya munthu weyosi mukagulu kaki kuti wapharazgengi nyengu zosi, mwalusu kweniso ndi mtima wosi ndipuso (3) watovya ndi kusambiza ateŵeti akovya wo ŵe mukagulu kaki kuti aje akwenere kuja ndi udindu mu mpingu. Wupu wa ŵara ndiwu usankha abali akwenere wo angagwira ntchitu yeniyi.

³⁰ Chifukwa cha ntchitu yo wagwira, wakuwonere kagulu wakhumbika kuja mura. Asani mura palivi, mteŵeti wakovya wakwenere wangakolezge udindu wenuwu mpaka po mura wasanirikiya. Mteŵeti wakovya yo wagwira ntchitu yeniyi, wadanika kuti mteŵeti wa kagulu chifukwa chakuti ndi mura cha. M’malu mwaki, iyu walongozgeka ndi ŵara pakugwira ntchitu yeniyi.

³¹ Ntchitu yikulu ukongwa yo wakuwonere kagulu wagwira, nkhulongozga abali ndi azichi mu upharazgi. Asani nyengu zosi wapharazga mwaphamphu, ŵanthu a mukagulu kaki achiskika. Asani abali ndi azichi apharazgiya limoza, achiskana ndipuso awovyana. Mwaviyo, vingaŵa umampha kuja ndi ndondomeku yakupharazgiya yo yingaŵa umampha kwaku wosi. (Luka 10:1-16) Wakuwonere kagulu wakhumbika kuwonesesa kuti nyengu zosi pe chigaŵa chakupharazgaku. Iyu wachitiska unganu wakunozgeke uteŵeti kweniso wagaŵa apharazgi pa zuŵa lo. Pa nyengu yo watondekengi kuza, wakhumbika kukambiya mura munyaki pamwenga mteŵeti wakovya kuti wakalongozgi m’malu mwaki. Asani wosi palivi, wangakambiya mupharazgi wakwenere kuti wakalongozgi.

³² Wakuwonere kagulu wakhumbika kunozgeke kuza kwa wakuwonere uteŵeti ndipu watenere kuziŵiska wosi a mukagulu kaki ndi kuŵakonkhoske mo azamuyanduliya. Asani ŵanthu wosi a mukagulu ka uteŵeti aziŵa kuti kutuza wakuwonere uteŵeti, angachiskika kuzipharazga.

³³ Pe chifukwa cho kagulu kekosi ka uteŵeti kajaliya ndi ŵanthu amanavi. Ivi vitovya kuti wakuwonere kagulu waŵaziŵengi umampha ŵanthu wosi wo ŵe mukagulu kaki. Nge muliska wachanju, iyu wakhumbika kuziŵa munthu weyosi pakuyija. Watesesa kuŵawovya ndi kuŵachiska kuti apharazgengi kweniso awunganengi. Watesesa so kuchita vosi vo wangafiska kuti wawovyi munthu weyosi kulutirizga kuja pa ubwezi wakukho ndi Chiuta. Ŵanthu wo atama pamwenga wo aguŵa, achiskika asani waluta kunyumba kwawu kuchiŵawona. Iyu wangapereka sachizgu lakuchiska pamwenga ulongozgi wo ungachitiska abali anyaki kuti akhumbi kuja ndi maudindu mu mpingu. Venivi vingawovya abali ndi azichi. Kanandi wakuwonere kagulu watesesa kovya ŵanthu a mukagulu kaki. Chinanga kuti ve viyo nge mura ndipuso mliska, waŵanaŵaniya ŵanthu wosi mu mpingu ndipu ngwakunozgeka kovya weyosi yo wakhumbika chovyu.—Machi. 20:17, 28.

³⁴ Wakuwonere kagulu ka uteŵeti walonde malipoti nga uteŵeti kutuliya ku ŵanthu a mukagulu kaki ndipu watingapereka kwa mlembi. Apharazgi angawovya wakuwonere kagulu mwakupereka liŵi malipoti ngawu. Yiwu angapereka malipoti ngawu kwa wakuwonere kagulu asani mwezi wamala pamwenga angachiŵika m’bokosi la malipoti lo le ku Nyumba ya Ufumu.

KOMITI YA UTEŴETI YA MPINGU

³⁵ Pe ntchitu zinyaki zo zichitika ndi Komiti ya Uteŵeti ya Mpingu yo yipangika ndi wakukumaniska ntchitu za wupu wa ŵara, mlembi kweniso wakuwonere uteŵeti. Mwakuyeruzgiyapu, komiti yeniyi ndiyu yizomereza kuti mu Nyumba ya Ufumu akambiyemu nkhani ya nthengwa pamwenga ya nyifwa ndipuso ndiyu yiŵika abali ndi azichi mu timagulu ta uteŵeti. Komiti iyi ndiyu so yizomereza apharazgi wo akhumba kuchita upayiniya wakovya, wanyengu zosi kweniso mauteŵeti nganyaki. Komiti ya uteŵeti yigwira ntchitu mwakulongozgeka ndi wupu wa ŵara.

³⁶ Ofesi ya nthambi ndiyu yikonkhoska ntchitu za abali wo ŵe mu komiti ya uteŵeti ya mpingu, ntchitu za wakuchitiska Sambiru la Chigongwi cha Alinda, wakuwonere Unganu wa Umoyu Wachikhristu Ndipuso Uteŵeti kweniso ŵara anyaki.

³⁷ Patuŵa nyengu yo ŵara mu mpingu wewosi akumana kuti akambiskani nkhani zakukwaskana ndi mo mpingu ulutiya panthazi. Ŵara akumana pa nyengu yo wakuwonere dera wayende mpingu wawu, ndipu akumana so asani pajumpha pafufupi myezi yitatu kutuliya po wakuwonere dera wanguyende mpingu wawu. Chinanga kuti ve viyo, ŵara angakumana nyengu yeyosi yo awona kuti nkhwakwenere.

TIKHUMBIKA KUVWIYA ŴARA

³⁸ Ŵara mbanthu ambula kufikapu kweni weyosi mu mpingu wachiskika kuti waŵavwiyengi chifukwa ndivu Yehova wakhumba. Iyu wazakuŵamba mulandu chifukwa cha mo achitiya vinthu. Ŵara amiya Yehova kweniso ulamuliru waki. Lemba la Aheberi 13:17 likamba kuti: “Muvwiyengi ŵanthu wo alongozga pakati pinu ndipuso mujithereskengi kwaku yiwu, pakuti yiwu awonere maumoyu nginu nge ŵanthu wo azamumuka mulandu. Muchitengi venivi kuti agwiri ntchitu yawu mwalikondwa kweniso mwambula kudandawula, chifukwa asani angadandawula mbwenu mupwetekekengi.” Yehova wagwiriskiya ntchitu mzimu wakupaturika pakusankha munthu kuti waje mura. Iyu wangagwiriskiya so ntchitu mzimu weniwo kumutuzgapu pa udindu asani watondeka kulongo chipasu cha mzimu ndipuso asani vakuchita vaki vikoliyana cha ndi fundu za m’Malemba.

³⁹ Kumbi tiwonga cha ntchitu zo ŵara agwira mwaphamphu ndipuso chakuwoniyapu chawu chamampha? Pakulembe mpingu wa ku Tesalonika, Paulo wanguchiska abali kuti: “Abali, . . . titikupemphani kuti muŵatumbikengi ukongwa wo agwira ntchitu mwaphamphu pakati pinu ndipuso wo atikulongozgani mwa Ambuya ndi kukulunguchizgani. Ndipuso muŵatumbikengi ndi kuŵayanja ukongwa chifukwa cha ntchitu yawu.” (1 Ate. 5:12, 13) Chifukwa chakuti ŵara agwira ntchitu mwaphamphu, vichitiska kuti timuteŵetiyengi umampha Chiuta kweniso tikondwengi. Ndipuso mukalata yakwamba yo Paulo wangulembe Timote, wangukambamu mo ŵanthu mu mpingu atenere kuwone ŵara. Iyu wanguti: “Ŵara wo alongozga umampha apaskiki ulemu ukulu, ukongwa ŵeniwo achita phamphu kulongoro ndi kusambiza.”—1 Timo. 5:17.

MAUDINDU NGANYAKI NGA MUGULU LAKU YEHOVA

⁴⁰ Nyengu zinyaki, ŵara anyaki asankhika kuti ateŵete mu Magulu Ngakuwona Akutama. Anyaki ateŵete mu Komiti Yakukambiskana ndi Achipatala, yiwu aluta muvipatala kuchichiska madokotala kuti alutirizgi kupereka chovyu kwa Akaboni aku Yehova mwakugwiriskiya ntchitu nthowa zifya zo zingaŵapu, kwambula kugwiriskiya ntchitu ndopa. Ŵara anyaki alutiska panthazi ntchitu za Ufumu mwakovya kuzenga ndi kunozga Nyumba za Ufumu, kweniso Malu Ngakuchitiyapu Unganu pamwenga kuja mu Komiti ya Unganu Wachigaŵa. Abali ndi azichi awonga ukongwa chifukwa chakuti ŵara ŵenaŵa agwira ntchitu mwaphamphu ndipuso ndi mtima wosi. Kukamba uneneska, tosi tilutirizga “kuŵatumbika ukongwa ŵanthu aviyo.”—Afi. 2:29.

WAKUWONERE DERA

⁴¹ Wupu Wakulongozga ndiwu unozga kuti pasankhiki ŵara akwenere kuti ateŵetiyengi nge akuwonere madera. Ofesi ya nthambi yituma abali ŵenaŵa kuti ayendiyengi mipingu ya mumadera ngawu, ndipu kanandi atiyiyende kaŵi pachaka. Nyengu zinyaki yiwu atende so apayiniya wo ateŵete kuvigaŵa vakutali vo kulivi mipingu. Akuwonere madera anozga ndondomeku yakwende mipingu ndipu atiyiziŵiska kweche nyengu kuti mipingu yiziyanduwi.

⁴² Wakukumaniska ntchitu za wupu wa ŵara ndiyu walongozga pakunozgeke kuza kwa wakuwonere dera kuti ŵanthu wosi azichiskiki. (Aro. 1:11, 12) Asani waziŵiskika kuti kutuza wakuwonere dera limoza ndi muwolu waki (asani wakuto) ndipu wakhumbika malu ngakugona ndi vinthu vinyaki, wakukumaniska limoza ndi abali akupambanapambana atovya kuti visaniriki. Iyu waziŵiska mpingu kweniso wakuwonere dera vinthu vosi vo vanozgeka.

⁴³ Wakuwonere dera ndi wakukumaniska ntchitu za wupu wa ŵara, akambiskana ndondomeku ya maunganu nga mpingu kweniso ngakunozgeke uteŵeti. Maunganu ngenanga nganozgeka mwakukoliyana ndi masachizgu nga wakuwonere dera kweniso nga m’makalata ngakutuliya ku ofesi ya nthambi. Ŵanthu wosi atenere kuziŵiskika mwaliŵi nyengu ndi malu ngo achitiyengeku maunganu nga mpingu, unganu wa apayiniya, unganu wa ŵara ndi ateŵeti akovya kweniso maunganu ngakunozgeke uteŵeti.

⁴⁴ Pa Chiŵi, wakuwonere dera wawona Makadi nga Mpingu Ngakulembapu Maora nga Mupharazgi, chiŵerengeru cha ŵanthu wo awungana, makadi nga vigaŵa va mpingu ndipuso mafomu ngo ngalongo mo ndalama zitende pa mpingu. Kuchita venivi kutimuwovya kuti waziŵi vo mpingu ukhumbika kunozga ndipuso mo wangawovye abali wo agwira ntchitu zenizi. Wakukumaniska ntchitu za wupu wa ŵara wakhumbika kuwonesesa kuti vinthu venivi vaperekeka ku wakuwonere dera mwaliŵi.

⁴⁵ Asani wakuwonere dera waza pa mpingu, wasaniya nyengu yakucheza ndi abali ndi azichi pa maunganu, mu upharazgi, pa nyengu ya chakurya ndipuso pa nyengu zinyaki. Iyu wakumana so ndi ŵara ndi ateŵeti akovya kuti wakambiskani nawu ulongozgi wakwenere wa m’Malemba, watiŵapaska masachizgu ndipuso watiŵachiska. Venivi vitiŵawovya kuti agwirengi umampha ntchitu yawu yakuliska mskambu. (Nthanthi 27:23; Machi. 20:26-32; 1 Timo. 4:11-16) Iyu wakumana so ndi apayiniya kuti waŵachiski kweniso waŵawovyi pa suzgu lelosi lo akumana nalu mu uteŵeti.

⁴⁶ Asani pe nkhani zinyaki zo zipenjeka kuziphwere, wakuwonere dera wakhumbika kwesesa kuziphwere mukati mwa sabata yeniyo. Asani nkhani yo yamala cha mukati mwa sabata yo, wakuwonere dera wangawovya ŵara pamwenga ŵanthu wo akwaskika kuti afufuzi ulongozgi wa m’Malemba wo ukwaskana ndi nkhani yo. Asani ofesi ya nthambi yikhumba kuziŵa mo nkhani yo yayende, iyu ndi ŵara akhumbika kuyilembe chechosi chakukwaskana ndi nkhani yo.

⁴⁷ Pa nyengu yo watende mpingu, wakuwonere dera wachita nawu maunganu nga mpingu. Maunganu ngenanga ngangasinthika nyengu ndi nyengu mwakukoliyana ndi ulongozgi wakutuliya ku ofesi ya nthambi. Iyu wakamba nkhani zakupambanapambana zakuchiska, zakusambiza ndipuso zo zingawovya mpingu kuti uje wakukho. Watesesa kovya abali ndi azichi kuti ayanjengi Yehova, Yesu Khristu ndipuso gulu laku Yehova.

⁴⁸ Chilatu chinyaki cho wakuwonere dera watende mipingu, nkhuchiska abali ndi azichi kuti apharazgengi mwaphamphu kweniso kuŵapaska masachizgu ngo ngangaŵawovya. Abali ndi azichi anandi mu mpingu angasintha ndondomeku yawu kuti azipharazgi mwakukwana mu sabata yeniyo, panyaki anganozga kuti azichiti upayiniya wakovya mu mwezi wo wakuwonere dera wayendiyengi mpingu wawu. Weyosi yo wakhumba kuti wazipharazgi ndi wakuwonere dera pamwenga muwolu waki, wangapemphe limu. Tingayanduwa ukongwa asani tingaluta nawu ku masambiru nga Bayibolu kweniso ku maulendu ngakuweriyaku. Tiwonga ukongwa kujipereka kwinu pakupharazga mwaphamphu mu sabata yo wakuwonere dera waza pa mpingu winu.—Nthanthi 27:17.

⁴⁹ Chaka chechosi, mudera muchitika maunganu ngadera ngaŵi. Wakuwonere dera ndiyu wawonere maunganu ngenanga . Iyu wasankha wakuwonere unganu ndi wakumuwovya. Abali ŵenaŵa agwira ntchitu mwakukoliyana ndi wakuwonere dera pakwendesa unganu. Ivi vitimuwovya kuti waŵiki maŵanaŵanu ngaki ngosi pa nkhani za pa unganu. Iyu wasankha so abali anyaki kuti aje mu madipatimenti ngakupambanapambana. Pakumaliya pa unganu wadera wewosi, wanozga so kuti ŵara anyaki awoni mo ndalama za dera zayende. Pa maunganu ngadera ngaŵi ngo ngachitika pa chaka, unganu umoza wachitiska ndi mulendu yo wamiya ofesi ya nthambi. Chifukwa cha utali wa mtunda pamwenga umana wa malu nga unganu, mipingu ya mudera limoza yigaŵika mumagulu ndipu gulu lelosi lichita unganu wadera pakulija.

⁵⁰ Wakuwonere dera watumiza yija malipoti ngaki nga uteŵeti ku ofesi ya nthambi mwezi wewosi. Asani wagwiriskiya ntchitu ndalama zaki pa vinthu vinyaki nge kwende, kugula chakurya, kusaniya malu ngakugona ndipuso vinthu vinyaki vakukwaskana ndi uteŵeti waki, ndipu valipirika cha ndi mpingu wo iyu wayende, wangaziŵiska ofesi ya nthambi. Akuwonere madera agomezga kuti asani aŵika vinthu va Ufumu pakwamba, Yehova waŵapaskengi vinthu vo akhumbika nge mo Yesu wangulayizgiya. (Luka 12:31) Abali ndi azichi mu mipingu akumbukengi kuti ndi mwaŵi kulonde ŵara akujipereka ŵenaŵa wo atiŵateŵete.—3 Yoha. 5-8.

KOMITI YA NTHAMBI

⁵¹ Pa ofesi ya nthambi yeyosi ya Akaboni aku Yehova pacharu chosi chapasi, abali atatu pamwenga kujumpha wo mbakwenere, ateŵete mu Komiti ya Nthambi. Komiti yeniyi yiwonere ntchitu yakupharazga mucharu chawu pamwenga vyaru vo yikupaskika kuti yiwoneriyengi. Mubali yumoza wateŵete nge wakukumaniska Komiti ya Nthambi.

⁵² Abali wo ateŵete mu Komiti ya Nthambi aphwere nkhani zakukwaskana ndi mipingu yosi ya muchigaŵa cha nthambi yawu. Komiti yeniyi, yiwonere ntchitu yakupharazga uthenga wamampha wa Ufumu muchigaŵa chosi cha nthambi yo ndipu yiwonesesa kuti mipingu kweniso madera ngajalikiskika kuti yiziŵengi vinthu vo vikhumbika muchigaŵa cho. Komiti ya Nthambi yiwonere so ntchitu ya amishonale, apayiniya apade, a nyengu zosi ndipuso akovya. Asani kuchitikengi maunganu ngadera kweniso ngachigaŵa, Komiti ya Nthambi yinozga vinthu vosi vakukhumbika kuti “vichitikengi mwakwenere kweniso mwandondomeku.”—1 Akori. 14:40.

⁵³ Muvyaru vo vilongozgeka ndi Komiti ya Nthambi ya charu chinyaki, ajalikiskamu komiti yo yidanika kuti, Komiti ya Charu. Venivi vitovya kuti ntchitu yakupharazga yo yichitika m’charu cho mwe Komiti ya Charu, yilongozgekengi umampha. Komiti ya Charu yiwonere ntchitu zo zigwirika mu maofesi nga mucharu cho kweniso ŵanthu wo ateŵete pa Beteli, yitumiza makalata ndi malipoti ndipuso yiwonere ntchitu yakupharazga. Komiti yeniyi yigwira ntchitu mwakukoliyana ndi Komiti ya Nthambi kuti ntchitu za Ufumu zilutengi panthazi.

⁵⁴ Wupu Wakulongozga ndiwu usankha abali wosi wo ateŵete mu Makomiti nga Nthambi kweniso Makomiti nga Vyaru.

AKUMIYA LIKULU LA AKABONI AKU YEHOVA

⁵⁵ Nyengu ndi nyengu, Wupu Wakulongozga unozga kuti abali akwenere ayende nthambi yeyosi pacharu chapasi. Mubali yo wachita uteŵeti wenuwu wadanika kuti wakumiya likulu la Akaboni aku Yehova. Ntchitu yaki yikulu nkhuchiska banja la Beteli kweniso kovya Komiti ya Nthambi asani pe masuzgu pamwenga mafumbu ngakukwaskana ndi ntchitu yakupharazga ndi kusambiza ŵanthu. Mubali mwenuyu wakumana ndi akuwonere madera anyaki kweniso nyengu zinyaki wakumana ndi amishonale. Wakambiskana nawu mo angachitiya ndi masuzgu ngo akumana nangu, vinthu vo akhumbika kweniso watiŵachiska kuti alutirizgi kugwira ntchitu yakukhumbika ukongwa yakupharazga Ufumu ndipuso kusambiza ŵanthu.

⁵⁶ Wakumiya likulu la akaboni aku Yehova wawona mo ntchitu yakupharazga Ufumu yitende ndipuso mo ntchitu zinyaki zakukwaskana ndi mipingu zitende. Asani we ndi nyengu, wafika so ku maofesi ngakufwatuliyaku mabuku. Pa nyengu yo watende nthambi, wagwiraku so ntchitu yakupharazga.

ŴARA ATITILONGOZGA MWACHANJU

⁵⁷ Tiyanduwa ukongwa chifukwa cha ntchitu yo ŵara agwira mwaphamphu pakutiphwere mwachanju. Asani tilutirizga kuvwiya ŵara wo apaskika ntchitu yakuliska mskambu, tikoliyana ndi Khristu Yesu, yo ndi Mutu wa mpingu. (1 Akori. 16:15-18; Aefe. 1:22, 23) Ivi vichitiska kuti mzimu waku Chiuta ugwirengi ntchitu mu mipingu yosi ndipuso kuti Mazu ngaki ngatilongozgengi pakugwira ntchitu yakupharazga pacharu chosi chapasi.—Sali. 119:105.